Segir kunningsskap ráða för við skipan dómara Kristín Ólafsdóttir og Þorbjörn Þórðarson skrifa 4. desember 2017 22:54 Jón Steinar Gunnlaugsson, fyrrverandi dómari við Hæstarétt Íslands, segir að núverandi aðferð við skipun dómara sé stórgölluð, enda sé veitingarvaldið í reynd hjá dómurunum sjálfum. Dómsmálaráðherra ætlar að breyta reglum um störf nefndar sem fjallar um hæfni dómara. Jón Steinar Gunnlaugsson fjallar um það sem hann telur aflaga hafa farið í starfsemi Hæstaréttar Íslands í nýrri bók sinni Með lognið í fangið. Jón Steinar var dómari við réttinn í átta ár og lét af embætti árið 2012. Bókin fjallar þó ekki eingöngu um Hæstarétt. Meðal þess sem Jón Steinar gagnrýnir er aðferðafræði við skipun dómara hér á landi.Jón Steinar Gunnlaugsson segir að núverandi aðferð við skipun dómara sé stórgölluð.Skjáskot/Stöð 2Sérstök dómnefnd metur hæfni umsækjenda um dómaraembætti við héraðsdómstólana, Landsrétt og Hæstarétt Íslands samkvæmt lögum um dómstóla. Ef dómsmálaráðherra vill ekki una niðurstöðu nefndarinnar þarf hann að bera ákvörðun sína undir Alþingi. Dæmin sýna að dómsmálaráðherra fer nær aldrei gegn niðurstöðum nefndarinnar. Það gerðist þó fyrr á þessu ári þegar dómsmálaráðherra skipaði dómara við Landsrétt. „Þessi nefnd á að raða mönnum upp í hæfnisröð og ráðherra er óheimilt að skipa þann sem nefndin setur í efsta sæti, nema þá að fara með málið fyrir Alþingi. Og þetta þýðir í raun og veru það að ráðherra er mjög þröngur stakkur skorinn, og tekur ekki einhvern pólitískan slag um þetta nema eitthvað meira en lítið sé að,“ segir Jón Steinar. Formaður dómnefndarinnar er tilnefndur af Hæstarétti. Jón Steinar segir að veitingarvaldið sé í reynd hjá dómurunum sjálfum. Það hafi gerst að hæfustu umsækjendurnir um dómaraembætti hafi ekki fengið framgang því þeir hafi ekki verið nægilega tengdir núverandi dómurum Hæstaréttar. Hann nefnir Davíð Þór Björgvinsson fyrrverandi dómara við Mannréttindadómstól Evrópu sem dæmi en Davíð sótti um dómaraembætti við Hæstarétt árið 2015.Sigríður Á. Andersen, dómsmálaráðherra.vísir/ernir„Þá var Karl Axelsson einn svona úr vinahópnum þarna, hann var bara settur í efsta sætið, þótt allir sæju að það væri ranglát niðurröðun. Karl er mjög fínum hæfileikum gæddur, ég er ekkert að gera lítið úr því, en hinn maðurinn stóð honum greinilega framar,“ segir Jón Steinar. „Þetta er bara dæmi um það hvernig þetta virkar, rétturinn virðist helst vilja ráða því hverjir koma inn og þá eru valdir einhverjir vinir, gamlir skólabræður og kunningjar.“ Sigríður Á. Andersen, dómsmálaráðherra, segir að ekki standi til að breyta aðferð við skipun dómara. „Það er nú ekki forgangsatriði að endurskoða þessa skipunarhætti dómara, enda er, eins og menn þekkja, ráðherra heimilt að víkja frá tillögum nefndarinnar. En það liggur hins vegar alveg fyrir að það þarf mögulega að endurskoða eitthvað verklag hæfnisnefndarinnar sem vinnur lögum samkvæmt.“Ítarlegt viðtal Þorbjarnar Þórðarsonar við Jón Steinar Gunnlaugsson má horfa á í spilaranum hér að neðan. Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Innlent Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna Innlent „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Innlent „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Innlent Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu Innlent Friðartillaga Ísraela sem Biden kynnti virðist fá hljómgrunn Erlent Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Innlent VÍS þarf að bæta hluta jarðýtu í mannskæðu vinnuslysi Innlent „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Innlent Fleiri fréttir „Væta í minni sveit boðaði heldur betur grósku“ „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Kjörsókn víða ívið betri en í síðustu kosningum Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Fólk kasti atkvæði sínu á stríðsbálið „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna „Við útrýmum ekki ofbeldi með hatri“ Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Mótmælin í dag þau hörðustu í mörg ár Sækja veikan jeppamann á Langjökli VÍS þarf að bæta hluta jarðýtu í mannskæðu vinnuslysi Lokasprettur fyrir kosningar og umræða um kynbundið ofbeldi Ný könnun sýnir stefna í æsispennandi kjördag Hvar áttu að kjósa í forsetakosningum? Fyrirskipar forsætisráðuneytinu að fara yfir ferla „Heiðurstengt ofbeldi er ekki okkar stærsta vandamál“ Eldgosið í beinni útsendingu Taka aftur við eignum í Grindavík eftir helgi Páll sýknaður Tuttugu sendlar Wolt eiga yfir höfði sér kæru Þorvaldur tekur undir goslokaspá Haraldar Gætu gloprað niður sigrinum eða tryggt sér hann í kvöld Hefði „slátrað“ dóttur sinni byggju þau í „arabalandi“ Viðhald eigna og verðmætabjörgun í Grindavík í dag Piparúða beitt gegn mótmælendum í Skuggasundi Maðurinn sem féll í Fnjóská fannst látinn Sjá meira
