Barirnir komu Íslendingnum á Svalbarða á óvart 21. apríl 2011 19:30 Miklar breytingar hafa orðið á samfélaginu á Svalbarða á undanförnum árum. Þar sem áður voru einkum kolanámuverkamenn er nú vísindasamfélag og vaxandi ferðaþjónusta, - og þar býr auðvitað Íslendingur. Það tæki um þrjá tíma að fljúga með þotu frá Reykjavík til Svalbarða en daglegt áætlunarflug til höfuðstaðarins Longyearbyen er frá Norður-Noregi. Um þrjúþúsund manns búa á eyjunum, langflestir eru þó aðeins tímabundið við störf. Kolanám er fjölmennasta atvinnugreinin en háskóli er orðinn næststærsti vinnustaðurinn. Þarna segja menn að það sé bæði bannað að fæðast og eldast, því hvorki er rekin ungbarnaþjónusta né öldrunarþjónusta á Svalbarða. Þó eru þarna skólar fyrir börn starfsmanna. Það liggur beinast við að telja að nafnið Longyearbyen sé komið af því að þar hafi mönnum þótt tíminn lengi að líða. En svo er ekki heldur er bærinn kenndur við Bandaríkjamann sem hét Longyear. Hann hóf þarna rekstur kolanámu árið 1906 og þar til fyrir um tuttugu árum var þetta fyrst og fremst samfélag námuverkamanna og enn eru þrjár námur í rekstri. En þá var eins og allir fengju áhuga á Svalbarða og Norðurslóðum. Tíu þjóðir hafa komið á fót rannsóknarstöðvum. Norðmenn hafa byggt upp rannsóknarháskóla og eflt aðra starfsemi. Þótt Svalbarði tilheyri Noregi, og sé í umsjá Norðmanna, hafa þeir að formi til ekki meiri rétt þarna en Íslendingar og aðrir þegnar þeirra fjörutíu ríkja sem aðild eiga að Svalbarðasáttmálanum. Og kannski má túlka rekstur fræbanka, í hvelfingu inni í fjalli, þar sem þjóðum heims býðst að geyma grundvöll matvælaframleiðslu sinnar, sem skilaboð um að allir jarðarbúar eigi tilkall til Svalbarða. En það var hin öfluga ferðaþjónusta sem kom eina Íslendingnum þarna, Sigfúsi Konráðssyni, á óvart þegar hann réð sig til starfa sem yfirþjónn á hóteli í Longyearbyen fyrir rúmu ári. Hann segist ekki hafa búist við að í þessum tvöþúsund manna bæ væru níu barir og þrír virkilega flottir veitingastaðir. Sigfús nýtur þess að þetta er skattaparadís. Þetta er nefnilega ekki norskt skattland og sautján prósenta flatur skattur rennur í Svalbarðasjóð. Það veldur því að til dæmis skattar á áfengi og eldsneyti eru mun lægri en víðast hvar. Þegar við spyrjum hvort hann sé þarna peninganna vegna svarar Sigfús að það komi allir peninganna vegna en þeir dvelji áfram Svalbarða vegna. Hann sé þarna til að sjá sem mest og upplifa sem flest. Það spilli þó ekki fyrir að þarna séu bæði launin hærri og skattarnir lægri. Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Innlent „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Innlent Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Innlent Búast má við slyddu Veður Ný sýn fékk meirihluta Innlent Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Innlent „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Innlent Frestun verkfalla kemur til greina Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Bíll logaði í Vesturbænum Innlent Fleiri fréttir Viðurkennir að hafa gengið of hart fram Tíðindi í kjaradeilu flugvallarstarfsmanna og bein útsending úr Bakgarðshlaupinu Frestun verkfalla kemur til greina „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Sáttasemjari boðar til fundar: Fimm dagar til stefnu Orkuskipti, innflytjendalöggjöf og bensínstöðvalóðirnar „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Ný sýn fékk meirihluta Slagsmál enduðu með nefbroti Bíll logaði í Vesturbænum „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Öruggara Suðurland“ – nýtt og spennandi verkefni Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Landsmenn ánægðir með frammistöðu Höllu Tómasdóttur í kappræðunum Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Hefur ekki áhuga á slúðurfréttum af öðrum frambjóðendum Tólf tíma tökudagar og svo forsetaframboð Hvernig ætlar ríkið að sækja milljónirnar 360 sem Haraldur gaf? Flottustu Mustang bílarnir landsins til sýnis í dag Halla Hrund eigi langt í land með að tryggja sér embættið Rýnt í forsetakappræður og fylgst með Bakgarðshlaupi „Ég get ekki annað en sagt satt“ Ríflega fjörutíu prósent líst illa á Katrínu „Lífið heldur áfram eftir svona áfall“ Sigu niður í Gretti sterka og dældu úr honum sjó Ók á tvö hundruð með lögguna á hælunum Sólríkasta byrjun árs í Reykjavík í 77 ár Hafa rukkað þá sem valda sinubruna um kostnað við útkall Sjá meira
Miklar breytingar hafa orðið á samfélaginu á Svalbarða á undanförnum árum. Þar sem áður voru einkum kolanámuverkamenn er nú vísindasamfélag og vaxandi ferðaþjónusta, - og þar býr auðvitað Íslendingur. Það tæki um þrjá tíma að fljúga með þotu frá Reykjavík til Svalbarða en daglegt áætlunarflug til höfuðstaðarins Longyearbyen er frá Norður-Noregi. Um þrjúþúsund manns búa á eyjunum, langflestir eru þó aðeins tímabundið við störf. Kolanám er fjölmennasta atvinnugreinin en háskóli er orðinn næststærsti vinnustaðurinn. Þarna segja menn að það sé bæði bannað að fæðast og eldast, því hvorki er rekin ungbarnaþjónusta né öldrunarþjónusta á Svalbarða. Þó eru þarna skólar fyrir börn starfsmanna. Það liggur beinast við að telja að nafnið Longyearbyen sé komið af því að þar hafi mönnum þótt tíminn lengi að líða. En svo er ekki heldur er bærinn kenndur við Bandaríkjamann sem hét Longyear. Hann hóf þarna rekstur kolanámu árið 1906 og þar til fyrir um tuttugu árum var þetta fyrst og fremst samfélag námuverkamanna og enn eru þrjár námur í rekstri. En þá var eins og allir fengju áhuga á Svalbarða og Norðurslóðum. Tíu þjóðir hafa komið á fót rannsóknarstöðvum. Norðmenn hafa byggt upp rannsóknarháskóla og eflt aðra starfsemi. Þótt Svalbarði tilheyri Noregi, og sé í umsjá Norðmanna, hafa þeir að formi til ekki meiri rétt þarna en Íslendingar og aðrir þegnar þeirra fjörutíu ríkja sem aðild eiga að Svalbarðasáttmálanum. Og kannski má túlka rekstur fræbanka, í hvelfingu inni í fjalli, þar sem þjóðum heims býðst að geyma grundvöll matvælaframleiðslu sinnar, sem skilaboð um að allir jarðarbúar eigi tilkall til Svalbarða. En það var hin öfluga ferðaþjónusta sem kom eina Íslendingnum þarna, Sigfúsi Konráðssyni, á óvart þegar hann réð sig til starfa sem yfirþjónn á hóteli í Longyearbyen fyrir rúmu ári. Hann segist ekki hafa búist við að í þessum tvöþúsund manna bæ væru níu barir og þrír virkilega flottir veitingastaðir. Sigfús nýtur þess að þetta er skattaparadís. Þetta er nefnilega ekki norskt skattland og sautján prósenta flatur skattur rennur í Svalbarðasjóð. Það veldur því að til dæmis skattar á áfengi og eldsneyti eru mun lægri en víðast hvar. Þegar við spyrjum hvort hann sé þarna peninganna vegna svarar Sigfús að það komi allir peninganna vegna en þeir dvelji áfram Svalbarða vegna. Hann sé þarna til að sjá sem mest og upplifa sem flest. Það spilli þó ekki fyrir að þarna séu bæði launin hærri og skattarnir lægri.
Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Innlent „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Innlent Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Innlent Búast má við slyddu Veður Ný sýn fékk meirihluta Innlent Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Innlent „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Innlent Frestun verkfalla kemur til greina Innlent Forsetavaktin 2024: Hver verður sjöundi forseti lýðveldisins? Innlent Bíll logaði í Vesturbænum Innlent Fleiri fréttir Viðurkennir að hafa gengið of hart fram Tíðindi í kjaradeilu flugvallarstarfsmanna og bein útsending úr Bakgarðshlaupinu Frestun verkfalla kemur til greina „Í fangelsi eins og á Litla-Hrauni gerist allt“ Sáttasemjari boðar til fundar: Fimm dagar til stefnu Orkuskipti, innflytjendalöggjöf og bensínstöðvalóðirnar „Þetta breytti mér mjög mikið sem persónu“ Ný sýn fékk meirihluta Slagsmál enduðu með nefbroti Bíll logaði í Vesturbænum „Eldgosið virðist í andarslitrunum“ Endurnýja spá um lok umbrota við Grindavík Öruggara Suðurland“ – nýtt og spennandi verkefni Sú sem var oftast nefnd ekki ein af fjórum efstu í könnunum Landsmenn ánægðir með frammistöðu Höllu Tómasdóttur í kappræðunum Sló til starfsmanns og beit viðskiptavin „Skrímsladeildin“ hafi skorið upp herör gegn mótframbjóðendum Katrínar Hefur ekki áhuga á slúðurfréttum af öðrum frambjóðendum Tólf tíma tökudagar og svo forsetaframboð Hvernig ætlar ríkið að sækja milljónirnar 360 sem Haraldur gaf? Flottustu Mustang bílarnir landsins til sýnis í dag Halla Hrund eigi langt í land með að tryggja sér embættið Rýnt í forsetakappræður og fylgst með Bakgarðshlaupi „Ég get ekki annað en sagt satt“ Ríflega fjörutíu prósent líst illa á Katrínu „Lífið heldur áfram eftir svona áfall“ Sigu niður í Gretti sterka og dældu úr honum sjó Ók á tvö hundruð með lögguna á hælunum Sólríkasta byrjun árs í Reykjavík í 77 ár Hafa rukkað þá sem valda sinubruna um kostnað við útkall Sjá meira