Hafa byggt upp stærsta æðarvarp landsins í 22 ár Magnús Jochum Pálsson skrifar 3. júlí 2022 07:29 Blikinn sperrir sig montinn á meðan æðakollan situr spök inni í burstabæ við Sævarenda. Vísir/RAX Fuglaþorpið Sævarendi er í Loðmundarfirði en þar er sennilega stærsta æðarvarp á Íslandi, með um sexþúsund hreiður og tólfþúsund fugla. Hjónin Ólafur Aðalsteinsson og Jóhanna Óladóttir eru æðarbændur af lífi og sál og hafa byggt upp æðarvarpið í Sævarenda í 22 ár. Ljósmyndarinn Rax heimsótti hjónin og tók myndir af æðarvarpinu og íbúum þess. Sumarseta æðarkollunnar við Sævarenda hófst árið 1951 í umsjá Kristins Halldórssonar en þá voru aðeins 176 hreiður í þorpinu. Nú eru hreiðrin orðin um sexþúsund og æðarfuglarnir um tólfþúsund. Árlega skilar æðarvarpið um hundrað kílóum af æðardún sem fer í dúnsængur framleiddar á Borgarfirði eystri. Ragna Valdimarsdóttir, Ólafur Aðalsteinsson, Albert haukur Gunnarsson og Jóhanna Óladóttir í æðarvarpinu í Loðmundarfirði.Vísir/Rax Hjónin Ólafur Aðalsteinsson og Jóhanna Óladóttir hafa séð um æðarkolluþorpið við Sævarenda frá áramótum, í heil 22 ár. Þau dvelja þar á hverju sumri frá byrjun maí fram í júlí. Af því það er ófært landleiðina í Loðmundarfjörð fram að miðjum júní þurfa hjónin að bera allar vistir í átt að afskekktu húsinu sjálf. Á vorin þurfa þau svo að taka rösklega til hendinni því það þarf að laga girðingar eftir snjóþungan veturinn, koma hita á húsið og laga til í æðarkolluþorpinu. En þau eru heppin að hafa hjónin Albert Hauk Gunnarsson og Rögnu Valdimarsdóttur sér til aðstoðar á vorin. Fegurð fjarðarins er óumdeilanleg og skiljanlegt afhverju Bernd Koberling, einn helsti núlifandi málari þjóðverja, hefur haft sumarsetu þar og fengið innblástur fyrir vatnslitamyndir sínar síðan árið 1977.Vísir/Rax Fjölbreyttur húsakostur í þorpinu Þorpið hefur sín sérkenni og er húsakostur fuglanna býsna fjölbreyttur. Sumir fuglanna búa í einbýlishúsum, aðrir í netakúlum á meðan enn aðrir búa í hverfum sem minna á víkingahvefi frá fyrri öldum, búin til úr rekavið. Þá búa sumar kollurnar í blokkum með yfirsýn yfir hverfið, ein þeirra er pósthús á staðnum úr rauðri tunnu. Sumir æðarfuglanna búa í flottari og rúmgóðari húsum en aðrir, ekki ósvipað okkur mönnunum.Vísir/RAX Öll þessi hverfi hafa nöfn en þar á meðal má nefna Saurbær, þar sem allar kollurnar drita í einu komi einhver truflun að íbúunum. Þar að auki má finna hverfin Kassahæð, Mosfell, Skorukinn, Flóðodda, Heimahæð, Hólma og Stöng. Stærsta æðavarp á Íslandi.Vísir/RAX Ríkasta hverfið er í kringum Saurbæ en fátækari hverfin eru ofar í þorpinu, nær fjöllunum, í bláum plasttunnum. Fuglarnir eru misjafnir, rétt eins og hverfin, sumir eru rólegir á meðan aðrir eru villingar og frekjudollur. Karakter fuglanna sést hvað best þegar dúnninn er tekinn. Æðarkollan situr spök en í bakgrunni má sjá eina af blokkum þorpsins, rauða pósthúsið. Enn fjær má sjá fuglahræðuna sem stendur vaktina.Vísir/Rax Hætturnar leynast víða fyrir ungana litlu Æðarvarpið er girt af til að verjast tófunni og öðrum rándýrum sem viljast ráðast á varpið. Meðal þeirra varga sem herja á æðarvarpið eru tófa, svartbakur, hrafn og skúmur. Þegar ungarnir eru komnir úr eggjunum er synt af stað á öðrum degi yfir í Seyðisfjörð, þar sem þeir fara í Skálanesbót og Skálanes. Sumir unganna þurfa meiri hjálp en aðrir frá mæðrum sínum.Vísir/RAX Komist þeir lengra inn fjörðinn að Bæ í Seyðisfirði drepast flestir ungarnir vegna olíunnar úr El Grillo. Það þarf mjög litla olíu á dún ungana til að þeir sökkvi um leið en þá er veisla hjá veiðibjöllunni. Einn lítill nýfæddur æðarungi að berjast fyrir lífi sínu í kuldanum.Vísir/Rax Ólafur Aðalsteinsson segir að á undanförnum 22 árum hafi einungis komið tvö góð ár þar sem ungarnir komust flestir vel á legg. Í ár rigndi og flæddi yfir hólmana á stórstraumsflóði í bland við mikla snjóbráð með norðaustan belgingi sem stóð inn fjörðinn þannig að það hækkaði í ánni um rúman metra. Það má reikna með að rúmlega helmingur af þeim ungum sem komist hefðu á legg hafi drepist í flóðunum. Dúnninn fer í æðardúnssængur á Borgarfirði eystri Æðarvarpið að Sævarenda skilar um hundrað kílóum af æðardún sem fer í dúnsængur sem framleiddar eru á Borgarfrði eystri hjá fyrirtækinu Icelandic Down. Hér vappar ungi fram hjá æðarkollu en hann þarf þó að gæta sín því Loðmundarfjörður er hættulegur heimur fyrir æðarunga. Hætturnar leynast allt í senn á jörðu, sjó og lofti.Vísir/RAX Ragna Óskarsdóttir, fædd og uppalin í Reykjavík, flutti til Borgarfjarðar eystri þar sem hún býr núna og rekur Icelandic Down. Fyrirtækið var stofnað af tveimur fjölskyldum og eru hlutverkin mjög skýr. Á meðan Óli og Jóhanna sjá um hreiðursvæðið og tína dúninn í Loðmundarfirði sér fjölskylda Rögnu um að hreinsa dúninn, framleiða og markaðsetja vörurnar. Það gerist allt í höfuðstöðvum þeirra, pínulitlu bláu húsi á Borgarfirði eystri. Fuglahræða í gervi Ólafs Aðalsteinssonar vakir yfir æðarvarpinu til að fæla burt ýmsa varga.Vísir/Rax RAX Dýr Ljósmyndun Fuglar Múlaþing Mest lesið Sjö hættulegar gryfjur fyrir hjón og pör að falla í Áskorun Heyrt kjaftasögurnar um eldri mennina sem stýri henni Lífið Logi Geirs og Inga Tinna eiga von á barni Lífið Ekki lengur smeykur við að deila kastljósinu með Katrínu Lífið Varð móðir sextán ára Lífið „Elska að hafa skipulagt kaos“ Tíska og hönnun Japaninn sló heimsmet í Hlíðarfjalli Lífið Lekker hæð listakonu til sölu Lífið Will Smith hrifinn af akureyrísku hjartaljósunum Lífið Jón Jónsson selur glæsihús á Seltjarnarnesi Lífið Fleiri fréttir Hildur, Rán og Ásta fá Barnabókaverðlaun Reykjavíkurborgar Bein útsending: Setning Barnamenningarhátíðar Besti vinur úlfanna hlakkar til að tengjast áhorfendum í Hörpu Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein „Kannski var ég ekki að pæla í algebru því mamma mín var að deyja“ Listamaðurinn á bak við Áfanga í Viðey látinn Eliza hlaut heiðursverðlaun Fyrsta alþjóðlega barokkhátíðin í Reykjavík Gerður Kristný hlýtur virt norsk bókmenntaverðlaun Hættir sem leikhússtjóri og hefur störf í ráðuneytinu Myndaveisla: Sex listrænum áratugum fagnað með glæsilegri sýningu Amanda og Brák meðal handhafa Íslensku myndlistarverðlaunanna Kaflaskil í íslenskri menningarsögu Hjartnæm stund Guðna með Herði og Kára Grindavíkurbær heiðursgestur Menningarnætur 2024 Kristín Ómarsdóttir meðal þeirra sem hlaut Fjöruverðlaunin Síðasta verk Nóbelsverðlaunahafans gefið út gegn hans eigin óskum Listræn og lífleg starfsemi í gömlu Áburðarverksmiðjunni Myndaveisla: Yfir þúsund manns í listrænu fjöri í Hveragerði Myndaveisla: Þotulið hönnunarbransans fagnaði með stæl Myndaveisla: Fullt út úr dyrum og næstum uppselt fyrir opnun „Óþekka barnið“ í íslenskri myndlist fer nýjar leiðir Sjá meira