Jón Steinar Gunnlaugsson, fyrrverandi dómari við Hæstarétt Íslands, segir að núverandi aðferð við skipun dómara sé stórgölluð, enda sé veitingarvaldið í reynd hjá dómurunum sjálfum. Dómsmálaráðherra ætlar að breyta reglum um störf nefndar sem fjallar um hæfni dómara. Jón Steinar Gunnlaugsson fjallar um það sem hann telur aflaga hafa farið í starfsemi Hæstaréttar Íslands í nýrri bók sinni Með lognið í fangið. Jón Steinar var dómari við réttinn í átta ár og lét af embætti árið 2012. Bókin fjallar þó ekki eingöngu um Hæstarétt. Meðal þess sem Jón Steinar gagnrýnir er aðferðafræði við skipun dómara hér á landi.Jón Steinar Gunnlaugsson segir að núverandi aðferð við skipun dómara sé stórgölluð.Skjáskot/Stöð 2Sérstök dómnefnd metur hæfni umsækjenda um dómaraembætti við héraðsdómstólana, Landsrétt og Hæstarétt Íslands samkvæmt lögum um dómstóla. Ef dómsmálaráðherra vill ekki una niðurstöðu nefndarinnar þarf hann að bera ákvörðun sína undir Alþingi. Dæmin sýna að dómsmálaráðherra fer nær aldrei gegn niðurstöðum nefndarinnar. Það gerðist þó fyrr á þessu ári þegar dómsmálaráðherra skipaði dómara við Landsrétt. „Þessi nefnd á að raða mönnum upp í hæfnisröð og ráðherra er óheimilt að skipa þann sem nefndin setur í efsta sæti, nema þá að fara með málið fyrir Alþingi. Og þetta þýðir í raun og veru það að ráðherra er mjög þröngur stakkur skorinn, og tekur ekki einhvern pólitískan slag um þetta nema eitthvað meira en lítið sé að,“ segir Jón Steinar. Formaður dómnefndarinnar er tilnefndur af Hæstarétti. Jón Steinar segir að veitingarvaldið sé í reynd hjá dómurunum sjálfum. Það hafi gerst að hæfustu umsækjendurnir um dómaraembætti hafi ekki fengið framgang því þeir hafi ekki verið nægilega tengdir núverandi dómurum Hæstaréttar. Hann nefnir Davíð Þór Björgvinsson fyrrverandi dómara við Mannréttindadómstól Evrópu sem dæmi en Davíð sótti um dómaraembætti við Hæstarétt árið 2015.Sigríður Á. Andersen, dómsmálaráðherra.vísir/ernir„Þá var Karl Axelsson einn svona úr vinahópnum þarna, hann var bara settur í efsta sætið, þótt allir sæju að það væri ranglát niðurröðun. Karl er mjög fínum hæfileikum gæddur, ég er ekkert að gera lítið úr því, en hinn maðurinn stóð honum greinilega framar,“ segir Jón Steinar. „Þetta er bara dæmi um það hvernig þetta virkar, rétturinn virðist helst vilja ráða því hverjir koma inn og þá eru valdir einhverjir vinir, gamlir skólabræður og kunningjar.“ Sigríður Á. Andersen, dómsmálaráðherra, segir að ekki standi til að breyta aðferð við skipun dómara. „Það er nú ekki forgangsatriði að endurskoða þessa skipunarhætti dómara, enda er, eins og menn þekkja, ráðherra heimilt að víkja frá tillögum nefndarinnar. En það liggur hins vegar alveg fyrir að það þarf mögulega að endurskoða eitthvað verklag hæfnisnefndarinnar sem vinnur lögum samkvæmt.“Ítarlegt viðtal Þorbjarnar Þórðarsonar við Jón Steinar Gunnlaugsson má horfa á í spilaranum hér að neðan.
Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Innlent Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna Innlent „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Innlent „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Innlent Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu Innlent Friðartillaga Ísraela sem Biden kynnti virðist fá hljómgrunn Erlent Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Innlent VÍS þarf að bæta hluta jarðýtu í mannskæðu vinnuslysi Innlent „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Innlent Fleiri fréttir „Væta í minni sveit boðaði heldur betur grósku“ „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Kjörsókn víða ívið betri en í síðustu kosningum Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Fólk kasti atkvæði sínu á stríðsbálið „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna „Við útrýmum ekki ofbeldi með hatri“ Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Mótmælin í dag þau hörðustu í mörg ár Sækja veikan jeppamann á Langjökli VÍS þarf að bæta hluta jarðýtu í mannskæðu vinnuslysi Lokasprettur fyrir kosningar og umræða um kynbundið ofbeldi Ný könnun sýnir stefna í æsispennandi kjördag Hvar áttu að kjósa í forsetakosningum? Fyrirskipar forsætisráðuneytinu að fara yfir ferla „Heiðurstengt ofbeldi er ekki okkar stærsta vandamál“ Eldgosið í beinni útsendingu Taka aftur við eignum í Grindavík eftir helgi Páll sýknaður Tuttugu sendlar Wolt eiga yfir höfði sér kæru Þorvaldur tekur undir goslokaspá Haraldar Gætu gloprað niður sigrinum eða tryggt sér hann í kvöld Hefði „slátrað“ dóttur sinni byggju þau í „arabalandi“ Viðhald eigna og verðmætabjörgun í Grindavík í dag Piparúða beitt gegn mótmælendum í Skuggasundi Maðurinn sem féll í Fnjóská fannst látinn Sjá meira