Dómur í samhengi Stjórnarmaðurinn skrifar 18. febrúar 2015 07:00 Ekki er ofsagt að dómurinn yfir Kaupþingsmönnum marki tímamót. Stjórnarmaðurinn ætlar ekki að mynda sér skoðun á sekt eða sýknu hinna dæmdu, en telur þó rétt að nefna hér nokkur atriði. Í kjölfar bankahrunsins hefur orðið lenska að gera lítið úr íslensku bönkunum. Engu að síður eru væntar endurheimtur úr búi Kaupþings kringum 24%, og úr búi Glitnis um 30%. Áður en fólk hleypur upp til handa og fóta skal tekið fram að þetta er gott á alþjóðlegan mælikvarða, en til samanburðar má nefna að heimtur í bú Lehman Brothers eru um 18%. Því fer fjarri að þarna hafi verið rekin einhvers konar grínstarfsemi. Viðskiptin sem dómurinn snýst um voru gerð á viðsjárverðum tímum. Lausafjárþörf var ekki séríslenskt fyrirbrigði, eins og dæmi Lehman, Bear Stearns, Northern Rock og fleiri sanna. Gripið var til ýmissa ráða, margir, t.d. RBS, leituðu á náðir opinberra aðila. Aðrir fóru til Miðausturlanda. Hinn breski Barclays-banki var einn þeirra sem leituðu fjárfesta á þeim slóðum, en fjárfestar frá Katar keyptu ríflega 15% hlut í bankanum. Fyrir liggur að Barclays lánaði a.m.k. að hluta fyrir kaupunum, og var það ekki tilkynnt sérstaklega. Málinu lauk með sektargerð á hendur Barclays (raunar fyrir annað athæfi en fjármögnunina sjálfa) en ekki kom til þess að einstaklingar sættu ákærum. Annað dæmi frá sama tíma um að banki hafi lánað til kaupa á bréfum í sjálfum sér var belgíski bankinn Dexia, en í því tilviki var niðurstaðan sú að ekki hefði verið bann við slíku í lögum á þeim tíma. Því hefur síðar verið breytt. Þetta er rétt nálgun þegar lögum er ábótavant. Stjórnarmanninum finnst rétt að spyrja spurninga þegar reynt er að finna upp hjólið í íslenskum dómsölum þegar alþjóðleg dæmi liggja fyrir. Síðast en ekki síst hlýtur að mega spyrja hvers vegna ekki var gerð raunveruleg tilraun til að hafa hendur í hári katarska sjeiksins sjálfs, en það var hann sem að endingu átti að hagnast á viðskiptunum. Einn ákærðu í málinu var búsettur í Lúxemborg og áttu allar athafnir hans sér stað utan íslenskrar lögsögu. Samt virðist dómurinn sakfella á þeim grundvelli að afleiðingar brotsins hafi komið fram á Íslandi. Hlýtur ekki hið sama að gilda um sjeikinn, eða er það kannski svo að friðþægingin er fram komin, og engin ástæða til að eltast við kóngafólk í fjarlægum löndum?Stjórnarmaðurinn er sigldur innherji með puttann á púlsinum. Stjórnarmaðurinn skrifar í Markaðinn í Fréttablaðinu á miðvikudögum og liggur ekki á skoðunum sínum um menn og viðskiptaleg málefni. Stjórnarmaðurinn Mest lesið Ofgreiddar lífeyrisgreiðslur nærri tvöfölduðust á milli ára Viðskipti innlent „Ég einfaldlega spurði kennarann: Ertu ekki að djóka?!“ Atvinnulíf Vopnfirska kjötsúpan stoltið hjá efnahagsráðgjafa ríkistjórnarinnar Atvinnulíf „Gátum ekki setið og beðið endalaust“ Neytendur „Oft sömu aðilar og verða öskureiðir ef þú rangkynjar köttinn þeirra eða hundinn“ Atvinnulíf Vill sigra svo hún geti skilað lánsverkfærum Samstarf Skímó í uppáhaldi - Ásmundur Goði tilnefndur í Iðnaðarmanni ársins Samstarf Hægir á verðhækkunum matvöru Neytendur Allir halda stjörnu og OTO fær viðurkenningu Viðskipti innlent Sker úr um hvort veitingamaður hafi mátt borga fyrir kókið Viðskipti innlent Fleiri fréttir Ofgreiddar lífeyrisgreiðslur nærri tvöfölduðust á milli ára Dæla skyrinu af ísvélum á Skálinni Bein útsending: Framtíð EES til umræðu á þrjátíu ára afmæli Sker úr um hvort veitingamaður hafi mátt borga fyrir kókið