Á nú að einkavæða eða einkavinavæða? Einar Júlíusson skrifar 30. mars 2017 00:00 Berum saman fyrirtæki eins og Arion banka og Landsvirkjun. Bæði eiga jafnmikið eigið fé, 200 milljarða króna, og eru þannig séð jafnmikils virði. Tekjur Landsvirkjunar 2015 voru 50 milljarðar, kostnaður 40 milljarðar svo hagnaður var 10 milljarðar eða 5% af eigin fé (helmingi meiri en árin 2011-2014). Tekjur Arion banka voru 100 milljarðar en 50 milljarðar fóru í bónusa, bílastyrki, afskriftir, ofurlaun og annan rekstrarkostnað svo hagnaður bankans var ekki nema 50 milljarðar eða 25% af eigin fé. Ríkisstjórnin vill nú einkavæða helst allt sem ríkið á og jafnvel líka banka sem ríkið á kannski lítið í enda vakti fyrri einkavæðing bankanna heimsathygli og sló mörg heimsmet þótt ekki sé miðað við höfðatölu eins og yfirleitt. Eða ætlar ríkisstjórnin að einkavinavæða? Hver er munurinn? Ég hef ákveðið að kaupa Landsvirkjun fyrir 200 milljarða sem er hærra en verðhugmyndir eigenda hennar svo þeir ættu að samþykkja tillboð mitt. Af ástæðum sem óþarfi er að tíunda hér býð ég ekki reiðufé fremur en aðrir heldur 200 milljarða króna skuldabréf (frá Arion banka með veði í Landsvirkjun) sem ber 5% vexti. Ríkið fær þá 10 milljarða á ári eins og áður og ég fæ gróðann af Landsvirkjun sem ég nota til að greiða vextina af skuldabréfinu. Þetta er einkavæðing, ég kaupi fyrirtækið á fullu fremur en á einkavinaverði og enginn græðir neitt né tapar (í bili allavega). En ég vil græða, líka á kvöldin, enda segja hagfræðingar að rationalt sé að gera það sem meira er á að græða. Með öðrum orðum, tilgangur lífsins er eigin stundargróði. Hvort ég græði meira á því að hækka mín verð eða lækka fer eftir samkeppni og verðteygni en hér er rationalt að hækka og irrationalt að lækka verðið. Vandinn er að 80% orkunnar eru seld á föstu verði (30 milljarðar) til margra áratuga. Af því er alls enginn gróði. Almenningur kaupir svo 20% orkunnar fyrir 20 milljarða og gróðinn af þeirri sölu er 10 milljarðar. Ég get þá strax tvöfaldað verðið til almennings og þar með þrefaldað gróðann og nettó gróði minn fer úr núlli upp í 20 milljarða á ári.Á leynibankareikning Ég ætla að kaupa Arion banka líka fyrir annað 200 milljarða króna skuldabréf frá Arion banka. Ríkið (sá sem átti bankann) fær þá 10 milljarða á ári eins og fyrir Landsvirkjun og ég fæ gróðann af bankanum þ.e. 50 milljarða á ári þar til ég hef haft samráð við hina bankana um að tvöfalda þjónustugjöldin og vextina og fæ þá 150 milljarða á ári. 10 milljarðar fara í að greiða mínum eigin banka vexti af láninu sem hann veitti mér til að kaupa sig og 140 milljarða set ég í eigin vasa og svo á leynibankareikning hér á Tortóla þar sem ég ætla að búa við sólarströnd og skattaskjól. Þetta er einkavinavæðing, sem sumir mundu kalla rán, en það er allavega ekki ég sem ræni þannig árlega 140 milljörðum af almenningi í landinu eða þúsund milljörðum á hverjum 7 árum bara með þessum eina banka. Það gera þeir einkavinir mínir sem einkavæddu mér bankann. Það er augljóst, ekki voru það hinir fátæku sem rændu þá ríku í Skírisskógi forðum heldur einkavinur þeirra hann Hrói Höttur. Best ég kaupi Arion