Aftur á byrjunarreit Jón Kaldal skrifar 31. janúar 2008 07:00 Nýjum borgarstjóra voru afhentar í gær um tvö þúsund undirskriftir fólks sem mótmælir niðurrifi í miðbænum. Það sem ýtti við þessum hópi er fyrst og fremst fyrirhugað niðurrif á húsinu sem hýsir uppáhaldsbarinn þeirra, Sirkus við Klapparstíg. Um Sirkushúsið gildir það sama og um Laugaveg 4 og 6. Undanfarin ár hefur Húsafriðunarnefnd ítrekað kosið að hafa þessi hús ekki með á lista yfir þau hús í miðbænum sem ber að vernda. Skoðun nefndarinnar á húsunum við Laugaveg breyttist á dögunum, eins og kunnugt er. Munu borgarbúar fyrir vikið þurfa að bera um 600 milljóna króna kostnað af þeim sökum. Til að setja þá tölu í samhengi má nefna að fyrir þessa upphæð mætti til dæmis tryggja veru lækna í sjúkrabílum næstu tuttugu ár, en þeim hefur nú verið úthýst þaðan í sparnaðarskyni. En gott og vel, ef þetta væri aðeins eitt afmarkað fjárhagstjón og ávinningurinn væri betri miðborg um alla framtíð, mætti eflaust verja þennan gjörning nýja meirihlutans. En málið er öllu alvarlegra og flóknara en svo. Kaupin á húsunum við Laugaveg 4 og 6 kollvarpa í raun húsverndar- og skipulagsstefnu í miðbænum, eins og hún var mörkuð Þróunaráætlun miðborgar árið 2000. Undanfarnar vikur hafa margir orðið til þess að lýsa eftir heildarsýn í húsaverndun í miðborginni. Á þeim nótum hefur meðal annars verið lykilfólk í þessari umræðu allri, þau Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir menntamálaráðherra og Nikulás Úlfar Másson, framkvæmdastjóri Húsafriðunarnefndar. Sú sýn liggur þó ljós fyrir í Þróunaráætlun miðborgarinnar frá árinu 2000. Allir þeir sem hafa galað hvað hæst um skort á heildarhugsun hefðu gott af því að kynna sér þá áætlun. Hún var afrakstur vinnu sem var ráðist í með það fyrir augum að svara neyðarkalli kaupmanna og annarra aðila sem ráku þjónustu í miðbænum. Þeir þurftu hjálp til að snúa vörn í sókn gagnvart Kringlunni og þeim fyrirséða úthverfaverslunarmiðstöðvakúltúr, sem var að mótast um síðustu aldamót, og hefur fest sig í sessi með Smáralindinni. Með kaupunum á Laugavegi 4 og 6 er búið að skutla heildarsýn Þróunaráætlunar miðborgar út um gluggann. Málið er komið á byrjunarreit. Framundan sýnist manni vera barátta þar sem verður barist frá húsi til húss, án þess að nokkur hafi hugmynd um hvar og hvernig stríðið muni enda. Þetta ástand er óþolandi fyrir miðbæinn og þá aðila sem hafa unnið þar að þróun skipulags með borgaryfirvöldum. Ómögulegt er að fá skýr svör frá nýjum meirihluta um hvort ný stefna hafi verið mörkuð í húsverndun og skipulagi í miðbænum. Hitt liggur fyrir að með kaupunum á Laugavegi 4 og 6 er búið að margfalda markaðsverð á óbyggðu byggingarsvæði í miðbænum. Og það þýðir gríðarleg fjárútlát fyrir borgina, eða ríkissjóð eftir atvikum, ef fleiri hús verða friðuð. En það þýðir líka að þróun á uppbyggingu og viðgangi verslunar, þjónustu og íbúðahúsnæði í miðbænum á vegum einstaklinga hefur verið hafnað, og í staðinn tekin upp opinber niðurgreidd byggingarstefna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Jón Kaldal Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Afhverju viltu fá trúð á Bessastaði? Diljá Ámundadóttir Zoega Skoðun Halla Hrund - Þarf fólk eins og þig, fyrir fólk eins og mig? Tómas Ellert Tómasson Skoðun Hverjum treystum við fyrir fjöreggjunum okkar? Skoðun Sjókvíafúskið mikla Rán Flygenring Skoðun Það þarf þyrlupall við þjóðarsjúkrahúsið Hópur lækna á þyrlum Landhelgisgæslunnar Skoðun Vegna hvers kýs ég Katrínu Jón Kristjánsson Skoðun Heldur þann besta en þann næstbesta! Vilhjálmur B. Bragason Skoðun Halla Hrund, Halla Tómasdóttir eða Katrín Jakobsdóttir? Reynir Böðvarsson Skoðun Minnislausir molbúar Melkorka Ólafsdóttir Skoðun Halla Hrund; vörður auðlinda og nýsköpunar Valdimar Össurarson Skoðun
Nýjum borgarstjóra voru afhentar í gær um tvö þúsund undirskriftir fólks sem mótmælir niðurrifi í miðbænum. Það sem ýtti við þessum hópi er fyrst og fremst fyrirhugað niðurrif á húsinu sem hýsir uppáhaldsbarinn þeirra, Sirkus við Klapparstíg. Um Sirkushúsið gildir það sama og um Laugaveg 4 og 6. Undanfarin ár hefur Húsafriðunarnefnd ítrekað kosið að hafa þessi hús ekki með á lista yfir þau hús í miðbænum sem ber að vernda. Skoðun nefndarinnar á húsunum við Laugaveg breyttist á dögunum, eins og kunnugt er. Munu borgarbúar fyrir vikið þurfa að bera um 600 milljóna króna kostnað af þeim sökum. Til að setja þá tölu í samhengi má nefna að fyrir þessa upphæð mætti til dæmis tryggja veru lækna í sjúkrabílum næstu tuttugu ár, en þeim hefur nú verið úthýst þaðan í sparnaðarskyni. En gott og vel, ef þetta væri aðeins eitt afmarkað fjárhagstjón og ávinningurinn væri betri miðborg um alla framtíð, mætti eflaust verja þennan gjörning nýja meirihlutans. En málið er öllu alvarlegra og flóknara en svo. Kaupin á húsunum við Laugaveg 4 og 6 kollvarpa í raun húsverndar- og skipulagsstefnu í miðbænum, eins og hún var mörkuð Þróunaráætlun miðborgar árið 2000. Undanfarnar vikur hafa margir orðið til þess að lýsa eftir heildarsýn í húsaverndun í miðborginni. Á þeim nótum hefur meðal annars verið lykilfólk í þessari umræðu allri, þau Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir menntamálaráðherra og Nikulás Úlfar Másson, framkvæmdastjóri Húsafriðunarnefndar. Sú sýn liggur þó ljós fyrir í Þróunaráætlun miðborgarinnar frá árinu 2000. Allir þeir sem hafa galað hvað hæst um skort á heildarhugsun hefðu gott af því að kynna sér þá áætlun. Hún var afrakstur vinnu sem var ráðist í með það fyrir augum að svara neyðarkalli kaupmanna og annarra aðila sem ráku þjónustu í miðbænum. Þeir þurftu hjálp til að snúa vörn í sókn gagnvart Kringlunni og þeim fyrirséða úthverfaverslunarmiðstöðvakúltúr, sem var að mótast um síðustu aldamót, og hefur fest sig í sessi með Smáralindinni. Með kaupunum á Laugavegi 4 og 6 er búið að skutla heildarsýn Þróunaráætlunar miðborgar út um gluggann. Málið er komið á byrjunarreit. Framundan sýnist manni vera barátta þar sem verður barist frá húsi til húss, án þess að nokkur hafi hugmynd um hvar og hvernig stríðið muni enda. Þetta ástand er óþolandi fyrir miðbæinn og þá aðila sem hafa unnið þar að þróun skipulags með borgaryfirvöldum. Ómögulegt er að fá skýr svör frá nýjum meirihluta um hvort ný stefna hafi verið mörkuð í húsverndun og skipulagi í miðbænum. Hitt liggur fyrir að með kaupunum á Laugavegi 4 og 6 er búið að margfalda markaðsverð á óbyggðu byggingarsvæði í miðbænum. Og það þýðir gríðarleg fjárútlát fyrir borgina, eða ríkissjóð eftir atvikum, ef fleiri hús verða friðuð. En það þýðir líka að þróun á uppbyggingu og viðgangi verslunar, þjónustu og íbúðahúsnæði í miðbænum á vegum einstaklinga hefur verið hafnað, og í staðinn tekin upp opinber niðurgreidd byggingarstefna.