Mannslífum bjargað með skóla fyrir trans börn Stefán Rafn Sigurbjörnsson skrifar 11. febrúar 2019 11:00 Í íhaldsömu Chilesku samfélagi eiga börn sem sýna ódæmigerða kyntjáningu gjarnan erfitt uppdráttar. Skólakerfið í Chile hefur ekki getað tekið með viðunandi hætti á móti þessum börnum og þau gjarnan lögð í einelti af samnemendum og jafnvel starfsfólki. Eftir áralöng mótmæli og áhyggjur foreldra trans barna og ungmenna í Chile var settur á laggirnar sérstakur skóli fyrir trans börn. Hann var stofnaður árið 2017 og er fjármagnaður með einkaframlögum. „Krakkarnir í gamla skólanum komu mjög illa fram við mig,“ segir hin 16 ára gamla Angela í samtali við AP fréttastofuna en hún er trans stúlka. „Þau ýttu mér og stríddu og á tímabili íhugaði ég sjáfsvíg. Ég sagði mömmu minni að ég hafði séð frétt um stelpu sem hafði framið sjálfsvíg eftir einelti. Ég sagði henni að mér liði þannig, að mig langaði að deyja og ekki vera til lengur.“ Angela fíflast í yngri skólafélaga sínum Lauru. Violeta fylgist með. Angela íhugaði sjálfsvíg vegna þess eineltis sem hún varð fyrir sem transmanneskja í hefðbundna skólakerfinu.AP/Esteban FelixEftir nokkur ár af fordómum og einelti fékk hún aðgang að hinum nýstofnaða skóla í Santiago, höfuðborg Chile. Hún segir það hafa fært sér von. Um 20 trans börn og unglingar á aldrinum 6 til 17 ára ganga í skólann og þrátt fyrir að rýmið sé lítið og peningar séu af skornum skammti eru börnin hamingjusamari, afslappaðri og gengur betur í skóla fyrir vikið. Foreldrar eru fegnir þessu úrræði fyrir börnin sín þar sem hefðbundnir skólar mættu ekki þörfum þeirra. „Hann var að glata sjálfsmynd sinni,“ segir Gabriel Astete, faðir Alexis, trans barns sem gengur í skólann. „Hann skammaðist sín fyrir að vera transgender af því að hann passaði ekki neinstaðar inn. Kennararnir í gamla skólanum hans neyddu hann til að fara á kvennaklósettið á meðan hann vildi frekar nýta strákaklósettið. Sjálfstraustið var mjög lágt í gamla skólanum“ „Þetta er að bjarga mannslífum á þessum stað,“ segir Sigríður Birna Valsdóttir fjölskyldufræðingur og ráðgjafi hjá Samtökunum 78 um trans skólann í Santiago. „Börn sem hafa ekki náð að vera þau sjálf og ekki fengið að vera þau sjálf eru þarna loksins að geta það og eru ekki að lenda í áreiti.“Sigríður Birna Valsdóttir fjölskyldufræðingur og ráðgjafi hjá Samtökunum 78 segir að álíka úrræði og í chile óþarfi á Íslandi. Skólakerfið sé yfirleitt til fyrirmyndar.Mynd/SkjáskotHún segir að á Íslandi sé sagan önnur og telur úrræði á borð við sérskóla fyrir trans fólk ekki réttu lausnina miðað við hvar íslenskt samfélag sé statt í þessum efnum. „Ég held að það sé mun mikilvægara að við tökum öll þátt í því að gera heiminn betri.“ Hún segir að yfirleitt sé skólakerfið á Íslandi með opinn huga gagnvart þessu viðfangsefni. Birna Björg Guðmundsdóttir, móðir 7 ára transstelpu, tekur undir þetta. „Skólinn er búinn að taka þessu yndislega,“ segir hún. „Tveimur dögum eftir að ég tilkynni um nýtt nafn á stelpunni hringir skólastjórinn í mig og segir: „Birna, hvernig viltu að við gerum þetta? Hún er sú fyrsta í skólanum sem er trans og ég vil gera þetta vel.