Gætum jafnræðis og látum ÖLL börn njóta gjaldfrjálsrar grunnmenntunar Erna Reynisdótir skrifar 31. ágúst 2017 07:00 Barnaheill – Save the Children á Íslandi hafa frá árinu 2015 hvatt yfirvöld til að afnema kostnaðarþátttöku fjölskyldna vegna skólagagna grunnskólabarna eða svokallaða innkaupalista. Hvorki samræmist sú gjaldtaka 29. grein Barnasáttmálans né er hún í anda þeirrar stefnu að skólinn skuli vera hornsteinn jöfnuðar í þjóðfélaginu. Velferðarvaktin, sem Barnaheill eiga fulltrúa í, hefur einnig tekið málið upp á sína arma og m.a. látið gera könnun á kostnaðarþátttöku vegna skólagagna grunnskólabarna í öllum 74 sveitarfélögum landsins. Samtökin fagna heilshugar niðurstöðum þeirrar könnunar. Þar kemur fram að 55,4% sveitarfélaga ætla að útvega grunnskólabörnum skólagögn án endurgjalds frá og með skólaárinu 2017-2018. Eru þetta gleðitíðindi fyrir þau grunnskólabörn og fjölskyldur þeirra sem búa í þessum sveitarfélögum en því miður endurspeglar þetta hlutfall ekki fjölda þeirra grunnskólabarna á landinu sem munu njóta góðs af þessu. Stærstu sveitarfélögin á landinu, Reykjavík og Kópavogur, eru til dæmis ekki inni í þessari prósentutölu. Bæði þessi sveitarfélög segjast þó ætla að draga úr kostnaðarþátttöku grunnskólanemenda vegna skólagagna. Það er vissulega skref í rétta átt en kemur ekki í veg fyrir hættuna á mismunun á milli barna innan sama sveitarfélags. Í könnuninni kemur fram að í 18 sveitarfélögum er kostnaður á nemendur í sama árgangi misjafn á milli skóla. Börn í sama árgangi, í sama sveitarfélagi, en mismunandi skólum eru að greiða mismikið fyrir námsgögn og er það algjörlega óásættanlegt og mismunun barna sveitarfélagsins. Barnaheill telja það því gríðarlega mikilvægt að 31. grein grunnskólalaga sé breytt á þann veg að tekið sé fyrir þessa kostnaðarþátttöku heimilanna í skólagögnum. Einungis þannig er hægt að tryggja til framtíðar jöfnuð milli allra barna varðandi þennan kostnað án tillits til búsetu eða í hvaða skóla þau ganga. Barnaheill – Save the Children á Íslandi þakka öllum þeim einstaklingum sem tóku þátt í undirskriftasöfnun og studdu samtökin í baráttu sinni fyrir gjaldfrjálsri grunnmenntun í raun. Það er mikils virði að sjá árangur af þeirri vinnu í niðurstöðum þessarar könnunnar. En björninn er ekki unninn fyrr en glufunni í grunnskólalögunum hefur verið lokað. Því ítreka samtökin áskorun sína og þjóðarinnar til þingheims um að taka fyrir þessa gjaldtöku með breytingu á 31. grein grunnskólalaga og stuðla þar með að þeim jöfnuði sem grunnskólar þessa lands eiga að standa fyrir. Höfundur er framkvæmdastjóri Barnaheilla. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson Skoðun Eins og sandur úr greip Jón Steindór Valdimarsson Skoðun Bakslag í streymi Silja Snædal Drífudóttir Skoðun Hvernig forseta vilt þú? Valdís Arnarsdóttir Skoðun Sögufölsun eytt í kyrrþey Hjörtur Hjartarson Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon Skoðun Spurðu fólkið Halla Tómasdóttir Skoðun Satt og logið Bryndís Schram Skoðun Hvar er eldhúsglugginn? Elsa Ævarsdóttir Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan Skoðun Skoðun Skoðun Eins og sandur úr greip Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson skrifar Skoðun Hvernig forseta vilt þú? Valdís Arnarsdóttir skrifar Skoðun Spurðu fólkið Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Vopn, sprengjur og annað eins Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Hvar er eldhúsglugginn? Elsa Ævarsdóttir skrifar Skoðun Bakslag í streymi Silja Snædal Drífudóttir skrifar Skoðun Tímaskekkja á 21. öldinni Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Hver er pælingin? Ásgeir Brynjar Torfason skrifar Skoðun Í átt að velsæld á nokkrum mínútum Olga Björt Þórðardóttir skrifar Skoðun Er fyrirmyndarríkið Ísland í ruslflokki í sorpmálum? Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Takk fyrir vettlingana! Hópur foreldra leikskólabarna í Reykjavík skrifar Skoðun Hvað varð um samveruna? Hildur Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Listir og velferð Kristín Valsdóttir skrifar Skoðun Er forsetaframbjóðendum umhugað um dýravernd? Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Þegar þú vilt miklu meira bákn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Óbærileg léttúð VG Jakob Frímann Magnússon skrifar Skoðun Að hafa áhrif á nærumhverfi sitt Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Framtíð innri markaðarins Gunnar Bragi Sveinsson skrifar Skoðun Satt og logið Bryndís Schram skrifar Skoðun Alþjóðlegi leiðsöguhundadagurinn Sigþór U. Hallfreðsson skrifar Skoðun Framsókn leggst ekki í duftið Guðmundur Birkir Þorkelsson skrifar Skoðun Að dreyma um alheim góðvildar Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Að bjarga sex lífum á mínútu í hálfa öld Birna Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Þegar þú ert báknið Gabríel Ingimarsson skrifar Skoðun Svik við þjóðina Alfreð Sturla Böðvarsson skrifar Skoðun Innivist er mikilvægasti þátturinn við hönnun íbúða! Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Brautryðjandinn Baldur Þóra Björk Smith skrifar Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Sjá meira
Barnaheill – Save the Children á Íslandi hafa frá árinu 2015 hvatt yfirvöld til að afnema kostnaðarþátttöku fjölskyldna vegna skólagagna grunnskólabarna eða svokallaða innkaupalista. Hvorki samræmist sú gjaldtaka 29. grein Barnasáttmálans né er hún í anda þeirrar stefnu að skólinn skuli vera hornsteinn jöfnuðar í þjóðfélaginu. Velferðarvaktin, sem Barnaheill eiga fulltrúa í, hefur einnig tekið málið upp á sína arma og m.a. látið gera könnun á kostnaðarþátttöku vegna skólagagna grunnskólabarna í öllum 74 sveitarfélögum landsins. Samtökin fagna heilshugar niðurstöðum þeirrar könnunar. Þar kemur fram að 55,4% sveitarfélaga ætla að útvega grunnskólabörnum skólagögn án endurgjalds frá og með skólaárinu 2017-2018. Eru þetta gleðitíðindi fyrir þau grunnskólabörn og fjölskyldur þeirra sem búa í þessum sveitarfélögum en því miður endurspeglar þetta hlutfall ekki fjölda þeirra grunnskólabarna á landinu sem munu njóta góðs af þessu. Stærstu sveitarfélögin á landinu, Reykjavík og Kópavogur, eru til dæmis ekki inni í þessari prósentutölu. Bæði þessi sveitarfélög segjast þó ætla að draga úr kostnaðarþátttöku grunnskólanemenda vegna skólagagna. Það er vissulega skref í rétta átt en kemur ekki í veg fyrir hættuna á mismunun á milli barna innan sama sveitarfélags. Í könnuninni kemur fram að í 18 sveitarfélögum er kostnaður á nemendur í sama árgangi misjafn á milli skóla. Börn í sama árgangi, í sama sveitarfélagi, en mismunandi skólum eru að greiða mismikið fyrir námsgögn og er það algjörlega óásættanlegt og mismunun barna sveitarfélagsins. Barnaheill telja það því gríðarlega mikilvægt að 31. grein grunnskólalaga sé breytt á þann veg að tekið sé fyrir þessa kostnaðarþátttöku heimilanna í skólagögnum. Einungis þannig er hægt að tryggja til framtíðar jöfnuð milli allra barna varðandi þennan kostnað án tillits til búsetu eða í hvaða skóla þau ganga. Barnaheill – Save the Children á Íslandi þakka öllum þeim einstaklingum sem tóku þátt í undirskriftasöfnun og studdu samtökin í baráttu sinni fyrir gjaldfrjálsri grunnmenntun í raun. Það er mikils virði að sjá árangur af þeirri vinnu í niðurstöðum þessarar könnunnar. En björninn er ekki unninn fyrr en glufunni í grunnskólalögunum hefur verið lokað. Því ítreka samtökin áskorun sína og þjóðarinnar til þingheims um að taka fyrir þessa gjaldtöku með breytingu á 31. grein grunnskólalaga og stuðla þar með að þeim jöfnuði sem grunnskólar þessa lands eiga að standa fyrir. Höfundur er framkvæmdastjóri Barnaheilla.