Það kostar að taka lán Ásta S. Helgadóttir skrifar 12. mars 2015 08:00 Áður en tekið er lán er mikilvægt fyrir lántaka að gera sér grein fyrir öllum þeim kostnaði sem fylgir lántöku. Ekki er nægjanlegt að líta einungis til vaxtaprósentunnar þegar verið er að leita eftir hagstæðasta láninu. Lántökukostnaður og þau gjöld sem krafist er þegar greitt er af láninu, eins og seðilgjöld, geta verið misjöfn. Í lögum um neytendalán og í reglugerð byggð á þeim er fjallað um Árlega hlutfallstölu kostnaðar (ÁHK) þar sem vextir og lántökukostnaður er mældur á ársgrundvelli. Þessi prósentutala má ekki vera hærri en 50% að viðbættum stýrivöxtum. Með því að skoða ÁHK er því hægt að sjá hversu hagkvæm lán eru, með tilliti til lántökukostnaðar sem getur verið ærið misjafn milli lánveitenda. Lántökukostnaður getur til að mynda verið það hár að lán sem auglýst er „vaxtalaust“ getur verið óhagkvæmara en lán sem veitt er með vöxtum. Ef einstaklingur óskar eftir að taka lán að upphæð 2.000.000 kr., eða hærra, þarf lánveitandi að framkvæma mat á greiðslugetu. Ef um er að ræða hjón eða sambýlisfólk er miðað við 4.000.000 kr. Er mismunandi eftir fjármálafyrirtækjum hver kostnaður er við greiðslumat, en það getur verið á bilinu 3.500 kr. til 8.300 kr. Allir bankarnir krefjast 1-2% af heildarupphæð láns í lántökugjald. Því má velta fyrir sér hvort kostnaður við lántöku eigi að vera misjafn eftir því hve hátt lánið er, eða hvort eðlilegra sé að lántökugjaldið sé föst krónutala sem endurspegli kostnað við lántöku eða misjafn eftir fjölda gjalddaga til að endurspegla kostnað við innheimtu. Fjármálastofnanir krefjast svo einnig að lántaki greiði um 3.000 kr. til um 6.000 kr. fyrir skjalagerð. Þegar lán hefur verið veitt þarf lántaki einnig að greiða gjald fyrir þinglýsingu í ríkissjóð sem er nú föst krónutala 2.000 kr. Eftir lántöku þarf skuldari að greiða vexti og eftir atvikum verðbætur, auk greiðslna af höfuðstól láns. Þá er krafist greiðslna fyrir seðilgjald, eða tilkynningagjald, við hvern gjalddaga. Hagkvæmast er seðilgjaldið ef tilkynningin er rafræn og greiðsla af láni skuldfærist sjálfkrafa af reikningi lántakanda. Ef lántakandi kýs hins vegar að greiða sjálfur á gjalddaga getur seðilgjaldið rúmlega fjórfaldast og orðið jafnvel um 600 kr. á hvern gjalddaga. Það er umhugsunarvert að það skuli vera við lýði við greiðslu á lánum, sem og öðrum reikningum, að greiðanda skuli ekki bjóðast sá möguleiki á að borga sína skuld, án þess að vera rukkaður fyrir það sérstaklega. Það er mikilvægt að kynna sér vel verðskrár og allan kostnað hjá þeim sem veita lán og bera saman þar sem um verulegan verðmun getur verið að ræða. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun Þegar ég heyri nafnið Katrín Jakobsdóttir Hans Alexander Margrétarson Hansen Skoðun Nú vandast valið Ebba Margrét Magnúsdóttir Skoðun Hvaða eiginleika þarf forseti að hafa? Hildur Eir Bolladóttir Skoðun Halldór 18.05.2024 Halldór Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða eiginleika þarf forseti að hafa? Hildur Eir Bolladóttir skrifar Skoðun Þegar ég heyri nafnið Katrín Jakobsdóttir Hans Alexander Margrétarson Hansen skrifar Skoðun Í framhaldi af viðtali við Helgu Þórisdóttur Kári Stefánsson skrifar Skoðun Góð gildi og staðfesta Höllu Hrundar Margrét Reynisdóttir skrifar Skoðun Halla Hrund eða Katrín? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Til áréttingar Kári Stefánsson skrifar Skoðun Kynhluthlaust mál, máltilfinning og forsetaframboð Höskuldur Þráinsson skrifar Skoðun Er klassískt frjálslyndi orðið að jaðarskoðun? Kári Allansson skrifar Skoðun Forseti Íslands veifaði mér Fjóla Einarsdóttir skrifar Skoðun Ákall til framtíðar: Nám í félagsráðgjöf! Steinunn Bergmann skrifar Skoðun Lexía lærð á hálfum degi Stefanía Arnardóttir skrifar Skoðun Ég kýs Helgu Þórisdóttur Gerður Rún Guðlaugsdóttir skrifar Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar Skoðun Formaður húsfélagsins Guðmundur Andri Thorsson skrifar Skoðun Opið bréf til landsliðsmanna Íslands í blaki Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Kosningum frestað Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Mesti stjórnmálamaðurinn? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Birni Bjarnasyni svarað Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar Skoðun Baldur Þórhallsson er vitur og vís Bryndís Friðgeirsdóttir skrifar Skoðun Kjósum Katrínu Kjartan Ragnarsson skrifar Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar Skoðun Nýtt sveitarfélag Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Stafrænn ójöfnuður á upplýsingaöld Stella Samúelsdóttir,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Varfærnisleg fagnaðarlæti Berglind Sunna Bragadóttir skrifar Skoðun „Ég skal baka fyrir Gunnar en ég kýs Kristján“ Páll Magnússon skrifar Skoðun Daðrað við sölu Björn Sævar Einarsson skrifar Skoðun Rannsóknir á söfnum skapa dýrmæta þekkingu Arndís Bergsdóttr skrifar Sjá meira
Áður en tekið er lán er mikilvægt fyrir lántaka að gera sér grein fyrir öllum þeim kostnaði sem fylgir lántöku. Ekki er nægjanlegt að líta einungis til vaxtaprósentunnar þegar verið er að leita eftir hagstæðasta láninu. Lántökukostnaður og þau gjöld sem krafist er þegar greitt er af láninu, eins og seðilgjöld, geta verið misjöfn. Í lögum um neytendalán og í reglugerð byggð á þeim er fjallað um Árlega hlutfallstölu kostnaðar (ÁHK) þar sem vextir og lántökukostnaður er mældur á ársgrundvelli. Þessi prósentutala má ekki vera hærri en 50% að viðbættum stýrivöxtum. Með því að skoða ÁHK er því hægt að sjá hversu hagkvæm lán eru, með tilliti til lántökukostnaðar sem getur verið ærið misjafn milli lánveitenda. Lántökukostnaður getur til að mynda verið það hár að lán sem auglýst er „vaxtalaust“ getur verið óhagkvæmara en lán sem veitt er með vöxtum. Ef einstaklingur óskar eftir að taka lán að upphæð 2.000.000 kr., eða hærra, þarf lánveitandi að framkvæma mat á greiðslugetu. Ef um er að ræða hjón eða sambýlisfólk er miðað við 4.000.000 kr. Er mismunandi eftir fjármálafyrirtækjum hver kostnaður er við greiðslumat, en það getur verið á bilinu 3.500 kr. til 8.300 kr. Allir bankarnir krefjast 1-2% af heildarupphæð láns í lántökugjald. Því má velta fyrir sér hvort kostnaður við lántöku eigi að vera misjafn eftir því hve hátt lánið er, eða hvort eðlilegra sé að lántökugjaldið sé föst krónutala sem endurspegli kostnað við lántöku eða misjafn eftir fjölda gjalddaga til að endurspegla kostnað við innheimtu. Fjármálastofnanir krefjast svo einnig að lántaki greiði um 3.000 kr. til um 6.000 kr. fyrir skjalagerð. Þegar lán hefur verið veitt þarf lántaki einnig að greiða gjald fyrir þinglýsingu í ríkissjóð sem er nú föst krónutala 2.000 kr. Eftir lántöku þarf skuldari að greiða vexti og eftir atvikum verðbætur, auk greiðslna af höfuðstól láns. Þá er krafist greiðslna fyrir seðilgjald, eða tilkynningagjald, við hvern gjalddaga. Hagkvæmast er seðilgjaldið ef tilkynningin er rafræn og greiðsla af láni skuldfærist sjálfkrafa af reikningi lántakanda. Ef lántakandi kýs hins vegar að greiða sjálfur á gjalddaga getur seðilgjaldið rúmlega fjórfaldast og orðið jafnvel um 600 kr. á hvern gjalddaga. Það er umhugsunarvert að það skuli vera við lýði við greiðslu á lánum, sem og öðrum reikningum, að greiðanda skuli ekki bjóðast sá möguleiki á að borga sína skuld, án þess að vera rukkaður fyrir það sérstaklega. Það er mikilvægt að kynna sér vel verðskrár og allan kostnað hjá þeim sem veita lán og bera saman þar sem um verulegan verðmun getur verið að ræða.
Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Skoðun Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir skrifar
Skoðun Yfirborðskenndur stríðsáróður og McCarthýismi hjá háskólaprófessor Tjörvi Schiöth skrifar
Skoðun Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Því miður ekkert annað í stöðunni en að fresta atkvæðagreiðslu um verkefni Heidelberg Gestur Þór Kristjánsson,Erla Sif Markúsdóttir,Sigurbjörg Jenný Jónsdóttir,Grétar Ingi Erlendsson skrifar
Skoðun Neikvæð áhrif þess að útiloka forsetaframbjóðendur frá kappræðum strax komin í ljós Ástþór Magnússon skrifar
Þegar orðið einelti er gjaldfellt – Til fylgjenda Katrínar Jakobsdóttur Kolbrá Höskuldsdóttir Skoðun
Ef þú kýst Höllu Tómasdóttur eða Jón Gnarr gætirðu verið að kjósa Katrínu! Ole Anton Bieltvedt Skoðun