Kvennafrí og konur af erlendum uppruna Nichole Leigh Mosty skrifar 23. október 2018 07:00 Miðvikudaginn 24. október eru konur hvattar til að leggja niður vinnu kl. 14:55 og fylkja liði á samstöðufund á Arnarhóli, undir kjörorðinu: „Breytum ekki konum, breytum samfélaginu!“ Nú á árinu höfum við í Samtökum kvenna af erlendum uppruna tekið höndum saman og viljum við láta í okkur heyra í jafnréttisbaráttunni. Við viljum að hugsað sé aðeins um það hvar við stöndum hvað varðar launaréttindi samhliða launajafnrétti. Við veltum fyrir okkur tölfræðitengdum mun á launum erlendra kvenna og íslenskra kynsystra okkar? Við veltum því fyrir okkur hvað ef við myndum öll fá tækifæri til að starfa við okkar menntun, þekkingu og reynslu? Hvaða laun værum við með þá? Ekki liggur fyrir nákvæm greining eða útreikningur þó að í framkvæmdaáætlun í málefnum innflytjenda fyrir árin 2016–2019 standi: „Gerð verði launagreining á kjörum innflytjenda í ákveðnum atvinnugreinum þar sem hlutfall innflytjenda er hátt. Kannað verði hvort marktækur munur sé á launum erlendra og íslenskra ríkisborgara á vinnumarkaði sem ekki skýrist af öðru en uppruna. Komi í ljós munur á milli þessara hópa skal gripið til aðgerða.“ Við bíðum spenntar eftir niðurstöðum. Svo er líka þetta; „Áhersla verði lögð á að hlutfall innflytjenda í opinberum störfum og áhrifastöðum í samfélaginu endurspegli lýðfræðilega samsetningu samfélagsins. Launajafnrétti á vinnumarkaði verði sett í forgang sem og það að tryggja innflytjendum aukin tækifæri til endurmenntunar og starfstengds náms. Staða innflytjenda á vinnumarkaði verði styrkt og tryggt að þeir njóti jafnra tækifæra á við aðra.“ Ekki fyrir löngu las ég á vefsíðu hjá Vinnumálastofnun að 72% kvenna af erlendum uppruna sem veitt var atvinnuleyfi á Íslandi var í starfi sem krafðist engrar menntunar. Það endurspeglast til dæmis í tölfræði hjá Eflingu þar sem kemur í ljós að 88% erlendra ríkisborgara starfa við ræstingar og 43% í hótel- og veitingaþjónustu. Þrátt fyrir það eru innan við 20% á vinnumarkaði erlendir ríkisborgarar. Í apríl 2018 voru kynntar niðurstöður frá greiningu Félagsvísindastofnunar Háskóla Íslands á kynbundnum launamun hjá Reykjavíkurborg. Í þeirri greiningu var skoðað sérstaklega hvort ríkisfang hefði áhrif á laun. Niðurstaðan var sú að laun erlendra ríkisborgara eru töluvert lægri en laun íslenskra ríkisborgara. Starfsfólk með erlent ríkisfang er með 23,7% lægri grunnlaun en starfsfólk með íslenskt ríkisfang og 24,7% lægri heildarlaun. Þegar tekið var tillit til þátta eins og starfaflokks, menntunar, fag- og starfsaldurs og vinnutíma dregur verulega úr þessum mun sem endurspeglast í því að leiðréttur launamunur grunnlauna er 3,1% og heildarlauna 3,2% á hópunum. En þessi 3% er heldur ekki rétt. Við efumst um að greiningin sýni hversu margir í þessari greiningu séu með menntun, reynslu eða þekkingu sem ekki er metin í þeirra starfi. Þessi 23-24% segja okkur að innflytjendur fá alls ekki sama tækifæri til að færa sig „upp“ í starfi og launatöflu og íslenskir ríkisborgarar. Í gegnum starf okkar hjá W.O.M.E.N. in Iceland – Samtök kvenna af erlendum uppruna, erum við oft að taka á móti konum sem lýsa yfir óánægju með óréttlæti sem þær upplifa í vinnunni. Við heyrum oft; Ég á að baki framhalds- og háskólanám en starfa við ræstingar, á leikskóla, á hjúkrunarheimili, við heimaþjónustu, í afgreiðslu, í fiski eða á kaffihúsi. Við fáum einnig óskir um að aðstoða konur við að fá sína menntun metna vegna möguleika um aðeins hærri laun og virðingu á vinnustaðnum. Við höfum tekið á móti kvörtunum þar sem yfirmenn og launafulltrúar neita að meta menntun hjá konum af erlendum uppruna. Þeir sem hafa valdið telja að menntun þessara kvenna muni ekki nýtast