Samfara gríðarlegri aukningu á ADHD-lyfjum hefur tilfellum geðrofs og örlyndis á geðdeildum fjölgað Berghildur Erla Bernharðsdóttir skrifar 20. júní 2022 09:00 „Fólk er að koma inn með geðrofseinkenni sem við tengjum við að fólk hefur verið að fá þessi örvandi lyf við ADHD“, segir Halldóra Jónsdóttir yfirlæknir bráðageðdeildar Landspítalans. . Sífellt fleiri leita á geðdeildir vegna geðrofseinkenna eða örlyndis eftir að hafa verið ávísað örvandi ADHD- lyfjum að sögn yfirlæknis bráðageðdeildar Landspítalans. Íslendingar eru margfaldir Norðurlandameistarar í notkun slíkra lyfja og hástökkvarar í ávísunum þeirra milli ára. Ríflega þrefalt meira hefur verið á ávísað af örvandi lyfjum við athyglisbresti og ofvirkni hér á landi um árabil en hjá öðrum Norðurlandaþjóðum. Þá hefur sala slíkra lyfja aukist um 170 prósent undanfarinn áratug Og enn jukust ávísanir á slíkum lyfjum milli 2020 og 2021 eða um fimmtung. Nú er svo komið að einn af hverjum tuttugu Íslendingum notar slík lyf. Samfara þessari þróun hefur orðið fjölgun í hópi þeirra sem hafa greinst með geðrof og örlyndi og jafnvel þurft að leggjast inn á geðdeildir Landspítalans segir Halldóra Jónsdóttir yfirlæknir bráðageðdeildar Landspítalans. „Fólk er að koma inn með geðrofseinkenni sem við tengjum við að fólk hefur verið að fá þessi örvandi lyf við ADHD. Við höfum verið að sjá að þetta virðist vera að aukast töluvert,“ segir Halldóra. Halldóra segir að geðrof geti haft mikil áhrif á líf fólks „Fólk svona missir ákveðna stjórn á lífi sínu við það að fara í geðrof og við höfum séð marga sem hafa þurft að leggjast inn á geðdeildir. Og því misst tímabundið úr starfi eða námi. En sem betur fer þá ná flestir sér en geta hins vegar ekki haldið áfram að taka lyfin,“ segir hún. Halldóra segir að vegna þessarar fjölgunar hafi verið ákveðið að ráðast í rannsókn á tengslum örvandi lyfja við ADHD og geðrofa. „Sem snýst þá um að skoða geðrof og örlyndi og tengsl við örvandi ADHD- lyf,“ segir hún og býst við að niðurstöður verði birtar á næsta ári. Hún segir að ástæðan fyrir þessu geti verið að í ADHD- lyfjum sé dópamín og ef það verði of mikið hjá einstaklingi geti hann farið í geðrof eða örlyndi. Halldóra telur að það þurfi að skoða ávísanir slíkra lyfja. „Það er kannski hægt að skoða fleiri leiðir til að aðstoða fólk með ADHD en þessar lyfjagjafir með örvandi lyfjum. Þá eru líka til önnur lyf,“ segir Halldóra að lokum. Landspítalinn Geðheilbrigði Lyf Heilsa Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Furða sig á að starfsfólkið þegi ennþá Innlent Banaslys á Vesturlandsvegi í Borgarfirði Innlent „Fjögur slösuðust í hörðum árekstri“ Innlent Vestmanneyjabær mótmælir efnisvinnslu Heidelberg við Landeyjahöfn Innlent Fullyrða að gíslar hafi fundist í haldi blaðamanns Erlent Ekki óeðlilegt að líta til þess að byggja hverfi á öðrum stöðum Innlent Setti sig í samband við ráðgjafa Biden til að mótmæla gagnrýni á AGD Erlent Willum vill pakka tóbaki í ljótasta lit í heimi Innlent Forsætisráðherrann segir af sér Erlent Þrír liggja undir grun en eru líklegast komnir úr landi Innlent Fleiri fréttir Þrjár íkveikjur í sinu með jöfnu millibili Áhyggjurnar enn til staðar og engin trygging „Fjögur slösuðust í hörðum árekstri“ Fólkið sem er talið hafa brotið á Maltverjanum látið laust Deilt um áfengissölu og malarnám í Ölfusi Kvöldfréttir RÚV færðar til klukkan níu í sumar Þrír liggja undir grun en eru líklegast komnir úr landi Vopnakaup samræmist stefnu þrátt fyrir gagnrýni varaformannsins Banaslys á Vesturlandsvegi í Borgarfirði Willum vill pakka tóbaki í ljótasta lit í heimi Gróðureldar villa um fyrir Veðurstofunni Ekki óeðlilegt að líta til þess að byggja hverfi á öðrum stöðum Furða sig á að starfsfólkið þegi ennþá Vestmanneyjabær mótmælir efnisvinnslu Heidelberg við Landeyjahöfn Tveir fluttir á sjúkrahús: Þriðja útkallið á einum sólarhring Iðnaðarnjósnir raunveruleg ógn við íslensk fyrirtæki Ungt burðardýr hlaut vægari dóm í Landsrétti Pönnukökumeistari með kaffi í pönnukökunum Lögregluaðgerðir á nokkrum stöðum í tengslum við vændisrannsókn Ný ógn við íslensk fyrirtæki og pönnukökumeistari krýndur Lögregla sendi fólk aftur inn úr blíðunni Björguðu manni sem lenti í sjálfheldu á Fimmvörðuhálsi „Hvorum megin í sögunni ætlar þú að skipa þér, Sigmundur Davíð?“ Pylsuvagninn á Selfossi er 40 ára í dag: Fríar pylsur og kók Áætlanir gera ráð fyrir að hraun fari yfir lagnir Kynferðisbrot tengt Polar Nanoq og annað áhlaup á Grindavíkurveg Þremur skipverjum verið sleppt úr haldi Flugvél til Akureyrar snúið við á miðri leið Vonast til að opna Bláa lónið á næstu dögum Orkumál, Evrópuþingskosningar, utanríkisstefna Íslands og velsældarsamfélagið Sjá meira