Sumarseta æðarkollunnar við Sævarenda hófst árið 1951 í umsjá Kristins Halldórssonar en þá voru aðeins 176 hreiður í þorpinu. Nú eru hreiðrin orðin um sexþúsund og æðarfuglarnir um tólfþúsund. Árlega skilar æðarvarpið um hundrað kílóum af æðardún sem fer í dúnsængur framleiddar á Borgarfirði eystri. Ragna Valdimarsdóttir, Ólafur Aðalsteinsson, Albert haukur Gunnarsson og Jóhanna Óladóttir í æðarvarpinu í Loðmundarfirði.Vísir/Rax Hjónin Ólafur Aðalsteinsson og Jóhanna Óladóttir hafa séð um æðarkolluþorpið við Sævarenda frá áramótum, í heil 22 ár. Þau dvelja þar á hverju sumri frá byrjun maí fram í júlí. Af því það er ófært landleiðina í Loðmundarfjörð fram að miðjum júní þurfa hjónin að bera allar vistir í átt að afskekktu húsinu sjálf. Á vorin þurfa þau svo að taka rösklega til hendinni því það þarf að laga girðingar eftir snjóþungan veturinn, koma hita á húsið og laga til í æðarkolluþorpinu. En þau eru heppin að hafa hjónin Albert Hauk Gunnarsson og Rögnu Valdimarsdóttur sér til aðstoðar á vorin. Fegurð fjarðarins er óumdeilanleg og skiljanlegt afhverju Bernd Koberling, einn helsti núlifandi málari þjóðverja, hefur haft sumarsetu þar og fengið innblástur fyrir vatnslitamyndir sínar síðan árið 1977.Vísir/Rax Fjölbreyttur húsakostur í þorpinu Þorpið hefur sín sérkenni og er húsakostur fuglanna býsna fjölbreyttur. Sumir fuglanna búa í einbýlishúsum, aðrir í netakúlum á meðan enn aðrir búa í hverfum sem minna á víkingahvefi frá fyrri öldum, búin til úr rekavið. Þá búa sumar kollurnar í blokkum með yfirsýn yfir hverfið, ein þeirra er pósthús á staðnum úr rauðri tunnu. Sumir æðarfuglanna búa í flottari og rúmgóðari húsum en aðrir, ekki ósvipað okkur mönnunum.Vísir/RAX Öll þessi hverfi hafa nöfn en þar á meðal má nefna Saurbær, þar sem allar kollurnar drita í einu komi einhver truflun að íbúunum. Þar að auki má finna hverfin Kassahæð, Mosfell, Skorukinn, Flóðodda, Heimahæð, Hólma og Stöng. Stærsta æðavarp á Íslandi.Vísir/RAX Ríkasta hverfið er í kringum Saurbæ en fátækari hverfin eru ofar í þorpinu, nær fjöllunum, í bláum plasttunnum. Fuglarnir eru misjafnir, rétt eins og hverfin, sumir eru rólegir á meðan aðrir eru villingar og frekjudollur. Karakter fuglanna sést hvað best þegar dúnninn er tekinn. Æðarkollan situr spök en í bakgrunni má sjá eina af blokkum þorpsins, rauða pósthúsið. Enn fjær má sjá fuglahræðuna sem stendur vaktina.Vísir/Rax Hætturnar leynast víða fyrir ungana litlu Æðarvarpið er girt af til að verjast tófunni og öðrum rándýrum sem viljast ráðast á varpið. Meðal þeirra varga sem herja á æðarvarpið eru tófa, svartbakur, hrafn og skúmur. Þegar ungarnir eru komnir úr eggjunum er synt af stað á öðrum degi yfir í Seyðisfjörð, þar sem þeir fara í Skálanesbót og Skálanes. Sumir unganna þurfa meiri hjálp en aðrir frá mæðrum sínum.Vísir/RAX Komist þeir lengra inn fjörðinn að Bæ í Seyðisfirði drepast flestir ungarnir vegna olíunnar úr El Grillo. Það þarf mjög litla olíu á dún ungana