Allir halda stjörnu og OTO fær viðurkenningu Ætla að bjóða vaxtalaus lán í aðdraganda mánaðamóta Muni gera meiri kröfur til áfengiskaupenda en flestir aðrir Vilja koma fleirum en Kynnisferðum inn í BSÍ Algjör óvissa með Dragon Dim Sum Landsbankinn telur skilmála sína nógu skýra Orðalag þurfi að vera nægilega skýrt fyrir sæmilega upplýstan neytanda Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Deilan um boltann fer alla leið í Hæstarétt AGS leggur til skattahækkanir Gerður ráðin til BBA//Fjeldco Þjóðin hafi tekið rétta ákvörðun í Icesave málinu Úr tveggja milljarða tekjum í fimm en töpuðu þrjátíu Ingu Tinnu hjá Dineout gjörsamlega ofboðið Eignast Securitas að fullu Netflix, Stöð2+, Prime og Disney greiði til menningar Segja markaðstorg blóðmjólka fyrirtæki Há laun og dýr bjór séu vandamál ÁTVR Hnífjöfn atkvæðagreiðsla sem gæti endað fyrir dómi Segir arðgreiðslur ÁTVR hafa lækkað um 400 milljónir vegna netsölu Fóru í fyrsta flugið milli Calgary og Keflavíkurflugvallar Sjá meira
Ekki er ofsagt að dómurinn yfir Kaupþingsmönnum marki tímamót. Stjórnarmaðurinn ætlar ekki að mynda sér skoðun á sekt eða sýknu hinna dæmdu, en telur þó rétt að nefna hér nokkur atriði. Í kjölfar bankahrunsins hefur orðið lenska að gera lítið úr íslensku bönkunum. Engu að síður eru væntar endurheimtur úr búi Kaupþings kringum 24%, og úr búi Glitnis um 30%. Áður en fólk hleypur upp til handa og fóta skal tekið fram að þetta er gott á alþjóðlegan mælikvarða, en til samanburðar má nefna að heimtur í bú Lehman Brothers eru um 18%. Því fer fjarri að þarna hafi verið rekin einhvers konar grínstarfsemi. Viðskiptin sem dómurinn snýst um voru gerð á viðsjárverðum tímum. Lausafjárþörf var ekki séríslenskt fyrirbrigði, eins og dæmi Lehman, Bear Stearns, Northern Rock og fleiri sanna. Gripið var til ýmissa ráða, margir, t.d. RBS, leituðu á náðir opinberra aðila. Aðrir fóru til Miðausturlanda. Hinn breski Barclays-banki var einn þeirra sem leituðu fjárfesta á þeim slóðum, en fjárfestar frá Katar keyptu ríflega 15% hlut í bankanum. Fyrir liggur að Barclays lánaði a.m.k. að hluta fyrir kaupunum, og var það ekki tilkynnt sérstaklega. Málinu lauk með sektargerð á hendur Barclays (raunar fyrir annað athæfi en fjármögnunina sjálfa) en ekki kom til þess að einstaklingar sættu ákærum. Annað dæmi frá sama tíma um að banki hafi lánað til kaupa á bréfum í sjálfum sér var belgíski bankinn Dexia, en í því tilviki var niðurstaðan sú að ekki hefði verið bann við slíku í lögum á þeim tíma. Því hefur síðar verið breytt. Þetta er rétt nálgun þegar lögum er ábótavant. Stjórnarmanninum finnst rétt að spyrja spurninga þegar reynt er að finna upp hjólið í íslenskum dómsölum þegar alþjóðleg dæmi liggja fyrir. Síðast en ekki síst hlýtur að mega spyrja hvers vegna ekki var gerð raunveruleg tilraun til að hafa hendur í hári katarska sjeiksins sjálfs, en það var hann sem að endingu átti að hagnast á viðskiptunum. Einn ákærðu í málinu var búsettur í Lúxemborg og áttu allar athafnir hans sér stað utan íslenskrar lögsögu. Samt virðist dómurinn sakfella á þeim grundvelli að afleiðingar brotsins hafi komið fram á Íslandi. Hlýtur ekki hið sama að gilda um sjeikinn, eða er það kannski svo að friðþægingin er fram komin, og engin ástæða til að eltast við kóngafólk í fjarlægum löndum?Stjórnarmaðurinn er sigldur innherji með puttann á púlsinum. Stjórnarmaðurinn skrifar í Markaðinn í Fréttablaðinu á miðvikudögum og liggur ekki á skoðunum sínum um menn og viðskiptaleg málefni.
Stjórnarmaðurinn Mest lesið Ofgreiddar lífeyrisgreiðslur nærri tvöfölduðust á milli ára Viðskipti innlent „Ég einfaldlega spurði kennarann: Ertu ekki að djóka?!“ Atvinnulíf Vopnfirska kjötsúpan stoltið hjá efnahagsráðgjafa ríkistjórnarinnar Atvinnulíf „Gátum ekki setið og beðið endalaust“ Neytendur „Oft sömu aðilar og verða öskureiðir ef þú rangkynjar köttinn þeirra eða hundinn“ Atvinnulíf Vill sigra svo hún geti skilað lánsverkfærum Samstarf Skímó í uppáhaldi - Ásmundur Goði tilnefndur í Iðnaðarmanni ársins Samstarf Hægir á verðhækkunum matvöru Neytendur Allir halda stjörnu og OTO fær viðurkenningu Viðskipti innlent Sker úr um hvort veitingamaður hafi mátt borga fyrir kókið Viðskipti innlent Fleiri fréttir Ofgreiddar lífeyrisgreiðslur nærri tvöfölduðust á milli ára Dæla skyrinu af ísvélum á Skálinni Bein útsending: Framtíð EES til umræðu á þrjátíu ára afmæli Sker úr um hvort veitingamaður hafi mátt borga fyrir kókið Allir halda stjörnu og OTO fær viðurkenningu Ætla að bjóða vaxtalaus lán í aðdraganda mánaðamóta Muni gera meiri kröfur til áfengiskaupenda en flestir aðrir Vilja koma fleirum en Kynnisferðum inn í BSÍ Algjör óvissa með Dragon Dim Sum Landsbankinn telur skilmála sína nógu skýra Orðalag þurfi að vera nægilega skýrt fyrir sæmilega upplýstan neytanda Ráðinn markaðsstjóri Bílabúðar Benna Fetar í fótspor forverans og vildi einn lækka vexti Bein útsending: Efnahagsráðstefna í Reykjavík Kaupsamningum fjölgar en mikið ójafnvægi á leigumarkaði Hætta við hlutafjárútboð og skráningu Íslandshótela Hátt verð fæli ferðamanninn frá Íslandi Deilan um boltann fer alla leið í Hæstarétt AGS leggur til skattahækkanir Gerður ráðin til BBA//Fjeldco Þjóðin hafi tekið rétta ákvörðun í Icesave málinu Úr tveggja milljarða tekjum í fimm en töpuðu þrjátíu Ingu Tinnu hjá Dineout gjörsamlega ofboðið Eignast Securitas að fullu Netflix, Stöð2+, Prime og Disney greiði til menningar Segja markaðstorg blóðmjólka fyrirtæki Há laun og dýr bjór séu vandamál ÁTVR Hnífjöfn atkvæðagreiðsla sem gæti endað fyrir dómi Segir arðgreiðslur ÁTVR hafa lækkað um 400 milljónir vegna netsölu Fóru í fyrsta flugið milli Calgary og Keflavíkurflugvallar Sjá meira