Ísland sem endranær á hliðarlínunni 22. mars 2007 00:01 Nú á sunnudaginn eru rétt 50 ár liðin frá því að Rómarsáttmálinn var undirritaður, en með honum var Efnahagsbandalag Evrópu (EBE) sett á laggirnar, fyrirrennari Evrópusambands nútímans. Rómarsáttmálann undirrituðu á sínum tíma fulltrúar sex ríkja - Belgíu, Hollands, Lúxemborgar, Frakklands, Ítalíu og Vestur-Þýzkalands. Fríverzlunarsamtök Evrópu, EFTA, voru að frumkvæði Breta stofnuð í kjölfarið, sem tilraun til að koma á laustengdara efnahagssamstarfi Evrópuríkja en að var stefnt með Efnahagsbandalaginu. Það sýndi sig hins vegar fljótt, að EFTA myndi aldrei geta staðið EBE á sporði; strax snemma á sjöunda áratugnum gerðu Bretar sína fyrstu atlögu að því að ganga til liðs við EBE. Eins og Einar Benediktsson, fyrrverandi sendiherra, hefur rakið ítarlega í bók sinni um sögu þátttöku Íslands í Evrópusamvinnunni, íhuguðu Íslendingar alvarlega að sækjast eftir inngöngu í EBE skömmu eftir að það var stofnað. En niðurstaðan varð sú að fylgja grannþjóðunum á Norðurlöndunum og Bretlandi í EFTA. EFTA-aðild Íslands gekk þó ekki í gildi fyrr en árið 1970, þegar þess var skammt að bíða að fjögur af þáverandi níu aðildarríkjum semdu um inngöngu í Evrópubandalagið, eins og EBE hét þegar hér var komið sögu.Bretland, Írland og Danmörk gengu í Evrópubandalagið árið 1972 en Norðmenn, sem einnig höfðu samið um aðild, felldu inngönguna í þjóðaratkvæðagreiðslu. Norðmenn áttu síðan 22 árum síðar eftir að „bjarga" EFTA frá því að vera lagt niður sem fjölþjóðleg stofnun með því að hafna gerðum aðildarsamningi við Evrópusambandið öðru sinni (nafngiftin Evrópusambandið hafði veriði tekin upp með gildistöku Maastricht-sáttmálans árið 1993). Þar með hélst fundafært í EFTA með fjórum aðildarþjóðum - Íslandi, Noregi, Liechtenstein og Sviss - og þar af hinum þremur fyrsttöldu sem aðildarríkjum EFTA-stoðar Evrópska efnahagssvæðisins. Frá því þetta gerðist hefur ESB-stoð EES vaxið úr tólf í 27 aðildarþjóðir, með samtals hátt í 500 milljónir íbúa. Í EFTA-stoðinni eru hins vegar aðeins um 5 milljónir íbúa. Þetta sýnir glögglega hversu mikið jaðarfyrirbrigði EES-samstarfið er í Evrópu nútímans. Innan ESB er enda löngu farið að tala um Evrópu og ESB sem samheiti. Rétt eins og öll síðustu 50 ár fylgjast Íslendingar með af hliðarlínunni, þegar leiðtogar álfunnar koma saman í Berlín um helgina til að minnast þessa merkisafmælis evrópska samrunaferlisins. Það er hins vegar óhætt að slá því föstu að þeim verði ekki stætt á því í hálfa öld til viðbótar. Rétt eins og öll síðustu 50 ár fylgjast Íslendingar með af hliðarlínunni þegar leiðtogar álfunnar koma saman í Berlín um helgina til að minnast þessa merkis- afmælis evrópska samrunaferlisins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Auðunn Arnórsson Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Bókaútgáfa, íslenskukennsla, þýðingar og máltilfinning Skoðun Séreign er ekki það sama og séreign Björn Berg Gunnarsson Skoðun Geirfuglar Sigríðar Hagalín Þór Saari Skoðun Ákall eftir náttúrufræðikennurum Hólmfríður Sigþórsdóttir Skoðun Hrokafull afstaða utanríkisráðherra Björn B Björnsson Skoðun Enn um vanda drengja Ragnar Þór Pétursson Skoðun Orkuskipti í forgang Ingibjörg Álfrós Björnsdóttir Skoðun Nauðungarstjórnun í nánum samböndum Ásgeir Þór Ásgeirsson Skoðun Takkaborð tilfinninga minna Diljá Ámundadóttir Zoëga Skoðun