til að þeir sökkvi um leið en þá er veisla hjá veiðibjöllunni. Einn lítill nýfæddur æðarungi að berjast fyrir lífi sínu í kuldanum.Vísir/Rax Ólafur Aðalsteinsson segir að á undanförnum 22 árum hafi einungis komið tvö góð ár þar sem ungarnir komust flestir vel á legg. Í ár rigndi og flæddi yfir hólmana á stórstraumsflóði í bland við mikla snjóbráð með norðaustan belgingi sem stóð inn fjörðinn þannig að það hækkaði í ánni um rúman metra. Það má reikna með að rúmlega helmingur af þeim ungum sem komist hefðu á legg hafi drepist í flóðunum. Dúnninn fer í æðardúnssængur á Borgarfirði eystri Æðarvarpið að Sævarenda skilar um hundrað kílóum af æðardún sem fer í dúnsængur sem framleiddar eru á Borgarfrði eystri hjá fyrirtækinu Icelandic Down. Hér vappar ungi fram hjá æðarkollu en hann þarf þó að gæta sín því Loðmundarfjörður er hættulegur heimur fyrir æðarunga. Hætturnar leynast allt í senn á jörðu, sjó og lofti.Vísir/RAX Ragna Óskarsdóttir, fædd og uppalin í Reykjavík, flutti til Borgarfjarðar eystri þar sem hún býr núna og rekur Icelandic Down. Fyrirtækið var stofnað af tveimur fjölskyldum og eru hlutverkin mjög skýr. Á meðan Óli og Jóhanna sjá um hreiðursvæðið og tína dúninn í Loðmundarfirði sér fjölskylda Rögnu um að hreinsa dúninn, framleiða og markaðsetja vörurnar. Það gerist allt í höfuðstöðvum þeirra, pínulitlu bláu húsi á Borgarfirði eystri. Fuglahræða í gervi Ólafs Aðalsteinssonar vakir yfir æðarvarpinu til að fæla burt ýmsa varga.Vísir/Rax
RAX Dýr Ljósmyndun Fuglar Múlaþing Mest lesið Sjö hættulegar gryfjur fyrir hjón og pör að falla í Áskorun Heyrt kjaftasögurnar um eldri mennina sem stýri henni Lífið Logi Geirs og Inga Tinna eiga von á barni Lífið Ekki lengur smeykur við að deila kastljósinu með Katrínu Lífið Varð móðir sextán ára Lífið „Elska að hafa skipulagt kaos“ Tíska og hönnun Japaninn sló heimsmet í Hlíðarfjalli Lífið Lekker hæð listakonu til sölu Lífið Will Smith hrifinn af akureyrísku hjartaljósunum Lífið Jón Jónsson selur glæsihús á Seltjarnarnesi Lífið Fleiri fréttir Hildur, Rán og Ásta fá Barnabókaverðlaun Reykjavíkurborgar Bein útsending: Setning Barnamenningarhátíðar Besti vinur úlfanna hlakkar til að tengjast áhorfendum í Hörpu Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein „Kannski var ég ekki að pæla í algebru því mamma mín var að deyja“ Listamaðurinn á bak við Áfanga í Viðey látinn Eliza hlaut heiðursverðlaun Fyrsta alþjóðlega barokkhátíðin í Reykjavík Gerður Kristný hlýtur virt norsk bókmenntaverðlaun Hættir sem leikhússtjóri og hefur störf í ráðuneytinu Myndaveisla: Sex listrænum áratugum fagnað með glæsilegri sýningu Amanda og Brák meðal handhafa Íslensku myndlistarverðlaunanna Kaflaskil í íslenskri menningarsögu Hjartnæm stund Guðna með Herði og Kára Grindavíkurbær heiðursgestur Menningarnætur 2024 Kristín Ómarsdóttir meðal þeirra sem hlaut Fjöruverðlaunin Síðasta verk Nóbelsverðlaunahafans gefið út gegn hans eigin óskum Listræn og lífleg starfsemi í gömlu Áburðarverksmiðjunni Myndaveisla: Yfir þúsund manns í listrænu fjöri í Hveragerði Myndaveisla: Þotulið hönnunarbransans fagnaði með stæl Myndaveisla: Fullt út úr dyrum og næstum uppselt fyrir opnun „Óþekka barnið“ í íslenskri myndlist fer nýjar leiðir Sjá meira