Brúin á milli vísinda og atvinnulífs Einar Mäntylä skrifar 16. nóvember 2017 09:45 Við viljum byggja brú milli vísinda og atvinnulífs þar sem rannsóknir eru hagnýttar þannig að úr verði tækifæri sem leiði til verðmætasköpunar.“ Samtök iðnaðarins í aðdraganda kosninga 2017. Þessi ósk atvinnulífsins er ekki tilkomin að ástæðulausu. Oft koma óvæntustu uppgötvanirnar út frá grunnrannsóknum og geta leitt til byltingarkenndrar (en. disruptive) nýsköpunar. Við búum vel að frábærum og frumlega hugsandi vísindamönnum sem skara fram úr þegar litið er til birtinga vísindagreina í alþjóðlega virtum tímaritum og alþjóðasamstarfi og við eigum að hlúa vel að þeim. Ísland er hins vegar eftirbátur annarra þjóða þegar kemur að hagnýtingu rannsókna, hugverkavernd og tengslum vísinda við atvinnulífið. Þetta kemur skýrt fram í erlendum úttektum sem gerðar voru m.a. á vegum Evrópusambandsins og OECD á vísinda- og nýsköpunarumhverfinu hérlendis og í samanburði við önnur lönd. Ein meginorsök er almennur skortur á skipulegu og faglegu tækniyfirfærslustarfi meðal háskóla og rannsóknastofnana. Í öllum löndum í kringum okkur er tækniyfirfærslu sinnt af skrifstofum með sérhæfðu starfsfólki, brúarsmiðum, sem hafa bakgrunn og þekkingu á vísindum, lögfræði, hugverkarétti, viðskiptum og frumkvöðlastarfsemi. Þetta er sjaldnast að finna í einum einstaklingi og því byggja þessar tækniyfirfærsluskrifstofur á teymum sem saman tryggja nauðsynlega þekkingu og reynslu til þess að brúa bilið á milli vísinda og atvinnulífs.Mikilvæg tækifæri fara forgörðum Slíka skrifstofu/brú er hvergi að finna á byggðu bóli á Íslandi, ekki einu sinni einbreiða. Hugverkanefnd Háskóla Íslands og Landspítala – háskólasjúkrahúss hittist vissulega reglulega til að sinna tækniyfirfærslu en það er gert meðfram fullu starfi nefndarmanna á öðrum vettvangi. Á meðan fara mikilvæg tækifæri innlendra vísindastofnana til verðmætasköpunar og nýsköpunar um allt land forgörðum. Því er ástæða til að hefja brúarsmíði milli vísinda og atvinnulífs, og það strax. Við erum nú þegar áratugum á eftir öðrum löndum í þessum efnum, en erum þá um leið í stöðu til þess að draga lærdóm af óförum og árangri annarra í þeim efnum og getum tekið mið af þróun tækni- og þekkingaryfirfærslu og væntinga til hennar. Fyrir aldarfjórðungi áttu tækniyfirfærsluskrifstofur (technology transfer offices, TTO) við háskóla og rannsóknastofnanir erlendis að vera þeim mikilvæg tekjulind. Í dag er ljóst að það er samfélagið sem hagnast mest á starfi þeirra með hagnýtingu vísinda í formi starfa, framþróunar í atvinnulífi og samkeppnishæfni samfélagsins alls. Tækni- og þekkingaryfirfærsluskrifstofur, eða tækniveitur, eru því í raun verkfæri til að efla og miðla samfélagslegum áhrifum vísinda í samfélaginu. Og jú, stundum fá stofnanirnar ríkulegt endurgjald fyrir sitt vísindastarf. Miði er möguleiki. Til þess að eignast miða þarf að stofna tækniveitu sem sinnir tækniyfirfærslu fyrir alla háskóla og rannsóknastofnanir landsins. Stjórnvöld sem fjárfesta milljarða í rannsóknir og þróun ættu að sjá sér hag í því að tryggja eftir mætti að fjárfestingin skili sér til samfélagsins. Við höfum ekki efni á öðru. Góðu fréttirnar eru þær að undirbúningur er hafinn, allir háskólar landsins og helstu opinberu rannsóknastofnanirnar eru sammála um þörfina og vinna saman undir merki „Auðnu“ að því að steypa annan brúarstöpulinn, fjárfestar og atvinnulífið bíða við hinn stöpulinn. Nú þurfa stjórnvöld að koma að fjármögnun og rekstri sjálfrar brúarinnar svo hún standi ávallt opin fyrir umferð. Þetta eru nauðsynlegir innviðir nýsköpunar í landinu til að hindra að tækifærin skolist ekki á haf út fyrir augum okkar. Lokum hringveginum! Höfundur er framkvæmdastjóri Auðnu, undirbúningsfélags um stofnun tækniveitu fyrir Ísland. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Satt og logið Bryndís Schram Skoðun Má „ég líka“ fá hærri laun? Inga María Hlíðar Thorsteinson Skoðun Hraðlest: töfralausn? Haraldur Sigþórsson og Inga María Árnadóttir Skoðun Er starf mitt sem hjúkrunarfræðingur ósýnilegt? Henný Björk Birgisdóttir Skoðun Hégómastefna Inga María Hlíðar Thorsteinson Skoðun Þarf breytingar í borginni? Inga María Hlíðar Thorsteinsson Skoðun Stöndum vörð um úthverfin Inga María Hlíðar Thorsteinson Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson Skoðun Skoðun Skoðun Framtíð innri markaðarins Gunnar Bragi Sveinsson skrifar Skoðun Satt og logið Bryndís Schram skrifar Skoðun Alþjóðlegi leiðsöguhundadagurinn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Framsókn leggst ekki í duftið Guðmundur Birkir Þorkelsson skrifar Skoðun Að dreyma um alheim góðvildar Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Að bjarga sex lífum á mínútu í hálfa öld Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Þegar þú ert báknið Gabríel Ingimarsson skrifar Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Innivist er mikilvægasti þátturinn við hönnun íbúða! Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Brautryðjandinn Baldur Þóra Björk Smith skrifar Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hvar er híbýlaauður? Anna María Bogadóttir skrifar Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan skrifar Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun Uppskera að vori Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Skoðun Er menning stórmál? Ingibjörg Ösp Stefánsdóttir skrifar Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Leikskólamál eru forgangsmál Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Himinhátt innanlandsflug Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hefur allt sem þarf Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju að gera rekstraráætlun? Karl Sólnes Jónsson skrifar Skoðun Norskur skammtímagróði Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Æpandi vanþekking Hjálmar Jónsson skrifar Sjá meira
Við viljum byggja brú milli vísinda og atvinnulífs þar sem rannsóknir eru hagnýttar þannig að úr verði tækifæri sem leiði til verðmætasköpunar.“ Samtök iðnaðarins í aðdraganda kosninga 2017. Þessi ósk atvinnulífsins er ekki tilkomin að ástæðulausu. Oft koma óvæntustu uppgötvanirnar út frá grunnrannsóknum og geta leitt til byltingarkenndrar (en. disruptive) nýsköpunar. Við búum vel að frábærum og frumlega hugsandi vísindamönnum sem skara fram úr þegar litið er til birtinga vísindagreina í alþjóðlega virtum tímaritum og alþjóðasamstarfi og við eigum að hlúa vel að þeim. Ísland er hins vegar eftirbátur annarra þjóða þegar kemur að hagnýtingu rannsókna, hugverkavernd og tengslum vísinda við atvinnulífið. Þetta kemur skýrt fram í erlendum úttektum sem gerðar voru m.a. á vegum Evrópusambandsins og OECD á vísinda- og nýsköpunarumhverfinu hérlendis og í samanburði við önnur lönd. Ein meginorsök er almennur skortur á skipulegu og faglegu tækniyfirfærslustarfi meðal háskóla og rannsóknastofnana. Í öllum löndum í kringum okkur er tækniyfirfærslu sinnt af skrifstofum með sérhæfðu starfsfólki, brúarsmiðum, sem hafa bakgrunn og þekkingu á vísindum, lögfræði, hugverkarétti, viðskiptum og frumkvöðlastarfsemi. Þetta er sjaldnast að finna í einum einstaklingi og því byggja þessar tækniyfirfærsluskrifstofur á teymum sem saman tryggja nauðsynlega þekkingu og reynslu til þess að brúa bilið á milli vísinda og atvinnulífs.Mikilvæg tækifæri fara forgörðum Slíka skrifstofu/brú er hvergi að finna á byggðu bóli á Íslandi, ekki einu sinni einbreiða. Hugverkanefnd Háskóla Íslands og Landspítala – háskólasjúkrahúss hittist vissulega reglulega til að sinna tækniyfirfærslu en það er gert meðfram fullu starfi nefndarmanna á öðrum vettvangi. Á meðan fara mikilvæg tækifæri innlendra vísindastofnana til verðmætasköpunar og nýsköpunar um allt land forgörðum. Því er ástæða til að hefja brúarsmíði milli vísinda og atvinnulífs, og það strax. Við erum nú þegar áratugum á eftir öðrum löndum í þessum efnum, en erum þá um leið í stöðu til þess að draga lærdóm af óförum og árangri annarra í þeim efnum og getum tekið mið af þróun tækni- og þekkingaryfirfærslu og væntinga til hennar. Fyrir aldarfjórðungi áttu tækniyfirfærsluskrifstofur (technology transfer offices, TTO) við háskóla og rannsóknastofnanir erlendis að vera þeim mikilvæg tekjulind. Í dag er ljóst að það er samfélagið sem hagnast mest á starfi þeirra með hagnýtingu vísinda í formi starfa, framþróunar í atvinnulífi og samkeppnishæfni samfélagsins alls. Tækni- og þekkingaryfirfærsluskrifstofur, eða tækniveitur, eru því í raun verkfæri til að efla og miðla samfélagslegum áhrifum vísinda í samfélaginu. Og jú, stundum fá stofnanirnar ríkulegt endurgjald fyrir sitt vísindastarf. Miði er möguleiki. Til þess að eignast miða þarf að stofna tækniveitu sem sinnir tækniyfirfærslu fyrir alla háskóla og rannsóknastofnanir landsins. Stjórnvöld sem fjárfesta milljarða í rannsóknir og þróun ættu að sjá sér hag í því að tryggja eftir mætti að fjárfestingin skili sér til samfélagsins. Við höfum ekki efni á öðru. Góðu fréttirnar eru þær að undirbúningur er hafinn, allir háskólar landsins og helstu opinberu rannsóknastofnanirnar eru sammála um þörfina og vinna saman undir merki „Auðnu“ að því að steypa annan brúarstöpulinn, fjárfestar og atvinnulífið bíða við hinn stöpulinn. Nú þurfa stjórnvöld að koma að fjármögnun og rekstri sjálfrar brúarinnar svo hún standi ávallt opin fyrir umferð. Þetta eru nauðsynlegir innviðir nýsköpunar í landinu til að hindra að tækifærin skolist ekki á haf út fyrir augum okkar. Lokum hringveginum! Höfundur er framkvæmdastjóri Auðnu, undirbúningsfélags um stofnun tækniveitu fyrir Ísland.
Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar