Grætur gests auga Phil Nuttridge skrifar 19. október 2017 07:00 Það breytti lífi mínu að koma í fyrsta sinn til Íslands frá Oxford árið 2013. Síðan þá hef ég heimsótt Ísland þrettán sinnum en í ferðum mínum sinni ég ástríðu minni sem er náttúruljósmyndun. Fleiri Íslandsferðir eru á prjónunum en eftirlætisstaðir mínir á Íslandi eru á Vestfjörðum og þar standa Strandir upp úr. Það gerir einstök náttúrufegurð svæðisins en líka vinalegt fólkið sem þarna býr. Þyngst vegur þó sú staðreynd að á Ströndum eru mun færri ferðamenn en í nágrenni Reykjavíkur þar sem mér finnst votta fyrir eins konar gullgrafaraæði í ferðaþjónustu. Þegar ég var staddur á Kaffi Norðurfirði síðastliðið sumar í minni sjöttu ferð á Strandir, var mér bent á að skoða fallega fossa í Ófeigsfirði, Hvalárfossa. Ég ók að þessum tignarlegu fossum, en lengra náði vegurinn ekki. Þar rakst ég á íslensk hjón sem höfðu gengið um svæðið í nokkra daga. Þau spurðu mig hvort ég væri kominn til að skoða „Fossinn“. Ég svaraði því játandi. Þá útskýrði maðurinn að enn stórkostlegri foss en Hvalárfoss væri að finna í rösklega klukkustundar göngu upp með gljúfrunum. Hann sýndi mér myndir á símanum sínum af fossinum sem hann kallaði Rjúkanda. Mér varð strax ljóst að hér væri um sérstakan foss að ræða og sannkallaðan gimstein. Hjónin sögðu mér jafnframt frá fyrirhuguðum virkjanaframkvæmdum og hver örlögum þessa foss og fossanna í kring yrðu. Þetta jók bara á forvitni mína og ég lagði því af stað með myndavélar mínar upp með tignarlegum gljúfrunum. Mikilfengleiki Rjúkanda kom mér í opna skjöldu. Hann er vissulega tröllaukinn að stærð en úr fjarlægð sá ég aðeins úðamökkinn sem mér skilst að hann dragi nafn sitt af. Þegar nær dró titraði jörðin undan krafti fossins. Í samanburði eru Seljalandsfoss og Skógarfoss, sem ég hef oftsinnis myndað, hálfgerðir lækir. Auk þess er umhverfi Rjúkanda ósnortið, fjarri mannabyggð, sem eykur á stórfengleik hans. Þarna sá ég engin skilti, engar öryggisgirðingar og engin mannvirki eða vegi. Ég þurfti heldur ekki að greiða aðgangseyri til að njóta fossins. Mér leið næstum eins og óboðnum gesti í veislu sjálfrar náttúrunnar.Verðmæti sem ekki á að spilla Rjúkandi hefur verið þarna í þúsundir ára, eða frá því löngu áður en nokkur steig fyrst fæti á landið ykkar. Hann tilheyrir óspilltri íslenskri náttúru, en slík svæði eru ekki á hverju strái og mikil verðmæti fólgin í þeim. Það var áhrifamikil stund að standa við brún fossins – enda leið mér eins og fossinn hefði kýlt mig utanundir, svo mikill var krafturinn. Þrátt fyrir margra ára reynslu sem náttúruljósmyndari leið mér eins og hæfileikar mínir dygðu ekki til að festa fossinn á filmu. Að endingu tókst mér þó að ná ljósmynd þar sem vel sést í bæði fossinn og gljúfrin neðan hans. Rjúkandi er einhver fallegasti foss sem ég hef nokkru sinni séð og örlög hans hryggja mig ósegjanlega. Svæðið í heild sinni með fjölda fossa, gljúfrum og heiðum eru verðmæti sem ekki ætti að spilla. Ég vil því skora á sem flesta sem vilja reisa þarna vatnsaflsvirkjun að ganga með mér upp að Rjúkanda, standa við fossbrúnina og segja mér augliti til auglitis að þeir hafi rétt til að skemma hann - náttúruperlu sem komandi kynslóðir Íslendinga, en ekki síður erlendir ferðamenn, eiga rétt á að fá að njóta um ókomin ár. Í gamalli íslenskri bók segir að glöggt sé gests augað. Gests augað getur einnig tárfellt. Þið Íslendingar ættuð að hugsa ykkur um tvisvar áður en þið skemmið náttúruperlur ykkar á Ströndum. Höfundur er ljósmyndari og Íslandsvinur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð Skoðun Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Kjósum sameiningu, ekki sundrungu Helgi Ingólfsson Skoðun Riðið á Bessastöðum? Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Heillandi Halla Hrund Stefán Hilmarsson Skoðun Ókostir forsetaframbjóðandans Katrínar Jakobsdóttur Alfreð Sturla Böðvarsson Skoðun Leikskólakennara á eftirlaunum er ofboðið Ásdís Ólafsdóttir Skoðun Frambjóðandi Sjálfstæðisflokksins? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir Skoðun Svik forsetaframbjóðanda við börnin á Gaza Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Af hverju kýs ég ekki Katrínu Jakobs Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Kjósum sameiningu, ekki sundrungu Helgi Ingólfsson skrifar Skoðun Forseti allra Ragnhildur Björt Björnsdóttir skrifar Skoðun Ný nálgun í afreksíþróttum – Nýsköpun Erlingur Jóhannsson skrifar Skoðun Prófsteinninn Katrín Harðardóttir skrifar Skoðun Innrás á Rafah stríðir gegn allri mannúð Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Börnin okkar Hlédís Sveinsdóttir skrifar Skoðun Vextir geta og þurfa að lækka Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Söngvakeppni og stríðsglæpir Ragnhildur Hólmgeirsdóttir skrifar Skoðun Leikskólakennara á eftirlaunum er ofboðið Ásdís Ólafsdóttir skrifar Skoðun Óttasleginn mömmuher og Eurovision Birna Guðný Björnsdóttir skrifar Skoðun Já, Katrín Hjálmar Sveinsson skrifar Skoðun Frambjóðandi Sjálfstæðisflokksins? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Heillandi Halla Hrund Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Riðið á Bessastöðum? Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Að lifa í skugga heilsubrests Svanberg Hreinsson skrifar Skoðun Umræðan um dánaraðstoð Henry Alexander Henrysson skrifar Skoðun Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað skrifar Skoðun Opið bréf til samgönguráðherra og vegamálastjóra Hópur ferðaþjóna í Dölunum skrifar Skoðun Hugleiðingar ellilífeyrisþega um landsmálin og orkumálin Ingimundur Andrésson skrifar Skoðun Að tilheyra - Fjölmenningarþing Reykjavíkur Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Katrínu sem forseta Stefán Friðrik Stefánsson skrifar Skoðun Fegin að vera frekar spurð hvaðan ég sé, en „hverra manna ertu“ Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þekking á naloxone nefúða getur bjargað lífi Hildur Vattnes Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Svik forsetaframbjóðanda við börnin á Gaza Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Getum við breytt fortíðinni? Ásgeir Jónsson skrifar Skoðun Á að banna TikTok? Óttar Birgisson skrifar Skoðun Gerum góðan dal enn betri Eiríkur Hjálmarsson skrifar Skoðun Ný norræn stjórnarskrá Hrannar Björn Arnarsson,Ragnheiður Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Getum við verið hamingjusöm í vinnunni? Héðinn Sveinbjörnsson skrifar Sjá meira
