Ástarbréf Seðlabankans voru þyngsta höggið í hruninu 23. júní 2011 09:43 Samkvæmt OECD er beinn kostnaður íslenska ríkisins vegna bankahrunsins 2008 sá mesti sem nokkuð ríki tók á sig í bankahruninu, að írska ríkinu undanskildu. Segir stofnunin að þyngsta höggið hafi átt sér stað nokkuð fyrir hrun sem var þegar Seðlabanki Íslands lánaði gömlu bönkunum gegn veði af vafasömum gæðum, ástarbréfin svokölluðu, sem aðallega voru kröfur á aðra íslenska banka. Var þar verið að veðja á að bankarnir kæmust í gegnum storminn. Fjallað er um málið í Morgunkorni greiningar Íslandsbanka. Þar segir að tap vegna þessara lána og skuldabréfa bankanna sem ríkissjóður átti nam 12,9% af landsframleiðslu og þar af var 11,1 prósenta vegna lána Seðlabankans. Til viðbótar er kostnaður vegna innlánstrygginga metið á 1,5% af landsframleiðslu. Þegar við er bætt hreinum kostnaði við endurfjármögnun bankakerfisins upp á 3,8% af landsframleiðslu og kostnaði við endurfjármögnun Íbúðalánasjóðs upp á 2,1% af landsframleiðslu fer matið á beinum kostnaði ríkisins vegna bankahrunsins upp í 20% af landsframleiðslu. Írska ríkið trónir á toppnum í þessum samanburði með kostnað upp á 49% af landsframleiðslu og á eftir okkur kemur Holland með kostnað upp á 12% af landsframleiðslu. Kemur þetta fram í skýrslu OECD um íslensk efnahagsmál sem birt var fyrr í vikunni. OECD bendir á að hrunið sýni mikilvægi þess að skuldastaða ríkissjóðs sé góð. Slíkt gerir ríkissjóði kleift að mæta óvæntum efnahagslegum áföllum. Fyrir hrun var skuldastaða íslenska ríkisins afar góð í alþjóðlegum samanburði en hreinar skuldir voru nánast engar. Var búið að lækka skuldir með m.a. sölu ríkiseigna og rekstrarafgangi. Stór hluti tekna ríkissjóðs byggði hins vegar á hinu ofvaxna bankakerfi, gríðarlegum viðskiptahalla og almennt af þenslunni í hagkerfinu. Tekjuhlið ríkisfjármála skrapp því hratt saman í hruninu á sama tíma og útgjöld jukust til muna, þá m.a. vegna atvinnuleysis og vaxtakostnaðar. Fóru ríkisfjármálin úr afgangi árið 2007 í halla upp á 10% af landsframleiðslu árið 2009 og aðallega vegna samdráttar í tekjum. Þessi mikli halli ásamt taps vegna erlendra skulda juku hreinar skuldir ríkissjóðs úr því að vera nálægt engar í lok árs 2007 í að vera 40% af landsframleiðslu í lok árs 2009. Aukningin í heildarskuldum ríkissjóðs var 30 prósentustigum meiri þar sem ráðist var í verulegar lántökur til að styrkja gjaldeyrisvarasjóð Seðlabankans og til að endurfjármagna bankanna. Tölur þessar innihalda ekki kostnaðinn vegna Icesave en OECD telur að hann geti orðið um 3% af landsframleiðslu. Að mati OECD er ríkissjóður á réttri leið með að draga úr fjárlagahallanum sem áætlaður er undir 3% af landsframleiðslu í ár. Reiknar stofnunin með smávægilegum afgangi árið 2013 og að þá verði farið að vinda ofan af þeim skuldum sem söfnuðust í hruninu. Telur OECD að markmið ríkisfjármála um að heildarskuldir haldist innan við 60% af landsframleiðslu geti verið í höfn árið 2020. Mest lesið Bankastjóri Íslandsbanka: „Ég samdi við Brynju strax á fyrsta alvöru stefnumótinu...“ Atvinnulíf Kvartanir borist vegna aflýstra flugferða Neytendur Olíuefni í Bugles sem eiga ekki að vera í snakkinu Neytendur „Þetta er ekki mjög töff en ég get ekki að þessu gert“ Atvinnulíf Húsið selt á 78 milljónir og Jakub þarf að reiða fram milljón Viðskipti innlent Ráðinn forstjóri Arctic Fish Viðskipti innlent Gjaldþrotin námu 1,2 milljörðum króna Viðskipti innlent „Alltaf leiðindamál að lenda í svona“ Viðskipti erlent „Þetta eru mjög mikil vonbrigði fyrir okkur“ Viðskipti innlent Framkvæmdastjóri í góðri æfingu með brandara og hrekki Atvinnulíf Fleiri fréttir „Þetta eru mjög mikil vonbrigði fyrir okkur“ Tekjur Haga jukust á fyrsta ársfjórðungi Bjarni Ingimar ráðinn rekstrarstjóri Avia Húsið selt á 78 milljónir og Jakub þarf að reiða fram milljón Gjaldþrotin námu 1,2 milljörðum króna Stýrivextir líklegast ekki lækkaðir aftur á þessu ári Baldvin tekinn við sem forstjóri Samherja Lánardrottnar slá af milljarð af vöxtum á ári Birta stendur frammi fyrir 1,5 milljarða tapi á Play Ósátt með samráðsleysi stjórnvalda Atvinnuleysi minnkar lítillega Samkaup segja upp tuttugu og tveimur Vonast til að hefja slátrun árið 2028 Öryggismyndavélar á grenndarstöðvum eigi að sporna við sóðaskap Vilja lækka fasteignaskatta um tvo milljarða: „Við eigum fyrir þessu“ Á von á fleiri fyrirtækjum í hópmálssókn gegn Booking.com Þrjú verkefni fengu styrk úr sjóði FrumkvöðlaAuðar Endurskoða áform um 1,5 milljarða skattahækkun Tekjur meiri af erlendum ferðamönnum og færri starfandi í ferðaþjónustu Flokka úrgang í fyrsta sinn á Norðurálsmótinu Hefur sjálfur séð eyðileggingu af völdum botnvörpuveiða Bjarg íbúðafélag reisir þrjátíu íbúðir í Reykjanesbæ Allir héldu stjörnunni og Óx fékk eina græna til Raquelita Rós ráðin tæknistjóri Um helmingur sérbýla kostar meira en 150 milljónir Sérstaða Íslendinga í máltækni nýtist í nýrri samnorrænni gervigreindarmiðstöð Ragnhildur, Svavar og Hreinn nýir stjórnendur hjá N1 Sigrún Ósk ráðin upplýsingafulltrúi Akraneskaupstaðar Selur ísbílinn eftir þrjátíu ár í bransanum Tilkynningum frá verslunareigendum um alvarleg atvik hafi fjölgað Sjá meira
Samkvæmt OECD er beinn kostnaður íslenska ríkisins vegna bankahrunsins 2008 sá mesti sem nokkuð ríki tók á sig í bankahruninu, að írska ríkinu undanskildu. Segir stofnunin að þyngsta höggið hafi átt sér stað nokkuð fyrir hrun sem var þegar Seðlabanki Íslands lánaði gömlu bönkunum gegn veði af vafasömum gæðum, ástarbréfin svokölluðu, sem aðallega voru kröfur á aðra íslenska banka. Var þar verið að veðja á að bankarnir kæmust í gegnum storminn. Fjallað er um málið í Morgunkorni greiningar Íslandsbanka. Þar segir að tap vegna þessara lána og skuldabréfa bankanna sem ríkissjóður átti nam 12,9% af landsframleiðslu og þar af var 11,1 prósenta vegna lána Seðlabankans. Til viðbótar er kostnaður vegna innlánstrygginga metið á 1,5% af landsframleiðslu. Þegar við er bætt hreinum kostnaði við endurfjármögnun bankakerfisins upp á 3,8% af landsframleiðslu og kostnaði við endurfjármögnun Íbúðalánasjóðs upp á 2,1% af landsframleiðslu fer matið á beinum kostnaði ríkisins vegna bankahrunsins upp í 20% af landsframleiðslu. Írska ríkið trónir á toppnum í þessum samanburði með kostnað upp á 49% af landsframleiðslu og á eftir okkur kemur Holland með kostnað upp á 12% af landsframleiðslu. Kemur þetta fram í skýrslu OECD um íslensk efnahagsmál sem birt var fyrr í vikunni. OECD bendir á að hrunið sýni mikilvægi þess að skuldastaða ríkissjóðs sé góð. Slíkt gerir ríkissjóði kleift að mæta óvæntum efnahagslegum áföllum. Fyrir hrun var skuldastaða íslenska ríkisins afar góð í alþjóðlegum samanburði en hreinar skuldir voru nánast engar. Var búið að lækka skuldir með m.a. sölu ríkiseigna og rekstrarafgangi. Stór hluti tekna ríkissjóðs byggði hins vegar á hinu ofvaxna bankakerfi, gríðarlegum viðskiptahalla og almennt af þenslunni í hagkerfinu. Tekjuhlið ríkisfjármála skrapp því hratt saman í hruninu á sama tíma og útgjöld jukust til muna, þá m.a. vegna atvinnuleysis og vaxtakostnaðar. Fóru ríkisfjármálin úr afgangi árið 2007 í halla upp á 10% af landsframleiðslu árið 2009 og aðallega vegna samdráttar í tekjum. Þessi mikli halli ásamt taps vegna erlendra skulda juku hreinar skuldir ríkissjóðs úr því að vera nálægt engar í lok árs 2007 í að vera 40% af landsframleiðslu í lok árs 2009. Aukningin í heildarskuldum ríkissjóðs var 30 prósentustigum meiri þar sem ráðist var í verulegar lántökur til að styrkja gjaldeyrisvarasjóð Seðlabankans og til að endurfjármagna bankanna. Tölur þessar innihalda ekki kostnaðinn vegna Icesave en OECD telur að hann geti orðið um 3% af landsframleiðslu. Að mati OECD er ríkissjóður á réttri leið með að draga úr fjárlagahallanum sem áætlaður er undir 3% af landsframleiðslu í ár. Reiknar stofnunin með smávægilegum afgangi árið 2013 og að þá verði farið að vinda ofan af þeim skuldum sem söfnuðust í hruninu. Telur OECD að markmið ríkisfjármála um að heildarskuldir haldist innan við 60% af landsframleiðslu geti verið í höfn árið 2020.
Mest lesið Bankastjóri Íslandsbanka: „Ég samdi við Brynju strax á fyrsta alvöru stefnumótinu...“ Atvinnulíf Kvartanir borist vegna aflýstra flugferða Neytendur Olíuefni í Bugles sem eiga ekki að vera í snakkinu Neytendur „Þetta er ekki mjög töff en ég get ekki að þessu gert“ Atvinnulíf Húsið selt á 78 milljónir og Jakub þarf að reiða fram milljón Viðskipti innlent Ráðinn forstjóri Arctic Fish Viðskipti innlent Gjaldþrotin námu 1,2 milljörðum króna Viðskipti innlent „Alltaf leiðindamál að lenda í svona“ Viðskipti erlent „Þetta eru mjög mikil vonbrigði fyrir okkur“ Viðskipti innlent Framkvæmdastjóri í góðri æfingu með brandara og hrekki Atvinnulíf Fleiri fréttir „Þetta eru mjög mikil vonbrigði fyrir okkur“ Tekjur Haga jukust á fyrsta ársfjórðungi Bjarni Ingimar ráðinn rekstrarstjóri Avia Húsið selt á 78 milljónir og Jakub þarf að reiða fram milljón Gjaldþrotin námu 1,2 milljörðum króna Stýrivextir líklegast ekki lækkaðir aftur á þessu ári Baldvin tekinn við sem forstjóri Samherja Lánardrottnar slá af milljarð af vöxtum á ári Birta stendur frammi fyrir 1,5 milljarða tapi á Play Ósátt með samráðsleysi stjórnvalda Atvinnuleysi minnkar lítillega Samkaup segja upp tuttugu og tveimur Vonast til að hefja slátrun árið 2028 Öryggismyndavélar á grenndarstöðvum eigi að sporna við sóðaskap Vilja lækka fasteignaskatta um tvo milljarða: „Við eigum fyrir þessu“ Á von á fleiri fyrirtækjum í hópmálssókn gegn Booking.com Þrjú verkefni fengu styrk úr sjóði FrumkvöðlaAuðar Endurskoða áform um 1,5 milljarða skattahækkun Tekjur meiri af erlendum ferðamönnum og færri starfandi í ferðaþjónustu Flokka úrgang í fyrsta sinn á Norðurálsmótinu Hefur sjálfur séð eyðileggingu af völdum botnvörpuveiða Bjarg íbúðafélag reisir þrjátíu íbúðir í Reykjanesbæ Allir héldu stjörnunni og Óx fékk eina græna til Raquelita Rós ráðin tæknistjóri Um helmingur sérbýla kostar meira en 150 milljónir Sérstaða Íslendinga í máltækni nýtist í nýrri samnorrænni gervigreindarmiðstöð Ragnhildur, Svavar og Hreinn nýir stjórnendur hjá N1 Sigrún Ósk ráðin upplýsingafulltrúi Akraneskaupstaðar Selur ísbílinn eftir þrjátíu ár í bransanum Tilkynningum frá verslunareigendum um alvarleg atvik hafi fjölgað Sjá meira
Bankastjóri Íslandsbanka: „Ég samdi við Brynju strax á fyrsta alvöru stefnumótinu...“ Atvinnulíf
Bankastjóri Íslandsbanka: „Ég samdi við Brynju strax á fyrsta alvöru stefnumótinu...“ Atvinnulíf