Nú á sunnudaginn eru rétt 50 ár liðin frá því að Rómarsáttmálinn var undirritaður, en með honum var Efnahagsbandalag Evrópu (EBE) sett á laggirnar, fyrirrennari Evrópusambands nútímans. Rómarsáttmálann undirrituðu á sínum tíma fulltrúar sex ríkja - Belgíu, Hollands, Lúxemborgar, Frakklands, Ítalíu og Vestur-Þýzkalands. Fríverzlunarsamtök Evrópu, EFTA, voru að frumkvæði Breta stofnuð í kjölfarið, sem tilraun til að koma á laustengdara efnahagssamstarfi Evrópuríkja en að var stefnt með Efnahagsbandalaginu. Það sýndi sig hins vegar fljótt, að EFTA myndi aldrei geta staðið EBE á sporði; strax snemma á sjöunda áratugnum gerðu Bretar sína fyrstu atlögu að því að ganga til liðs við EBE. Eins og Einar Benediktsson, fyrrverandi sendiherra, hefur rakið ítarlega í bók sinni um sögu þátttöku Íslands í Evrópusamvinnunni, íhuguðu Íslendingar alvarlega að sækjast eftir inngöngu í EBE skömmu eftir að það var stofnað. En niðurstaðan varð sú að fylgja grannþjóðunum á Norðurlöndunum og Bretlandi í EFTA. EFTA-aðild Íslands gekk þó ekki í gildi fyrr en árið 1970, þegar þess var skammt að bíða að fjögur af þáverandi níu aðildarríkjum semdu um inngöngu í Evrópubandalagið, eins og EBE hét þegar hér var komið sögu.Bretland, Írland og Danmörk gengu í Evrópubandalagið árið 1972 en Norðmenn, sem einnig höfðu samið um aðild, felldu inngönguna í þjóðaratkvæðagreiðslu. Norðmenn áttu síðan 22 árum síðar eftir að „bjarga" EFTA frá því að vera lagt niður sem fjölþjóðleg stofnun með því að hafna gerðum aðildarsamningi við Evrópusambandið öðru sinni (nafngiftin Evrópusambandið hafði veriði tekin upp með gildistöku Maastricht-sáttmálans árið 1993). Þar með hélst fundafært í EFTA með fjórum aðildarþjóðum - Íslandi, Noregi, Liechtenstein og Sviss - og þar af hinum þremur fyrsttöldu sem aðildarríkjum EFTA-stoðar Evrópska efnahagssvæðisins. Frá því þetta gerðist hefur ESB-stoð EES vaxið úr tólf í 27 aðildarþjóðir, með samtals hátt í 500 milljónir íbúa. Í EFTA-stoðinni eru hins vegar aðeins um 5 milljónir íbúa. Þetta sýnir glögglega hversu mikið jaðarfyrirbrigði EES-samstarfið er í Evrópu nútímans. Innan ESB er enda löngu farið að tala um Evrópu og ESB sem samheiti. Rétt eins og öll síðustu 50 ár fylgjast Íslendingar með af hliðarlínunni, þegar leiðtogar álfunnar koma saman í Berlín um helgina til að minnast þessa merkisafmælis evrópska samrunaferlisins. Það er hins vegar óhætt að slá því föstu að þeim verði ekki stætt á því í hálfa öld til viðbótar. Rétt eins og öll síðustu 50 ár fylgjast Íslendingar með af hliðarlínunni þegar leiðtogar álfunnar koma saman í Berlín um helgina til að minnast þessa merkis- afmælis evrópska samrunaferlisins.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun