Einkavæðingu Vífilsstaða skotið á frest Kristófer Ingi Svavarsson skrifar 7. september 2022 11:00 Föstudaginn 2. september var starfsfólk Vífilsstaða enn boðað á fund um rekstur og framtíð þeirra, eða Öldrunardeildar H í Landspítala, eins og Vífilsstaðir heita á vefsíðu sjúkrahússins. Á fundinum var mönnum tjáð að ekkert yrði úr áformum um að bjóða út þá starfsemi sem þar færi fram um „fyrirsjáanlega framtíð“. Engin skýring var gefin á þessari kúvendingu. Hvorki hvort enginn treysti sér til að einkareka Vífilsstaði, né hvort þessi tilraun hefði mætt mótspyrnu á stjórnarheimilinu. Þá var ekki fjallað um þá staðreynd að Sjúkratrygginar Íslands buðu alls ekki út þá starfsemi sem fram fer á Vífilsstöðum heldur annars konar þjónustu; rekstur líknardeildar og skammtíma- og hvíldardeildar fyrir roskið fólk. Hins vegar var því heitið þrívegis að auglýst yrði eftir starfsfólki til að fylla skarð þeirra fjölmörgu sem horfið hafa burt undanfarið, meðal annars vegna útboðsáformanna. Heilbrigðisráðherra tók svo af skarið og tjáði sig um þetta mál í Vísi í gær. Engin sinnaskipti ráðamanna, engin mótspyrna VG-flokksins í ríkisstjórn. Það bauð bara enginn í reksturinn! Og hin „fyrirsjáanlega framtíð“ nær aðeins fram yfir áramót! Það verður „ekkert úr þessu á þessu ári,“ en málið sé í biðstöðu, enda „um að ræða starfsemi sem Landspítalinn eigi ekki að vera í.“ Og ráðherra ítrekar: „Fyrir Landspítalann þá er þetta auðvitað, eins og kemur fram í McKinsey-skýrslu, rekstur sem spítalinn á ekki að vera að standa í.“ Auðvitað, auðvitað! „Annar eins maður og Oliver Lodge fer ekki með neina lygi.“ Auðvitað er löngu tímabært að öldrunarlæknar, hjúkrunarfræðingar, sjúkraliðar, sjúkraþjálfarar og óbreyttir strafsmenn sem árum saman hafa hjúkrað rosknum sjúklingum í sjúkrahúsi þjóðarinnar átti sig á þessum boðskap mr. McKinsey: Þið eigið ekki standa í þessu vafstri! Auðvitað eiga ættingjar og ástvinir þessara sjúklinga að átta sig á þessu líka. Reyndar segir heilbrigðisráðherra sjálfur í nýlegri grein um framtíð endurhæfingar að það sé „...skylda stjórnvalda að tryggja jöfn tækifæri allra til að búa við bestu heilsu sem mögulegt er og endurhæfing er þar eitt mikilvægasta verkfærið í verkfærakistunni okkar.“ Eiga sjúklingar á aldrinum 70-95 ára ekki rétt á þessu verkfæri, og öðrum, úr verkfærakistu ráðherrans (svo notað séu undarlegt myndmál hans sjálfs)? En til að hleypa þessu verkfæramáli af stokkunum hyggst ráðherra setja nefnd í málið; endurhæfingaráð! Ég vil ítreka það sem ég sagði í liðlega vikugamalli grein hér í Vísi: Það sem vistmenn á Vífilsstöðum eiga sameiginlegt er að þeir eru svo sjúkir að þeir geta ekki dvalist heima hjá sér, þrátt fyrir heimahjúkrun og aðhlynningu ættingja og ástvina, en eru fæstir alveg í fjörbrotunum. Þetta fólk er ofurselt þeim þrautum sem iðulega fylgja ellinni og hljóta að teljast sjúkdómar. Allir þekkja böl kennt við þá James Parkinson og Alois Alzheimer, krabbamein, og alvarlega hjartasjúkdóma. En ótal aðrir vágestir gera gömlu fólki lífið leitt; svo sem byltubeinbrot, hatrömm gigt, hnjáslit, jafnvægisröskun, meltingartruflun og veruleikaskyn á hverfanda hveli. Svo sitthvað sé nefnt. Oft herjar margt af þessu á sjúklinginn samtímis. Hvers vegna umönnun þessa fólks sé ekki hluti af „kjarnastarfsemi“ ríkisrekins háskólasjúkrahúss, eina sjúkrahúss landsmanna, er ofar mínum skilningi. Og hver er þessi "kjarni"? Eru öldrunardeildir í Landakoti og Fossvogi í honum, eða hyggjast menn bjóða rekstur þeirra út líka? Eða er "kjarninn" landfræðilegt hugtak en ekki læknisfræðilegt? Allt utan Reykjavíkur því utan hans? Ég vil gjarnan fá svör við þessu. Ekki útúrsnúninga og stjórnmálaskæting, ekki þokukennda "framtíðarsýn" og aðrar klisjur, enga verkfærakassa, heldur rökföst viti borin svör. Eitt sinn átti íslenska þjóðin aðeins eina sameign sem metin var til fjár. Það var klukka. Sameign er skammaryrði í hugum margra. Landspítalinn er sameign þjóðarinnar, hann eiga allir, ungir og aldnir. En blikur eru á lofti! Vei þeim valdsherrum sem reyna að tortíma honum! Höfundur er trúnaðarmaður Sameykis á Vífilsstöðum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Landspítalinn Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Hjúkrunarheimili