Eignir í sænska höfuðstaðnum hríðfalla í verði Jóhann Óli Eiðsson skrifar 18. desember 2017 06:00 Aukið framboð í ýmsum hverfum útskýrir breytinguna. vísir/getty Fasteignamarkaðurinn í Stokkhólmi hefur verið í frjálsu falli undanfarna mánuði en á síðasta ársfjórðungi 2017 hefur verð þar lækkað um níu prósent. Að mati hins sænska íbúðalánasjóðs, SBAB, eru miklar líkur á að verðið muni lækka ennþá meira. Í nýlegri greiningu SBAB kemur fram að lækkunina nú megi rekja til skyndilegs aukins framboðs á markaðnum. Þá vofi yfir breytingar á reglum sem varða lántöku og skerða aðgang fólks að lánsfé. Samhliða auknu framboði verði því færri sem hafi tök á því að festa kaup á eigin húsnæði. „Sé litið á verðþróun í Svíþjóð sem heild virðist útlitið ekki svo slæmt. Sé hins vegar litið til þess sem er að gerast í miðborg Stokkhólms og borgum á borð við Uppsala og Örebro, þar sem skyndilega varð talsvert framboð af nýbyggingum, þá er ástandið öllu verra,“ segir Klas Danielsson, forstjóri SBAB, í viðtali við fréttaveituna Bloomberg. „Fasteignaverð í Stokkhólmi hefur nú þegar lækkað um allt að fimmtán prósent og fyrirsjáanlegt er að það muni lækka um annað eins til viðbótar,“ segir Danielsson. Fasteignaverð í Stokkhólmi hrapaði eftir efnahagskreppuna 2008 en reis síðan mjög skarpt. Það féll á ný á árunum 2010-2012 en hækkaði jafnt og þétt til ársins 2016. Síðan þá hefur leiðin legið niður á við. Sé horft á verð á landsvísu hefur það lækkað um rúm sjö prósent það sem af er ári. Á undanförnum árum hefur framboð verið lítið en það er nú breytt. Ofan á það bætast nýjar reglur, sem taka gildi í mars á næsta ári og krefjast þess að lánshlutfall kaupenda verði lægra. Er það gert að undirlagi sænska fjármálaeftirlitsins til að tryggja að skuldsetning heimila landsins ógni ekki efnahagsstöðugleika. Eftirlitið áætlar að reglurnar hafi áhrif á um fjórtán prósent þeirra sem hafa í hyggju að festa kaup á eigin húsnæði. SBAB óttast að sú tala sé vanmetin. „Við óttumst að áhrif reglnanna verði meiri,“ segir Danielsson. „Sumir telja að tíu til fimmtán prósent séu ekki mikið en það er ekki rétt. Ef þú fjarlægir tíu prósent eftirspurnarinnar þá er það afar mikið. Sér í lagi á svæðum þar sem offramboð er.“ Danielsson bendir á að reglugerðin sé illa tímasett þar sem bankar hafi nú þegar hert á lánveitingareglum sínum. Stjórnvöld ættu frekar að horfa til breytinga á skatta- og leigulöggjöf til að laga þau vandamál sem að markaðnum steðja. Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Áhorf á Eurovision hríðfellur Viðskipti innlent Rannsaka hvort Tesla hafi blekkt neytendur og fjárfesta Viðskipti erlent Taka bóluefni AstraZeneca úr sölu vegna dvínandi eftirspurnar Viðskipti erlent Miklar verðbólguvæntingar halda vöxtunum uppi Viðskipti innlent Ópíóíða, róandi- og svefnlyf: „Það geta allir orðið háðir þessum lyfjum ómeðvitað“ Atvinnulíf „Fólk heldur kannski að það sé saklaust að kaupa eina falsaða tösku“ Atvinnulíf Kolefnasporlausir bílar fyrir 2030? Polestar er með plan Samstarf Hagnaðist um tæpa ellefu milljarða þrátt slæman búskap Viðskipti innlent Gera þrjátíu til fjörutíu kaupsamninga á hverjum degi Viðskipti innlent Davíð Tómas ráðinn framkvæmdastjóri Viðskipti innlent Fleiri fréttir Rannsaka hvort Tesla hafi blekkt neytendur og fjárfesta Taka bóluefni AstraZeneca úr sölu vegna dvínandi eftirspurnar Tekjur Apple drógust saman enn eina ferðina Stofnandi Binance dæmdur fyrir peningaþvætti Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Ný kynslóð vélmenna vekur óhug Ólígarkar unnu mál vegna refsiaðgerða fyrir Evrópudómstól Gervigreind Amazon reyndist þúsund Indverjar Rekja meirihluta heimslosunar til 57 framleiðenda Í basli með viðhald og viðgerðir á olíuvinnslum Taylor Swift meðal 265 nýliða á milljarðamæringalista Forbes Wow lifir enn góðu lífi í undraheimi Roosevelt Edwards Sjá meira