Ríflega þrefalt meira hefur verið á ávísað af örvandi lyfjum við athyglisbresti og ofvirkni hér á landi um árabil en hjá öðrum Norðurlandaþjóðum. Þá hefur sala slíkra lyfja aukist um 170 prósent undanfarinn áratug Og enn jukust ávísanir á slíkum lyfjum milli 2020 og 2021 eða um fimmtung. Nú er svo komið að einn af hverjum tuttugu Íslendingum notar slík lyf. Samfara þessari þróun hefur orðið fjölgun í hópi þeirra sem hafa greinst með geðrof og örlyndi og jafnvel þurft að leggjast inn á geðdeildir Landspítalans segir Halldóra Jónsdóttir yfirlæknir bráðageðdeildar Landspítalans. „Fólk er að koma inn með geðrofseinkenni sem við tengjum við að fólk hefur verið að fá þessi örvandi lyf við ADHD. Við höfum verið að sjá að þetta virðist vera að aukast töluvert,“ segir Halldóra. Halldóra segir að geðrof geti haft mikil áhrif á líf fólks „Fólk svona missir ákveðna stjórn á lífi sínu við það að fara í geðrof og við höfum séð marga sem hafa þurft að leggjast inn á geðdeildir. Og því misst tímabundið úr starfi eða námi. En sem betur fer þá ná flestir sér en geta hins vegar ekki haldið áfram að taka lyfin,“ segir hún. Halldóra segir að vegna þessarar fjölgunar hafi verið ákveðið að ráðast í rannsókn á tengslum örvandi lyfja við ADHD og geðrofa. „Sem snýst þá um að skoða geðrof og örlyndi og tengsl við örvandi ADHD- lyf,“ segir hún og býst við að niðurstöður verði birtar á næsta ári. Hún segir að ástæðan fyrir þessu geti verið að í ADHD- lyfjum sé dópamín og ef það verði of mikið hjá einstaklingi geti hann farið í geðrof eða örlyndi. Halldóra telur að það þurfi að skoða ávísanir slíkra lyfja. „Það er kannski hægt að skoða fleiri leiðir til að aðstoða fólk með ADHD en þessar lyfjagjafir með örvandi lyfjum. Þá eru líka til önnur lyf,“ segir Halldóra að lokum.
Landspítalinn Geðheilbrigði Lyf Heilsa Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Furða sig á að starfsfólkið þegi ennþá Innlent Banaslys á Vesturlandsvegi í Borgarfirði Innlent „Fjögur slösuðust í hörðum árekstri“ Innlent Vestmanneyjabær mótmælir efnisvinnslu Heidelberg við Landeyjahöfn Innlent Fullyrða að gíslar hafi fundist í haldi blaðamanns Erlent Ekki óeðlilegt að líta til þess að byggja hverfi á öðrum stöðum Innlent Setti sig í samband við ráðgjafa Biden til að mótmæla gagnrýni á AGD Erlent Willum vill pakka tóbaki í ljótasta lit í heimi Innlent Forsætisráðherrann segir af sér Erlent Þrír liggja undir grun en eru líklegast komnir úr landi Innlent Fleiri fréttir Þrjár íkveikjur í sinu með jöfnu millibili Áhyggjurnar enn til staðar og engin trygging „Fjögur slösuðust í hörðum árekstri“ Fólkið sem er talið hafa brotið á Maltverjanum látið laust Deilt um áfengissölu og malarnám í Ölfusi Kvöldfréttir RÚV færðar til klukkan níu í sumar Þrír liggja undir grun en eru líklegast komnir úr landi Vopnakaup samræmist stefnu þrátt fyrir gagnrýni varaformannsins Banaslys á Vesturlandsvegi í Borgarfirði Willum vill pakka tóbaki í ljótasta lit í heimi Gróðureldar villa um fyrir Veðurstofunni Ekki óeðlilegt að líta til þess að byggja hverfi á öðrum stöðum Furða sig á að starfsfólkið þegi ennþá Vestmanneyjabær mótmælir efnisvinnslu Heidelberg við Landeyjahöfn Tveir fluttir á sjúkrahús: Þriðja útkallið á einum sólarhring Iðnaðarnjósnir raunveruleg ógn við íslensk fyrirtæki Ungt burðardýr hlaut vægari dóm í Landsrétti Pönnukökumeistari með kaffi í pönnukökunum Lögregluaðgerðir á nokkrum stöðum í tengslum við vændisrannsókn Ný ógn við íslensk fyrirtæki og pönnukökumeistari krýndur Lögregla sendi fólk aftur inn úr blíðunni Björguðu manni sem lenti í sjálfheldu á Fimmvörðuhálsi „Hvorum megin í sögunni ætlar þú að skipa þér, Sigmundur Davíð?“ Pylsuvagninn á Selfossi er 40 ára í dag: Fríar pylsur og kók Áætlanir gera ráð fyrir að hraun fari yfir lagnir Kynferðisbrot tengt Polar Nanoq og annað áhlaup á Grindavíkurveg Þremur skipverjum verið sleppt úr haldi Flugvél til Akureyrar snúið við á miðri leið Vonast til að opna Bláa lónið á næstu dögum Orkumál, Evrópuþingskosningar, utanríkisstefna Íslands og velsældarsamfélagið Sjá meira