Það breytti lífi mínu að koma í fyrsta sinn til Íslands frá Oxford árið 2013. Síðan þá hef ég heimsótt Ísland þrettán sinnum en í ferðum mínum sinni ég ástríðu minni sem er náttúruljósmyndun. Fleiri Íslandsferðir eru á prjónunum en eftirlætisstaðir mínir á Íslandi eru á Vestfjörðum og þar standa Strandir upp úr. Það gerir einstök náttúrufegurð svæðisins en líka vinalegt fólkið sem þarna býr. Þyngst vegur þó sú staðreynd að á Ströndum eru mun færri ferðamenn en í nágrenni Reykjavíkur þar sem mér finnst votta fyrir eins konar gullgrafaraæði í ferðaþjónustu. Þegar ég var staddur á Kaffi Norðurfirði síðastliðið sumar í minni sjöttu ferð á Strandir, var mér bent á að skoða fallega fossa í Ófeigsfirði, Hvalárfossa. Ég ók að þessum tignarlegu fossum, en lengra náði vegurinn ekki. Þar rakst ég á íslensk hjón sem höfðu gengið um svæðið í nokkra daga. Þau spurðu mig hvort ég væri kominn til að skoða „Fossinn“. Ég svaraði því játandi. Þá útskýrði maðurinn að enn stórkostlegri foss en Hvalárfoss væri að finna í rösklega klukkustundar göngu upp með gljúfrunum. Hann sýndi mér myndir á símanum sínum af fossinum sem hann kallaði Rjúkanda. Mér varð strax ljóst að hér væri um sérstakan foss að ræða og sannkallaðan gimstein. Hjónin sögðu mér jafnframt frá fyrirhuguðum virkjanaframkvæmdum og hver örlögum þessa foss og fossanna í kring yrðu. Þetta jók bara á forvitni mína og ég lagði því af stað með myndavélar mínar upp með tignarlegum gljúfrunum. Mikilfengleiki Rjúkanda kom mér í opna skjöldu. Hann er vissulega tröllaukinn að stærð en úr fjarlægð sá ég aðeins úðamökkinn sem mér skilst að hann dragi nafn sitt af. Þegar nær dró titraði jörðin undan krafti fossins. Í samanburði eru Seljalandsfoss og Skógarfoss, sem ég hef oftsinnis myndað, hálfgerðir lækir. Auk þess er umhverfi Rjúkanda ósnortið, fjarri mannabyggð, sem eykur á stórfengleik hans. Þarna sá ég engin skilti, engar öryggisgirðingar og engin mannvirki eða vegi. Ég þurfti heldur ekki að greiða aðgangseyri til að njóta fossins. Mér leið næstum eins og óboðnum gesti í veislu sjálfrar náttúrunnar.Verðmæti sem ekki á að spilla Rjúkandi hefur verið þarna í þúsundir ára, eða frá því löngu áður en nokkur steig fyrst fæti á landið ykkar. Hann tilheyrir óspilltri íslenskri náttúru, en slík svæði eru ekki á hverju strái og mikil verðmæti fólgin í þeim. Það var áhrifamikil stund að standa við brún fossins – enda leið mér eins og fossinn hefði kýlt mig utanundir, svo mikill var krafturinn. Þrátt fyrir margra ára reynslu sem náttúruljósmyndari leið mér eins og hæfileikar mínir dygðu ekki til að festa fossinn á filmu. Að endingu tókst mér þó að ná ljósmynd þar sem vel sést í bæði fossinn og gljúfrin neðan hans. Rjúkandi er einhver fallegasti foss sem ég hef nokkru sinni séð og örlög hans hryggja mig ósegjanlega. Svæðið í heild sinni með fjölda fossa, gljúfrum og heiðum eru verðmæti sem ekki ætti að spilla. Ég vil því skora á sem flesta sem vilja reisa þarna vatnsaflsvirkjun að ganga með mér upp að Rjúkanda, standa við fossbrúnina og segja mér augliti til auglitis að þeir hafi rétt til að skemma hann - náttúruperlu sem komandi kynslóðir Íslendinga, en ekki síður erlendir ferðamenn, eiga rétt á að fá að njóta um ókomin ár. Í gamalli íslenskri bók segir að glöggt sé gests augað. Gests augað getur einnig tárfellt. Þið Íslendingar ættuð að hugsa ykkur um tvisvar áður en þið skemmið náttúruperlur ykkar á Ströndum. Höfundur er ljósmyndari og Íslandsvinur.
Skoðun Fegin að vera frekar spurð hvaðan ég sé, en „hverra manna ertu“ Matthildur Björnsdóttir skrifar