Kostnaðurinn ekki þekkt stærð 1. apríl 2011 03:00 Jón Helgi Egilsson Það eru einkum óvissa um gengi krónunnar, heimtur úr þrotabúi Landsbankans og hvenær greitt verður út úr því sem veldur óvissu um hversu háar fjárhæðir gætu lent á íslenskum almenningi verði Icesave-samningurinn samþykktur, segir Jón Helgi Egilsson, hagfræðingur og meðlimur í Advice-hópnum. „Í fyrsta lagi er spurning um gengið sem menn eru að miða við. Samkvæmt mati Seðlabanka Íslands mun Icesave-skuldbinding þrefaldast ef gengi krónunnar fellur um 25 prósent. Sé gengi krónunnar skoðað í sögulegu samhengi er þess háttar veiking vel möguleg,“ segir Jón Helgi. „Svo er spurning hvaða gengi við eigum að miða við. Gengi dagsins er vegna gjaldeyrishafta. Ef við miðum við aflandskrónur er gengið 35 prósentum lægra,“ segir Jón. „Það er því firra að tala um að kostnaðurinn sé þekkt stærð. Þetta er opinn tékki og kostnaðurinn getur legið á bilinu frá litlu upp í hundruð milljarða króna,“ segir hann. „Rannsóknir sýna að raungengi gjaldmiðils getur verið víðsfjarri langtímameðaltali í fjölda ára. Það getur náð jafnvægi á Íslandi með hlutfallslega hárri verðbólgu. Auk þess þess getur raungengi náð jafnvægi í gegnum hlutfallslega háa verðbólgu á Íslandi og það þýðir skert lífskjör,“ segir Jón Helgi. Samninganefndin gerir ráð fyrir að greitt verði mjög hratt út úr þrotabúi Landsbankans, en tæplega þriðjungur af búinu er skulda- og hlutabréf í nýja Landsbankanum, segir Jón Helgi. Gengið sé út frá því að þessi bréf verði seld, og þá sé spurningin hverjir greiði skuldabréfið á endanum. Jón Helgi segir það á endanum falla á viðskiptavini bankans. „Ég á eftir að sjá að það sé svona auðvelt að selja þessi hluta- og skuldabréf í nýja Landsbankanum og fá gjaldeyri fyrir og að slíkt hafi ekki áhrif á gengi,“ segir Jón Helgi. „Svo getum við ekki látið sem eignaverð í heiminum sveiflist ekki; jafnvel skráðar eignir sveiflast töluvert mikið. Eignirnar eru fjárhagsleg áhætta sem bætist við gengisáhættu og áhættu vegna áætlunar um útgreiðslur. Lítil töf þar skiptir milljörðum,“ segir Jón Helgi. „Þetta er alls ekki fast í hendi enda vilja Bretar og Hollendingar ekki snerta á þessu. Af hverju ættu íslenskir skattgreiðendur að taka á sig alla áhættu þegar ávinningurinn rennur til innistæðueigenda og stjórnvalda í Bretlandi og Hollandi vegna neyðarlaganna?“ Fréttir Icesave Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Íbúar óttast nýtt hverfi og að ekki verði tekið tillit til þeirra Innlent Halla lætur lítið fyrir sér fara næstu vikurnar Innlent Næsta gusa lendi á landinu annað kvöld Veður Stunda njósnir gegn íslenskum stjórnvöldum og fyrirtækjum Innlent Fyrstu úrslit Evrópukosninga staðfesta uppgang fjarhægrisins Erlent Tilkynnt um ungmenni með byssur í 101 Innlent Grasið vel sprottið og heyskapur hafinn Innlent Tók fjóra daga að þíða skautasvellið Innlent Tengdi stríðið í Úkraínu við baráttuna gegn fasismanum Erlent „Hrokafull afstaða“ að skilyrða stuðning við Úkraínu Erlent Fleiri fréttir Íbúar óttast nýtt hverfi og að ekki verði tekið tillit til þeirra Halla lætur lítið fyrir sér fara næstu vikurnar Tilkynnt um ungmenni með byssur í 101 Grasið vel sprottið og heyskapur hafinn Stunda njósnir gegn íslenskum stjórnvöldum og fyrirtækjum Tók fjóra daga að þíða skautasvellið Borgin undirbýr sölu Perlunnar, rafstöðvar og bílastæða Netþrjótar sem herja á Ísland og heyskapur í viðvörunum Slökktu eld á Austur-Indíafjelaginu Tungumálastuðningur lykillinn að bættri stöðu drengja í skólakerfinu Kjartan Bjarni enn metinn hæfastur Fleiri karlar en konur sóttu um nám í HR Fjórhjólaslys við Sólheimajökul „Vonum að þetta skili jafn góðum árangri á Íslandi“ Láninu varið í að tryggja örugga og heilsusamlega skóla Hafa ekki lokið afgreiðslu á kæru í þrjú ár Guðni býður á Bessastaði í hinsta sinn Tóku svartan mann hálstaki við handtöku og greiða bætur Kynna úttekt á stöðu drengja í menntakerfinu Ungur maður varð fyrir alvarlegri líkamsárás í Árbæ Stúkan óviðgerðarhæf og jafnvel hættuleg Framkvæmdir hafnar við umferðarþyngstu gatnamótin Gæsluvarðhald framlengt yfir tveimur en einn látinn laus Ríkisstjórnin hafi sjálf skilyrt stuðning við Úkraínu Von á ákvörðun um hvalveiðar og lítil samkeppni á raftækjamarkaði Genginn úr meirihlutasamstarfi vegna meints trúnaðarbrests Engir ytri áverkar sem skýra andlátin „Eins og þetta hafi gerst í gær á þessum stöðum“ Ákvörðun Bjarkeyjar um hvalveiðar mun liggja fyrir á þriðjudaginn Kærði gæsluvarðhaldsúrskurð vegna manndráps til Landsréttar Sjá meira
Það eru einkum óvissa um gengi krónunnar, heimtur úr þrotabúi Landsbankans og hvenær greitt verður út úr því sem veldur óvissu um hversu háar fjárhæðir gætu lent á íslenskum almenningi verði Icesave-samningurinn samþykktur, segir Jón Helgi Egilsson, hagfræðingur og meðlimur í Advice-hópnum. „Í fyrsta lagi er spurning um gengið sem menn eru að miða við. Samkvæmt mati Seðlabanka Íslands mun Icesave-skuldbinding þrefaldast ef gengi krónunnar fellur um 25 prósent. Sé gengi krónunnar skoðað í sögulegu samhengi er þess háttar veiking vel möguleg,“ segir Jón Helgi. „Svo er spurning hvaða gengi við eigum að miða við. Gengi dagsins er vegna gjaldeyrishafta. Ef við miðum við aflandskrónur er gengið 35 prósentum lægra,“ segir Jón. „Það er því firra að tala um að kostnaðurinn sé þekkt stærð. Þetta er opinn tékki og kostnaðurinn getur legið á bilinu frá litlu upp í hundruð milljarða króna,“ segir hann. „Rannsóknir sýna að raungengi gjaldmiðils getur verið víðsfjarri langtímameðaltali í fjölda ára. Það getur náð jafnvægi á Íslandi með hlutfallslega hárri verðbólgu. Auk þess þess getur raungengi náð jafnvægi í gegnum hlutfallslega háa verðbólgu á Íslandi og það þýðir skert lífskjör,“ segir Jón Helgi. Samninganefndin gerir ráð fyrir að greitt verði mjög hratt út úr þrotabúi Landsbankans, en tæplega þriðjungur af búinu er skulda- og hlutabréf í nýja Landsbankanum, segir Jón Helgi. Gengið sé út frá því að þessi bréf verði seld, og þá sé spurningin hverjir greiði skuldabréfið á endanum. Jón Helgi segir það á endanum falla á viðskiptavini bankans. „Ég á eftir að sjá að það sé svona auðvelt að selja þessi hluta- og skuldabréf í nýja Landsbankanum og fá gjaldeyri fyrir og að slíkt hafi ekki áhrif á gengi,“ segir Jón Helgi. „Svo getum við ekki látið sem eignaverð í heiminum sveiflist ekki; jafnvel skráðar eignir sveiflast töluvert mikið. Eignirnar eru fjárhagsleg áhætta sem bætist við gengisáhættu og áhættu vegna áætlunar um útgreiðslur. Lítil töf þar skiptir milljörðum,“ segir Jón Helgi. „Þetta er alls ekki fast í hendi enda vilja Bretar og Hollendingar ekki snerta á þessu. Af hverju ættu íslenskir skattgreiðendur að taka á sig alla áhættu þegar ávinningurinn rennur til innistæðueigenda og stjórnvalda í Bretlandi og Hollandi vegna neyðarlaganna?“
Fréttir Icesave Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Íbúar óttast nýtt hverfi og að ekki verði tekið tillit til þeirra Innlent Halla lætur lítið fyrir sér fara næstu vikurnar Innlent Næsta gusa lendi á landinu annað kvöld Veður Stunda njósnir gegn íslenskum stjórnvöldum og fyrirtækjum Innlent Fyrstu úrslit Evrópukosninga staðfesta uppgang fjarhægrisins Erlent Tilkynnt um ungmenni með byssur í 101 Innlent Grasið vel sprottið og heyskapur hafinn Innlent Tók fjóra daga að þíða skautasvellið Innlent Tengdi stríðið í Úkraínu við baráttuna gegn fasismanum Erlent „Hrokafull afstaða“ að skilyrða stuðning við Úkraínu Erlent Fleiri fréttir Íbúar óttast nýtt hverfi og að ekki verði tekið tillit til þeirra Halla lætur lítið fyrir sér fara næstu vikurnar Tilkynnt um ungmenni með byssur í 101 Grasið vel sprottið og heyskapur hafinn Stunda njósnir gegn íslenskum stjórnvöldum og fyrirtækjum Tók fjóra daga að þíða skautasvellið Borgin undirbýr sölu Perlunnar, rafstöðvar og bílastæða Netþrjótar sem herja á Ísland og heyskapur í viðvörunum Slökktu eld á Austur-Indíafjelaginu Tungumálastuðningur lykillinn að bættri stöðu drengja í skólakerfinu Kjartan Bjarni enn metinn hæfastur Fleiri karlar en konur sóttu um nám í HR Fjórhjólaslys við Sólheimajökul „Vonum að þetta skili jafn góðum árangri á Íslandi“ Láninu varið í að tryggja örugga og heilsusamlega skóla Hafa ekki lokið afgreiðslu á kæru í þrjú ár Guðni býður á Bessastaði í hinsta sinn Tóku svartan mann hálstaki við handtöku og greiða bætur Kynna úttekt á stöðu drengja í menntakerfinu Ungur maður varð fyrir alvarlegri líkamsárás í Árbæ Stúkan óviðgerðarhæf og jafnvel hættuleg Framkvæmdir hafnar við umferðarþyngstu gatnamótin Gæsluvarðhald framlengt yfir tveimur en einn látinn laus Ríkisstjórnin hafi sjálf skilyrt stuðning við Úkraínu Von á ákvörðun um hvalveiðar og lítil samkeppni á raftækjamarkaði Genginn úr meirihlutasamstarfi vegna meints trúnaðarbrests Engir ytri áverkar sem skýra andlátin „Eins og þetta hafi gerst í gær á þessum stöðum“ Ákvörðun Bjarkeyjar um hvalveiðar mun liggja fyrir á þriðjudaginn Kærði gæsluvarðhaldsúrskurð vegna manndráps til Landsréttar Sjá meira