banka fyrst. Þá græði ég strax svo mikið (tuttugufalt auðlindagjald af stærstu auðlind þjóðarinnar) að ég eignast hana fljótlega sem og hina bankana og aðrar eigur þjóðarinnar og annarra líka. Þá þarf ég aldrei að hafa samráð við aðra en sjálfan mig og get einbeitt mér að því að hámarka minn gróða og tap viðskiptavina minna. Til þess þarf ég enn að hækka mín verð. Lögspekingar segja að þjóðin geti ekki átt neitt. Ég skil ekki alveg þá hundalógik en vil eins og þeir að hún eigi alls ekki neitt. Ég vil að umræddir 160 milljarðar á ári fari til mín og ekki til annarra. Síst af öllu til hrægamma eða útlendra vogunarsjóða. Ég trúi ekki öðru en að áætlanir mínar gangi eftir. Þótt ég sé ekki enn neinn sérstakur einkavinur ráðamanna hér þá býð ég besta verðið og get líka gaukað að lykilmönnum einhverjum milljörðum úr bankanum mínum til að vingast við þá. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Geirfuglar Sigríðar Hagalín Þór Saari Skoðun 10 sekir menn gangi lausir Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Lokun pósthúsa – ferli sem vonandi á sér enga hliðstæðu Björn Bjarki Þorsteinsson,Unnur Valborg Hilmarsdóttir Skoðun Láttu ekki plata þig! Helga Sigrún Harðardóttir Skoðun Bókahilla er ekki bókasafn Unnar Geir Unnarsson Skoðun Þingmenn opnið augun og finnið kjarkinn Jón Hjaltason Skoðun Hvað er að frétta í lífi án frétta? Skúli Bragi Geirdal Skoðun Um flug geirfuglsins Sigríður Hagalín Björnsdóttir Skoðun „Drekkum í dag og iðrumst á morgun!“ Valgerður Rúnarsdóttir Skoðun Kæri útskriftarárgangur 2024, grunnskólans í Stykkishólmi Rannveig Ernudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Síðasta hálmstrá Vinstri grænna í höndum Bjarkeyjar Olsen Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Pólitísk sjálfsmörk í Laugardalnum – aðför að skólastarfi Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Vara við meiriháttar skorti á kopar eftir 2025 Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Þingmenn opnið augun og finnið kjarkinn Jón Hjaltason skrifar Skoðun Láttu ekki plata þig! Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Bókahilla er ekki bókasafn Unnar Geir Unnarsson skrifar Skoðun 10 sekir menn gangi lausir Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hvað er að frétta í lífi án frétta? Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Geirfuglar Sigríðar Hagalín Þór Saari skrifar Skoðun Lokun pósthúsa – ferli sem vonandi á sér enga hliðstæðu Björn Bjarki Þorsteinsson,Unnur Valborg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Fjarheilbrigðisþjónusta Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Kæri útskriftarárgangur 2024, grunnskólans í Stykkishólmi Rannveig Ernudóttir skrifar Skoðun Yfirlýsing Hagsmunasamtaka brotaþola og Öfga Tanja M. Ísfjörð Magnúsdóttir,Ólöf Tara Harðardóttir,Hulda Hrund Guðrúnar Sigmundsdóttir,Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Sniglaráðherrann Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Fulltrúi fólksins kjörinn forseti - enn á ný Andrés Jónsson skrifar Skoðun Velmegun Íslands er háð alþjóðaöryggi Smári McCarthy skrifar Skoðun Ekkert svar..... Ingunn Ósk Sturludóttir skrifar Skoðun Endurskoðun á hjálpartækjahugtakinu Telma Sigtryggsdóttir skrifar Skoðun Stóru fjölmiðlarnir töpuðu kosningunum Sverrir Björnsson skrifar Skoðun Milljarðar fyrir verri viðskiptakjör Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „Drekkum í dag og iðrumst á morgun!