Krónukaupendur gætu hagnast um milljarða með gjaldeyriskaupum Heimir Már Pétursson skrifar 19. júlí 2017 19:15 Seðlabanki Íslands. Vísir//GVA Þeir sem komu með gjaldeyri inn í landið og fengu krónur með miklum afslætti í fyrstu aðgerðum stjórnvalda til losunar gjaldeyrishafta fyrir fimm árum, geta nú hagnast um tugi milljarða með því að losa um fjárfestingar sínar hér á landi og kaupa gjaldeyri í staðinn. Í þrjú ár frá febrúar 2012 til febrúar 2015 bauðst eigendum erlends gjaldeyris í útlöndum, með milligöngu seðlabankans, afsláttur í kaupum á krónum í eigu útlendinga hér á landi. Þetta var hugsað sem skref í losun gjaldeyrishafta og leið til að laða erlent fjármagn til landsins. Þurftu þeir sem fóru þessa leið að binda fé sitt hér á landi í að minnsta kosti fimm ár. Nú eru fimm ár liðin og þeir sem tóku þátt í fyrstu krónuútboðunum geta því farið til baka til útlanda með fjármuni sína. Með lögum um gjaldeyrishöft eftir hrunið 2008 voru miklar hömlur settar á gjaldeyriskaup á Íslandi en á sama tíma voru erlendir aðilar lokaðir inni með miklar krónueignir, snjóhengjuna svokölluðu, sem ógnuðu stöðu efnahagsmála ef þeim yrði hleypt úr landi. Mikill skortur var á gjaldeyri í landinu en í mars 2011 birti Seðlabanki Íslands skýrslu með áætlun um losun gjaldeyrishafta, sem meðal annars gekk út á að freista eigenda gjaldeyris í útlöndum með allt að 20 prósent afslætti á krónum til að koma með gjaldeyri til landsins.Stór hluti fjárins bundinnífyrirtækjumSteingrímur J. Sigfússon fyrrverandi fjármálaráðherra segir menn ekki mega gleyma að þetta hafi verið hluti af stærri mynd um losun hafta og að tryggja efnahagslegan stöðugleika eftir hrun. „Það verður allt að skoða og meta í ljósi aðstæðna eins og þær voru og minnug þess hvert verkefnið var. Það væri ekki sanngjarnt að setjast niður núna þegar svona margt hefur lagst með okkur og margt hefur gengið svona vel og gefa sér að það hafi verið sjálfgefið frá byrjun. Þannig var það auðvitað ekki,“ segir Steingrímur.Stærstu hlutar fjármunanna hafa farið í skuldabréfakaup, eða 47 prósent, annars vegar og 40 prósent í kaup á hlutabréfum hins vegar.Stöð 2Í Markaði Fréttablaðsins í dag kemur fram að 1.100 milljónir evra hafi komið inn í landið með fjárfestingarleiðinni. Fjörutíu og sjö prósent þessara fjármuna hafi farið í skuldabréfakaup, 40 prósent í kaup á hlutabréfum, það er að segja kaup í eða á fyrirtækjum, 12 prósent hafi farið til fasteignakaupa og eitt prósent hafi farið í verðbréfasjóði. Ljóst er að margir fjármálamenn og fyrirtæki sem áttu peninga í útlöndum geta nú hagnast um stórar fjárhæðir ef þeir losa um fjárfestingar sínar eftir fyrsta krónuútboðið á fyrri hluta ársins 2012 og skipta krónum aftur yfir í gjaldeyri. Markaðurinn segir að gengishagnaðurinn einn og sér, vegna styrkingar krónunnar, nemi um 20 milljörðum. Þá eigi eftir að telja þann hagnað sem fjárfestingarnar hafi hugsanlega skilað að auki. Steingrímur segir eftir á að hyggja hefði eflaust mátt setja ríkari skorður á þetta fé eins og lengri binditíma. En það séu tvær hliðar á málinu. „Aðrir eru á sama tíma að fara með gjaldeyri út úr landinu í uppboðum og sæta þar miklum afarkjörum. Þurfa að mæta með heilan haug af krónum til að fá hverja evru eða dollar. Þannig að það var hin hliðin á þessari mynd. Á sama tíma og þessi erlendi gjaldeyrir er að koma inn í landið sem auðvitað kom sér vel. Þegar við erum að byrja að byggja upp forðann eru aðrir að yfirgefa hagkerfið og sæta við það miklum afarkjörum,“ segir Steingrímur J. Sigfússon sem var fjármálaráðherra til ársins 2012. Mest lesið Svakalegt að sjá fylgisaukningu Höllu Hrundar Innlent Mennirnir tóku annan starfsmannanna hálstaki Innlent