“ Að fá svona viðbrögð er ómetanlegt. Ég fékk svo mikla hlýju í hjartað og hugsaði með mér hvað dóttir mín er heppin að vera þarna. Skólinn og hennar skólastjórnendur og kennarar hafa tekið þessu frábærlega.“Birna Björg Guðmundsdóttir, móðir 7 ára transstelpu, segir skólann hennar gert allt til að taka á móti henni.Mynd/SkjáskotHún segir að í nokkurn tíma hafi hún tekið eftir að barnið hennar féll ekki í venjulegt box kyntjáningar stráka. Það hafi verið mikið, erfitt og flókið ferli en á endanum hafi það borgað sig. „Það er auðvitað erfitt að kveðja strákinn,“ segir Birna. „En að sama skapi er stelpan svo flott og svo sterk og yndisleg. Það er svo gaman að sjá hana koma fram.“ Birna ásamt öðrum foreldrum hafa stofnað samtökin Trans-Vinir hagsmunasamtök foreldra og aðstandenda transbarna- og ungmenna á Íslandi. Hún hvetur foreldra barna sem sýna ódæmigerða kyntjáningu að fá fræðslu frá Samtökunum 78, það hafi hjálpað henni mikið. Áhugasamir geta haft samband transvinir@gmail.com. „Ég hvet foreldra til að hafa samband við okkur og fræðast. Ég segi bara það er ekkert að óttast. þú ert bara að hugsa um hvernig barninu þínu líður og ef barninu þínu líður vel þá líður þér vel.“ Chile Skóla - og menntamál Mest lesið Tók upp þegar hann nauðgaði kærustu sinni í tvígang Innlent Svona var Pallborðið með Baldri, Höllu Hrund og Jóni Innlent Átta forsetaefni klár með listana Innlent Straumhvörf í veðrinu Innlent Eiga von á öðru eldgosi Innlent Hættir með Matargjafir á Akureyri með sorg í hjarta Innlent Helga ekki tilbúin að henda inn handklæðinu Innlent Ísraelar gera árás á Íran Erlent Baldur segir lygasögur ekki hafa nein áhrif á þá Felix Innlent Þjófunum yfirsást taska með milljónum króna Innlent Fleiri fréttir Kveikti í sér fyrir utan dómshúsið þar sem réttað er yfir Trump Fyrstu loftárásir Ísraela í Íran frá 1979 Fengu aðstoð Demókrata við að koma hernaðaraðstoð úr nefnd Hefur mátt sitja undir svívirðingum um sjálfan sig Segjast hafa skotið niður dýrmæta sprengjuflugvél Handtekinn í tengslum við áform um að ráða Selenskí af dögum Ísraelar gera árás á Íran Kennedy-fjölskyldan lýsir yfir stuðningi við Biden Bandaríkin stöðvuðu fulla aðild Palestínumanna að SÞ Hrunið í gömlu kauphöllinni heldur áfram Afsalta sjó til drykkjar í þurrki í Barcelona Eiginmaður Sturgeon ákærður fyrir fjárdrátt Mega koma til að snæða í Grindavík en aðeins í rútu Johnson í erfiðri stöðu Hafa vitneskju um mögulegan dvalarstað Íslendings sem flýr réttvísina Útsendarar Rússa sakaðir um skipulagningu árása í Þýskalandi Mikill mannskaði eftir sögulegt úrhelli í eyðimörkinni Kjarnorkuknúin drónaþyrla mun leita að lífrænum sameindum á Títan Sendi ösku í allt að þriggja kílómetra hæð Ákærður fyrir að nota slagorð SS-sveitanna á fjöldafundi Stjórnvöld í Katar að endurskoða sáttasemjarahlutverk sitt Réði lífvörð eftir árásina á bandamann Navalnís Borgarstjóri sakaður um brot gegn dóttur sinni Hæsta vindmylla heims á landi reist í Danmörku Þingforsetinn segist ekki ætla að fara fet Ísraelar sagðir búnir að ákveða að svara fyrir sig Boðflennusæfíll hrellir Kanadamenn Mannskæð loftárás Rússa í Norður-Úkraínu Toppurinn á spírunni fundinn: „Margir í sjokki og enn að ná sér“ Kóralrif fölna á heimsvísu í fjórða skiptið á þremur áratugum Sjá meira
Í íhaldsömu Chilesku samfélagi eiga börn sem sýna ódæmigerða kyntjáningu gjarnan erfitt uppdráttar. Skólakerfið í Chile hefur ekki getað tekið með viðunandi hætti á móti þessum börnum og þau gjarnan lögð í einelti af samnemendum og jafnvel starfsfólki. Eftir áralöng mótmæli og áhyggjur foreldra trans barna og ungmenna í Chile var settur á laggirnar sérstakur skóli fyrir trans börn. Hann var stofnaður árið 2017 og er fjármagnaður með einkaframlögum. „Krakkarnir í gamla skólanum komu mjög illa fram við mig,“ segir hin 16 ára gamla Angela í samtali við AP fréttastofuna en hún er trans stúlka. „Þau ýttu mér og stríddu og á tímabili íhugaði ég sjáfsvíg. Ég sagði mömmu minni að ég hafði séð frétt um stelpu sem hafði framið sjálfsvíg eftir einelti. Ég sagði henni að mér liði þannig, að mig langaði að deyja og ekki vera til lengur.“ Angela fíflast í yngri skólafélaga sínum Lauru. Violeta fylgist með. Angela íhugaði sjálfsvíg vegna þess eineltis sem hún varð fyrir sem transmanneskja í hefðbundna skólakerfinu.AP/Esteban FelixEftir nokkur ár af fordómum og einelti fékk hún aðgang að hinum nýstofnaða skóla í Santiago, höfuðborg Chile. Hún segir það hafa fært sér von. Um 20 trans börn og unglingar á aldrinum 6 til 17 ára ganga í skólann og þrátt fyrir að rýmið sé lítið og peningar séu af skornum skammti eru börnin hamingjusamari, afslappaðri og gengur betur í skóla fyrir vikið. Foreldrar eru fegnir þessu úrræði fyrir börnin sín þar sem hefðbundnir skólar mættu ekki þörfum þeirra. „Hann var að glata sjálfsmynd sinni,“ segir Gabriel Astete, faðir Alexis, trans barns sem gengur í skólann. „Hann skammaðist sín fyrir að vera transgender af því að hann passaði ekki neinstaðar inn. Kennararnir í gamla skólanum hans neyddu hann til að fara á kvennaklósettið á meðan hann vildi frekar nýta strákaklósettið. Sjálfstraustið var mjög lágt í gamla skólanum“ „Þetta er að bjarga mannslífum á þessum stað,“ segir Sigríður Birna Valsdóttir fjölskyldufræðingur og ráðgjafi hjá Samtökunum 78 um trans skólann í Santiago. „Börn sem hafa ekki náð að vera þau sjálf og ekki fengið að vera þau sjálf eru þarna loksins að geta það og eru ekki að lenda í áreiti.“Sigríður Birna Valsdóttir fjölskyldufræðingur og ráðgjafi hjá Samtökunum 78 segir að álíka úrræði og í chile óþarfi á Íslandi. Skólakerfið sé yfirleitt til fyrirmyndar.Mynd/SkjáskotHún segir að á Íslandi sé sagan önnur og telur úrræði á borð við sérskóla fyrir trans fólk ekki réttu lausnina miðað við hvar íslenskt samfélag sé statt í þessum efnum. „Ég held að það sé mun mikilvægara að við tökum öll þátt í því að gera heiminn betri.“ Hún segir að yfirleitt sé skólakerfið á Íslandi með opinn huga gagnvart þessu viðfangsefni. Birna Björg Guðmundsdóttir, móðir 7 ára transstelpu, tekur undir þetta. „Skólinn er búinn að taka þessu yndislega,“ segir hún. „Tveimur dögum eftir að ég tilkynni um nýtt nafn á stelpunni hringir skólastjórinn í mig og segir: „Birna, hvernig viltu að við gerum þetta? Hún er sú fyrsta í skólanum sem er trans og ég vil gera þetta vel.“ Að fá svona viðbrögð er ómetanlegt. Ég fékk svo mikla hlýju í hjartað og hugsaði með mér hvað dóttir mín er heppin að vera þarna. Skólinn og hennar skólastjórnendur og kennarar hafa tekið þessu frábærlega.“Birna Björg Guðmundsdóttir, móðir 7 ára transstelpu, segir skólann hennar gert allt til að taka á móti henni.Mynd/SkjáskotHún segir að í nokkurn tíma hafi hún tekið eftir að barnið hennar féll ekki í venjulegt box kyntjáningar stráka. Það hafi verið mikið, erfitt og flókið ferli en á endanum hafi það borgað sig. „Það er auðvitað erfitt að kveðja strákinn,“ segir Birna. „En að sama skapi er stelpan svo flott og svo sterk og yndisleg. Það er svo gaman að sjá hana koma fram.“ Birna ásamt öðrum foreldrum hafa stofnað samtökin Trans-Vinir hagsmunasamtök foreldra og aðstandenda transbarna- og ungmenna á Íslandi. Hún hvetur foreldra barna sem sýna ódæmigerða kyntjáningu að fá fræðslu frá Samtökunum 78, það hafi hjálpað henni mikið. Áhugasamir geta haft samband transvinir@gmail.com. „Ég hvet foreldra til að hafa samband við okkur og fræðast. Ég segi bara það er ekkert að óttast. þú ert bara að hugsa um hvernig barninu þínu líður og ef barninu þínu líður vel þá líður þér vel.“
Chile Skóla - og menntamál Mest lesið Tók upp þegar hann nauðgaði kærustu sinni í tvígang Innlent Svona var Pallborðið með Baldri, Höllu Hrund og Jóni Innlent Átta forsetaefni klár með listana Innlent Straumhvörf í veðrinu Innlent Eiga von á öðru eldgosi Innlent Hættir með Matargjafir á Akureyri með sorg í hjarta Innlent Helga ekki tilbúin að henda inn handklæðinu Innlent Ísraelar gera árás á Íran Erlent Baldur segir lygasögur ekki hafa nein áhrif á þá Felix Innlent Þjófunum yfirsást taska með milljónum króna Innlent Fleiri fréttir Kveikti í sér fyrir utan dómshúsið þar sem réttað er yfir Trump Fyrstu loftárásir Ísraela í Íran frá 1979 Fengu aðstoð Demókrata við að koma hernaðaraðstoð úr nefnd Hefur mátt sitja undir svívirðingum um sjálfan sig Segjast hafa skotið niður dýrmæta sprengjuflugvél Handtekinn í tengslum við áform um að ráða Selenskí af dögum Ísraelar gera árás á Íran Kennedy-fjölskyldan lýsir yfir stuðningi við Biden Bandaríkin stöðvuðu fulla aðild Palestínumanna að SÞ Hrunið í gömlu kauphöllinni heldur áfram Afsalta sjó til drykkjar í þurrki í Barcelona Eiginmaður Sturgeon ákærður fyrir fjárdrátt Mega koma til að snæða í Grindavík en aðeins í rútu Johnson í erfiðri stöðu Hafa vitneskju um mögulegan dvalarstað Íslendings sem flýr réttvísina Útsendarar Rússa sakaðir um skipulagningu árása í Þýskalandi Mikill mannskaði eftir sögulegt úrhelli í eyðimörkinni Kjarnorkuknúin drónaþyrla mun leita að lífrænum sameindum á Títan Sendi ösku í allt að þriggja kílómetra hæð Ákærður fyrir að nota slagorð SS-sveitanna á fjöldafundi Stjórnvöld í Katar að endurskoða sáttasemjarahlutverk sitt Réði lífvörð eftir árásina á bandamann Navalnís Borgarstjóri sakaður um brot gegn dóttur sinni Hæsta vindmylla heims á landi reist í Danmörku Þingforsetinn segist ekki ætla að fara fet Ísraelar sagðir búnir að ákveða að svara fyrir sig Boðflennusæfíll hrellir Kanadamenn Mannskæð loftárás Rússa í Norður-Úkraínu Toppurinn á spírunni fundinn: „Margir í sjokki og enn að ná sér“ Kóralrif fölna á heimsvísu í fjórða skiptið á þremur áratugum Sjá meira