Viljum við annars flokks heilbrigðisþjónustu? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar 1. nóvember 2014 07:00 Þetta er það eina sem ég get gert. Skrifað. Ég get sagt ykkur frá því hvernig það er að hafa neyðst til að horfa upp á hnignunina sem átt hefur sér stað í íslenska heilbrigðiskerfinu undanfarin ár. Því ég hef kynnst því á eigin skinni – eða öllu heldur á skinni sonar míns. Hann er sex ára á leiðinni í þriðju höfuðkúpuaðgerðina sína á einu og hálfu ári. Þegar hann var fimm mánaða datt pabbi hans niður stiga með hann í fanginu. Sonurinn höfuðkúpubrotnaði og blæddi inn á heila með þeim afleiðingum að hann lamaðist öðrum megin í líkamanum og fékk flogaköst. Flogaköstunum var haldið niðri með lyfjum og hættu þau smám saman. Lömunin gekk einnig til baka. Fyrir það erum við óendanlega þakklát. Fjórum árum síðar fór ég aftur með hann til læknis því mér fannst beinvöxturinn í kringum brotið óeðlilegur. Við vorum send til eins helsta heila- og taugaskurðlæknis landsins sem sá strax að barnið var með stórt gat á höfuðkúpunni sem þyrfti að gera við. Í fyrstu aðgerðinni var tekið bein við hliðina á gatinu, það klofið í tvennt og báðir hlutarnir græddir í aftur. Sú aðgerð tókst vel – en beinið greri ekki. Hálfu ári síðar var gatið orðið jafnstórt og áður svo ákveðið var að gera aðra aðgerð. Þá var tekið þykkara bein, úr hvirflinum, á sama hátt og áður. Fáeinum mánuðum eftir þá aðgerð kom í ljós að hún hafði ekki tekist heldur. Nú er drengurinn boðaður í þriðju aðgerðina sem áætluð er á mánudaginn og á nú að setja títanplötu yfir gatið til að verja heilann.Óvissa og örvænting Á mánudaginn eru læknar hins vegar í verkfalli. Og mestalla næstu viku. Þeir voru líka í verkfalli í þessari viku og því tók innskriftin hans, undirbúningurinn fyrir aðgerðina, þrjár klukkustundir í stað einnar þegar við mættum á boðuðum tíma á fimmtudaginn. Ég er ekki að kvarta undan því að hafa þurft að dveljast með son minn á Landspítalanum í þrjá tíma, alls ekki. Mig langar einfaldlega að deila með ykkur þeirri fullkomnu óvissu sem þar ríkir – og örvæntingunni sem maður skynjaði. Tvöfalt fleiri sjúklingar en venjulega voru skráðir í innskrift. Þeim sjúklingum sem ekki hafði verið hægt að taka á móti vegna verkfallsins var einfaldlega bætt við. Starfsfólkið þurfti því að sinna tvöfalt fleiri sjúklingum en venjulega – og var svigrúmið lítið fyrir. Sex ára drengur – sem er á leið í þriðju stóru höfuðaðgerðina sína á einu og hálfu ári – bíður í fullkominni óvissu yfir því hvenær læknirinn hans getur lagað gatið í höfðinu hans. Honum finnst óskiljanlegt að læknar fái ekki sanngjörn laun – og sérstaklega finnst honum erfitt að skilja að læknar þurfi að neita að mæta í vinnuna til þess að sannfæra ríkisstjórnina um að greiða þeim hærri laun.Yfirvöld brugðust Fyrir rúmu ári skrifaði ég röð fréttaskýringa í Fréttatímann um ástandið á Landspítalanum. Ég heimsótti öll sviðin og talaði við fjölda lækna, hjúkrunarfræðinga og annarra sérfræðinga. Allir voru sammála um að heilbrigðiskerfið væri á heljarþröm. Læknaskortur væri yfirvofandi – og reyndar orðinn veruleiki á hluta spítalans. Læknar í sérfræðinámi ætluðu sér ekki að snúa aftur heim og þeir sem væru hér væru ýmist á leið á eftirlaun eða að hugsa sér hreyfings. Ástæðan fyrir landflóttanum væri úr sér genginn spítali og léleg laun. Minn skilningur var að ef byggður yrði nýr spítali og aðstaða sjúklinga og starfsfólks þannig bætt og tæki uppfærð væru meiri líkur á að draga mætti úr landflóttanum. Læknarnir sem ég hef talað við eygja enga von. Yfirvöld hafa brugðist þjóðinni með því að fresta í sífellu áformum um nýjan spítala og kjaraviðræður við lækna sigldu í strand svo stéttin þurfti að beita verkfallsrétti sínum í fyrsta skipti – sem algjöru neyðarúrræði. Sjálf veit ég ekkert hvað ég get gert. Ég styð læknana. Ég vil að við borgum samkeppnishæf laun hér á landi. Aðeins þannig er von til þess að nýútskrifuðu sérfræðingarnir okkar snúi heim eftir nám og læknarnir sem þegar eru hér fari ekki annað. Ég styð baráttuna fyrir nýjum spítala og er tilbúin að fórna ýmsu svo hann geti risið. Ég veit bara ekkert við hvern ég á að tala. Mig langar ekki að flytja úr landi. Ég vil búa á Íslandi. Ég er búin að prófa annað og hér finnst mér best að vera. En ég vil ekki búa í landi sem getur ekki boðið upp á fyrsta flokks heilbrigðisþjónustu. Og heilbrigðisþjónustan okkar er orðin annars flokks – um það er heilbrigðisstarfsfólk sammála. Hvers vegna skilja ráðamenn það ekki? Hvers vegna skella þeir skollaeyrum við örvæntingarópunum? Hvernig getum við, sem þjóð, komið skilaboðunum áleiðis? Ég er ráðþrota. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Sigríður Dögg Auðunsdóttir Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Ég kýs Michael Jordan (Höllu Hrund Logadóttur) Óskar Arnarson skrifar Skoðun Ástæður til að kjósa Jón Gnarr Helgi Hrafn Gunnarsson skrifar Skoðun Viddi, Bósi Ljósár og Baldur Þórhalls Heimir Hannesson skrifar Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Sjá meira
Þetta er það eina sem ég get gert. Skrifað. Ég get sagt ykkur frá því hvernig það er að hafa neyðst til að horfa upp á hnignunina sem átt hefur sér stað í íslenska heilbrigðiskerfinu undanfarin ár. Því ég hef kynnst því á eigin skinni – eða öllu heldur á skinni sonar míns. Hann er sex ára á leiðinni í þriðju höfuðkúpuaðgerðina sína á einu og hálfu ári. Þegar hann var fimm mánaða datt pabbi hans niður stiga með hann í fanginu. Sonurinn höfuðkúpubrotnaði og blæddi inn á heila með þeim afleiðingum að hann lamaðist öðrum megin í líkamanum og fékk flogaköst. Flogaköstunum var haldið niðri með lyfjum og hættu þau smám saman. Lömunin gekk einnig til baka. Fyrir það erum við óendanlega þakklát. Fjórum árum síðar fór ég aftur með hann til læknis því mér fannst beinvöxturinn í kringum brotið óeðlilegur. Við vorum send til eins helsta heila- og taugaskurðlæknis landsins sem sá strax að barnið var með stórt gat á höfuðkúpunni sem þyrfti að gera við. Í fyrstu aðgerðinni var tekið bein við hliðina á gatinu, það klofið í tvennt og báðir hlutarnir græddir í aftur. Sú aðgerð tókst vel – en beinið greri ekki. Hálfu ári síðar var gatið orðið jafnstórt og áður svo ákveðið var að gera aðra aðgerð. Þá var tekið þykkara bein, úr hvirflinum, á sama hátt og áður. Fáeinum mánuðum eftir þá aðgerð kom í ljós að hún hafði ekki tekist heldur. Nú er drengurinn boðaður í þriðju aðgerðina sem áætluð er á mánudaginn og á nú að setja títanplötu yfir gatið til að verja heilann.Óvissa og örvænting Á mánudaginn eru læknar hins vegar í verkfalli. Og mestalla næstu viku. Þeir voru líka í verkfalli í þessari viku og því tók innskriftin hans, undirbúningurinn fyrir aðgerðina, þrjár klukkustundir í stað einnar þegar við mættum á boðuðum tíma á fimmtudaginn. Ég er ekki að kvarta undan því að hafa þurft að dveljast með son minn á Landspítalanum í þrjá tíma, alls ekki. Mig langar einfaldlega að deila með ykkur þeirri fullkomnu óvissu sem þar ríkir – og örvæntingunni sem maður skynjaði. Tvöfalt fleiri sjúklingar en venjulega voru skráðir í innskrift. Þeim sjúklingum sem ekki hafði verið hægt að taka á móti vegna verkfallsins var einfaldlega bætt við. Starfsfólkið þurfti því að sinna tvöfalt fleiri sjúklingum en venjulega – og var svigrúmið lítið fyrir. Sex ára drengur – sem er á leið í þriðju stóru höfuðaðgerðina sína á einu og hálfu ári – bíður í fullkominni óvissu yfir því hvenær læknirinn hans getur lagað gatið í höfðinu hans. Honum finnst óskiljanlegt að læknar fái ekki sanngjörn laun – og sérstaklega finnst honum erfitt að skilja að læknar þurfi að neita að mæta í vinnuna til þess að sannfæra ríkisstjórnina um að greiða þeim hærri laun.Yfirvöld brugðust Fyrir rúmu ári skrifaði ég röð fréttaskýringa í Fréttatímann um ástandið á Landspítalanum. Ég heimsótti öll sviðin og talaði við fjölda lækna, hjúkrunarfræðinga og annarra sérfræðinga. Allir voru sammála um að heilbrigðiskerfið væri á heljarþröm. Læknaskortur væri yfirvofandi – og reyndar orðinn veruleiki á hluta spítalans. Læknar í sérfræðinámi ætluðu sér ekki að snúa aftur heim og þeir sem væru hér væru ýmist á leið á eftirlaun eða að hugsa sér hreyfings. Ástæðan fyrir landflóttanum væri úr sér genginn spítali og léleg laun. Minn skilningur var að ef byggður yrði nýr spítali og aðstaða sjúklinga og starfsfólks þannig bætt og tæki uppfærð væru meiri líkur á að draga mætti úr landflóttanum. Læknarnir sem ég hef talað við eygja enga von. Yfirvöld hafa brugðist þjóðinni með því að fresta í sífellu áformum um nýjan spítala og kjaraviðræður við lækna sigldu í strand svo stéttin þurfti að beita verkfallsrétti sínum í fyrsta skipti – sem algjöru neyðarúrræði. Sjálf veit ég ekkert hvað ég get gert. Ég styð læknana. Ég vil að við borgum samkeppnishæf laun hér á landi. Aðeins þannig er von til þess að nýútskrifuðu sérfræðingarnir okkar snúi heim eftir nám og læknarnir sem þegar eru hér fari ekki annað. Ég styð baráttuna fyrir nýjum spítala og er tilbúin að fórna ýmsu svo hann geti risið. Ég veit bara ekkert við hvern ég á að tala. Mig langar ekki að flytja úr landi. Ég vil búa á Íslandi. Ég er búin að prófa annað og hér finnst mér best að vera. En ég vil ekki búa í landi sem getur ekki boðið upp á fyrsta flokks heilbrigðisþjónustu. Og heilbrigðisþjónustan okkar er orðin annars flokks – um það er heilbrigðisstarfsfólk sammála. Hvers vegna skilja ráðamenn það ekki? Hvers vegna skella þeir skollaeyrum við örvæntingarópunum? Hvernig getum við, sem þjóð, komið skilaboðunum áleiðis? Ég er ráðþrota.