Dæmi um að viðhalds- og umsýslugjöld séu dregin af launum erlendra starfsmanna Tryggvi Páll Tryggvason skrifar 5. mars 2018 16:41 Erlendir verkamenn hér á landi starfa flestir í byggingariðnaði. Vísir/Vilhelm 60 prósent þeirra mála sem komu inn á borð Eflingar á síðasta ári varðandi launakröfur og brot á réttindum launafólks tendust launafólki af erlendum uppruna. Dæmi er um að starfsmannaleiga setji ákvæði í ráðningarsamninga um að viðhalds- og umsýslugjöld dragist af launum starfsmanna.Þetta kemur fram í nýrri vinnumarkaðsskýrslu hagdeildar ASÍ sem birt var í dag. Þar segir að undanfarin ári hafi átt sér stað gríðarleg fjölgun á erlendu starfsfólki sem komi hingað til lands á vegum starfsmannaleiga og erlendra þjónustufyrirtækja.„Aldrei hafa fleiri starfsmannaleigustarfsmenn verið skráðir starfandi hérlendis en samkvæmt skráningumVinnumálastofnunar störfuðu samtals 3.205 starfsmenn á vegum starfsmannaleiga árið 2017, en það erfjölgun um 1.678 frá því árið 2016. Á toppi síðustu uppsveiflu árið 2007 var fjöldinn 1.505,“ segir í skýrslunni.Að sama skapi er fjöldi útsendra starfsmanna á vegum þjónustufyrirtækja innan evrópska efnahagssvæðisins einnig í sögulegu hámarki en á þessu ári var fjöldinn 1.825 samanborið við 279 þegar mest lét í síðustu uppsveiflu árið 2008.Í skýrslunni segir að hætta sé á að réttindi starfsfólks starfsmannaleiga séu virt að vettugi. Er þar bent á ákvæði laga um starfsmannaleigur þar sem kveðið sé á um að starfsfólk starfsmannaleiga eigi að njóta sömu kjara og það væri ráðið beint til notendafyrirtækis auk þess sem það eigi rétt á sömu meðferð, aðstöðu, aðbúnaði, aðgengi að þjálfun og annarri menntun hjá því fyrirtæki. Mynd/ASÍ„Erfitt hefur reynst að ganga úr skugga um að þeim reglum sé framfylgt,“ segir í skýrslunni. Segir einnig að hátt í þúsund mál hafi komið á borð Eflingar stéttarfélags tengd erlendum félagsmönnu. Af málunum séu sjö prósent tengd launafólki á vegum starfsmannaleiga en fjöldi félagsmanna Eflinga sem starfa fyrir slíkar leigur sé aðeins um 1,5-2 prósent af heildarfjölda félagsmanna.Óæskilegt að starfsmaður sé háður atvinnurekanda um húsnæði Þá segir einnig að síðustu ár hafi borið á því að erlendum starfsmannleigustarfsmönnum á Íslandi sé gert að leigja herbergi af atvinnurekanda sínum, og að sú ráðstöfun sé hluti af ráðningarsamningum. „Óæskilegt verður að teljast að einstaklingar séu háðir atvinnurekanda sínum þegar kemur að húsnæði, þar sem hætta verður á að aðstæður sem kunna að koma upp í ráðningarsambandinu hafi þá áhrif á leigukjör og húsnæðisöryggi launamannsins ,“ segir í skýrslunni. Segir þar að vitað sé um tilraunir atvinnurekenda til að brjóta á starfsmönnum sem jafnframt eru leigjendur þeirra þegar ótímabundnu ráðningarsambandi hefur verið slitið með uppsögn annars aðilans. Í slíkum tilvikum er algengt að atvinnurekandi vanvirði rétt leigjanda til uppsagnarfrests í leigu. Þá sé einnig algengt að ýmis gjöld lendi á herðum starfsmanna starfsmannaleiga. Í skýrslunni er birtir hlutar af ráðningarsamningi ónefndrar starfsmannaleigu við starfsmann. Hefur leigan áskilið sér rétt til þess að rukka rukka um umsýslugjald ef hann segir upp innan ákveðins tíma, og draga af launum hans viðhaldsgjald fyrir endurnýjun á heimilisbúnaði, og ferðagjald fyrir ferðum starfsmannsins til og frá vinnu. Eins og sést hér að ofan hefur sama starfsmannaleiga látið fylgja á ráðningarsamningi að ef starfsmaður skuldar leigu, fatagjald, flugmiða, viðhaldsgjald, ferðagjald, líkamsræktaráskrift, eða önnur gjöld áskili hún sér rétt á að draga gjöldin frá launum starfsmannsins. „Slík háttsemi starfsmannaleiga er lögbrot og starfsfólki getur reynst vandasamt að átta sig á réttarstöðu sinni gagnvart slíkum illa skilgreindum gjöldum, “ segir í skýrslu ASÍ sem nálgast má hér. Kjaramál Mest lesið Ellý Katrín hefur kvatt þennan heim Innlent Tónlistarmaðurinn Róbert Örn er