Líklega besta vínbúð í heimi Pawel Bartozek skrifar 22. ágúst 2014 07:00 Auglýsing frá ÁTVR: Ung kona missir ökuskírteinið ofan í blandara þegar hún er að búa til boozt. Atburðarásin er summeruð upp með ummælunum: „Vissir þú að 4,2% allra skilríkja eyðileggjast í blandara?“ Stærðfræðingurinn verður forvitinn. Hvað eiga þessar fullyrðingar eiginlega að merkja? Hver er hlutinn og heildin í þessum prósentureikningi? Er þetta fjöldi skilríkja sem endað hafa í blandara deilt með öllum skilríkjum sem búin hafa verið til? Ég á erfitt með að trúa því að ÁTVR hafi tekið stikkprufu af 500 viðskiptavinum sínum og að 21 þeirra hafi misst nýjustu skilríkin sín ofan í blandara. Eða að 14% viðmælenda hafi eyðilagt skilríkin sín í þvottavél. Er vísað til afsakana sem ungt fólk gefur? Varla í alvörunni. Í minni æsku var „gleymdi þeim heima“ nánast eina afsökunin sem einhver gaf.Grínigrín Ég þykist raunar vita að þetta sé grín. Tölurnar eru upplognar og þýða ekki neitt. Ég sendi vinum mínum í ÁTVR fyrirspurn um hvort þetta væru alvörutölur eða grín en ég hef ekki fengið svar. Kannski má saka mig um Evrópumet í pedantisma en ég er ekki viss um hvort mér finnst það alveg fullkomlega í lagi að opinber stofnun skáldi upp tölfræði í auglýsingum. Til gamans. Í lögum segir: „Óheimilt er að veita rangar, ófullnægjandi eða villandi upplýsingar í auglýsingum eða með öðrum hætti eða beita öðrum slíkum viðskiptaaðferðum sem sama marki eru brenndar, enda séu upplýsingar þessar og viðskiptaaðferðir fallnar til að hafa áhrif á eftirspurn eða framboð vara, fasteigna, þjónustu eða annars þess sem haft er á boðstólum í atvinnustarfsemi sem lög þessi taka til.“ Ef einhver myndi kæra þessar auglýsingar til lögreglu þá myndi málsvörn ÁTVR væntanlega vera sú að lygarnar væru ekki sérstaklega fallnar til þess að fá fólk til að kaupa meira áfengi. Menn væru því bara að ljúga til að vera fyndnir en ekki að ljúga í neinum markaðslegum tilgangi. Þétt vörn.Til hvers að auglýsa? Stofnun ætti ekki að þurfa að auglýsa það sérstaklega að hún ætli sér að fara að lögum. Henni ætti að duga einfaldlega að gera það. En auglýsingarnar þjóna ekki bara þeim tilgangi að láta fólk undir tvítugu vita að það geti ekki keypt áfengi löglega. Þau lög þekkja allir sem lögin snerta. Tilgangurinn með herferðinni er ekki síst að sannfæra alla aðra um að ÁTVR sé einmitt þannig fyrirtæki, fyrirtæki sem selur ekki áfengi til fólks undir áfengiskaupaaldri. Þar með planta menn þeirri dulbúnu gagnályktun að ef aðrir fengju að selja áfengi þá myndu þeir gera það. Það kæmi ekki á óvart ef við fengjum að sjá fleiri svona auglýsingar með haustinu, auglýsingar þar sem vingjarnleg móðurleg afgreiðslukona neitar Sollu stirðu um Breezer og bendir henni á að koma aftur eftir afmælisdaginn. Gleymum svo ekki öðru. Auglýsingar eiga að planta hugmyndum í huga fólks. Fólk sér kók í auglýsingu og fólk langar í kók. Að sama skapi má velta því fyrir sér hvort auglýsingar ríkiseinokunarverslunar með áfengi hafi ekki bara nákvæmlega sömu áhrif. Fólk sér jákvæða, fyndna auglýsingu frá einhverju fyrirbæri sem heitir „Vínbúð“ og fólk fer að langa að versla við það fyrirbæri.Ágætt fordæmi Einn er þó kostur við þessar auglýsingar ÁTVR. Þegar áfengissala verður gefin frjáls munu nýjar vínbúðir geta auglýst starfsemi sína undir þeim formerkjum að þar vinni hresst fólk sem fari að lögum. Svo lengi sem menn nefna ekki einstakar áfengistegundir ætti slíkt að vera í lagi. Lagalegt fordæmi er komið. Kannski ætti maður ekki að vera svona stífur. Kannski má sjá húmorinn í því að opinber stofnun skuli búa til platprósentur til að fegra óbeint ímynd sína. Kannski sjá allir að þetta er grín. En stífa karlinn langar samt að segja: „Látið prósenturnar vera. Þær hafa þolað nóg. Og ef einhver biður ykkur um heimildir, komið þá með heimildir. Ekki afsakanir.“ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Kveikur brennur út Þorsteinn Sæmundsson Skoðun Má spyrja homma að öllu? Sólborg Guðbrandsdóttir Skoðun Ólafur og Katrín á RÚV Þorvaldur Logason Skoðun Gætir þú lifað af örorkubótum? Guðmunda G. Guðmundsdóttir Skoðun Að velja forseta Stefán Bogi Sveinsson Skoðun Synjunarvald gegn virkjunum Jón Steinar Gunnlaugsson Skoðun Bóndi hvað! Sigríður Ævarsdóttir Skoðun Kennslustund í „selfies“ Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun Spurt og svarað um útlendingamál Indriði Stefánsson Skoðun Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson Skoðun Skoðun Skoðun Hippókratesareiðurinn þarf að verða að veruleika Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Ólafur og Katrín á RÚV Þorvaldur Logason skrifar Skoðun Úthvíld ríkisstjórn? Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Raforkan er auðlind þjóðarinnar Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Að velja forseta Stefán Bogi Sveinsson skrifar Skoðun Biskupskjör: Stuðningsyfirlýsing Hákon Leifsson,Sigrid Rolof skrifar Skoðun Kennslustund í „selfies“ Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Synjunarvald gegn virkjunum Jón Steinar Gunnlaugsson skrifar Skoðun Bóndi hvað! Sigríður Ævarsdóttir skrifar Skoðun Dagsbirtan lyftir andanum Hólmfríður Ósmann Jónsdóttir,Hrefna Björg Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Kveikur brennur út Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Gætir þú lifað af örorkubótum? Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Spurt og svarað um útlendingamál Indriði Stefánsson skrifar Skoðun Jafnaðarmannastefnan – stefna velferðar Sigfús Ómar Höskuldsson skrifar Skoðun Bóndi hvað! Sigríður Ævarsdóttir skrifar Skoðun Guðrún - Réttlátur og víðsýnn biskup sem fylgir samtímanum Rannveig Iðunn Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Má spyrja homma að öllu? Sólborg Guðbrandsdóttir skrifar Skoðun Enn og aftur sumarlokun hjá SÁÁ Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Fjárveitingar til vegamála standast engan samanburð Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Aumingja Evrópa: Líkleg átakasvæði að Úkraínustríðinu loknu? Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Biskupsval Sigfinnur Þorleifsson,Vigfús Bjarni Albertsson skrifar Skoðun Afmennska að bjarga ekki dýrum í neyð! Anna Berg Samúelsdóttir skrifar Skoðun Þessu skal troðið ofan í kokið á okkur sama hvað Guðrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er ofurhagnaður? Gústaf Steingrímsson skrifar Skoðun Góð manneskja í djobbið Halldór Guðmundsson skrifar Skoðun Afkomuviðvörun Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Hver er þinn innri áttaviti? Signý Gyða Pétursdóttir skrifar Skoðun Eins og sandur úr greip Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Enga saltdreifara á Bessastaði takk Skírnir Garðarsson skrifar Skoðun Hvernig forseta vilt þú? Valdís Arnarsdóttir skrifar Sjá meira
Auglýsing frá ÁTVR: Ung kona missir ökuskírteinið ofan í blandara þegar hún er að búa til boozt. Atburðarásin er summeruð upp með ummælunum: „Vissir þú að 4,2% allra skilríkja eyðileggjast í blandara?“ Stærðfræðingurinn verður forvitinn. Hvað eiga þessar fullyrðingar eiginlega að merkja? Hver er hlutinn og heildin í þessum prósentureikningi? Er þetta fjöldi skilríkja sem endað hafa í blandara deilt með öllum skilríkjum sem búin hafa verið til? Ég á erfitt með að trúa því að ÁTVR hafi tekið stikkprufu af 500 viðskiptavinum sínum og að 21 þeirra hafi misst nýjustu skilríkin sín ofan í blandara. Eða að 14% viðmælenda hafi eyðilagt skilríkin sín í þvottavél. Er vísað til afsakana sem ungt fólk gefur? Varla í alvörunni. Í minni æsku var „gleymdi þeim heima“ nánast eina afsökunin sem einhver gaf.Grínigrín Ég þykist raunar vita að þetta sé grín. Tölurnar eru upplognar og þýða ekki neitt. Ég sendi vinum mínum í ÁTVR fyrirspurn um hvort þetta væru alvörutölur eða grín en ég hef ekki fengið svar. Kannski má saka mig um Evrópumet í pedantisma en ég er ekki viss um hvort mér finnst það alveg fullkomlega í lagi að opinber stofnun skáldi upp tölfræði í auglýsingum. Til gamans. Í lögum segir: „Óheimilt er að veita rangar, ófullnægjandi eða villandi upplýsingar í auglýsingum eða með öðrum hætti eða beita öðrum slíkum viðskiptaaðferðum sem sama marki eru brenndar, enda séu upplýsingar þessar og viðskiptaaðferðir fallnar til að hafa áhrif á eftirspurn eða framboð vara, fasteigna, þjónustu eða annars þess sem haft er á boðstólum í atvinnustarfsemi sem lög þessi taka til.“ Ef einhver myndi kæra þessar auglýsingar til lögreglu þá myndi málsvörn ÁTVR væntanlega vera sú að lygarnar væru ekki sérstaklega fallnar til þess að fá fólk til að kaupa meira áfengi. Menn væru því bara að ljúga til að vera fyndnir en ekki að ljúga í neinum markaðslegum tilgangi. Þétt vörn.Til hvers að auglýsa? Stofnun ætti ekki að þurfa að auglýsa það sérstaklega að hún ætli sér að fara að lögum. Henni ætti að duga einfaldlega að gera það. En auglýsingarnar þjóna ekki bara þeim tilgangi að láta fólk undir tvítugu vita að það geti ekki keypt áfengi löglega. Þau lög þekkja allir sem lögin snerta. Tilgangurinn með herferðinni er ekki síst að sannfæra alla aðra um að ÁTVR sé einmitt þannig fyrirtæki, fyrirtæki sem selur ekki áfengi til fólks undir áfengiskaupaaldri. Þar með planta menn þeirri dulbúnu gagnályktun að ef aðrir fengju að selja áfengi þá myndu þeir gera það. Það kæmi ekki á óvart ef við fengjum að sjá fleiri svona auglýsingar með haustinu, auglýsingar þar sem vingjarnleg móðurleg afgreiðslukona neitar Sollu stirðu um Breezer og bendir henni á að koma aftur eftir afmælisdaginn. Gleymum svo ekki öðru. Auglýsingar eiga að planta hugmyndum í huga fólks. Fólk sér kók í auglýsingu og fólk langar í kók. Að sama skapi má velta því fyrir sér hvort auglýsingar ríkiseinokunarverslunar með áfengi hafi ekki bara nákvæmlega sömu áhrif. Fólk sér jákvæða, fyndna auglýsingu frá einhverju fyrirbæri sem heitir „Vínbúð“ og fólk fer að langa að versla við það fyrirbæri.Ágætt fordæmi Einn er þó kostur við þessar auglýsingar ÁTVR. Þegar áfengissala verður gefin frjáls munu nýjar vínbúðir geta auglýst starfsemi sína undir þeim formerkjum að þar vinni hresst fólk sem fari að lögum. Svo lengi sem menn nefna ekki einstakar áfengistegundir ætti slíkt að vera í lagi. Lagalegt fordæmi er komið. Kannski ætti maður ekki að vera svona stífur. Kannski má sjá húmorinn í því að opinber stofnun skuli búa til platprósentur til að fegra óbeint ímynd sína. Kannski sjá allir að þetta er grín. En stífa karlinn langar samt að segja: „Látið prósenturnar vera. Þær hafa þolað nóg. Og ef einhver biður ykkur um heimildir, komið þá með heimildir. Ekki afsakanir.“
Skoðun Guðrún - Réttlátur og víðsýnn biskup sem fylgir samtímanum Rannveig Iðunn Ásgeirsdóttir skrifar