Fasteignamarkaðurinn í Stokkhólmi hefur verið í frjálsu falli undanfarna mánuði en á síðasta ársfjórðungi 2017 hefur verð þar lækkað um níu prósent. Að mati hins sænska íbúðalánasjóðs, SBAB, eru miklar líkur á að verðið muni lækka ennþá meira. Í nýlegri greiningu SBAB kemur fram að lækkunina nú megi rekja til skyndilegs aukins framboðs á markaðnum. Þá vofi yfir breytingar á reglum sem varða lántöku og skerða aðgang fólks að lánsfé. Samhliða auknu framboði verði því færri sem hafi tök á því að festa kaup á eigin húsnæði. „Sé litið á verðþróun í Svíþjóð sem heild virðist útlitið ekki svo slæmt. Sé hins vegar litið til þess sem er að gerast í miðborg Stokkhólms og borgum á borð við Uppsala og Örebro, þar sem skyndilega varð talsvert framboð af nýbyggingum, þá er ástandið öllu verra,“ segir Klas Danielsson, forstjóri SBAB, í viðtali við fréttaveituna Bloomberg. „Fasteignaverð í Stokkhólmi hefur nú þegar lækkað um allt að fimmtán prósent og fyrirsjáanlegt er að það muni lækka um annað eins til viðbótar,“ segir Danielsson. Fasteignaverð í Stokkhólmi hrapaði eftir efnahagskreppuna 2008 en reis síðan mjög skarpt. Það féll á ný á árunum 2010-2012 en hækkaði jafnt og þétt til ársins 2016. Síðan þá hefur leiðin legið niður á við. Sé horft á verð á landsvísu hefur það lækkað um rúm sjö prósent það sem af er ári. Á undanförnum árum hefur framboð verið lítið en það er nú breytt. Ofan á það bætast nýjar reglur, sem taka gildi í mars á næsta ári og krefjast þess að lánshlutfall kaupenda verði lægra. Er það gert að undirlagi sænska fjármálaeftirlitsins til að tryggja að skuldsetning heimila landsins ógni ekki efnahagsstöðugleika. Eftirlitið áætlar að reglurnar hafi áhrif á um fjórtán prósent þeirra sem hafa í hyggju að festa kaup á eigin húsnæði. SBAB óttast að sú tala sé vanmetin. „Við óttumst að áhrif reglnanna verði meiri,“ segir Danielsson. „Sumir telja að tíu til fimmtán prósent séu ekki mikið en það er ekki rétt. Ef þú fjarlægir tíu prósent eftirspurnarinnar þá er það afar mikið. Sér í lagi á svæðum þar sem offramboð er.“ Danielsson bendir á að reglugerðin sé illa tímasett þar sem bankar hafi nú þegar hert á lánveitingareglum sínum. Stjórnvöld ættu frekar að horfa til breytinga á skatta- og leigulöggjöf til að laga þau vandamál sem að markaðnum steðja.
Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Áhorf á Eurovision hríðfellur Viðskipti innlent Rannsaka hvort Tesla hafi blekkt neytendur og fjárfesta Viðskipti erlent Taka bóluefni AstraZeneca úr sölu vegna dvínandi eftirspurnar Viðskipti erlent Miklar verðbólguvæntingar halda vöxtunum uppi Viðskipti innlent Ópíóíða, róandi- og svefnlyf: „Það geta allir orðið háðir þessum lyfjum ómeðvitað“ Atvinnulíf „Fólk heldur kannski að það sé saklaust að kaupa eina falsaða tösku“ Atvinnulíf Kolefnasporlausir bílar fyrir 2030? Polestar er með plan Samstarf Hagnaðist um tæpa ellefu milljarða þrátt slæman búskap Viðskipti innlent Gera þrjátíu til fjörutíu kaupsamninga á hverjum degi Viðskipti innlent Davíð Tómas ráðinn framkvæmdastjóri Viðskipti innlent Fleiri fréttir Rannsaka hvort Tesla hafi blekkt neytendur og fjárfesta Taka bóluefni AstraZeneca úr sölu vegna dvínandi eftirspurnar Tekjur Apple drógust saman enn eina ferðina Stofnandi Binance dæmdur fyrir peningaþvætti Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Ný kynslóð vélmenna vekur óhug Ólígarkar unnu mál vegna refsiaðgerða fyrir Evrópudómstól Gervigreind Amazon reyndist þúsund Indverjar Rekja meirihluta heimslosunar til 57 framleiðenda Í basli með viðhald og viðgerðir á olíuvinnslum Taylor Swift meðal 265 nýliða á milljarðamæringalista Forbes Wow lifir enn góðu lífi í undraheimi Roosevelt Edwards Sjá meira