Útlit fyrir alvarlegan vatnsskort í heiminum 2030 Þorbjörn Þórðarson skrifar 23. júlí 2014 19:00 Horfur eru á alvarlegum skorti á vatni í heiminum árið 2030 en málið virðist þó ekki vera forgangsmál stjórnvalda á Vesturlöndum. Ef vatnsverð hækkar gæti orðið arðbært fyrir Íslendinga að flytja út vatn, að mati hagfræðings. Alþjóðleg stórfyrirtæki hafa á síðustu árum eytt 84 milljörðum dollara til að stýra betur vatnsbirgðum sínum. Af öllum vatnsbirgðum heimsins eru 97,5 prósent höfin og aðeins 2,5 prósent ferskvatn. Alþjóðanáttúruverndarsamtökin The International Union for Conservation of Nature birtu skýrslu árið 2009 þar sem kom fram spá um að tveir þriðju hlutar heimsbyggðarinnar myndu búa við vatsnsskort árið 2025. Um svipað leyti birtu Sameinuðu þjóðirnar spá um að þrír milljarðar manna yrðu án vatns það ár. Klukkan tifar og það eru ellefu ár þangað til að þessi raunveruleiki blasir við. Í raun flýtur heimsbyggðin sofandi að feigðarósi þegar vatnsskorturinn er annars vegar því stjórnvöld á Vesturlöndum hafa ekki brugðist við með afdráttarlausum hætti.Mannkyninu fjölgar gríðarlega vegna veldisvaxtar Í ítarlegri fréttaskýringu sem birtist í Financial Times um vatnsskortinn í heiminum kemur fram að búist sé við að mannkynið verði 8 milljarðar árið 2030 en telur 7 milljarðar í dag. Vegna veldixvaxtar fjölgar mannkynið sér á gríðarlegum hraða eins og sést á þessari töflu (sjá myndskeið). Til glöggvunar er ágætt aðhafa hugfast að mannkynið taldi aðeins 1 milljarð um aldamótin 1800. Í Financial Times kemur fram að heimurinn muni glíma við alvarlegan vatnsskort árið 2030. Þetta er auðvitað mjög farstæðukennd í augum Íslendinga sem búa við gnægð ferskvatns og ekki fyrirséð að það breytist í fyrirsjáanlegri framtíð. Í fréttaskýringunni kemur fram að stórfyrirtæki sem starfa þvert á landamæri leiði tækninýjungar við bætta stýringu vatns vegna vatnsskortsins sem er þegar farinn að hafa bein áhrif á rekstur þeirra. Alþjóðleg stórfyrirtæki eins og Google, Nestlé og Coca Cola hafa eytt samtals 84 milljörðum dollara á síðustu árum við bætta stýringu ferskvatns. Hins vegar sé lausn á vatnsskortinum að miklu leyti í höndum ríkisstjórna, ekki fyrirtækja því hún krefjist betri stefnumótunar eins og betra regluverks um stýringu veituvatns og snjallari notkunar á frárennslisvatni.Arðbært að flytja út vatn þegar eftirspurn eykst og verð hækkarHeiðar Guðjónsson hagfræðingur er mikill áhugamaður um auðlindastýringu í stóra samhengi hlutanna. Hann skrifaði bókina Norðurslóðasókn á um tækifæri Íslands á norðurslóðum sem kom út á síðasta ári. Heiðar segir að vatnsskortur verði ekki vandamál á Íslandi. Bæði séu gnægð vatnsbirgða hér og nálægðin við Grænland hjálpi líka til en þar eru einar stærstu fersksvatnsbirgðir í heiminum. Heiðar segir að það komi ef til vill sá dagur að íslenskum börnum verði gert að skrúfa fyrir vatnið þegar þau bursta tennurnar til þess að fara sparlega með þessa auðlind sem vatnið er, þótt það verði í fjarlægri framtíð. Vatnsskorturinn mun hins vegar snerta hagsmuni Íslendinga með öðrum hætti. „Um leið og verð á vatni hækkar alþjóðlega þegar skorturinn eykst þá verður fýsilegt að flytja út allt það vatn sem er í kringum okkur,“ segir Heiðar. Hann segir að það hafi ekki verið arðbært til þessa. „Flutningskostnaður hefur hreinlega verið of hár og alþjóðleg verð of lág en það er allt útlit fyrir að það sé að breytast.