Skoða áhrif árstíða á Íslandi á kvenhormón og tengsl við krabbamein hjá konum Erna Agnes Sigurgeirsdóttir skrifar 27. júní 2017 23:30 Einnig verður skoðað áhrif hormóna á hjarta og æðakerfi kvenna. Vísir/Vilhelm Háskóli Íslands og Landspítalinn hafa farið á stað með rannsókn þar sem mishár hormónastyrkur tengdur tíðahring kvenna verður skoðaður með tilliti til árstíðabreytinga og breytinga á dagsbirtu. Virginia Vitzthum, prófessor í mannfræði við Háskólann í Indíana í Bandaríkjunum og starfandi vísindamaður við Kinsey Institute, segir þetta fyrstu rannsókn sinnar tegundar. Hún segir að kvenhormónin hafi mikil áhrif á heilsu kvenna, andlega sem og líkamlega.Á Íslandi eru sumardagarnir langir og vetrardagarnir stuttir. Þetta er talið hafa áhrif á framleiðslu melatóníns, sem hjálpar til við að byggja upp ónæmiskerfið og koma reglu á svefn fólks. Melatónín hefur einnig áhrif á æxlunarfæri dýra. Þetta hefur ekki enn verið skoðað hjá mannfólki og við höfum því hingað til ekki getað staðfest að þetta hafi svipuð áhrif á mannfólkið, en við teljum svo vera,“ segir Virginia í samtali við Vísi. Virginia er ein af þeim sem sér um rannsóknina og segir hana geta breytt miklu varðandi heilsu kvenna.VirginiaEykur líkur á krabbameini í brjóstum, legi og eggjastokkumAlla daga eru hormónin skoðuð og spurt er um andlega og líkamlega líðan hverrar konu, þreytan mæld og farið er yfir svefnmynstur. Mæling á svefnmynstri norrænna þjóða hefur aldrei verið skoðuð, fyrr en nú. Verið er að skoða hvort að langir dagar bæli niður virkni melatóníns og hækki þar með hormónastarfsemi kvenna og sömuleiðis hvort að vetrardagar hækki virkni melatónins og minnki hormónastarfsemina. Þeir hormónar sem sérstaklega verða skoðaðir eru hormónar sem koma frá eggjastokkum kvenna, prógesterón og estrógen. Hækkun þessara hormóna hækkar líkur á brjóstakrabbameini, krabbameini í legi og eggjastokkum. Lífstíll kvennanna er einnig skoðaður. Virginia segir að þess konar hormónahækkun megi til að mynda sjá hjá fólki sem sé í vinnu þar sem svefn sé óreglulegur og nefnir þar til að mynda flugmenn og flugþjóna.Skoða áhrif hormóna getnaðarvarna Rannsóknin hefur fengið mjög góðar viðtökur og nú þegar hafa yfir hundrað konur lýst yfir áhuga sínum á rannsókninni og margar hafa skráð sig. „Íslenskar konur hafa mikinn áhuga á að vita meira um sinn tíðahring og hormónastarfsemi, sem er annars konar en hjá öðrum konum í heiminum. Mikill munur er á hormónastarfsemi milli kvenna og þetta getur haft áhrif á það hvernig konur bregðast við hormóna getnaðarvörnum. Sumar konur fá miklar aukaverkanir á meðan aðrar fá engar aukaverkanir. Þetta er vegna þess að við gefum öllum konum hormóna getnaðarvarnir, sem eru byggðar á samskonar formúlum, líkt og allar konur séu með sömu hormónastarfsemina. Það skiptir máli að muna að mikill munur er á milli kvenna og því þurfa konur mismunandi hormóna getnaðarvarnir eftir því hvað hentar þeim,“ segir Virginia og leggur áherslu á að persónulegri lyfjagjöf gæti bætt líðan kvenna hvað varða getnaðarvarnir. Virginia segir að það ríki líka ákveðin goðsögn um tíðahring kvenna sem lítur að því að hann sé ávallt 28 dagar. Það sé hins vegar mismunandi á milli kvenna. Líkamar kvenna virki ekki eins og klukkur. „Samfélagið horfir á líkama kvenna í læknisfræðilegu ljósi. Við gerum þá að vélum sem þarf að laga þegar í rauninni þeir eru eðlilegir og náttúrulegir. Við þurfum því að fylgjast betur með einstaka líkama konunnar heldur en að láta konuna falla inn í fyrirfram mótað mót,“ segir Virginia.Rannsóknin er styrkt af Fulbright stofnuninni.Rannsóknin mun standa yfir í allt sumar.HÍ Heilbrigðismál Mest lesið Yrði stærsta lýðheilsuslys Íslandssögunnar Innlent Segir Enok hafa setið fyrir manni sem stakk hann hálfu ári áður Innlent Segja Pútín vilja vopnahlé sem miðist við núverandi víglínur Erlent Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Innlent Mikill harmleikur en skýrir farvegir Innlent Svipað og frekar róleg haustlægð Innlent Rúta brann til kaldra kola við Sóltún Innlent Tamningakona sýknuð af bótakröfu vegna reiðslyss Innlent Sá sem át ekkert nema McDonalds í mánuð er fallinn frá Erlent Albert Guðmundsson verður ákærður fyrir kynferðisbrot Innlent Fleiri fréttir Sex handteknir í átaki gegn ólöglegri atvinnustarfsemi Segir Enok hafa setið fyrir manni sem stakk hann hálfu ári áður Svipað og frekar róleg haustlægð Yrði stærsta lýðheilsuslys Íslandssögunnar Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Rúta brann til kaldra kola við Sóltún Mikill harmleikur en skýrir farvegir Tamningakona sýknuð af bótakröfu vegna reiðslyss Aukinn viðbúnaður í verðmætaflutningum og óveður í beinni Stöðvaði innbrotsþjóf sem var hálfur inni í bílnum Katrín að taka afgerandi forystu Albert Guðmundsson verður ákærður fyrir kynferðisbrot Fyrirvari á eldgosi gæti orðið mjög stuttur Telur víst að sala á Landsvirkjun komi á borð næsta forseta Segja miður að móðir hafi upplifað að ekki væri hlustað á hana Íslendingurinn sem slasaðist í háloftunum var á vegum Marels Björgólfur lýkur hópmálsókn með milljarðssátt Hafa níu mánuði til að svara dómi MDE í talningamálinu Sló aðra á heimilinu ítrekað með hleðslusnúru Vonar að þetta dugi til Hagkaup selur áfengi og Þórkatla kaupir í Grindavík „ÁTVR dugar“ Hækka leigu á stúdentagörðum um tvö prósent í haust Safna til að koma konunum í varanlegt skjól í Nígeríu Fundur um athafnaborgina Reykjavík Kostnaður vegna uppkaupa fjórtán milljörðum meiri en áætlað var Brottfall ungra karla á Íslandi úr námi hæst í Evrópu Ákærður fyrir að nauðga barnungri hálfsystur sinni Enginn málefnalegur ágreiningur skýri brotthvarf bæjarstjóra Réðst í tvígang á starfsmann verslunar í Skeifunni Sjá meira
Háskóli Íslands og Landspítalinn hafa farið á stað með rannsókn þar sem mishár hormónastyrkur tengdur tíðahring kvenna verður skoðaður með tilliti til árstíðabreytinga og breytinga á dagsbirtu. Virginia Vitzthum, prófessor í mannfræði við Háskólann í Indíana í Bandaríkjunum og starfandi vísindamaður við Kinsey Institute, segir þetta fyrstu rannsókn sinnar tegundar. Hún segir að kvenhormónin hafi mikil áhrif á heilsu kvenna, andlega sem og líkamlega.Á Íslandi eru sumardagarnir langir og vetrardagarnir stuttir. Þetta er talið hafa áhrif á framleiðslu melatóníns, sem hjálpar til við að byggja upp ónæmiskerfið og koma reglu á svefn fólks. Melatónín hefur einnig áhrif á æxlunarfæri dýra. Þetta hefur ekki enn verið skoðað hjá mannfólki og við höfum því hingað til ekki getað staðfest að þetta hafi svipuð áhrif á mannfólkið, en við teljum svo vera,“ segir Virginia í samtali við Vísi. Virginia er ein af þeim sem sér um rannsóknina og segir hana geta breytt miklu varðandi heilsu kvenna.VirginiaEykur líkur á krabbameini í brjóstum, legi og eggjastokkumAlla daga eru hormónin skoðuð og spurt er um andlega og líkamlega líðan hverrar konu, þreytan mæld og farið er yfir svefnmynstur. Mæling á svefnmynstri norrænna þjóða hefur aldrei verið skoðuð, fyrr en nú. Verið er að skoða hvort að langir dagar bæli niður virkni melatóníns og hækki þar með hormónastarfsemi kvenna og sömuleiðis hvort að vetrardagar hækki virkni melatónins og minnki hormónastarfsemina. Þeir hormónar sem sérstaklega verða skoðaðir eru hormónar sem koma frá eggjastokkum kvenna, prógesterón og estrógen. Hækkun þessara hormóna hækkar líkur á brjóstakrabbameini, krabbameini í legi og eggjastokkum. Lífstíll kvennanna er einnig skoðaður. Virginia segir að þess konar hormónahækkun megi til að mynda sjá hjá fólki sem sé í vinnu þar sem svefn sé óreglulegur og nefnir þar til að mynda flugmenn og flugþjóna.Skoða áhrif hormóna getnaðarvarna Rannsóknin hefur fengið mjög góðar viðtökur og nú þegar hafa yfir hundrað konur lýst yfir áhuga sínum á rannsókninni og margar hafa skráð sig. „Íslenskar konur hafa mikinn áhuga á að vita meira um sinn tíðahring og hormónastarfsemi, sem er annars konar en hjá öðrum konum í heiminum. Mikill munur er á hormónastarfsemi milli kvenna og þetta getur haft áhrif á það hvernig konur bregðast við hormóna getnaðarvörnum. Sumar konur fá miklar aukaverkanir á meðan aðrar fá engar aukaverkanir. Þetta er vegna þess að við gefum öllum konum hormóna getnaðarvarnir, sem eru byggðar á samskonar formúlum, líkt og allar konur séu með sömu hormónastarfsemina. Það skiptir máli að muna að mikill munur er á milli kvenna og því þurfa konur mismunandi hormóna getnaðarvarnir eftir því hvað hentar þeim,“ segir Virginia og leggur áherslu á að persónulegri lyfjagjöf gæti bætt líðan kvenna hvað varða getnaðarvarnir. Virginia segir að það ríki líka ákveðin goðsögn um tíðahring kvenna sem lítur að því að hann sé ávallt 28 dagar. Það sé hins vegar mismunandi á milli kvenna. Líkamar kvenna virki ekki eins og klukkur. „Samfélagið horfir á líkama kvenna í læknisfræðilegu ljósi. Við gerum þá að vélum sem þarf að laga þegar í rauninni þeir eru eðlilegir og náttúrulegir. Við þurfum því að fylgjast betur með einstaka líkama konunnar heldur en að láta konuna falla inn í fyrirfram mótað mót,“ segir Virginia.Rannsóknin er styrkt af Fulbright stofnuninni.Rannsóknin mun standa yfir í allt sumar.HÍ
Heilbrigðismál Mest lesið Yrði stærsta lýðheilsuslys Íslandssögunnar Innlent Segir Enok hafa setið fyrir manni sem stakk hann hálfu ári áður Innlent Segja Pútín vilja vopnahlé sem miðist við núverandi víglínur Erlent Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Innlent Mikill harmleikur en skýrir farvegir Innlent Svipað og frekar róleg haustlægð Innlent Rúta brann til kaldra kola við Sóltún Innlent Tamningakona sýknuð af bótakröfu vegna reiðslyss Innlent Sá sem át ekkert nema McDonalds í mánuð er fallinn frá Erlent Albert Guðmundsson verður ákærður fyrir kynferðisbrot Innlent Fleiri fréttir Sex handteknir í átaki gegn ólöglegri atvinnustarfsemi Segir Enok hafa setið fyrir manni sem stakk hann hálfu ári áður Svipað og frekar róleg haustlægð Yrði stærsta lýðheilsuslys Íslandssögunnar Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Rúta brann til kaldra kola við Sóltún Mikill harmleikur en skýrir farvegir Tamningakona sýknuð af bótakröfu vegna reiðslyss Aukinn viðbúnaður í verðmætaflutningum og óveður í beinni Stöðvaði innbrotsþjóf sem var hálfur inni í bílnum Katrín að taka afgerandi forystu Albert Guðmundsson verður ákærður fyrir kynferðisbrot Fyrirvari á eldgosi gæti orðið mjög stuttur Telur víst að sala á Landsvirkjun komi á borð næsta forseta Segja miður að móðir hafi upplifað að ekki væri hlustað á hana Íslendingurinn sem slasaðist í háloftunum var á vegum Marels Björgólfur lýkur hópmálsókn með milljarðssátt Hafa níu mánuði til að svara dómi MDE í talningamálinu Sló aðra á heimilinu ítrekað með hleðslusnúru Vonar að þetta dugi til Hagkaup selur áfengi og Þórkatla kaupir í Grindavík „ÁTVR dugar“ Hækka leigu á stúdentagörðum um tvö prósent í haust Safna til að koma konunum í varanlegt skjól í Nígeríu Fundur um athafnaborgina Reykjavík Kostnaður vegna uppkaupa fjórtán milljörðum meiri en áætlað var Brottfall ungra karla á Íslandi úr námi hæst í Evrópu Ákærður fyrir að nauðga barnungri hálfsystur sinni Enginn málefnalegur ágreiningur skýri brotthvarf bæjarstjóra Réðst í tvígang á starfsmann verslunar í Skeifunni Sjá meira
Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Innlent
Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra
Veita viðtal um Hamraborgarmálið í fyrsta sinn: Viðvörunarkerfi í bílnum hefði getað gert illt verra Innlent