„Okkur finnst þetta vera móðgun við vilja þjóðarinnar“ Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 18. október 2020 20:02 Helga Baldvins Bjargardóttir var gestur Víglínunnar á Stöð 2 í dag. Vísir/Einar Árnason Rúmlega 40 þúsund manns, sem er yfir 10% þjóðarinnar, hafa skrifað undir áskorun til Alþingis um að afgreiða breytingar á stjórnarskránni en til stendur að afhenda Alþingi undirskriftirnar í vikunni. Helga Baldvins Bjargardóttir, sem er ein þeirra sem staðið hefur að undirskriftasöfnuninni, var gestur Heimis Más Péturssonar í Víglínunni á Stöð 2 í dag. „Við erum að skora á Alþingi að virða niðurstöður þjóðaratkvæðagreiðslunnar og það er mjög táknrænt að afhenda undirskriftalistann á þriðjudaginn þegar það er átta ára afmæli þessarar þjóðaratkvæðagreiðslu,“ segir Helga en undirskriftasöfnuninni líkur á morgun. „Okkur finnst þetta vera móðgun við vilja þjóðarinnar,“ segir Helga. Hún segir áskorunina kveða á um að Alþingi afgreiði tillögur um heildstæðar breytingar á stjórnarskránni í takt við þær sem lagt hafi verið upp með í tillögum stjórnlagaráðs sem greidd voru atkvæði um í ráðgefandi þjóðaratkvæðagreiðslu árið 2012, frekar en að farin verði sú leið sem nú er í vinnslu hjá stjórnvöldum um breytingar í nokkrum áföngum. „Þetta er erfið staða sem uppi er á þingi, það er mikil andstaða og það eru sterk hagsmunaöfl sem standa í vegi fyrir þessum samfélagssáttmála eins og þjóðin skrifaði hann. Þannig í það minnsta væri hægt að samþykkja breytingar á því hvernig við breytum stjórnarskránni til samræmis við nýju stjórnarskrána,“ segir Helga. Vísar hún þar til breytinga sem myndu fela í sér að aðeins þurfi eitt þing að samþykkja stjórnarskrárbreytingar sem síðan þyrfti að samþykkja í þjóðaratkvæðagreiðslu. Aðspurð segist hún skilja ótta þeirra sem ekki séu reiðubúnir til að taka upp nýja stjórnarskrá í heilu lagi eins og hún leggur sig. „Það er rosaleg íhaldssemi. Lögfræðin sem fræðigrein er bara íhaldsöm í sjálfu sér þannig ég skil þetta fullkomlega. En við höfum alveg fordæmi þess að fólk hafi sett sér eigin stjórnarskrá og skrifað samfélagssáttmála frá upphafi. Og það var alltaf ætlunin, alveg frá 1944. Í hruninu hafi fólk vaknað til vitundar að mati Helgu. „Við erum að byggja á einhverjum kolröngum gildum og það sem að mér finnst fallegast og dýrmætast við þessa nýju stjórnarskrá eru þessi grunngildi sem að hún byggir á. Þetta eru heildarhagsmunir,“ segir Helga. Þáttarstjórnandi benti á að stjórnarskráin væri eins konar grundvallarplagg sem hafi í gegnum tíðina þegar verið breytt nokkrum sinnum, meðal annars hafi verið gerðar breytingar á mannréttindakafla, og spurði Helgu hvað hún teldi vanta uppá. Helga nefndi sem dæmi að enn mætti gera betur hvað varðar mannréttinda- og jafnréttiskafla, til að mynda vanti fötlun inn í upptalningu í mannréttindakafla stjórnarskrárinnar. Þáttarstjórnandi sótti hart að Helgu um að svara því hvers vegna hún teldi ekki duga til að gera úrbætur á almennum lögum, til dæmis hvað varðar mannréttindi fatlaðs fólks, í stað þess að bæta orði í upptalningu stjórnarskrárinnar. Þótt mannréttindakafli stjórnarskrárinnar nú innihaldi ekki tæmandi lista yfir alla þá hópa sem hún eigi að verja, eigi hún engu að síðurað ná yfir allt fólk. „Það er verkefni löggjafans og við eigum mikið verk eftir óunnið og það er held ég okkur oft bara til trafala að við séum svona framarlega í jafnrétti að við erum ekki nógu dugleg að endurskoða og líta í eigin barm með hvað það er mikill vegur óunnið fyrir alls konar jaðarsett fólk. En það er líka mjög mikilvægt að í samfélagssáttmálanum að hann sé heildstæður. Tillögur stjórnlagaráðs hafi að hennar mati gert þennan samfélagssáttmála að heildstæðri einingu. „Það sem við erum að biðja um og kalla eftir að stjórnvöld geri er að fara með þetta sem einingu og taki við þessu sem einingu og vinni með hana. Þetta er ekkert fullkominn texti, ekki frekar en neitt sem að mannfólkið gerir en vinnum með hann sem einingu,“ svaraði Helga. Stjórnarskrá Víglínan Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Jón Gnarr mjög bjartsýnn: „Fyrsti krúnurakaði rauðhærði forsetinn“ Innlent Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Innlent „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Innlent „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Innlent Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna Innlent „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Innlent Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Innlent „Væta í minni sveit boðaði heldur betur grósku“ Innlent Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu Innlent Fleiri fréttir Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Slasaðist á buggy-bíl í Básum í Goðalandi Bláa lónið opnar aftur á morgun Sjómannadagsfjör á Skagaströnd Margir góðir frambjóðendur í boði Jón Gnarr mjög bjartsýnn: „Fyrsti krúnurakaði rauðhærði forsetinn“ „Held ég fari bara að sofa upp úr miðnætti“ Rolluhótel sárabót fyrir að missa gistiheimilið „Væta í minni sveit boðaði heldur betur grósku“ „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Kjörsókn víða ívið betri en í síðustu kosningum Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Fólk kasti atkvæði sínu á stríðsbálið „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna „Við útrýmum ekki ofbeldi með hatri“ Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Mótmælin í dag þau hörðustu í mörg ár Sækja veikan jeppamann á Langjökli VÍS þarf að bæta hluta jarðýtu í mannskæðu vinnuslysi Lokasprettur fyrir kosningar og umræða um kynbundið ofbeldi Sjá meira
Rúmlega 40 þúsund manns, sem er yfir 10% þjóðarinnar, hafa skrifað undir áskorun til Alþingis um að afgreiða breytingar á stjórnarskránni en til stendur að afhenda Alþingi undirskriftirnar í vikunni. Helga Baldvins Bjargardóttir, sem er ein þeirra sem staðið hefur að undirskriftasöfnuninni, var gestur Heimis Más Péturssonar í Víglínunni á Stöð 2 í dag. „Við erum að skora á Alþingi að virða niðurstöður þjóðaratkvæðagreiðslunnar og það er mjög táknrænt að afhenda undirskriftalistann á þriðjudaginn þegar það er átta ára afmæli þessarar þjóðaratkvæðagreiðslu,“ segir Helga en undirskriftasöfnuninni líkur á morgun. „Okkur finnst þetta vera móðgun við vilja þjóðarinnar,“ segir Helga. Hún segir áskorunina kveða á um að Alþingi afgreiði tillögur um heildstæðar breytingar á stjórnarskránni í takt við þær sem lagt hafi verið upp með í tillögum stjórnlagaráðs sem greidd voru atkvæði um í ráðgefandi þjóðaratkvæðagreiðslu árið 2012, frekar en að farin verði sú leið sem nú er í vinnslu hjá stjórnvöldum um breytingar í nokkrum áföngum. „Þetta er erfið staða sem uppi er á þingi, það er mikil andstaða og það eru sterk hagsmunaöfl sem standa í vegi fyrir þessum samfélagssáttmála eins og þjóðin skrifaði hann. Þannig í það minnsta væri hægt að samþykkja breytingar á því hvernig við breytum stjórnarskránni til samræmis við nýju stjórnarskrána,“ segir Helga. Vísar hún þar til breytinga sem myndu fela í sér að aðeins þurfi eitt þing að samþykkja stjórnarskrárbreytingar sem síðan þyrfti að samþykkja í þjóðaratkvæðagreiðslu. Aðspurð segist hún skilja ótta þeirra sem ekki séu reiðubúnir til að taka upp nýja stjórnarskrá í heilu lagi eins og hún leggur sig. „Það er rosaleg íhaldssemi. Lögfræðin sem fræðigrein er bara íhaldsöm í sjálfu sér þannig ég skil þetta fullkomlega. En við höfum alveg fordæmi þess að fólk hafi sett sér eigin stjórnarskrá og skrifað samfélagssáttmála frá upphafi. Og það var alltaf ætlunin, alveg frá 1944. Í hruninu hafi fólk vaknað til vitundar að mati Helgu. „Við erum að byggja á einhverjum kolröngum gildum og það sem að mér finnst fallegast og dýrmætast við þessa nýju stjórnarskrá eru þessi grunngildi sem að hún byggir á. Þetta eru heildarhagsmunir,“ segir Helga. Þáttarstjórnandi benti á að stjórnarskráin væri eins konar grundvallarplagg sem hafi í gegnum tíðina þegar verið breytt nokkrum sinnum, meðal annars hafi verið gerðar breytingar á mannréttindakafla, og spurði Helgu hvað hún teldi vanta uppá. Helga nefndi sem dæmi að enn mætti gera betur hvað varðar mannréttinda- og jafnréttiskafla, til að mynda vanti fötlun inn í upptalningu í mannréttindakafla stjórnarskrárinnar. Þáttarstjórnandi sótti hart að Helgu um að svara því hvers vegna hún teldi ekki duga til að gera úrbætur á almennum lögum, til dæmis hvað varðar mannréttindi fatlaðs fólks, í stað þess að bæta orði í upptalningu stjórnarskrárinnar. Þótt mannréttindakafli stjórnarskrárinnar nú innihaldi ekki tæmandi lista yfir alla þá hópa sem hún eigi að verja, eigi hún engu að síðurað ná yfir allt fólk. „Það er verkefni löggjafans og við eigum mikið verk eftir óunnið og það er held ég okkur oft bara til trafala að við séum svona framarlega í jafnrétti að við erum ekki nógu dugleg að endurskoða og líta í eigin barm með hvað það er mikill vegur óunnið fyrir alls konar jaðarsett fólk. En það er líka mjög mikilvægt að í samfélagssáttmálanum að hann sé heildstæður. Tillögur stjórnlagaráðs hafi að hennar mati gert þennan samfélagssáttmála að heildstæðri einingu. „Það sem við erum að biðja um og kalla eftir að stjórnvöld geri er að fara með þetta sem einingu og taki við þessu sem einingu og vinni með hana. Þetta er ekkert fullkominn texti, ekki frekar en neitt sem að mannfólkið gerir en vinnum með hann sem einingu,“ svaraði Helga.
Stjórnarskrá Víglínan Athugið. Vísir hvetur lesendur til að skiptast á skoðunum. Allar athugasemdir eru á ábyrgð þeirra er þær rita. Lesendur skulu halda sig við málefnalega og hófstillta umræðu og áskilur Vísir sér rétt til að fjarlægja ummæli og/eða umræðu sem fer út fyrir þau mörk. Vísir mun loka á aðgang þeirra sem tjá sig ekki undir eigin nafni eða gerast ítrekað brotlegir við ofangreindar umgengnisreglur. Mest lesið Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Innlent Jón Gnarr mjög bjartsýnn: „Fyrsti krúnurakaði rauðhærði forsetinn“ Innlent Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Innlent „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Innlent „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Innlent Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna Innlent „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Innlent Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Innlent „Væta í minni sveit boðaði heldur betur grósku“ Innlent Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu Innlent Fleiri fréttir Skipuð í embætti fiskistofustjóra Kjörsókn utankjörfundar minni en 2020 Sársvekktur að hafa ekki getað kosið í Mývatnssveit Allt um æsispennandi forsetakosningar og leik ársins í fótboltanum Skili embættinu þannig að nýr forseti og þjóðin geti vel við unað Kosningarnar þær mest spennandi síðan 1980 Veðurspá slæm fyrir vikuna og bændur hvattir til að huga að búfénaði Slasaðist á buggy-bíl í Básum í Goðalandi Bláa lónið opnar aftur á morgun Sjómannadagsfjör á Skagaströnd Margir góðir frambjóðendur í boði Jón Gnarr mjög bjartsýnn: „Fyrsti krúnurakaði rauðhærði forsetinn“ „Held ég fari bara að sofa upp úr miðnætti“ Rolluhótel sárabót fyrir að missa gistiheimilið „Væta í minni sveit boðaði heldur betur grósku“ „Unga fólkið er klárlega að velja okkar framboð“ Kjörsókn víða ívið betri en í síðustu kosningum Fékk „gríðarlega góð“ viðbrögð eftir kappræðurnar Fólk kasti atkvæði sínu á stríðsbálið „Ég held að þetta verði mjög spennandi“ Forsetavaktin: Sjöundi forseti lýðveldisins verður kjörinn Tívolíbomba hefði getað skapað stórhættu Ólík sýn á hvort Ísland eigi að styðja vörn Úkraínumanna „Við útrýmum ekki ofbeldi með hatri“ Skítkast í „skrýtinni og óvæginni“ kosningabaráttu „Við höfum ekki séð þetta á Íslandi áður“ Mótmælin í dag þau hörðustu í mörg ár Sækja veikan jeppamann á Langjökli VÍS þarf að bæta hluta jarðýtu í mannskæðu vinnuslysi Lokasprettur fyrir kosningar og umræða um kynbundið ofbeldi Sjá meira