Veisla fyrir augu og eyru í Mengi Steingerður Sonja Þórisdóttir skrifar 20. nóvember 2019 07:00 Guðmundur og Atli hafa báðir mikinn áhuga á því að tvinna saman tónlist og myndbandalist. Fréttablaðið/Sigtryggur Þeir Atli Bollason og Guðmundur Ingi Úlfarsson sameina krafta sína í þriggja sjónleika röð í Mengi, næstu þrjá mánuði. Atli átti stutt samtal við Fréttablaðið um hvað sjónleikar séu eiginlega og hvernig þeir heiðra hefðir frumkvöðla í myndbandalist á sinn hátt.Spunnið á staðnum „Nú á föstudaginn er fyrsta kvöldið í röð þriggja. Við köllum þetta tilraunastofu, því við erum að rannsaka hvernig við getum samþætt hljóð og mynd í einhvers konar performans-samhengi. Það er svona örstutta útgáfan, ef ég á að lýsa þessu,“ segir Atli. Hann segir þá báða hafa bakgrunn í tónlistarsköpun og eiga það einnig sameiginlegt að hafa mikinn áhuga á hvernig tónlist og myndbandalist sé tvinnað saman. „Við náum vel saman með þetta sameiginlega áhugamál. Þannig að við ákváðum að gá hvort við gætum ekki gert eitthvað í sameiningu með báða þessa þætti. Lykilatriðið í þessu er að þetta er ekki myndefni við tónlist eða öfugt heldur verður hvort tveggja til samtímis. Það er ekki hægt að slíta annað frá hinu. Þess vegna köllum við þetta sjónleika, af því að þetta eru ekki beinlínis tónleikar.“ Atli og Guðmundur verða fyrir aftan tjald meðan þeir skapa tón- og myndbandsverkið. „Það glittir í okkur en við erum ekki í forgrunni heldur myndefnið.“ Hann segir þá ekki hafa gert verk sem þetta saman áður, en að þeir hafi komið fram hvor í sínu lagi þar sem efni þeirra var með áþekku sniði. „Þá var tónlistin samin fyrir fram, en í þessu tilfelli verður hún spunnin á staðnum.“ Heiðra eldri hefðir Fyrstu sjónleikarnir verða næsta föstudag í Mengi, þeir næstu 19. desember og þeir síðustu í röðinni verða þann 30. janúar. „Við lítum á þetta sem eitt verkefni sem er í þróun og við bjóðum fólki að kíkja á hvar við erum staddir í ferlinu, þrisvar sinnum,“ segir Atli. Á ensku er þetta kallað audiovisual performance, en þeir hafi sjálfir komið upp með nafnið sjónleikar því þeim þótti vanta gott orð yfir það sem þeir væru að gera. „Það er ekki til neitt almennilegt hugtak yfir þetta á íslensku. Þetta hefur líka ekki verið gert mikið hérlendis, þannig séð. Við lítum svo á að við séum að reyna að gefa þessu listformi aukið rými. En þetta er náttúrulega í samtali við til dæmis Vasulka-hjónin.“ Atli á þá við hjónin Steinu og Woody Vasulka sem voru frumkvöðlar á sviði myndbandalistar. „Allt sem þau voru að gera, það var meiri performans, það gekk ekki allt út á að sýna einhver fullkláruð verk á einhverjum söfnum. Það gekk frekar út á stað og stund og að leyfa áhorfendum að verða vitni að einhverju sem gerist í rauntíma. Þannig að við erum í einhverjum skilningi að heiðra þá hefð, einhverja forna myndbandalistsköpun. En við erum líka að beita nýrri tækni, þannig að þetta er ekki bara retró.“ Geta gert tvennt í einu Hann segir það í raun merkilegt að ekki sé gert meira af list í þessum stíl, þar sem myndmiðlar séu svo stórt tjáningarform í nútíma samfélagi. „Það er stöðugt verið að miðla myndum og myndböndum, nánast allt efni og áreiti sem við verðum fyrir. Samt eru ekki margir sem velta því fyrir sér að myndband getur verið eitthvað sem þú flytur. Það er svo mikið talað um myndlæsi og að kenna krökkum að klippa, en ekki lögð áhersla á að kenna þeim þetta. Þetta verður alveg út undan og fólk gleymir að þetta sé yfirleitt mögulegt, að flytja myndband.“ Báðir flytja þeir tónlistina og myndbandið á sama tíma. En er ekki alltaf sagt að karlmenn geti bara gert einn hlut í einu? „Þess vegna verður svo áhugavert að sjá hvort þetta gengur upp. Annaðhvort náum við tveir að afsanna þetta, eða ef allt fer á versta veg, að sanna þetta. Kannski verður bara tómur skjár og engin tónlist,“ svarar Atli hlæjandi. Sjónleikar Atla og Guðmundar hefjast klukkan 21.00 næsta föstudag í Mengi við Óðinsgötu. Birtist í Fréttablaðinu Tónlist Mest lesið „Svo góð tilfinning að endurheimta sjálfa sig“ Tónlist Fékk að heyra að konur ættu ekki heima á sjó Lífið Segir brjóst myndast við mikla bjórdrykkju Lífið Erna Ómars er borgarlistamaður Reykjavíkur Menning Fréttatía vikunnar: Kosningar, eldgos og meistarar Lífið Frambjóðendum gekk misvel í hraðaspurningum Lífið The Lazarus Project: Varúð, veldur svefnleysi Gagnrýni Herra Hnetusmjör og Sara selja íbúðina Lífið Af vængjum fram: Grínaðist alltaf með að láta húðflúra einstefnuskilti á rassgatið Lífið Þetta höfðu netverjar að segja um kappræðurnar Lífið Fleiri fréttir Fréttatía vikunnar: Kosningar, eldgos og meistarar Fékk að heyra að konur ættu ekki heima á sjó Segir brjóst myndast við mikla bjórdrykkju Frambjóðendum gekk misvel í hraðaspurningum Kjúklinganaggar hollu stjúpunnar Innipúkinn farinn að taka á sig mynd Sigga á Grund er fyrsti heiðursborgari Flóahrepps Af vængjum fram: Grínaðist alltaf með að láta húðflúra einstefnuskilti á rassgatið Þetta höfðu netverjar að segja um kappræðurnar Ellefu eftirtektarverð eldhús Forsetaáskorunin: Grefur upp gamlar gersemar úti um allan heim. Herra Hnetusmjör og Sara selja íbúðina Skrifuðu bók um Sólrúnu Öldu og brunann í Mávahlíð Nafn konunnar flúrað á það allra heilagasta Annar bakaradrengur í ofninum Sjáðu svartþrestina yfirgefa hreiðrið Af vængjum fram: Eins og í bíómynd þegar þau byrjuðu loksins saman Forsetaáskorunin: Áhugatöframaður og hefur safnað skeljum og eldspýtustokkum Kosningavökumolar Höllu og Bjössa Millie Bobby og Bon Jovi yngri í hnapphelduna Einstök hæð í retró stíl við Laufásveg Margar konur sem leita á fæðingarheimilin sjálfar á barnsaldri Vandaði Eurovision ekki kveðjurnar á tónleikum Alfreð og Fríða orðin þriggja barna foreldrar „Margir héldu að ég væri endanlega búinn að missa það“ „Það er ástæðan fyrir því að ég sagði ekki já á stundinni“ Hvaða frambjóðandi er bestur í að flaka fisk? „Ómenntaður kúka kennslu sóði!“ Forsetaáskorunin: „Held að geimverur séu á meðal vor“ Myndaveisla: Skálað fyrir skemmtilegustu tónleikum síðari ára Sjá meira
Þeir Atli Bollason og Guðmundur Ingi Úlfarsson sameina krafta sína í þriggja sjónleika röð í Mengi, næstu þrjá mánuði. Atli átti stutt samtal við Fréttablaðið um hvað sjónleikar séu eiginlega og hvernig þeir heiðra hefðir frumkvöðla í myndbandalist á sinn hátt.Spunnið á staðnum „Nú á föstudaginn er fyrsta kvöldið í röð þriggja. Við köllum þetta tilraunastofu, því við erum að rannsaka hvernig við getum samþætt hljóð og mynd í einhvers konar performans-samhengi. Það er svona örstutta útgáfan, ef ég á að lýsa þessu,“ segir Atli. Hann segir þá báða hafa bakgrunn í tónlistarsköpun og eiga það einnig sameiginlegt að hafa mikinn áhuga á hvernig tónlist og myndbandalist sé tvinnað saman. „Við náum vel saman með þetta sameiginlega áhugamál. Þannig að við ákváðum að gá hvort við gætum ekki gert eitthvað í sameiningu með báða þessa þætti. Lykilatriðið í þessu er að þetta er ekki myndefni við tónlist eða öfugt heldur verður hvort tveggja til samtímis. Það er ekki hægt að slíta annað frá hinu. Þess vegna köllum við þetta sjónleika, af því að þetta eru ekki beinlínis tónleikar.“ Atli og Guðmundur verða fyrir aftan tjald meðan þeir skapa tón- og myndbandsverkið. „Það glittir í okkur en við erum ekki í forgrunni heldur myndefnið.“ Hann segir þá ekki hafa gert verk sem þetta saman áður, en að þeir hafi komið fram hvor í sínu lagi þar sem efni þeirra var með áþekku sniði. „Þá var tónlistin samin fyrir fram, en í þessu tilfelli verður hún spunnin á staðnum.“ Heiðra eldri hefðir Fyrstu sjónleikarnir verða næsta föstudag í Mengi, þeir næstu 19. desember og þeir síðustu í röðinni verða þann 30. janúar. „Við lítum á þetta sem eitt verkefni sem er í þróun og við bjóðum fólki að kíkja á hvar við erum staddir í ferlinu, þrisvar sinnum,“ segir Atli. Á ensku er þetta kallað audiovisual performance, en þeir hafi sjálfir komið upp með nafnið sjónleikar því þeim þótti vanta gott orð yfir það sem þeir væru að gera. „Það er ekki til neitt almennilegt hugtak yfir þetta á íslensku. Þetta hefur líka ekki verið gert mikið hérlendis, þannig séð. Við lítum svo á að við séum að reyna að gefa þessu listformi aukið rými. En þetta er náttúrulega í samtali við til dæmis Vasulka-hjónin.“ Atli á þá við hjónin Steinu og Woody Vasulka sem voru frumkvöðlar á sviði myndbandalistar. „Allt sem þau voru að gera, það var meiri performans, það gekk ekki allt út á að sýna einhver fullkláruð verk á einhverjum söfnum. Það gekk frekar út á stað og stund og að leyfa áhorfendum að verða vitni að einhverju sem gerist í rauntíma. Þannig að við erum í einhverjum skilningi að heiðra þá hefð, einhverja forna myndbandalistsköpun. En við erum líka að beita nýrri tækni, þannig að þetta er ekki bara retró.“ Geta gert tvennt í einu Hann segir það í raun merkilegt að ekki sé gert meira af list í þessum stíl, þar sem myndmiðlar séu svo stórt tjáningarform í nútíma samfélagi. „Það er stöðugt verið að miðla myndum og myndböndum, nánast allt efni og áreiti sem við verðum fyrir. Samt eru ekki margir sem velta því fyrir sér að myndband getur verið eitthvað sem þú flytur. Það er svo mikið talað um myndlæsi og að kenna krökkum að klippa, en ekki lögð áhersla á að kenna þeim þetta. Þetta verður alveg út undan og fólk gleymir að þetta sé yfirleitt mögulegt, að flytja myndband.“ Báðir flytja þeir tónlistina og myndbandið á sama tíma. En er ekki alltaf sagt að karlmenn geti bara gert einn hlut í einu? „Þess vegna verður svo áhugavert að sjá hvort þetta gengur upp. Annaðhvort náum við tveir að afsanna þetta, eða ef allt fer á versta veg, að sanna þetta. Kannski verður bara tómur skjár og engin tónlist,“ svarar Atli hlæjandi. Sjónleikar Atla og Guðmundar hefjast klukkan 21.00 næsta föstudag í Mengi við Óðinsgötu.
Birtist í Fréttablaðinu Tónlist Mest lesið „Svo góð tilfinning að endurheimta sjálfa sig“ Tónlist Fékk að heyra að konur ættu ekki heima á sjó Lífið Segir brjóst myndast við mikla bjórdrykkju Lífið Erna Ómars er borgarlistamaður Reykjavíkur Menning Fréttatía vikunnar: Kosningar, eldgos og meistarar Lífið Frambjóðendum gekk misvel í hraðaspurningum Lífið The Lazarus Project: Varúð, veldur svefnleysi Gagnrýni Herra Hnetusmjör og Sara selja íbúðina Lífið Af vængjum fram: Grínaðist alltaf með að láta húðflúra einstefnuskilti á rassgatið Lífið Þetta höfðu netverjar að segja um kappræðurnar Lífið Fleiri fréttir Fréttatía vikunnar: Kosningar, eldgos og meistarar Fékk að heyra að konur ættu ekki heima á sjó Segir brjóst myndast við mikla bjórdrykkju Frambjóðendum gekk misvel í hraðaspurningum Kjúklinganaggar hollu stjúpunnar Innipúkinn farinn að taka á sig mynd Sigga á Grund er fyrsti heiðursborgari Flóahrepps Af vængjum fram: Grínaðist alltaf með að láta húðflúra einstefnuskilti á rassgatið Þetta höfðu netverjar að segja um kappræðurnar Ellefu eftirtektarverð eldhús Forsetaáskorunin: Grefur upp gamlar gersemar úti um allan heim. Herra Hnetusmjör og Sara selja íbúðina Skrifuðu bók um Sólrúnu Öldu og brunann í Mávahlíð Nafn konunnar flúrað á það allra heilagasta Annar bakaradrengur í ofninum Sjáðu svartþrestina yfirgefa hreiðrið Af vængjum fram: Eins og í bíómynd þegar þau byrjuðu loksins saman Forsetaáskorunin: Áhugatöframaður og hefur safnað skeljum og eldspýtustokkum Kosningavökumolar Höllu og Bjössa Millie Bobby og Bon Jovi yngri í hnapphelduna Einstök hæð í retró stíl við Laufásveg Margar konur sem leita á fæðingarheimilin sjálfar á barnsaldri Vandaði Eurovision ekki kveðjurnar á tónleikum Alfreð og Fríða orðin þriggja barna foreldrar „Margir héldu að ég væri endanlega búinn að missa það“ „Það er ástæðan fyrir því að ég sagði ekki já á stundinni“ Hvaða frambjóðandi er bestur í að flaka fisk? „Ómenntaður kúka kennslu sóði!“ Forsetaáskorunin: „Held að geimverur séu á meðal vor“ Myndaveisla: Skálað fyrir skemmtilegustu tónleikum síðari ára Sjá meira