Garðabær Heilbrigðismál Eldri borgarar Kristófer Ingi Svavarsson Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Föstudaginn 2. september var starfsfólk Vífilsstaða enn boðað á fund um rekstur og framtíð þeirra, eða Öldrunardeildar H í Landspítala, eins og Vífilsstaðir heita á vefsíðu sjúkrahússins. Á fundinum var mönnum tjáð að ekkert yrði úr áformum um að bjóða út þá starfsemi sem þar færi fram um „fyrirsjáanlega framtíð“. Engin skýring var gefin á þessari kúvendingu. Hvorki hvort enginn treysti sér til að einkareka Vífilsstaði, né hvort þessi tilraun hefði mætt mótspyrnu á stjórnarheimilinu. Þá var ekki fjallað um þá staðreynd að Sjúkratrygginar Íslands buðu alls ekki út þá starfsemi sem fram fer á Vífilsstöðum heldur annars konar þjónustu; rekstur líknardeildar og skammtíma- og hvíldardeildar fyrir roskið fólk. Hins vegar var því heitið þrívegis að auglýst yrði eftir starfsfólki til að fylla skarð þeirra fjölmörgu sem horfið hafa burt undanfarið, meðal annars vegna útboðsáformanna. Heilbrigðisráðherra tók svo af skarið og tjáði sig um þetta mál í Vísi í gær. Engin sinnaskipti ráðamanna, engin mótspyrna VG-flokksins í ríkisstjórn. Það bauð bara enginn í reksturinn! Og hin „fyrirsjáanlega framtíð“ nær aðeins fram yfir áramót! Það verður „ekkert úr þessu á þessu ári,“ en málið sé í biðstöðu, enda „um að ræða starfsemi sem Landspítalinn eigi ekki að vera í.“ Og ráðherra ítrekar: „Fyrir Landspítalann þá er þetta auðvitað, eins og kemur fram í McKinsey-skýrslu, rekstur sem spítalinn á ekki að vera að standa í.“ Auðvitað, auðvitað! „Annar eins maður og Oliver Lodge fer ekki með neina lygi.“ Auðvitað er löngu tímabært að öldrunarlæknar, hjúkrunarfræðingar, sjúkraliðar, sjúkraþjálfarar og óbreyttir strafsmenn sem árum saman hafa hjúkrað rosknum sjúklingum í sjúkrahúsi þjóðarinnar átti sig á þessum boðskap mr. McKinsey: Þið eigið ekki standa í þessu vafstri! Auðvitað eiga ættingjar og ástvinir þessara sjúklinga að átta sig á þessu líka. Reyndar segir heilbrigðisráðherra sjálfur í nýlegri grein um framtíð endurhæfingar að það sé „...skylda stjórnvalda að tryggja jöfn tækifæri allra til að búa við bestu heilsu sem mögulegt er og endurhæfing er þar eitt mikilvægasta verkfærið í verkfærakistunni okkar.“ Eiga sjúklingar á aldrinum 70-95 ára ekki rétt á þessu verkfæri, og öðrum, úr verkfærakistu ráðherrans (svo notað séu undarlegt myndmál hans sjálfs)? En til að hleypa þessu verkfæramáli af stokkunum hyggst ráðherra setja nefnd í málið; endurhæfingaráð! Ég vil ítreka það sem ég sagði í liðlega vikugamalli grein hér í Vísi: Það sem vistmenn á Vífilsstöðum eiga sameiginlegt er að þeir eru svo sjúkir að þeir geta ekki dvalist heima hjá sér, þrátt fyrir heimahjúkrun og aðhlynningu ættingja og ástvina, en eru fæstir alveg í fjörbrotunum. Þetta fólk er ofurselt þeim þrautum sem iðulega fylgja ellinni og hljóta að teljast sjúkdómar. Allir þekkja böl kennt við þá James Parkinson og Alois Alzheimer, krabbamein, og alvarlega hjartasjúkdóma. En ótal aðrir vágestir gera gömlu fólki lífið leitt; svo sem byltubeinbrot, hatrömm gigt, hnjáslit, jafnvægisröskun, meltingartruflun og veruleikaskyn á hverfanda hveli. Svo sitthvað sé nefnt. Oft herjar margt af þessu á sjúklinginn samtímis. Hvers vegna umönnun þessa fólks sé ekki hluti af „kjarnastarfsemi“ ríkisrekins háskólasjúkrahúss, eina sjúkrahúss landsmanna, er ofar mínum skilningi. Og hver er þessi "kjarni"? Eru öldrunardeildir í Landakoti og Fossvogi í honum, eða hyggjast menn bjóða rekstur þeirra út líka? Eða er "kjarninn" landfræðilegt hugtak en ekki læknisfræðilegt? Allt utan Reykjavíkur því utan hans? Ég vil gjarnan fá svör við þessu. Ekki útúrsnúninga og stjórnmálaskæting, ekki þokukennda "framtíðarsýn" og aðrar klisjur, enga verkfærakassa, heldur rökföst viti borin svör. Eitt sinn átti íslenska þjóðin aðeins eina sameign sem metin var til fjár. Það var klukka. Sameign er skammaryrði í hugum margra. Landspítalinn er sameign þjóðarinnar, hann eiga allir, ungir og aldnir. En blikur eru á lofti! Vei þeim valdsherrum sem reyna að tortíma honum! Höfundur er trúnaðarmaður Sameykis á Vífilsstöðum.