fallinn frá Innlent „Forsætisráðherra með dólg og svo rokinn úr salnum í fýlu“ Innlent Lögregluaðgerð á veitingastað í miðbænum Innlent „Ríkisstjórnin verður að hætta að hringja í lögregluna“ Innlent Grunur um mansal á Gríska húsinu Innlent Ræddu við 26 einstaklinga varðandi vændi og mansal Innlent Sót yfir allri íbúðinni þegar hún kom heim frá útlöndum Innlent Einn umdeildasti kennari landsins lætur af störfum Innlent Tveir handteknir vegna gruns um mansal á nuddstofu í Reykjavík Innlent Fleiri fréttir Kvöldfréttir Stöðvar 2 Bein útsending: Þórhildur kynnir skýrslu um stöðu pólitískra fanga Heilsugæsla Suðurlands flytur frá Laugarási á Flúðir Margt þarf að ganga eftir svo hægt sé að segja samningana góða Tónlistarmaðurinn Róbert Örn er fallinn frá Nokkuð mikil gasmengun frá gosinu heldur áfram næstu daga Grunur um mansal á Gríska húsinu Ellý Katrín hefur kvatt þennan heim Ræddu við 26 einstaklinga varðandi vændi og mansal „Ríkisstjórnin verður að hætta að hringja í lögregluna“ Segir reyksprengjum verið kastað og piparúði nauðsynlegur Sundrung á stjórnarheimilinu að koma upp á yfirborðið Lögregluaðgerð á veitingastað í miðbænum Erlendum ríkisborgurum fjölgaði sex sinnum meira en íslenskum Tveir handteknir vegna gruns um mansal á nuddstofu í Reykjavík Deildar meiningar um áfengi og piparúða „Forsætisráðherra með dólg og svo rokinn úr salnum í fýlu“ Sót yfir allri íbúðinni þegar hún kom heim frá útlöndum Mikilvægt að ómenningu sé ekki sýnt umburðarlyndi Willum blandar sér í málið og útskýrir bréfið Erindi ráðherra hafi engin áhrif á rannsókn sem lýkur fljótlega Sagði „kærustuna“ í sambandi þó hún segði annað Svæðinu við Dettifoss lokað vegna færðar Enginn vinningshafi gefið sig fram í happdrætti Ástþórs Lágvaxinn, grjótharður nagli og alltaf hress Þjóðaróperan alls ekki „úti í kuldanum“ Einn fluttur á slysadeild eftir að bíll endaði utan vegar Lokað í Bláa lóninu vegna gasmengunar Ellefu aðildarfélög BSRB skrifa undir kjarasamninga Sagðist ekki hafa slegið eiginkonuna heldur sjálfan sig með pönnu Sjá meira
60 prósent þeirra mála sem komu inn á borð Eflingar á síðasta ári varðandi launakröfur og brot á réttindum launafólks tendust launafólki af erlendum uppruna. Dæmi er um að starfsmannaleiga setji ákvæði í ráðningarsamninga um að viðhalds- og umsýslugjöld dragist af launum starfsmanna.Þetta kemur fram í nýrri vinnumarkaðsskýrslu hagdeildar ASÍ sem birt var í dag. Þar segir að undanfarin ári hafi átt sér stað gríðarleg fjölgun á erlendu starfsfólki sem komi hingað til lands á vegum starfsmannaleiga og erlendra þjónustufyrirtækja.„Aldrei hafa fleiri starfsmannaleigustarfsmenn verið skráðir starfandi hérlendis en samkvæmt skráningumVinnumálastofnunar störfuðu samtals 3.205 starfsmenn á vegum starfsmannaleiga árið 2017, en það erfjölgun um 1.678 frá því árið 2016. Á toppi síðustu uppsveiflu árið 2007 var fjöldinn 1.505,“ segir í skýrslunni.Að sama skapi er fjöldi útsendra starfsmanna á vegum þjónustufyrirtækja innan evrópska efnahagssvæðisins einnig í sögulegu hámarki en á þessu ári var fjöldinn 1.825 samanborið við 279 þegar mest lét í síðustu uppsveiflu árið 2008.Í skýrslunni segir að hætta sé á að réttindi starfsfólks starfsmannaleiga séu virt að vettugi. Er þar bent á ákvæði laga um starfsmannaleigur þar sem kveðið sé á um að starfsfólk starfsmannaleiga eigi að njóta sömu kjara og það væri ráðið beint til notendafyrirtækis auk þess sem það eigi rétt á sömu meðferð, aðstöðu, aðbúnaði, aðgengi að þjálfun og annarri menntun hjá því fyrirtæki. Mynd/ASÍ„Erfitt hefur reynst að ganga úr skugga um að þeim reglum sé framfylgt,“ segir í skýrslunni. Segir einnig að hátt í þúsund mál hafi komið á borð Eflingar stéttarfélags tengd erlendum félagsmönnu. Af málunum séu sjö prósent tengd launafólki á vegum starfsmannaleiga en fjöldi félagsmanna Eflinga sem starfa fyrir slíkar leigur sé aðeins um 1,5-2 prósent af heildarfjölda félagsmanna.Óæskilegt að starfsmaður sé háður atvinnurekanda um húsnæði Þá segir einnig að síðustu ár hafi borið á því að erlendum starfsmannleigustarfsmönnum á Íslandi sé gert að leigja herbergi af atvinnurekanda sínum, og að sú ráðstöfun sé hluti af ráðningarsamningum. „Óæskilegt verður að teljast að einstaklingar séu háðir atvinnurekanda sínum þegar kemur að húsnæði, þar sem hætta verður á að aðstæður sem kunna að koma upp í ráðningarsambandinu hafi þá áhrif á leigukjör og húsnæðisöryggi launamannsins ,“ segir í skýrslunni. Segir þar að vitað sé um tilraunir atvinnurekenda til að brjóta á starfsmönnum sem jafnframt eru leigjendur þeirra þegar ótímabundnu ráðningarsambandi hefur verið slitið með uppsögn annars aðilans. Í slíkum tilvikum er algengt að atvinnurekandi vanvirði rétt leigjanda til uppsagnarfrests í leigu. Þá sé einnig algengt að ýmis gjöld lendi á herðum starfsmanna starfsmannaleiga. Í skýrslunni er birtir hlutar af ráðningarsamningi ónefndrar starfsmannaleigu við starfsmann. Hefur leigan áskilið sér rétt til þess að rukka rukka um umsýslugjald ef hann segir upp innan ákveðins tíma, og draga af launum hans viðhaldsgjald fyrir endurnýjun á heimilisbúnaði, og ferðagjald fyrir ferðum starfsmannsins til og frá vinnu. Eins og sést hér að ofan hefur sama starfsmannaleiga látið fylgja á ráðningarsamningi að ef starfsmaður skuldar leigu, fatagjald, flugmiða, viðhaldsgjald, ferðagjald, líkamsræktaráskrift, eða önnur gjöld áskili hún sér rétt á að draga gjöldin frá launum starfsmannsins. „Slík háttsemi starfsmannaleiga er lögbrot og starfsfólki getur reynst vandasamt að átta sig á réttarstöðu sinni gagnvart slíkum illa skilgreindum gjöldum, “ segir í skýrslu ASÍ sem nálgast má hér.
Kjaramál Mest lesið Ellý Katrín hefur kvatt þennan heim Innlent Tónlistarmaðurinn Róbert Örn er fallinn frá Innlent „Forsætisráðherra með dólg og svo rokinn úr salnum í fýlu“ Innlent Lögregluaðgerð á veitingastað í miðbænum Innlent „Ríkisstjórnin verður að hætta að hringja í lögregluna“ Innlent Grunur um mansal á Gríska húsinu Innlent Ræddu við 26 einstaklinga varðandi vændi og mansal Innlent Sót yfir allri íbúðinni þegar hún kom heim frá útlöndum Innlent Einn umdeildasti kennari landsins lætur af störfum Innlent Tveir handteknir vegna gruns um mansal á nuddstofu í Reykjavík Innlent Fleiri fréttir Kvöldfréttir Stöðvar 2 Bein útsending: Þórhildur kynnir skýrslu um stöðu pólitískra fanga Heilsugæsla Suðurlands flytur frá Laugarási á Flúðir Margt þarf að ganga eftir svo hægt sé að segja samningana góða Tónlistarmaðurinn Róbert Örn er fallinn frá Nokkuð mikil gasmengun frá gosinu heldur áfram næstu daga Grunur um mansal á Gríska húsinu Ellý Katrín hefur kvatt þennan heim Ræddu við 26 einstaklinga varðandi vændi og mansal „Ríkisstjórnin verður að hætta að hringja í lögregluna“ Segir reyksprengjum verið kastað og piparúði nauðsynlegur Sundrung á stjórnarheimilinu að koma upp á yfirborðið Lögregluaðgerð á veitingastað í miðbænum Erlendum ríkisborgurum fjölgaði sex sinnum meira en íslenskum Tveir handteknir vegna gruns um mansal á nuddstofu í Reykjavík Deildar meiningar um áfengi og piparúða „Forsætisráðherra með dólg og svo rokinn úr salnum í fýlu“ Sót yfir allri íbúðinni þegar hún kom heim frá útlöndum Mikilvægt að ómenningu sé ekki sýnt umburðarlyndi Willum blandar sér í málið og útskýrir bréfið Erindi ráðherra hafi engin áhrif á rannsókn sem lýkur fljótlega Sagði „kærustuna“ í sambandi þó hún segði annað Svæðinu við Dettifoss lokað vegna færðar Enginn vinningshafi gefið sig fram í happdrætti Ástþórs Lágvaxinn, grjótharður nagli og alltaf hress Þjóðaróperan alls ekki „úti í kuldanum“ Einn fluttur á slysadeild eftir að bíll endaði utan vegar Lokað í Bláa lóninu vegna gasmengunar Ellefu aðildarfélög BSRB skrifa undir kjarasamninga Sagðist ekki hafa slegið eiginkonuna heldur sjálfan sig með pönnu Sjá meira