Lögregla kölluð út vegna ungmenna til leiðinda í sundlaug Innlent Helga lenti einnig í vandræðum Innlent Gefur lítið fyrir útskýringar fréttastjórans Innlent Líklegt að það styttist í brotmörk Innlent Minni lyfjanotkun og meiri vellíðan í sérstöku heilabilunarþorpi Innlent Uppgangur Höllu Hrundar fari fyrir brjóstið á „valdastéttinni“ Innlent Harvey Weinstein lagður inn á spítala Erlent Skoða að færa Mónu Lísu í eigið herbergi Erlent Fleiri fréttir Sprengisandur: Peningastefna, ESB og lagareldi Lögregla kölluð út vegna ungmenna til leiðinda í sundlaug Svakalegt að sjá fylgisaukningu Höllu Hrundar Minni lyfjanotkun og meiri vellíðan í sérstöku heilabilunarþorpi Mennirnir tóku annan starfsmannanna hálstaki Líklegt að það styttist í brotmörk Helga lenti einnig í vandræðum Eiríkur og Ástþór fá frest til að bæta við undirskriftum Hættuástand í Grindavík og æsispennandi forsetakosningar Gefur lítið fyrir útskýringar fréttastjórans Handteknir á hlaupum eftir vopnað rán í Reykjavíkurapóteki Björk varar við frumvarpi um sjókvíeldi Uppgangur Höllu Hrundar fari fyrir brjóstið á „valdastéttinni“ Mikil gleði þegar Bergur komst í mark Segir engin annarleg sjónarmið að baki ákvörðun RÚV Hraun mjakast yfir varnargarð Ný gossprunga geti opnast fyrirvaralaust á næstunni Allt að gerast í Vík í Mýrdal um helgina Stór gossprunga gæti opnast fyrirvaralaust Fylgi Höllu Hrundar ekki fast í hendi Tíu kílómetrar eftir af hundrað: Gangan miklu erfiðari en hann óraði fyrir 800 milljóna króna hreinsistöð byggð á Selfossi Sveddi sagður með tengsl við ítölsku mafíuna Vara við því að fara gangandi að gosinu Kastaði glerflösku í höfuð manns og gisti í fangaklefa „Það er enginn sem verndar son okkar“ Krefjast skýringa á brotthvarfi Maríu Sigrúnar Veisluhöld forseta séu barns síns tíma Húsráðendum tókst að ráða niðurlögum elds í þakskyggni Landsréttur komi fram við ákæruvaldið eins og lítið barn Sjá meira
Þeir sem komu með gjaldeyri inn í landið og fengu krónur með miklum afslætti í fyrstu aðgerðum stjórnvalda til losunar gjaldeyrishafta fyrir fimm árum, geta nú hagnast um tugi milljarða með því að losa um fjárfestingar sínar hér á landi og kaupa gjaldeyri í staðinn. Í þrjú ár frá febrúar 2012 til febrúar 2015 bauðst eigendum erlends gjaldeyris í útlöndum, með milligöngu seðlabankans, afsláttur í kaupum á krónum í eigu útlendinga hér á landi. Þetta var hugsað sem skref í losun gjaldeyrishafta og leið til að laða erlent fjármagn til landsins. Þurftu þeir sem fóru þessa leið að binda fé sitt hér á landi í að minnsta kosti fimm ár. Nú eru fimm ár liðin og þeir sem tóku þátt í fyrstu krónuútboðunum geta því farið til baka til útlanda með fjármuni sína. Með lögum um gjaldeyrishöft eftir hrunið 2008 voru miklar hömlur settar á gjaldeyriskaup á Íslandi en á sama tíma voru erlendir aðilar lokaðir inni með miklar krónueignir, snjóhengjuna svokölluðu, sem ógnuðu stöðu efnahagsmála ef þeim yrði hleypt úr landi. Mikill skortur var á gjaldeyri í landinu en í mars 2011 birti Seðlabanki Íslands skýrslu með áætlun um losun gjaldeyrishafta, sem meðal annars gekk út á að freista eigenda gjaldeyris í útlöndum með allt að 20 prósent afslætti á krónum til að koma með gjaldeyri til landsins.Stór hluti fjárins bundinnífyrirtækjumSteingrímur J. Sigfússon fyrrverandi fjármálaráðherra segir menn ekki mega gleyma að þetta hafi verið hluti af stærri mynd um losun hafta og að tryggja efnahagslegan stöðugleika eftir hrun. „Það verður allt að skoða og meta í ljósi aðstæðna eins og þær voru og minnug þess hvert verkefnið var. Það væri ekki sanngjarnt að setjast niður núna þegar svona margt hefur lagst með okkur og margt hefur gengið svona vel og gefa sér að það hafi verið sjálfgefið frá byrjun. Þannig var það auðvitað ekki,“ segir Steingrímur.Stærstu hlutar fjármunanna hafa farið í skuldabréfakaup, eða 47 prósent, annars vegar og 40 prósent í kaup á hlutabréfum hins vegar.Stöð 2Í Markaði Fréttablaðsins í dag kemur fram að 1.100 milljónir evra hafi komið inn í landið með fjárfestingarleiðinni. Fjörutíu og sjö prósent þessara fjármuna hafi farið í skuldabréfakaup, 40 prósent í kaup á hlutabréfum, það er að segja kaup í eða á fyrirtækjum, 12 prósent hafi farið til fasteignakaupa og eitt prósent hafi farið í verðbréfasjóði. Ljóst er að margir fjármálamenn og fyrirtæki sem áttu peninga í útlöndum geta nú hagnast um stórar fjárhæðir ef þeir losa um fjárfestingar sínar eftir fyrsta krónuútboðið á fyrri hluta ársins 2012 og skipta krónum aftur yfir í gjaldeyri. Markaðurinn segir að gengishagnaðurinn einn og sér, vegna styrkingar krónunnar, nemi um 20 milljörðum. Þá eigi eftir að telja þann hagnað sem fjárfestingarnar hafi hugsanlega skilað að auki. Steingrímur segir eftir á að hyggja hefði eflaust mátt setja ríkari skorður á þetta fé eins og lengri binditíma. En það séu tvær hliðar á málinu. „Aðrir eru á sama tíma að fara með gjaldeyri út úr landinu í uppboðum og sæta þar miklum afarkjörum. Þurfa að mæta með heilan haug af krónum til að fá hverja evru eða dollar. Þannig að það var hin hliðin á þessari mynd. Á sama tíma og þessi erlendi gjaldeyrir er að koma inn í landið sem auðvitað kom sér vel. Þegar við erum að byrja að byggja upp forðann eru aðrir að yfirgefa hagkerfið og sæta við það miklum afarkjörum,“ segir Steingrímur J. Sigfússon sem var fjármálaráðherra til ársins 2012.
Mest lesið Svakalegt að sjá fylgisaukningu Höllu Hrundar Innlent Mennirnir tóku annan starfsmannanna hálstaki Innlent Lögregla kölluð út vegna ungmenna til leiðinda í sundlaug Innlent Helga lenti einnig í vandræðum Innlent Gefur lítið fyrir útskýringar fréttastjórans Innlent Líklegt að það styttist í brotmörk Innlent Minni lyfjanotkun og meiri vellíðan í sérstöku heilabilunarþorpi Innlent Uppgangur Höllu Hrundar fari fyrir brjóstið á „valdastéttinni“ Innlent Harvey Weinstein lagður inn á spítala Erlent Skoða að færa Mónu Lísu í eigið herbergi Erlent Fleiri fréttir Sprengisandur: Peningastefna, ESB og lagareldi Lögregla kölluð út vegna ungmenna til leiðinda í sundlaug Svakalegt að sjá fylgisaukningu Höllu Hrundar Minni lyfjanotkun og meiri vellíðan í sérstöku heilabilunarþorpi Mennirnir tóku annan starfsmannanna hálstaki Líklegt að það styttist í brotmörk Helga lenti einnig í vandræðum Eiríkur og Ástþór fá frest til að bæta við undirskriftum Hættuástand í Grindavík og æsispennandi forsetakosningar Gefur lítið fyrir útskýringar fréttastjórans Handteknir á hlaupum eftir vopnað rán í Reykjavíkurapóteki Björk varar við frumvarpi um sjókvíeldi Uppgangur Höllu Hrundar fari fyrir brjóstið á „valdastéttinni“ Mikil gleði þegar Bergur komst í mark Segir engin annarleg sjónarmið að baki ákvörðun RÚV Hraun mjakast yfir varnargarð Ný gossprunga geti opnast fyrirvaralaust á næstunni Allt að gerast í Vík í Mýrdal um helgina Stór gossprunga gæti opnast fyrirvaralaust Fylgi Höllu Hrundar ekki fast í hendi Tíu kílómetrar eftir af hundrað: Gangan miklu erfiðari en hann óraði fyrir 800 milljóna króna hreinsistöð byggð á Selfossi Sveddi sagður með tengsl við ítölsku mafíuna Vara við því að fara gangandi að gosinu Kastaði glerflösku í höfuð manns og gisti í fangaklefa „Það er enginn sem verndar son okkar“ Krefjast skýringa á brotthvarfi Maríu Sigrúnar Veisluhöld forseta séu barns síns tíma Húsráðendum tókst að ráða niðurlögum elds í þakskyggni Landsréttur komi fram við ákæruvaldið eins og lítið barn Sjá meira