Við lögðum til skýra leið Einar K. Guðfinnsson skrifar 18. september 2010 06:00 Niðurstaða fjölskipaðrar nefndar sem endurskoðaði fiskveiðilöggjöfina að beiðni sjávarútvegs og landbúnaðarráðherra var mjög skýr og endurspeglaði almenna samstöðu fulltrúa sem komu úr öllum geirum sjávarútvegs og frá öllum þingflokkum. Hún byggðist á vandaðri greiningarvinnu og var í samræmi við þann vilja ríkisstjórnarinnar að leiða til lykta erfitt deilumál, sem skekið hefur sjávarútveginn allt of lengi. Þessi tillaga nefndarinnar er grundvöllur að skynsamlegu skipulagi. Hún ætti að draga úr þeirri óvissu, sem hefur umlukið sjávarútveginn undanfarin misseri, gert það að verkum, að lítið hefur verið um fjárfestingar innan greinarinnar. Það hefur því tafið nauðsynlegar framfarir innan hennar, sem og bráðnauðsynlega endurreisn atvinnu og efnahagslífs. Það er því mjög miður að margt hefur verið afflutt af störfum og niðurstöðu nefndarinnar og mörgu ósönnu beinlínis haldið fram. Þetta er nauðsynlegt að leiðrétta. 1. Það er rangt að ekki hafi orðið mikil samstaða um tiltekna leið við fiskveiðistjórnun innan nefndarinnar. Nær allir nefndarmenn leggja til samningaleið og telja hana líklegri til árangurs og sátt en einhverjar útfærslur fyrningarleiðar. 2. Þetta eru markverðar breytingar frá núverandi fyrirkomulagi. Nú er kvóta úthlutað án tímatakmarkana. Tillögurnar gera ráð fyrir samningi um rétt til fiskveiða til langs tíma, með endurnýjunarrétti. 3. Með ósmekklegum hætti hafa nefndarmenn verið kallaðir sérhagsmunahópar. En gáum að. Það er sama hvernig menn horfa á þessi mál. Það er rangt að kalla svo fjölskipaða nefnd fólks með ólíkan bakgrunn, sérhagsmunaöfl. Fulltrúar stjórnmálaflokkana, hafa sótt umboð sitt til þjóðarinnar í kosningum. Þeir hagsmunaaðilar sem í nefndinni sátu horfa bersýnilega á málin frá mismunandi sjónarhólum. Þeirra hagsmunir eru ólíkir á margan hátt, eins og við blasir. En eitt sameinar þá þó. Viljinn til þess að skapa hagfellda og réttláta löggjöf um sjávarútveginn. Það á við um svo ólíka hópa sem landverkafólk og fiskverkendur, sjómenn og útvegsmenn og fulltrúar ólíkra pólitískra sjónarmiða. Þessir aðilar komust að sameiginlegri niðurstöðu. Sameiginlega eru þeir fulltrúar svo breiðra og ólíkra hagsmuna. 4. Það er á vissan hátt hrollvekjandi að heyra það sjónarmið reifað, að með nefndarvinnunni sé samráðinu lokið. Var nefndarstarfið þá bara upp á punt? Átti aldrei að taka neitt mark á því þegar fulltrúar nær allra starfshópa innan sjávarútvegsins og fulltrúar allra stjórnmálaflokka nema einsleggja til að tiltekin leið verði farin við fiskveiðistjórnun? 5. Þá hefur því einnig verið haldið fram að samningaleiðin sem við leggjum til í endurskoðunarnefndinni sé óútfærð. Það er rangt. Tillagan er ágætlega útfærð og byggir m.a. á ítarlegri athugun, Karls Axelssonar, hæstaréttarlögmanns og Lúðvíks Bergvinssonar, héraðsdómslögmanns og fyrrum alþingismanns, en báðir er gjörkunnugir lagaumhverfi því er lýtur að auðlindanýtingu í landinu. Niðurstaðan var hins vegar fundin í nefndinni sjálfri. Hún var afrakstur mikillar faglegrar vinnu, hún byggir á gögnum sem nefndarmenn rýndu og hún spratt út úr þeirri umræðu sem fóru fram á fjölmörgum fundum, á löngum tíma. Það var því ekki hrapað að þessari niðurstöðu. Hún var ekki pöntuð utan úr bæ, heldur niðurstaða okkar, sem komum að málinu úr svo gjörólíkum áttum. 6. Sjávarútvegurinn hefur kallað eftir samræmi við gjaldtöku vegna nýtingar á sjávarauðlindinni og öðrum auðlindum. Nýlega hafa margir, ekki síst fulltrúar Samfylkingar lokið lofsorði á þær hugmyndir sem uppi eru um fyrirkomulag nýtingarréttar á orkuauðlindum okkar. Samningaleiðin sem við leggjum til í sjávarútvegi er í samræmi við þær hugmyndir. 7. Það er misskilningur að nefndinni hafi einungis verið ætlað það hlutverk að draga upp einhverja valkosti sem í boði gætu verið og kæmu til greina varðandi fiskveiðilöggjöfina.. Verkefnið var að greina leggja mat á þá og byggja tillögurnar sínar til ráðherra síðan á því mati. Við lögðum til grundvallar vandaðar úttektir sem gerðar voru af fjölmörgum sérfræðingum með gagnstæð sjónarmið. Nefndin hafði því fyrir framan sig þá kosti sem gætu verið til staðar og ærnar upplýsingar. Það var á grundvelli slíks vandaðs mats, sem það var niðurstaða okkar að skynsamlegast væri að fara samningaleiðina. 8. Samningaleiðin kveður afdráttarlaust á um eignarhald auðlindarinnar. Jafnframt að nýtingarrétturinn verði bundinn til tiltekins tíma, með eðlilegum endurnýjunarrétti, gegn gjaldi sem ríkið innheimti. Það er því ljóst að þessi niðurstaða sameinar í rauninni ólík sjónarmið. Hún tryggir ákveðin fyrirsjáanleika í sjávarútveginum jafnframt því að svara spurningunni um eignarhaldið á auðlindinni. Það er þess vegna sem við – þessi fjölbreytti hópur - segjum svo afdráttarlaust í skýrslu okkar: „Starfshópurinn telur að þær tillögur sem hópurinn gerir nú til breytinga og endurskoðunar á lögum um stjórn fiskveiða sé grunnur að lausn þeirra stóru ágreiningsefna sem verið hafa uppi hér á landi um langt skeið.“ Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Einar K. Guðfinnsson Mest lesið Halldór 01.06.2024 Halldór Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn Skoðun Má Katrín Jakobsdóttir bjóða sig fram? Jón Ólafsson Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Gerum það! Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Bónaður brjóstkassi og barnaafmæli Þorbjörg Marínósdóttir skrifar Skoðun Gleðilegan kosningadag kæru landsmenn skrifar Skoðun Hæfasti einstaklingurinn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Verðmætin og sköpunarkraftur sá sem í mannauð okkar býr. Pétur Már Halldórsson skrifar Skoðun Hvort vilt þú Höllu Tómasdóttur eða Katrínu? Björn Björnsson skrifar Skoðun Svona velur þú þér forseta í dag Kolbeinn Karl Kristinsson skrifar Skoðun Takk, Katrín Guðrún Hrefna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Hatur og fyrirlitning Einar Scheving skrifar Skoðun Samherjar Hafþór Reynisson skrifar Skoðun Að hitta hetjuna sína Gréta Kristín Ómarsdóttir skrifar Skoðun Einstakt tækifæri Þóra Valný Yngvadóttir skrifar Skoðun Um afrekskonuna Katrínu Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Land míns föður, land minnar móður, landið mitt Jón Gnarr skrifar Skoðun Óskað eftir forseta sem færir ungu fólki völd Valgerður Eyja Eyþórsdóttir skrifar Skoðun Með ósk um velgengni, Halla Hrund Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Ég styð Höllu Hrund Logadóttur Þórólfur Árnason skrifar Skoðun Arnar Þór Jónsson Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Að skreyta sig með stolnum fjöðrum Sema Erla Serdaroglu skrifar Skoðun Opið bréf til Jóns Ólafssonar heimspekings Tómas Ísleifsson skrifar Skoðun Persónan Katrín Jakobsdóttir Sólveig Hildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Þjóðaröryggi Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Tóbak markaðssett fyrir ungt fólk Guðlaug B. Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Forsetinn, NATÓ, ýsan og blokkin Guðfinnur Sigurvinsson skrifar Skoðun „Svona er á síld“ Stefán Hilmarsson skrifar Skoðun Aldrei hitta hetjurnar þínar Skarphéðinn Guðmundsson skrifar Skoðun Yfirtaka orðræðunnar (e. hijacking) Sóley Tómasdóttir skrifar Skoðun Auðkenni þarf að passa upp á Eva Valdís Jóhönnudóttir skrifar Skoðun Auðlindir í almannaeigu – Halla Hrund Logadóttir 7. forseti Íslands Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar Skoðun Hver er besti skólastjórinn? Aðalheiður Björk Olgudóttir skrifar Sjá meira
Niðurstaða fjölskipaðrar nefndar sem endurskoðaði fiskveiðilöggjöfina að beiðni sjávarútvegs og landbúnaðarráðherra var mjög skýr og endurspeglaði almenna samstöðu fulltrúa sem komu úr öllum geirum sjávarútvegs og frá öllum þingflokkum. Hún byggðist á vandaðri greiningarvinnu og var í samræmi við þann vilja ríkisstjórnarinnar að leiða til lykta erfitt deilumál, sem skekið hefur sjávarútveginn allt of lengi. Þessi tillaga nefndarinnar er grundvöllur að skynsamlegu skipulagi. Hún ætti að draga úr þeirri óvissu, sem hefur umlukið sjávarútveginn undanfarin misseri, gert það að verkum, að lítið hefur verið um fjárfestingar innan greinarinnar. Það hefur því tafið nauðsynlegar framfarir innan hennar, sem og bráðnauðsynlega endurreisn atvinnu og efnahagslífs. Það er því mjög miður að margt hefur verið afflutt af störfum og niðurstöðu nefndarinnar og mörgu ósönnu beinlínis haldið fram. Þetta er nauðsynlegt að leiðrétta. 1. Það er rangt að ekki hafi orðið mikil samstaða um tiltekna leið við fiskveiðistjórnun innan nefndarinnar. Nær allir nefndarmenn leggja til samningaleið og telja hana líklegri til árangurs og sátt en einhverjar útfærslur fyrningarleiðar. 2. Þetta eru markverðar breytingar frá núverandi fyrirkomulagi. Nú er kvóta úthlutað án tímatakmarkana. Tillögurnar gera ráð fyrir samningi um rétt til fiskveiða til langs tíma, með endurnýjunarrétti. 3. Með ósmekklegum hætti hafa nefndarmenn verið kallaðir sérhagsmunahópar. En gáum að. Það er sama hvernig menn horfa á þessi mál. Það er rangt að kalla svo fjölskipaða nefnd fólks með ólíkan bakgrunn, sérhagsmunaöfl. Fulltrúar stjórnmálaflokkana, hafa sótt umboð sitt til þjóðarinnar í kosningum. Þeir hagsmunaaðilar sem í nefndinni sátu horfa bersýnilega á málin frá mismunandi sjónarhólum. Þeirra hagsmunir eru ólíkir á margan hátt, eins og við blasir. En eitt sameinar þá þó. Viljinn til þess að skapa hagfellda og réttláta löggjöf um sjávarútveginn. Það á við um svo ólíka hópa sem landverkafólk og fiskverkendur, sjómenn og útvegsmenn og fulltrúar ólíkra pólitískra sjónarmiða. Þessir aðilar komust að sameiginlegri niðurstöðu. Sameiginlega eru þeir fulltrúar svo breiðra og ólíkra hagsmuna. 4. Það er á vissan hátt hrollvekjandi að heyra það sjónarmið reifað, að með nefndarvinnunni sé samráðinu lokið. Var nefndarstarfið þá bara upp á punt? Átti aldrei að taka neitt mark á því þegar fulltrúar nær allra starfshópa innan sjávarútvegsins og fulltrúar allra stjórnmálaflokka nema einsleggja til að tiltekin leið verði farin við fiskveiðistjórnun? 5. Þá hefur því einnig verið haldið fram að samningaleiðin sem við leggjum til í endurskoðunarnefndinni sé óútfærð. Það er rangt. Tillagan er ágætlega útfærð og byggir m.a. á ítarlegri athugun, Karls Axelssonar, hæstaréttarlögmanns og Lúðvíks Bergvinssonar, héraðsdómslögmanns og fyrrum alþingismanns, en báðir er gjörkunnugir lagaumhverfi því er lýtur að auðlindanýtingu í landinu. Niðurstaðan var hins vegar fundin í nefndinni sjálfri. Hún var afrakstur mikillar faglegrar vinnu, hún byggir á gögnum sem nefndarmenn rýndu og hún spratt út úr þeirri umræðu sem fóru fram á fjölmörgum fundum, á löngum tíma. Það var því ekki hrapað að þessari niðurstöðu. Hún var ekki pöntuð utan úr bæ, heldur niðurstaða okkar, sem komum að málinu úr svo gjörólíkum áttum. 6. Sjávarútvegurinn hefur kallað eftir samræmi við gjaldtöku vegna nýtingar á sjávarauðlindinni og öðrum auðlindum. Nýlega hafa margir, ekki síst fulltrúar Samfylkingar lokið lofsorði á þær hugmyndir sem uppi eru um fyrirkomulag nýtingarréttar á orkuauðlindum okkar. Samningaleiðin sem við leggjum til í sjávarútvegi er í samræmi við þær hugmyndir. 7. Það er misskilningur að nefndinni hafi einungis verið ætlað það hlutverk að draga upp einhverja valkosti sem í boði gætu verið og kæmu til greina varðandi fiskveiðilöggjöfina.. Verkefnið var að greina leggja mat á þá og byggja tillögurnar sínar til ráðherra síðan á því mati. Við lögðum til grundvallar vandaðar úttektir sem gerðar voru af fjölmörgum sérfræðingum með gagnstæð sjónarmið. Nefndin hafði því fyrir framan sig þá kosti sem gætu verið til staðar og ærnar upplýsingar. Það var á grundvelli slíks vandaðs mats, sem það var niðurstaða okkar að skynsamlegast væri að fara samningaleiðina. 8. Samningaleiðin kveður afdráttarlaust á um eignarhald auðlindarinnar. Jafnframt að nýtingarrétturinn verði bundinn til tiltekins tíma, með eðlilegum endurnýjunarrétti, gegn gjaldi sem ríkið innheimti. Það er því ljóst að þessi niðurstaða sameinar í rauninni ólík sjónarmið. Hún tryggir ákveðin fyrirsjáanleika í sjávarútveginum jafnframt því að svara spurningunni um eignarhaldið á auðlindinni. Það er þess vegna sem við – þessi fjölbreytti hópur - segjum svo afdráttarlaust í skýrslu okkar: „Starfshópurinn telur að þær tillögur sem hópurinn gerir nú til breytinga og endurskoðunar á lögum um stjórn fiskveiða sé grunnur að lausn þeirra stóru ágreiningsefna sem verið hafa uppi hér á landi um langt skeið.“
Skoðun Auðlindir í almannaeigu – Halla Hrund Logadóttir 7. forseti Íslands Kristín Vala Ragnarsdóttir skrifar