Land tækifæranna? Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar 12. september 2021 15:30 Smálánatakandi, ofurþreytta, lágtekjufólkið býr ekki í landi tækifæranna sem birtast okkur í bláum brosandi skilaboðum stjórnmálafólks á strætóskýlum. Skilaboðin leitast við að telja okkur trú um að hér sé allt fullt af tækifærum sem megi ná fram með skattalækkunum sem muni virkja kraftinn í fólki og fyrirtækjum. Krafturinn hefur eitthvað klikkað á því að trítla niður til hinna efnaminni, þar sem land tækifæranna miðar við þarfir hinna eignamestu. Hér er haldið vel utan um ríkustu 10% fjölskyldurnar sem eiga 56% af heildareignum heimilanna. Land tækifæranna færði skattbyrði af hæstu tekjuhópunum til milli- og lágtekjuhópa. Fyrir 30 árum greiddi manneskja á lágmarkslaunum ekkert í skatt en greiðir nú rúmar 55 þúsund krónur. Á meðan skattbyrði hinna tekjuhæstu lækkar eftir því sem tekjur aukast, tekur land tækifæranna skatta af öryrkjum sem er gert að lifa af tekjum sem duga ekki. Sem dæmi greiðast tæpar 25 þúsund krónur í skatt af lægstu örorkubótum. Land tækifæranna gefur ríkasta fólkinu brauð, bakarí og nóg af hveiti en brauðmolarnir skila sér ekki til öryrkja sem margir þurfa að treysta á matarúthlutanir hjálparsamtaka. Í samfélaginu sem við búum við í dag mega öryrkjar ekki fá tekjur sem duga út mánuðinn, mega ekki vinna án skerðinga og fá ekki greitt fyrir hlutastarf sem þeir missa. Til þess þarf viðkomandi að hafa verið í að lágmarki 25% starfshlutfalli. Þrátt fyrir að sama hlutfall af launum öryrkja og alls annars starfsfólks, fari í Atvinnuleysistryggingasjóð, eiga öryrkjar ekki rétt á að fá áðurnefndan atvinnumissi bættan hjá Vinnumálastofnun. Skerðingar mæta öryrkjum sem afla sér einhverra tekna og þeim öryrkjum sem leyfa börnum sínum eldri en 18 ára með innkomu að búa hjá sér. Við búum í samfélagi sem er gegnsýrt af einstaklingshyggju, þar sem réttur til félagslegs stuðnings, líkt og húsnæðisstuðnings, fellur niður um leið og ákveðnu tekjuþaki er náð. Ekkert tillit er tekið til aðstæðna eða þarfa fjölskyldunnar. Völundarhús er það sem ég upplifi við að reyna að skilja það regluverk sem réttindi, eða frekar réttindaleysi öryrkja byggja á. Augljóst er að kerfið er svo sannarlega ekki hannað til að auðvelda fólki fyrir. Mánaðarlegar greiðslur vegna örorku eru settar saman úr fleiri en einum lið og margir þættir hafa áhrif á endanlegar tekjur, líkt og möguleg réttindi úr lífeyrissjóði. Niðurstaðan er samt sem áður ávallt sú sama: Öryrkjum er gert að lifa við skerta efnahagslega stöðu. Innheimtufyrirtæki fá síðan tækifæri til að græða á þeim sem ekki geta greitt reikninga sína, þar eru öryrkjar hópur í samfélaginu sem er sífellt refsað fyrir að eiga ekki pening. Sé litið til Reykjavíkurborgar má sjá að ef leigjandi hjá Félagsbústöðum, fyrirtækis sem sér um rekstur félagslegs húsnæðis getur ekki greitt leiguna, þá fer hún í innheimtu til Motus. Slíkt leiðir til versnandi lánshæfismats hjá Creditinfo, sem svo leiðir af sér að ekki er hægt að fá fyrirframgreiðslu hjá banka. Þrátt fyrir þetta teljast öryrkjar oft of tekjuháir til að fá lán hjá félagsþjónustunni og aðstoð til að greiða skuldir og er gert að reiða sig á fjölskyldu og/eða matarstofnanir. Skaðlegar afleiðingar nýfrjálshyggjunnar á stjórnkerfi og samfélag, birtast okkur víða. Einstaklingurinn er gerður ábyrgur fyrir andstreymi í lífi sínu og þar með er ekkert tillit tekið til undirliggjandi samfélagslegra þátta sem skapa ójöfnuð og vítahring fátæktar. Rannsóknir hafa sýnt fram á hversu skaðlegt það er á heilsu þegar einstaklingar upplifa að ábyrgðin sé öll þeirra vegna skuldastöðu þar sem hugmyndir um skömm og misbresti eru algengar tilfinningar. Innheimtuaðgerðir með tilheyrandi kostnaði er ekki leiðin til að vinna gegn skuldavanda. Að refsa fólki fyrir aðstæður sem það kom sér ekki í, er ekki leiðin til að vinna gegn óréttlæti og ójöfnuði. Sósíalistar vilja byggja hagkerfið upp af kærleik og hverfa frá því að auður hinna ríku vaxi á byrðum hinna fátæku. Byggjum upp kærleikshagkerfi þar sem fólki er ekki haldið við afkomuótta og gert ókleift að nýta hæfileika sína og sköpunarkraft til að bæta líf sitt og samfélag. Kjósum kærleik. Setjum x við J í komandi Alþingiskosningum. Höfundur er félagi í Sósíalistaflokki Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Kosningar 2021 Sósíalistaflokkurinn Sanna Magdalena Mörtudóttir Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 18.05.2024 Halldór Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson Skoðun Skoðun Skoðun Í framhaldi af viðtali við Helgu Þórisdóttur Kári Stefánsson skrifar Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson skrifar Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson skrifar Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir skrifar Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningum frestað Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Skoðun Sagan sem verður að segja Drífa Snædal skrifar Skoðun Nýsköpun innviða Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Fjöldi fyrirtækja hætta með Rapyd Oddný Björg Rafnsdóttir skrifar Sjá meira
Smálánatakandi, ofurþreytta, lágtekjufólkið býr ekki í landi tækifæranna sem birtast okkur í bláum brosandi skilaboðum stjórnmálafólks á strætóskýlum. Skilaboðin leitast við að telja okkur trú um að hér sé allt fullt af tækifærum sem megi ná fram með skattalækkunum sem muni virkja kraftinn í fólki og fyrirtækjum. Krafturinn hefur eitthvað klikkað á því að trítla niður til hinna efnaminni, þar sem land tækifæranna miðar við þarfir hinna eignamestu. Hér er haldið vel utan um ríkustu 10% fjölskyldurnar sem eiga 56% af heildareignum heimilanna. Land tækifæranna færði skattbyrði af hæstu tekjuhópunum til milli- og lágtekjuhópa. Fyrir 30 árum greiddi manneskja á lágmarkslaunum ekkert í skatt en greiðir nú rúmar 55 þúsund krónur. Á meðan skattbyrði hinna tekjuhæstu lækkar eftir því sem tekjur aukast, tekur land tækifæranna skatta af öryrkjum sem er gert að lifa af tekjum sem duga ekki. Sem dæmi greiðast tæpar 25 þúsund krónur í skatt af lægstu örorkubótum. Land tækifæranna gefur ríkasta fólkinu brauð, bakarí og nóg af hveiti en brauðmolarnir skila sér ekki til öryrkja sem margir þurfa að treysta á matarúthlutanir hjálparsamtaka. Í samfélaginu sem við búum við í dag mega öryrkjar ekki fá tekjur sem duga út mánuðinn, mega ekki vinna án skerðinga og fá ekki greitt fyrir hlutastarf sem þeir missa. Til þess þarf viðkomandi að hafa verið í að lágmarki 25% starfshlutfalli. Þrátt fyrir að sama hlutfall af launum öryrkja og alls annars starfsfólks, fari í Atvinnuleysistryggingasjóð, eiga öryrkjar ekki rétt á að fá áðurnefndan atvinnumissi bættan hjá Vinnumálastofnun. Skerðingar mæta öryrkjum sem afla sér einhverra tekna og þeim öryrkjum sem leyfa börnum sínum eldri en 18 ára með innkomu að búa hjá sér. Við búum í samfélagi sem er gegnsýrt af einstaklingshyggju, þar sem réttur til félagslegs stuðnings, líkt og húsnæðisstuðnings, fellur niður um leið og ákveðnu tekjuþaki er náð. Ekkert tillit er tekið til aðstæðna eða þarfa fjölskyldunnar. Völundarhús er það sem ég upplifi við að reyna að skilja það regluverk sem réttindi, eða frekar réttindaleysi öryrkja byggja á. Augljóst er að kerfið er svo sannarlega ekki hannað til að auðvelda fólki fyrir. Mánaðarlegar greiðslur vegna örorku eru settar saman úr fleiri en einum lið og margir þættir hafa áhrif á endanlegar tekjur, líkt og möguleg réttindi úr lífeyrissjóði. Niðurstaðan er samt sem áður ávallt sú sama: Öryrkjum er gert að lifa við skerta efnahagslega stöðu. Innheimtufyrirtæki fá síðan tækifæri til að græða á þeim sem ekki geta greitt reikninga sína, þar eru öryrkjar hópur í samfélaginu sem er sífellt refsað fyrir að eiga ekki pening. Sé litið til Reykjavíkurborgar má sjá að ef leigjandi hjá Félagsbústöðum, fyrirtækis sem sér um rekstur félagslegs húsnæðis getur ekki greitt leiguna, þá fer hún í innheimtu til Motus. Slíkt leiðir til versnandi lánshæfismats hjá Creditinfo, sem svo leiðir af sér að ekki er hægt að fá fyrirframgreiðslu hjá banka. Þrátt fyrir þetta teljast öryrkjar oft of tekjuháir til að fá lán hjá félagsþjónustunni og aðstoð til að greiða skuldir og er gert að reiða sig á fjölskyldu og/eða matarstofnanir. Skaðlegar afleiðingar nýfrjálshyggjunnar á stjórnkerfi og samfélag, birtast okkur víða. Einstaklingurinn er gerður ábyrgur fyrir andstreymi í lífi sínu og þar með er ekkert tillit tekið til undirliggjandi samfélagslegra þátta sem skapa ójöfnuð og vítahring fátæktar. Rannsóknir hafa sýnt fram á hversu skaðlegt það er á heilsu þegar einstaklingar upplifa að ábyrgðin sé öll þeirra vegna skuldastöðu þar sem hugmyndir um skömm og misbresti eru algengar tilfinningar. Innheimtuaðgerðir með tilheyrandi kostnaði er ekki leiðin til að vinna gegn skuldavanda. Að refsa fólki fyrir aðstæður sem það kom sér ekki í, er ekki leiðin til að vinna gegn óréttlæti og ójöfnuði. Sósíalistar vilja byggja hagkerfið upp af kærleik og hverfa frá því að auður hinna ríku vaxi á byrðum hinna fátæku. Byggjum upp kærleikshagkerfi þar sem fólki er ekki haldið við afkomuótta og gert ókleift að nýta hæfileika sína og sköpunarkraft til að bæta líf sitt og samfélag. Kjósum kærleik. Setjum x við J í komandi Alþingiskosningum. Höfundur er félagi í Sósíalistaflokki Íslands.
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar
Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun