Innlent

Ekkjan gafst ekki upp og fékk meiri­hluta dánarbótanna

Kolbeinn Tumi Daðason skrifar
Eins og sést á mynd sem birt var í skýrslu rannsóknarnefndar samgönguslysa var aftari stýrispinni festur með sætisbelti. Flugvélin fór í loftið með stýrispinnann læstan sem orsakaði slysið hræðilega.
Eins og sést á mynd sem birt var í skýrslu rannsóknarnefndar samgönguslysa var aftari stýrispinni festur með sætisbelti. Flugvélin fór í loftið með stýrispinnann læstan sem orsakaði slysið hræðilega. RNSA

Ekkja flugmanns sem lést í flugslysi á Rangárvöllum sumarið 2019 fær tvo þriðju dánarbóta frá tryggingafélaginu. Þetta er niðurstaða Héraðsdóms Reykjavíkur. Tekist var á um hvort flugmaðurinn hefði sýnt af sér stórfellt gáleysi sem orsakaði slysið.

Það var 27. júlí sumarið 2019 sem efnt var til flugsýningar á Haukadalsmelum. Þar fór flugvél í bratt klifur eftir flugtak og steyptist til jarðar með þeim afleiðingum að 64 ára reyndur flugmaður og -kennari lést.

Flugvélin var tryggð hjá Beta Aviation ApS og reyndi ekkja flugmannsins að sækja dánarbætur til tryggingafélagsins. Félagið greiddi ekki bæturnar strax heldur beið eftir gögnum úr rannsókn lögreglu og skýrslu Rannsóknarnefndar samgönguslysa.

Gætti ekki að stýrislæsingu

Rannsóknarnefnd samgönguslysa komst að þeirri niðurstöðu við rannsókn sína að flugmaðurinn hefði ekki framkvæmt nógu vandaða skoðun á vélinni fyrir flugtak og ekki gætt að því að stýrislæsing var á.

Vélin var heimasmíðuð og í sameiginlegri eigu tíu flugmanna, meðal annars þess sem lést. Að sögn nokkurra eigenda voru stjórnfletir vélarinnar viðkvæmir fyrir vindi og tíðkaðist að læsa hæðarstýri og hallastýri flugvélarinnar með því að festa stýripinna við aftara sætið í öftustu stöðu við sætið með því að strekkja sætisbelti sætisins utan um stýripinnann.

Fór hann því í loftið með stýripinna læstan sem orsakaði slysið.

Í ljósi þessa sagði tryggingafélagið að flugmaðurinn hefði sýnt af sér stórfelld gáleysi. Því fengi ekkjan engar bætur. Hún gafst þó ekki upp í baráttunni við tryggingafélagið og leitaði með bótakröfu sína til dómstóla.

Sannarlega stórfellt gáleysi

Í dómi Héraðsdóms Reykjavíkur, sem skipaður var tveimur dómurum og flugstjóra sem sérfróðum meðdómanda, kemur fram að enginn vafi sér á því að háttsemi flugmannsins hafi orsakað slysið. Enginn annar geti talist meðábyrgur. Lögmaður ekkjunnar og tryggingafélagsins tókust á um það fyrir dómi hvort um stórfellt gáleysi hefði verið að ræða.

Sú háttsemi flugmannsins heitins að kanna hvorki stjórntæki vélarinnar við fyrirflugskoðun né rétt áður en tekið var á loft yrði að meta honum til stórfellds gáleysis. Ábyrgð tryggingafélagsins félli þó ekki niður vegna þessa eins og tryggingafélagið héldi fram en gæti skert bætur að hluta eða heild.

Varðandi rétt ekkjunnar til bóta yrði að líta til fjögurra þátta hvort og þá í hve miklum mæli ætti að lækka ábyrgðina. Til sakar stefnda, hvernig atburðinn bar að, hvort viðkomandi hefði verið undir áhrifum og atvika að öðru leyti.

Vélin í stöðugri notkun

Héraðsdómur leit til þess að auk þess að hafa ekki farið yfir gátlista og handbók vélarinnar hefði flugmanninum, reynslubolta í faginu, átt að vera ljóst mikilvægi þess að kanna ástand stýritækja vélarinnar fyrir flugtak. Með þeim sjálfsögðu og einföldu ráðstöfunum hefði mátt koma í veg fyrir tjónið.

Á hinn bóginn bæri að taka tillit til þess að þegar vélin var í stöðugri notkun eins og á þessum degi var ekki endilega gengið frá stýrislæsingum á milli einstakra flugferða. Flugmaðurinn hefði sjálfur verið nýkominn úr flugi í annarri vél þar sem hann læsti ekki stýrum eftir notkun enda stóð til að annar flugmaður flygi henni strax.

Einungis fimm mínútur hefðu liðið frá því að annar flugmaður flaug vélinni sem fórst og þar til flugmaðurinn settist upp í vélina og af stað með hörmulegum afleiðingum. Stýrislæsingar séu hafðar í áberandi lit til að auðvelda flugmönnum að koma auga á þær í fyrirflugsskoðun. Sætisbelti séu ekki stýrislæsing og hætta á að flugmaður taki ekki eftir þeim ef þau eru notuð sem slík.

Þá sýndu rannsóknir á blóð- og þvagsýni eftir slysið engin merki um alkóhól í blóði hans.

Rifjuðu upp slys á Vopnafirði 2009

Héraðsdómur taldi rétt að skerða dánarbæturnar um einn þriðja og horfði meðal annars til dóms Hæstaréttar frá 2016 í bótamáli karlmanns sem slasaðist alvarlega í banaslysi á Vopnafirði árið 2009. Þar voru bætur skertar um helming en þar hefði gáleysið verið meira.

Fékk konan því tvo þriðju af 11,4 milljónum króna eða 7,6 milljónir króna í dánarbætur með dráttarvöxtum frá árinu 2020.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×