“ Valgerður Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Fyrirbærið Wolt - Að taka allan gróðann en enga ábyrgð Halldór Oddsson,Saga Kjartansdóttir skrifar Skoðun Skuggasund Margrét Kristín Blöndal skrifar Skoðun Verndun hvala á alþjóðlegum degi hafsins Micah Garen skrifar Skoðun Misþyrming íslenskunnar í boði gervigreinds flugfélags: „Icelandair endurræsir afþreyingu, keppnisskyrði flugbjúgukeppnissins og eventýralega þvælu“ María Helga Guðmundsdóttir. skrifar Skoðun Um flug geirfuglsins Sigríður Hagalín Björnsdóttir skrifar Skoðun Munurinn á meðgöngu- og fæðingarsjúkdómum Jóhann Óli Eiðsson skrifar Skoðun Hinn augum ósýnilegi skaði Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Breytingar á lögum um útlendinga – neikvæð áhrif á réttindi og vernd barna á flótta Eva Bjarnadóttir,Sigurður Árnason skrifar Skoðun Tölum um tilfinningar Sigurþóra Bergsdóttir skrifar Sjá meira
Berum saman fyrirtæki eins og Arion banka og Landsvirkjun. Bæði eiga jafnmikið eigið fé, 200 milljarða króna, og eru þannig séð jafnmikils virði. Tekjur Landsvirkjunar 2015 voru 50 milljarðar, kostnaður 40 milljarðar svo hagnaður var 10 milljarðar eða 5% af eigin fé (helmingi meiri en árin 2011-2014). Tekjur Arion banka voru 100 milljarðar en 50 milljarðar fóru í bónusa, bílastyrki, afskriftir, ofurlaun og annan rekstrarkostnað svo hagnaður bankans var ekki nema 50 milljarðar eða 25% af eigin fé. Ríkisstjórnin vill nú einkavæða helst allt sem ríkið á og jafnvel líka banka sem ríkið á kannski lítið í enda vakti fyrri einkavæðing bankanna heimsathygli og sló mörg heimsmet þótt ekki sé miðað við höfðatölu eins og yfirleitt. Eða ætlar ríkisstjórnin að einkavinavæða? Hver er munurinn? Ég hef ákveðið að kaupa Landsvirkjun fyrir 200 milljarða sem er hærra en verðhugmyndir eigenda hennar svo þeir ættu að samþykkja tillboð mitt. Af ástæðum sem óþarfi er að tíunda hér býð ég ekki reiðufé fremur en aðrir heldur 200 milljarða króna skuldabréf (frá Arion banka með veði í Landsvirkjun) sem ber 5% vexti. Ríkið fær þá 10 milljarða á ári eins og áður og ég fæ gróðann af Landsvirkjun sem ég nota til að greiða vextina af skuldabréfinu. Þetta er einkavæðing, ég kaupi fyrirtækið á fullu fremur en á einkavinaverði og enginn græðir neitt né tapar (í bili allavega). En ég vil græða, líka á kvöldin, enda segja hagfræðingar að rationalt sé að gera það sem meira er á að græða. Með öðrum orðum, tilgangur lífsins er eigin stundargróði. Hvort ég græði meira á því að hækka mín verð eða lækka fer eftir samkeppni og verðteygni en hér er rationalt að hækka og irrationalt að lækka verðið. Vandinn er að 80% orkunnar eru seld á föstu verði (30 milljarðar) til margra áratuga. Af því er alls enginn gróði. Almenningur kaupir svo 20% orkunnar fyrir 20 milljarða og gróðinn af þeirri sölu er 10 milljarðar. Ég get þá strax tvöfaldað verðið til almennings og þar með þrefaldað gróðann og nettó gróði minn fer úr núlli upp í 20 milljarða á ári.