Dumbungsleg staða í öldrunarmálum á Akureyri Gunnar Kr. Jónasson skrifar 30. nóvember 2017 07:00 Í viðtali í Fréttablaðinu 24. október sl. viðhafði Halldór S. Guðmundsson, forstöðumaður Öldrunarheimila Akureyrar, þau ummæli að ekki væri skortur á dvalarrýmum á Akureyri og „í raun gæti verið að það séu of mörg hjúkrunarrými“. Þessi orð urðu mér sem og fjölmörgum öðrum umhugsunarefni. Það virðist því vera yfirlýst stefna Akureyrarbæjar að halda þjónustu og framþróun við málaflokk eldri borgara botnfrosinni eins og hún hefur verið um langt skeið. Þessi ummæli eru eins og blaut tuska í andlit aldraðra og aðstandenda þeirra sem þurfa á þessari þjónustu að halda, og mannlegri reisn gefið hornauga. Forstöðumaður Öldrunarheimila Akureyrar virðist vera einn á báti með þessa skoðun sína á ástandi dvalarheimilismála á Akureyri. Ekki virðist starfsfólk sem vinnur í þessu kerfi eða aðrir sem eiga hagsmuna að gæta geta hugsað sér að taka undir þessa skoðun forstöðumannsins, þvert á móti. Það verður að segjast eins og er að þessi yfirlýsing gengur algjörlega á svig við mannlegar þarfir þeirra sem honum ber að þjóna, öldruðu fólki sem litla björg sér getur veitt og er beinlínis nauðbeygt til að einangrast inni á sínum heimilum vegna ýmissa krankleika sem gera þeim miserfitt fyrir um að sinna sínum daglegu þörfum og er orðið fangar ellinnar, vegna vöntunar á hjúkrunarrýmum. Eins og umgjörð um öldrunarmál virðist byggð upp hér á Akureyri treystir kerfið á að aðstandendur sinni sínu fólki, það hefur vísanir áratugi aftur í tímann þar sem yngri kynslóðirnar hjúkruðu þeim eldri, konan sá um heimilið og kallinn að fóðra og fita skepnurnar þannig að eitthvað væri til að éta.Að bugast undan álagi Lausnarorð kerfisins er heimahjúkrun, þar sem útkeyrðir einstaklingar hendast milli íbúða skjólstæðinga sinna, að bugast undan álagi með takmarkaðan tíma á hverjum stað. Það má leiða líkur að því að þær aðstæður sem hafa skapast í öldrunarmálum á Akureyri séu vegna skoðunar forstöðumannsins á því að öll öldrunarheimili verði orðin tóm á árunum 2040-2050 (úr hádegisfréttatíma RÚV 25. okt.) og þess vegna borgi sig ekki að byggja upp og fjölga hjúkrunarrýmum en það er dágóður tími þangað til eða 23-33 ár, hvers eiga eldri borgarar að gjalda þangað til? Líklegasta svarið frá kerfinu er „æi, það borgar sig eiginlega alltaf að gera sem minnst en helst ekki neitt“. Nú erum við ekki í þeirri stöðu til að meta hvort öldrunarheimili verði óþörf á tímabilinu 2040-50, verða sjúkrahúsin kannski óþörf líka, og hestaheilsan orðin landlæg og ellin á braut? Eins og er liggur fjöldi eldri borgara á sjúkrahúsum og teppa sjúkrarými, vegna skorts á hjúkrunarrýmum þar sem þeir geta ekki verið heima vegna heilsubrests. Að byggja hús er ekki flókin aðgerð. Hús eru stöðugt að breyta um hlutverk, refabú verða að geymslum, gömul fjós breytast í gistiheimili, iðnaðarhús breytast í íbúðir eða hótel og þannig mætti lengi telja. Að því sögðu ætti það ekki að vera stór áhætta að byggja og fjölga hjúkrunar- og dvalarrýmum á Akureyri til hagsbóta fyrir þá sem minna mega sín. Að bera það á borð fyrir okkar samfélag að ekki borgi sig að hlúa vel að þeim sem eldri eru og veikburða vegna spár um að þeir einstaklingar verði horfnir úr mannlífsflórunni 2040-2050 eru afar dapurleg fræði og ómanneskjuleg. Okkur sem berum uppi samfélagið í dag ber skilyrðislaus skylda til að sjá þessu fólki fyrir viðunandi aðstöðu, hjúkrun og hjálp, á forsendum einstaklingsins, en ekki excel-skjalsins. Tilfinningar og vellíðan fólks verður aldrei reiknuð út í excel-skjali. Eitt það brýnasta sem okkur varðar sem getum staðið í fæturna er að standa með þeim sem ekki geta staðið í fæturna og barist fyrir sínu, á þann hátt verðum við betri manneskjur. Góðir Akureyringar stöndum saman, stöndum upp fyrir eldri borgurum bæjarins og veitum þeim áhyggjulaust ævikvöld. „Akureyri öll lífsins gæði“ líka fyrir eldri borgara. Með baráttukveðju til allra aldinna höfðingja og aðstandenda þeirra. Höfundur er myndlistarmaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Það sem býr í Höllu Hrund Viðar Hreinsson Skoðun Málið á að endurspegla fólkið í landinu Birta Björnsdóttir Skoðun Okkar forseti Þráinn Farestveit Skoðun Katrín eða Halla Hrund? Reynir Böðvarsson Skoðun Útrýming mannsins á RÚV Vala Hafstað Skoðun Almannahagsmunir, fúsk eða spilling? Brynjar Níelsson Skoðun Garðbæingur á ímyndunarbömmer í Nígeríu Kristín Ólafsdóttir Skoðun Þarf að rífa eina niður til að hífa mig upp? Þórunn Rakel Gylfadóttir Skoðun Ég Gísli Hvanndal Jakobsson ætla í framboð til Alþingis með Vinstri grænum Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Versta kerfi í heimi? Sigurjón Þórðarson Skoðun Skoðun Skoðun Fjarheilbrigðisþjónusta Lilja Rannveig Sigurgeirsdóttir skrifar Skoðun Ég Gísli Hvanndal Jakobsson ætla í framboð til Alþingis með Vinstri grænum Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Forsetaframbjóðandi með sömu tölu og Jesú Gunnar Karl Halldórsson skrifar Skoðun Einfaldara fyrirkomulag tilvísana Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Málið á að endurspegla fólkið í landinu Birta Björnsdóttir skrifar Skoðun Hreyfing og tengsl Jóhanna Stefáns Bjarkardóttir skrifar Skoðun Eru byssur meira fullorðins? Oddný G. Harðardóttir skrifar Skoðun Ríkisbáknið fyrir sig Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Hjartastaður – hvaðan ertu? Anna Sigríður Melsteð skrifar Skoðun Er Evrópa að hverfa af kortinu? Guðmundur Einarsson skrifar Skoðun Garðbæingur á ímyndunarbömmer í Nígeríu Kristín Ólafsdóttir skrifar Skoðun Úkraínustríðið, skotvopnakaup Íslands og NATO? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Okkar forseti Þráinn Farestveit skrifar Skoðun Ekki hika við að kjósa með hjartanu Rósa Steinunn Solveigar Sturludóttir skrifar Skoðun Tíminn er núna, stöðvum hvalveiðar! Hópur andstæðinga hvalveiða skrifar Skoðun Starfsgetumat gæti kostað líf Svanberg Hreinsson skrifar Skoðun Starfsgetumat er kerfisbreytingin - ekki dass af báðu í mixtúru fyrir aumingja! María Pétursdóttir skrifar Skoðun Það sem býr í Höllu Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Grjótmulningsverksmiðja umfram blómleg tækifæri komandi kynslóða? Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Berglind Friðriksdóttir,Böðvar Guðbjörn Jónsson,Guðmundur Oddgeirsson,Gunnsteinn R. Ómarsson,Hrafnhildur Hlín Hjartardóttir,Hrafnhildur Lilja Harðardóttir,Hrönn Guðmundsdóttir,Sigfús Benóný Harðarson skrifar Skoðun Fjórða læknaferðin endurgreidd Líneik Anna Sævarsdóttir skrifar Skoðun Réttlætingar og lygar Ísraels Yousef Tamimi skrifar Skoðun Versta kerfi í heimi? Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Má ég taka þátt … í lífinu? Vilhjálmur Hjálmarsson skrifar Skoðun Með réttlætið að leiðarljósi Bergdís Sigurðardóttir skrifar Skoðun Katrín eða Halla Hrund? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Sterk, rökföst og réttsýn rödd skrifar Skoðun Helga Þórisdóttir - Minn forseti Valdimar Óskarsson skrifar Skoðun Styðjum Katrínu Jakobsdóttur Gerður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Hvaðan kemur þessi ótti við tilfinningar? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Lyf og dáleiðsla Hannes Björnsson skrifar Sjá meira
Í viðtali í Fréttablaðinu 24. október sl. viðhafði Halldór S. Guðmundsson, forstöðumaður Öldrunarheimila Akureyrar, þau ummæli að ekki væri skortur á dvalarrýmum á Akureyri og „í raun gæti verið að það séu of mörg hjúkrunarrými“. Þessi orð urðu mér sem og fjölmörgum öðrum umhugsunarefni. Það virðist því vera yfirlýst stefna Akureyrarbæjar að halda þjónustu og framþróun við málaflokk eldri borgara botnfrosinni eins og hún hefur verið um langt skeið. Þessi ummæli eru eins og blaut tuska í andlit aldraðra og aðstandenda þeirra sem þurfa á þessari þjónustu að halda, og mannlegri reisn gefið hornauga. Forstöðumaður Öldrunarheimila Akureyrar virðist vera einn á báti með þessa skoðun sína á ástandi dvalarheimilismála á Akureyri. Ekki virðist starfsfólk sem vinnur í þessu kerfi eða aðrir sem eiga hagsmuna að gæta geta hugsað sér að taka undir þessa skoðun forstöðumannsins, þvert á móti. Það verður að segjast eins og er að þessi yfirlýsing gengur algjörlega á svig við mannlegar þarfir þeirra sem honum ber að þjóna, öldruðu fólki sem litla björg sér getur veitt og er beinlínis nauðbeygt til að einangrast inni á sínum heimilum vegna ýmissa krankleika sem gera þeim miserfitt fyrir um að sinna sínum daglegu þörfum og er orðið fangar ellinnar, vegna vöntunar á hjúkrunarrýmum. Eins og umgjörð um öldrunarmál virðist byggð upp hér á Akureyri treystir kerfið á að aðstandendur sinni sínu fólki, það hefur vísanir áratugi aftur í tímann þar sem yngri kynslóðirnar hjúkruðu þeim eldri, konan sá um heimilið og kallinn að fóðra og fita skepnurnar þannig að eitthvað væri til að éta.Að bugast undan álagi Lausnarorð kerfisins er heimahjúkrun, þar sem útkeyrðir einstaklingar hendast milli íbúða skjólstæðinga sinna, að bugast undan álagi með takmarkaðan tíma á hverjum stað. Það má leiða líkur að því að þær aðstæður sem hafa skapast í öldrunarmálum á Akureyri séu vegna skoðunar forstöðumannsins á því að öll öldrunarheimili verði orðin tóm á árunum 2040-2050 (úr hádegisfréttatíma RÚV 25. okt.) og þess vegna borgi sig ekki að byggja upp og fjölga hjúkrunarrýmum en það er dágóður tími þangað til eða 23-33 ár, hvers eiga eldri borgarar að gjalda þangað til? Líklegasta svarið frá kerfinu er „æi, það borgar sig eiginlega alltaf að gera sem minnst en helst ekki neitt“. Nú erum við ekki í þeirri stöðu til að meta hvort öldrunarheimili verði óþörf á tímabilinu 2040-50, verða sjúkrahúsin kannski óþörf líka, og hestaheilsan orðin landlæg og ellin á braut? Eins og er liggur fjöldi eldri borgara á sjúkrahúsum og teppa sjúkrarými, vegna skorts á hjúkrunarrýmum þar sem þeir geta ekki verið heima vegna heilsubrests. Að byggja hús er ekki flókin aðgerð. Hús eru stöðugt að breyta um hlutverk, refabú verða að geymslum, gömul fjós breytast í gistiheimili, iðnaðarhús breytast í íbúðir eða hótel og þannig mætti lengi telja. Að því sögðu ætti það ekki að vera stór áhætta að byggja og fjölga hjúkrunar- og dvalarrýmum á Akureyri til hagsbóta fyrir þá sem minna mega sín. Að bera það á borð fyrir okkar samfélag að ekki borgi sig að hlúa vel að þeim sem eldri eru og veikburða vegna spár um að þeir einstaklingar verði horfnir úr mannlífsflórunni 2040-2050 eru afar dapurleg fræði og ómanneskjuleg. Okkur sem berum uppi samfélagið í dag ber skilyrðislaus skylda til að sjá þessu fólki fyrir viðunandi aðstöðu, hjúkrun og hjálp, á forsendum einstaklingsins, en ekki excel-skjalsins. Tilfinningar og vellíðan fólks verður aldrei reiknuð út í excel-skjali. Eitt það brýnasta sem okkur varðar sem getum staðið í fæturna er að standa með þeim sem ekki geta staðið í fæturna og barist fyrir sínu, á þann hátt verðum við betri manneskjur. Góðir Akureyringar stöndum saman, stöndum upp fyrir eldri borgurum bæjarins og veitum þeim áhyggjulaust ævikvöld. „Akureyri öll lífsins gæði“ líka fyrir eldri borgara. Með baráttukveðju til allra aldinna höfðingja og aðstandenda þeirra. Höfundur er myndlistarmaður.
Ég Gísli Hvanndal Jakobsson ætla í framboð til Alþingis með Vinstri grænum Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun
Skoðun Ég Gísli Hvanndal Jakobsson ætla í framboð til Alþingis með Vinstri grænum Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar
Skoðun Starfsgetumat er kerfisbreytingin - ekki dass af báðu í mixtúru fyrir aumingja! María Pétursdóttir skrifar
Skoðun Grjótmulningsverksmiðja umfram blómleg tækifæri komandi kynslóða? Ása Berglind Hjálmarsdóttir,Berglind Friðriksdóttir,Böðvar Guðbjörn Jónsson,Guðmundur Oddgeirsson,Gunnsteinn R. Ómarsson,Hrafnhildur Hlín Hjartardóttir,Hrafnhildur Lilja Harðardóttir,Hrönn Guðmundsdóttir,Sigfús Benóný Harðarson skrifar
Ég Gísli Hvanndal Jakobsson ætla í framboð til Alþingis með Vinstri grænum Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun