Til skoðunar að gefa lífsstílsbloggum gaum: „Duldar auglýsingar bannaðar“ Jóhann Óli Eiðsson skrifar 23. mars 2015 08:00 Tryggvi Axelsson segir að Neytendastofu skorti fjármagn til að skoða lífsstílsblogg sérstaklega. vísir/vilhelm Lífsstílsblogg hafa notið sívaxandi vinsælda að undanförnu. Fátt er slíkum bloggurum óviðkomandi og oft eru til umfjöllunar vörur af ýmsum gerðum. Skilin milli umfjöllunar og auglýsingar eru oft afar óskýr. Reglurnar eru hins vegar einfaldar, fái bloggari greitt fyrir færslu á síðu sinni þá ber honum að taka það fram. Nágrannaþjóðir okkar hafa magrar hverjar gefið út reglur og leiðbeiningar um það hvernig auglýsingum á slíkum bloggum skuli háttað en því er ekki til að dreifa hér á landi. „Í prinsippinu er það alveg skýrt að við höfum lög um markaðssetningu og viðskiptahætti sem taka fyrir duldar auglýsingar,“ segir Tryggvi Axelsson, forstjóri Neytendastofu. „Í sjöttu grein þeirra laga er kveðið skýrt á um að auglýsingar séu þannig úr garði gerðar að ekki leiki vafi á að um auglýsingu sé að ræða.“ Norðurlandaþjóðirnar hafa gefið út sameiginlegar yfirlýsingar og reglur um hvernig þessum málum skuli háttað en það er síðan hverri þjóð í sjálfsvald sett hvort hún taki málin skrefinu lengra.Ekkert umfram sameiginlegu yfirlýsingarnar verið gefið út „Ísland hefur yfirleitt verið aðili að slíkum yfirlýsingum en hingað til höfum við ekki þýtt eða gefið neitt út umfram það tengt samfélagsmiðlunum,“ segir Tryggvi. Ástæðan fyrir því er fjárskortur. Norðmenn eru sú þjóð sem gengið hefur hvað harðast fram í þessum málum. Í fyrra voru þar í landi gefnar út leiðbeiningar um hvernig auglýsingum skuli háttað. Þar í landi var skorin upp herör gegn duldum auglýsingum á stærstu lífsstílsbloggunum með góðum árangri. Dæmi eru erlendis frá um að kvartað hafi verið út af umfjöllun á bloggum. Í Danmörku má finna dæmi þess að umboðsmenn hafi tekið til athugunar færslur þar sem fjallað var um vöru og settur inn tengill á hvar væri hægt að kaupa hana. Ekki var tekið fram að um auglýsingu væri að ræða.Forgangsröðun stofnunarinnar endurskoðuð reglulega „Þetta er eitthvað sem við mættum gefa meiri gaum,“ segir Tryggvi. Það komi vel til greina að skoða að búa til leiðbeiningar eða setja skýrari reglur um hvernig auglýsingum á slíkum síðum skuli háttað. „Stofnunin hefur í mörg horn að líta og eins og staðan er núna þá höfum við hvorki nægilega margt starfsfólk né fjármagn til að leggjast í slík verkefni. Kannski er tilefni til þess að leggjast í einhverjar frumkvæðisrannsóknir en það strandar líka á sama skeri. Við endurskoðum forgangsröðun okkar reglulega og það er aldrei að vita nema við lítum á þetta á næstunni,“ segir Tryggvi að lokum. Hér að neðan má sjá hluta af þeim leiðbeiningum sem gefnar voru út í Noregi.Hugtakið auglýsing er túlkað eins vítt og hægt er. Með auglýsingu er átt við eitthvað sem getur hjálpað við að stuðla að sölu á vöru eða þjónustu og bloggarinn fær greiðslu fyrir í einhverju formi, s.s. fríar vörur, fría klippingu eða föt. Ekki skiptir máli hvort færslan sé í raun og veru hrein trú þess sem bloggar.Auglýsing skal vera skilmerkilega merkt. Í bloggi skal merkingin vera á toppi færslunnar og hið sama gildir um Instagram-færslur.Reglurnar taka ekki til hvers sem er heldur aðeins þeirra sem hafa það sem hlutastarf eða fullt starf að halda úti hvers konar bloggi.Sé auglýsing birt gegnum Instagram nægir að merkja hana með kassamerkinu #reklame.Við ítrekuðum og alvarlegum brotum á reglunum liggja sektir.Þórunn Ívarsdóttirvísir/gvaSegir alltaf frá uppruna vörunnar Þórunn Ívarsdóttir heldur úti lífsstílsbloggi á slóðinni thorunnivars.is. Þar bloggar hún um allt milli himins og jarðar. „Þegar ég fæ sýnishorn af vöru eða fæ hana að gjöf þá tek ég það fram að um sýnishorn sé að ræða,“ segir Þórunn. „Ef um kostaða færslu er að ræða, það er að ég fái greitt fyrir hana, þá nefni ég það líka sérstaklega neðst í greininni.“ Haldi hún að einhver vafi geti leikið á hvort færsla sé kostuð eður ei tekur hún sérstaklega fram að hún sé ekki kostuð af neinu fyrirtæki. „Einnig, ef ég er með gjafaleiki, þá tek ég það fram hverjir gefa vörurnar og ef ég kaupi vöruna sjálf þá tek ég það einnig fram.“ Þegar hún byrjaði með síðuna lét hún það nægja að tilgreina í textanum að eitthvað hefði verið gjöf eða hún hefði keypt það en eftir því sem lesendahópurinn stækkaði þá staðlaði hún framsetninguna. „Það kom mér á óvart þegar ég gerði það hve lítið var kostað. Ég hélt það hefði verið mun meira. Ég verð greinilega að taka mig aðeins á,“ segir hún að lokum. Neytendur Mest lesið „Endurtek í sífellu: Ég vil ekki deyja, ég vil ekki deyja“ Áskorun Tíminn sem fór í að ræða perra inni í hreyfingunni með ólíkindum Lífið Átta ára með sinn eigin bíl á bílasýningu á Akureyri Lífið „Gaman hvað verið er að tala fallega um samstarfsfólkið mitt“ Bíó og sjónvarp „Þetta lag minnir mig alltaf á að hafa tapað Idolinu“ Lífið Inga Tinna og Logi greina frá kyni barnsins Lífið „Ég hef aldrei reynt að verða nokkur skapaður hlutur“ Tónlist „Þetta er enginn helvítis félagskvíði, það bara þolir mig enginn“ Áskorun Þjóðarsálin í reiðhöllinni Lífið Öxar við ána nú til í salsaútgáfu Tónlist Fleiri fréttir „Þetta lag minnir mig alltaf á að hafa tapað Idolinu“ Tíminn sem fór í að ræða perra inni í hreyfingunni með ólíkindum Átta ára með sinn eigin bíl á bílasýningu á Akureyri Heilmikil skemmtidagskrá og samsöngur á Þingvöllum í dag Inga Tinna og Logi greina frá kyni barnsins Segir hjálminum að þakka að hann sé á lífi Krakkatían: Níu líf, karfan og víkingar Hvers vegna tölum við um bongóblíðu? Tólf klukkustunda gjörningur í Hörpu í dag Torfbærinn í Vesturbænum sem stóð fram á níunda áratuginn Bubbi hrærður: Trúir því að Níu líf muni á endanum vakna að nýju Fréttatía vikunnar: Skúlptúrar, ráðherrarifrildi og EM Arnar Þór selur Arnarneshöllina Á 90 þúsund servíettur í Hafnarfirði Heiður Ósk og Davíð eru nýtt par Fékk skyndihugmynd og er nú í blómahafi heima fyrir Einstakur Fender Telecaster í Hljóðfærahúsinu Fólk ferðist alla leið frá Ástralíu til að sækja Víkingahátíðina Tignarleg miðbæjaríbúð Helgu Ólafs til sölu Íslensk lopapeysa flutt milli heimsálfa vegna mestu eftirsjár ævinnar Breytti hænsnahúsi í verkstæði sitt Teknóhátíð á Radar alla helgina Enn neisti hjá Bad Bunny og Kendall Jenner Banjóleikari frá Nashville með Baggalúti og Sinfó Hugsar hlýtt til áranna í Los Angeles Aníta Briem og Hafþór eiga von á barni Selur húsið í Garðabæ eftir kaupin á glæsihúsi Ingu Lindar Sjö daga afmælissæla í Reykjanesbæ Þrjú hundruð börn reyna að dorga furðulegasta fiskinn Bara 33 ára og lífið á eftir að koma í ljós Sjá meira
Lífsstílsblogg hafa notið sívaxandi vinsælda að undanförnu. Fátt er slíkum bloggurum óviðkomandi og oft eru til umfjöllunar vörur af ýmsum gerðum. Skilin milli umfjöllunar og auglýsingar eru oft afar óskýr. Reglurnar eru hins vegar einfaldar, fái bloggari greitt fyrir færslu á síðu sinni þá ber honum að taka það fram. Nágrannaþjóðir okkar hafa magrar hverjar gefið út reglur og leiðbeiningar um það hvernig auglýsingum á slíkum bloggum skuli háttað en því er ekki til að dreifa hér á landi. „Í prinsippinu er það alveg skýrt að við höfum lög um markaðssetningu og viðskiptahætti sem taka fyrir duldar auglýsingar,“ segir Tryggvi Axelsson, forstjóri Neytendastofu. „Í sjöttu grein þeirra laga er kveðið skýrt á um að auglýsingar séu þannig úr garði gerðar að ekki leiki vafi á að um auglýsingu sé að ræða.“ Norðurlandaþjóðirnar hafa gefið út sameiginlegar yfirlýsingar og reglur um hvernig þessum málum skuli háttað en það er síðan hverri þjóð í sjálfsvald sett hvort hún taki málin skrefinu lengra.Ekkert umfram sameiginlegu yfirlýsingarnar verið gefið út „Ísland hefur yfirleitt verið aðili að slíkum yfirlýsingum en hingað til höfum við ekki þýtt eða gefið neitt út umfram það tengt samfélagsmiðlunum,“ segir Tryggvi. Ástæðan fyrir því er fjárskortur. Norðmenn eru sú þjóð sem gengið hefur hvað harðast fram í þessum málum. Í fyrra voru þar í landi gefnar út leiðbeiningar um hvernig auglýsingum skuli háttað. Þar í landi var skorin upp herör gegn duldum auglýsingum á stærstu lífsstílsbloggunum með góðum árangri. Dæmi eru erlendis frá um að kvartað hafi verið út af umfjöllun á bloggum. Í Danmörku má finna dæmi þess að umboðsmenn hafi tekið til athugunar færslur þar sem fjallað var um vöru og settur inn tengill á hvar væri hægt að kaupa hana. Ekki var tekið fram að um auglýsingu væri að ræða.Forgangsröðun stofnunarinnar endurskoðuð reglulega „Þetta er eitthvað sem við mættum gefa meiri gaum,“ segir Tryggvi. Það komi vel til greina að skoða að búa til leiðbeiningar eða setja skýrari reglur um hvernig auglýsingum á slíkum síðum skuli háttað. „Stofnunin hefur í mörg horn að líta og eins og staðan er núna þá höfum við hvorki nægilega margt starfsfólk né fjármagn til að leggjast í slík verkefni. Kannski er tilefni til þess að leggjast í einhverjar frumkvæðisrannsóknir en það strandar líka á sama skeri. Við endurskoðum forgangsröðun okkar reglulega og það er aldrei að vita nema við lítum á þetta á næstunni,“ segir Tryggvi að lokum. Hér að neðan má sjá hluta af þeim leiðbeiningum sem gefnar voru út í Noregi.Hugtakið auglýsing er túlkað eins vítt og hægt er. Með auglýsingu er átt við eitthvað sem getur hjálpað við að stuðla að sölu á vöru eða þjónustu og bloggarinn fær greiðslu fyrir í einhverju formi, s.s. fríar vörur, fría klippingu eða föt. Ekki skiptir máli hvort færslan sé í raun og veru hrein trú þess sem bloggar.Auglýsing skal vera skilmerkilega merkt. Í bloggi skal merkingin vera á toppi færslunnar og hið sama gildir um Instagram-færslur.Reglurnar taka ekki til hvers sem er heldur aðeins þeirra sem hafa það sem hlutastarf eða fullt starf að halda úti hvers konar bloggi.Sé auglýsing birt gegnum Instagram nægir að merkja hana með kassamerkinu #reklame.Við ítrekuðum og alvarlegum brotum á reglunum liggja sektir.Þórunn Ívarsdóttirvísir/gvaSegir alltaf frá uppruna vörunnar Þórunn Ívarsdóttir heldur úti lífsstílsbloggi á slóðinni thorunnivars.is. Þar bloggar hún um allt milli himins og jarðar. „Þegar ég fæ sýnishorn af vöru eða fæ hana að gjöf þá tek ég það fram að um sýnishorn sé að ræða,“ segir Þórunn. „Ef um kostaða færslu er að ræða, það er að ég fái greitt fyrir hana, þá nefni ég það líka sérstaklega neðst í greininni.“ Haldi hún að einhver vafi geti leikið á hvort færsla sé kostuð eður ei tekur hún sérstaklega fram að hún sé ekki kostuð af neinu fyrirtæki. „Einnig, ef ég er með gjafaleiki, þá tek ég það fram hverjir gefa vörurnar og ef ég kaupi vöruna sjálf þá tek ég það einnig fram.“ Þegar hún byrjaði með síðuna lét hún það nægja að tilgreina í textanum að eitthvað hefði verið gjöf eða hún hefði keypt það en eftir því sem lesendahópurinn stækkaði þá staðlaði hún framsetninguna. „Það kom mér á óvart þegar ég gerði það hve lítið var kostað. Ég hélt það hefði verið mun meira. Ég verð greinilega að taka mig aðeins á,“ segir hún að lokum.
Neytendur Mest lesið „Endurtek í sífellu: Ég vil ekki deyja, ég vil ekki deyja“ Áskorun Tíminn sem fór í að ræða perra inni í hreyfingunni með ólíkindum Lífið Átta ára með sinn eigin bíl á bílasýningu á Akureyri Lífið „Gaman hvað verið er að tala fallega um samstarfsfólkið mitt“ Bíó og sjónvarp „Þetta lag minnir mig alltaf á að hafa tapað Idolinu“ Lífið Inga Tinna og Logi greina frá kyni barnsins Lífið „Ég hef aldrei reynt að verða nokkur skapaður hlutur“ Tónlist „Þetta er enginn helvítis félagskvíði, það bara þolir mig enginn“ Áskorun Þjóðarsálin í reiðhöllinni Lífið Öxar við ána nú til í salsaútgáfu Tónlist Fleiri fréttir „Þetta lag minnir mig alltaf á að hafa tapað Idolinu“ Tíminn sem fór í að ræða perra inni í hreyfingunni með ólíkindum Átta ára með sinn eigin bíl á bílasýningu á Akureyri Heilmikil skemmtidagskrá og samsöngur á Þingvöllum í dag Inga Tinna og Logi greina frá kyni barnsins Segir hjálminum að þakka að hann sé á lífi Krakkatían: Níu líf, karfan og víkingar Hvers vegna tölum við um bongóblíðu? Tólf klukkustunda gjörningur í Hörpu í dag Torfbærinn í Vesturbænum sem stóð fram á níunda áratuginn Bubbi hrærður: Trúir því að Níu líf muni á endanum vakna að nýju Fréttatía vikunnar: Skúlptúrar, ráðherrarifrildi og EM Arnar Þór selur Arnarneshöllina Á 90 þúsund servíettur í Hafnarfirði Heiður Ósk og Davíð eru nýtt par Fékk skyndihugmynd og er nú í blómahafi heima fyrir Einstakur Fender Telecaster í Hljóðfærahúsinu Fólk ferðist alla leið frá Ástralíu til að sækja Víkingahátíðina Tignarleg miðbæjaríbúð Helgu Ólafs til sölu Íslensk lopapeysa flutt milli heimsálfa vegna mestu eftirsjár ævinnar Breytti hænsnahúsi í verkstæði sitt Teknóhátíð á Radar alla helgina Enn neisti hjá Bad Bunny og Kendall Jenner Banjóleikari frá Nashville með Baggalúti og Sinfó Hugsar hlýtt til áranna í Los Angeles Aníta Briem og Hafþór eiga von á barni Selur húsið í Garðabæ eftir kaupin á glæsihúsi Ingu Lindar Sjö daga afmælissæla í Reykjanesbæ Þrjú hundruð börn reyna að dorga furðulegasta fiskinn Bara 33 ára og lífið á eftir að koma í ljós Sjá meira