Á leynibankareikning Ég ætla að kaupa Arion banka líka fyrir annað 200 milljarða króna skuldabréf frá Arion banka. Ríkið (sá sem átti bankann) fær þá 10 milljarða á ári eins og fyrir Landsvirkjun og ég fæ gróðann af bankanum þ.e. 50 milljarða á ári þar til ég hef haft samráð við hina bankana um að tvöfalda þjónustugjöldin og vextina og fæ þá 150 milljarða á ári. 10 milljarðar fara í að greiða mínum eigin banka vexti af láninu sem hann veitti mér til að kaupa sig og 140 milljarða set ég í eigin vasa og svo á leynibankareikning hér á Tortóla þar sem ég ætla að búa við sólarströnd og skattaskjól. Þetta er einkavinavæðing, sem sumir mundu kalla rán, en það er allavega ekki ég sem ræni þannig árlega 140 milljörðum af almenningi í landinu eða þúsund milljörðum á hverjum 7 árum bara með þessum eina banka. Það gera þeir einkavinir mínir sem einkavæddu mér bankann. Það er augljóst, ekki voru það hinir fátæku sem rændu þá ríku í Skírisskógi forðum heldur einkavinur þeirra hann Hrói Höttur. Best ég kaupi Arion banka fyrst. Þá græði ég strax svo mikið (tuttugufalt auðlindagjald af stærstu auðlind þjóðarinnar) að ég eignast hana fljótlega sem og hina bankana og aðrar eigur þjóðarinnar og annarra líka. Þá þarf ég aldrei að hafa samráð við aðra en sjálfan mig og get einbeitt mér að því að hámarka minn gróða og tap viðskiptavina minna. Til þess þarf ég enn að hækka mín verð. Lögspekingar segja að þjóðin geti ekki átt neitt. Ég skil ekki alveg þá hundalógik en vil eins og þeir að hún eigi alls ekki neitt. Ég vil að umræddir 160 milljarðar á ári fari til mín og ekki til annarra. Síst af öllu til hrægamma eða útlendra vogunarsjóða. Ég trúi ekki öðru en að áætlanir mínar gangi eftir. Þótt ég sé ekki enn neinn sérstakur einkavinur ráðamanna hér þá býð ég besta verðið og get líka gaukað að lykilmönnum einhverjum milljörðum úr bankanum mínum til að vingast við þá. Greinin birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Lokun pósthúsa – ferli sem vonandi á sér enga hliðstæðu Björn Bjarki Þorsteinsson,Unnur Valborg Hilmarsdóttir Skoðun
Skoðun Pólitísk sjálfsmörk í Laugardalnum – aðför að skólastarfi Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Lokun pósthúsa – ferli sem vonandi á sér enga hliðstæðu Björn Bjarki Þorsteinsson,Unnur Valborg Hilmarsdóttir skrifar
Skoðun Yfirlýsing Hagsmunasamtaka brotaþola og Öfga Tanja M. Ísfjörð Magnúsdóttir,Ólöf Tara Harðardóttir,Hulda Hrund Guðrúnar Sigmundsdóttir,Guðný S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Fyrirbærið Wolt - Að taka allan gróðann en enga ábyrgð Halldór Oddsson,Saga Kjartansdóttir skrifar
Skoðun Misþyrming íslenskunnar í boði gervigreinds flugfélags: „Icelandair endurræsir afþreyingu, keppnisskyrði flugbjúgukeppnissins og eventýralega þvælu“ María Helga Guðmundsdóttir. skrifar
Skoðun Breytingar á lögum um útlendinga – neikvæð áhrif á réttindi og vernd barna á flótta Eva Bjarnadóttir,Sigurður Árnason skrifar
Lokun pósthúsa – ferli sem vonandi á sér enga hliðstæðu Björn Bjarki Þorsteinsson,Unnur Valborg Hilmarsdóttir Skoðun