þeim í starfinu. Sem sagt vilja ekki viðurkenna að viðkomandi starfsmaður sé þess virði að fá aðeins hærri laun og haldi höfðinu hátt í vinnunni. Best væri að viðurkennt yrði að það sé ákveðið réttlæti og samkennd í því að sýna konum af erlendum uppruna að þær séu víst þess virði og að við viljum hafa þær í vinnunni hjá okkur. Við hljótum að vera sammála um það að þegar fólk fær það viðurkennt að menntun þeirra hafi gildi, þá erum við að viðurkenna þekkingu, reynslu og metnað sem þau hafa og eru reiðbúin til að færa okkur. Slík viðurkenning er hvatning. Hvatning í formi launa sem í rauninni tryggir að þeim líði vel á vinnustaðnum og vilji gefa af sér, sýna frumkvæði og jafnvel kenna öðrum eitthvað nýtt. Win Win situation. Á kvennafrídaginn munu konur af erlendum uppruna einnig ganga úr vinnu klukkan 14:55 þó að við ættum kannski að ganga út fyrr og oftar til að krefjast sanngirni. Við höfum lagt okkar hönd á plóg við skipulagsvinnu og í ár er okkar krafa sýnileg, okkar raddir eru hluti af baráttunni. Við höfum lagt okkur fram við að þýða vefsíðu á 14 tungumálum, mætt til að mála skilti og dreift upplýsingum meðal okkar um jafnrétti á vinnumarkaði og réttindi okkar um að vera óhult á vinnustaðnum, í samfélaginu og heima. Żądamy: nie zmieniajmy kobiet, zmieńmy świat! VI SKAL IKKE ÆNDRE KVINDER – VI SKAL ÆNDRE SAMFUNDET! ¡ no cambies las mujeres, cambia el mundo! Ne menjajmo žene, promenimo svet! Nicht die Frauen sind es, die wir ändern müssen, sondern die Welt! Ne Changeons pas les Femmes, Changeons le Monde ! Mos ndrysho gratë, ndrysho botën! Μην Αλλάζεις τις Γυναίκες, Άλλαξε τον Κόσμο! Ne abbiamo abbastanza! Não mude as mulheres, mude o mundo! Don’t change women Change the world! Við sjáumst á Arnarhóli á miðvikudaginn klukkan 14:55. Höfundur er verkefnastjóri hjá Samtökum kvenna af erlendum uppruna á Íslandi Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Nichole Leigh Mosty Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Miðvikudaginn 24. október eru konur hvattar til að leggja niður vinnu kl. 14:55 og fylkja liði á samstöðufund á Arnarhóli, undir kjörorðinu: „Breytum ekki konum, breytum samfélaginu!“ Nú á árinu höfum við í Samtökum kvenna af erlendum uppruna tekið höndum saman og viljum við láta í okkur heyra í jafnréttisbaráttunni. Við viljum að hugsað sé aðeins um það hvar við stöndum hvað varðar launaréttindi samhliða launajafnrétti. Við veltum fyrir okkur tölfræðitengdum mun á launum erlendra kvenna og íslenskra kynsystra okkar? Við veltum því fyrir okkur hvað ef við myndum öll fá tækifæri til að starfa við okkar menntun, þekkingu og reynslu? Hvaða laun værum við með þá? Ekki liggur fyrir nákvæm greining eða útreikningur þó að í framkvæmdaáætlun í málefnum innflytjenda fyrir árin 2016–2019 standi: „Gerð verði launagreining á kjörum innflytjenda í ákveðnum atvinnugreinum þar sem hlutfall innflytjenda er hátt. Kannað verði hvort marktækur munur sé á launum erlendra og íslenskra ríkisborgara á vinnumarkaði sem ekki skýrist af öðru en uppruna. Komi í ljós munur á milli þessara hópa skal gripið til aðgerða.“ Við bíðum spenntar eftir niðurstöðum. Svo er líka þetta; „Áhersla verði lögð á að hlutfall innflytjenda í opinberum störfum og áhrifastöðum í samfélaginu endurspegli lýðfræðilega samsetningu samfélagsins. Launajafnrétti á vinnumarkaði verði sett í forgang sem og það að tryggja innflytjendum aukin tækifæri til endurmenntunar og starfstengds náms. Staða innflytjenda á vinnumarkaði verði styrkt og tryggt að þeir njóti jafnra tækifæra á við aðra.“ Ekki fyrir löngu las ég á vefsíðu hjá Vinnumálastofnun að 72% kvenna af erlendum uppruna sem veitt var atvinnuleyfi á Íslandi var í starfi sem krafðist engrar menntunar. Það endurspeglast til dæmis í tölfræði hjá Eflingu þar sem kemur í ljós að 88% erlendra ríkisborgara starfa við ræstingar og 43% í hótel- og veitingaþjónustu. Þrátt fyrir það eru innan við 20% á vinnumarkaði erlendir ríkisborgarar. Í apríl 2018 voru kynntar niðurstöður frá greiningu Félagsvísindastofnunar Háskóla Íslands á kynbundnum launamun hjá Reykjavíkurborg. Í þeirri greiningu var skoðað sérstaklega hvort ríkisfang hefði áhrif á laun. Niðurstaðan var sú að laun erlendra ríkisborgara eru töluvert lægri en laun íslenskra ríkisborgara. Starfsfólk með erlent ríkisfang er með 23,7% lægri grunnlaun en starfsfólk með íslenskt ríkisfang og 24,7% lægri heildarlaun. Þegar tekið var tillit til þátta eins og starfaflokks, menntunar, fag- og starfsaldurs og vinnutíma dregur verulega úr þessum mun sem endurspeglast í því að leiðréttur launamunur grunnlauna er 3,1% og heildarlauna 3,2% á hópunum. En þessi 3% er heldur ekki rétt. Við efumst um að greiningin sýni hversu margir í þessari greiningu séu með menntun, reynslu eða þekkingu sem ekki er metin í þeirra starfi. Þessi 23-24% segja okkur að innflytjendur fá alls ekki sama tækifæri til að færa sig „upp“ í starfi og launatöflu og íslenskir ríkisborgarar. Í gegnum starf okkar hjá W.O.M.E.N. in Iceland – Samtök kvenna af erlendum uppruna, erum við oft að taka á móti konum sem lýsa yfir óánægju með óréttlæti sem þær upplifa í vinnunni. Við heyrum oft; Ég á að baki framhalds- og háskólanám en starfa við ræstingar, á leikskóla, á hjúkrunarheimili, við heimaþjónustu, í afgreiðslu, í fiski eða á kaffihúsi. Við fáum einnig óskir um að aðstoða konur við að fá sína menntun metna vegna möguleika um aðeins hærri laun og virðingu á vinnustaðnum. Við höfum tekið á móti kvörtunum þar sem yfirmenn og launafulltrúar neita að meta menntun hjá konum af erlendum uppruna. Þeir sem hafa valdið telja að menntun þessara kvenna muni ekki nýtast þeim í starfinu. Sem sagt vilja ekki viðurkenna að viðkomandi starfsmaður sé þess virði að fá aðeins hærri laun og haldi höfðinu hátt í vinnunni. Best væri að viðurkennt yrði að það sé ákveðið réttlæti og samkennd í því að sýna konum af erlendum uppruna að þær séu víst þess virði og að við viljum hafa þær í vinnunni hjá okkur. Við hljótum að vera sammála um það að þegar fólk fær það viðurkennt að menntun þeirra hafi gildi, þá erum við að viðurkenna þekkingu, reynslu og metnað sem þau hafa og eru reiðbúin til að færa okkur. Slík viðurkenning er hvatning. Hvatning í formi launa sem í rauninni tryggir að þeim líði vel á vinnustaðnum og vilji gefa af sér, sýna frumkvæði og jafnvel kenna öðrum eitthvað nýtt. Win Win situation. Á kvennafrídaginn munu konur af erlendum uppruna einnig ganga úr vinnu klukkan 14:55 þó að við ættum kannski að ganga út fyrr og oftar til að krefjast sanngirni. Við höfum lagt okkar hönd á plóg við skipulagsvinnu og í ár er okkar krafa sýnileg, okkar raddir eru hluti af baráttunni. Við höfum lagt okkur fram við að þýða vefsíðu á 14 tungumálum, mætt til að mála skilti og dreift upplýsingum meðal okkar um jafnrétti á vinnumarkaði og réttindi okkar um að vera óhult á vinnustaðnum, í samfélaginu og heima. Żądamy: nie zmieniajmy kobiet, zmieńmy świat! VI SKAL IKKE ÆNDRE KVINDER – VI SKAL ÆNDRE SAMFUNDET! ¡ no cambies las mujeres, cambia el mundo! Ne menjajmo žene, promenimo svet! Nicht die Frauen sind es, die wir ändern müssen, sondern die Welt! Ne Changeons pas les Femmes, Changeons le Monde ! Mos ndrysho gratë, ndrysho botën! Μην Αλλάζεις τις Γυναίκες, Άλλαξε τον Κόσμο! Ne abbiamo abbastanza! Não mude as mulheres, mude o mundo! Don’t change women Change the world! Við sjáumst á Arnarhóli á miðvikudaginn klukkan 14:55. Höfundur er verkefnastjóri hjá Samtökum kvenna af erlendum uppruna á Íslandi