“ Skoðaðar hafa verið margar aðferðir við að flytja mikið magn vatns milli landa. Ein aðferð er að blása upp gríðarstóra blöðrur. Önnur lausn eru sérsmiðuð vatnsflutningaskip en ekki er hægt að flytja ferskvatn með öðrum afurðum, t.d. eins og olíu, því það þarf að viðhalda hreinleika þess. Svissneskt fyrirtæki er um þessar mundir að skoða möguleikann á því að flytja miklar vatnsbirgðir frá Grænlandi á sérsmíðuðum skipum. „Það er erfitt að sjá hvernig þeir ná saman fjárhagslega um það en það er líklegt að eftir 10-20 ár verði þetta arðbært verkefni,“ segir Heiðar Guðjónsson. Mest lesið Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Viðskipti erlent Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Viðskipti innlent Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Viðskipti innlent Nú er hægt að elta góða veðrið um landið með kortavef Já.is Samstarf Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Viðskipti innlent Farsímatekjur undir væntingum Viðskipti innlent „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Atvinnulíf Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent Fleiri fréttir Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Farsímatekjur undir væntingum Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Minnsta verðbólga í rúm tvö ár Tekjuhæsti fyrsti ársfjórðungur í sögu Icelandair Hefja viðræður um kaup á 47 þúsund fermetrum af atvinnuhúsnæði Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Stefna að opnun Fiskbúðarinnar við Sundlaugaveg í maí Anna Kristín nýr framkvæmdastjóri hjá atNorth Oculis komið á markað Viðskipti með bréf í Oculis hefjast á morgun Hættir sem fjármálastýra Ljósleiðarans Tekur við stöðu framkvæmdastjóra Grænna skáta Fækkuðu tímum í skriffinnsku um tugi klukkustunda á mánuði Breytinga þörf eigi Landsbankinn ekki að keppa á markaði Jón nýr formaður bankaráðs Landsbankans Sýn hættir við að selja vefmiðla og útvarp Sólin sest fyrir fullt og allt á Sælunni Opna verslun á Keflavíkurflugvelli þar sem Arion var áður Bein útsending: Hraunflæðihermar og hönnun hraunvarna Hafa náð nýjum sölusamningi í Bandaríkjunum Framkvæmdastjóri Jafnréttisstofu til Visku Bein útsending: Hrein tækifæri í orkumálum Fljúga til Wales í haust í tengslum við landsleikina Þau vilja stýra Framkvæmdasýslunni – Ríkiseignum Edda og Helgi bætast í hóp eigenda Expectus Segir frumvarp um húsaleigulög geta leitt til hærra leiguverðs Sjá meira
Horfur eru á alvarlegum skorti á vatni í heiminum árið 2030 en málið virðist þó ekki vera forgangsmál stjórnvalda á Vesturlöndum. Ef vatnsverð hækkar gæti orðið arðbært fyrir Íslendinga að flytja út vatn, að mati hagfræðings. Alþjóðleg stórfyrirtæki hafa á síðustu árum eytt 84 milljörðum dollara til að stýra betur vatnsbirgðum sínum. Af öllum vatnsbirgðum heimsins eru 97,5 prósent höfin og aðeins 2,5 prósent ferskvatn. Alþjóðanáttúruverndarsamtökin The International Union for Conservation of Nature birtu skýrslu árið 2009 þar sem kom fram spá um að tveir þriðju hlutar heimsbyggðarinnar myndu búa við vatsnsskort árið 2025. Um svipað leyti birtu Sameinuðu þjóðirnar spá um að þrír milljarðar manna yrðu án vatns það ár. Klukkan tifar og það eru ellefu ár þangað til að þessi raunveruleiki blasir við. Í raun flýtur heimsbyggðin sofandi að feigðarósi þegar vatnsskorturinn er annars vegar því stjórnvöld á Vesturlöndum hafa ekki brugðist við með afdráttarlausum hætti.Mannkyninu fjölgar gríðarlega vegna veldisvaxtar Í ítarlegri fréttaskýringu sem birtist í Financial Times um vatnsskortinn í heiminum kemur fram að búist sé við að mannkynið verði 8 milljarðar árið 2030 en telur 7 milljarðar í dag. Vegna veldixvaxtar fjölgar mannkynið sér á gríðarlegum hraða eins og sést á þessari töflu (sjá myndskeið). Til glöggvunar er ágætt aðhafa hugfast að mannkynið taldi aðeins 1 milljarð um aldamótin 1800. Í Financial Times kemur fram að heimurinn muni glíma við alvarlegan vatnsskort árið 2030. Þetta er auðvitað mjög farstæðukennd í augum Íslendinga sem búa við gnægð ferskvatns og ekki fyrirséð að það breytist í fyrirsjáanlegri framtíð. Í fréttaskýringunni kemur fram að stórfyrirtæki sem starfa þvert á landamæri leiði tækninýjungar við bætta stýringu vatns vegna vatnsskortsins sem er þegar farinn að hafa bein áhrif á rekstur þeirra. Alþjóðleg stórfyrirtæki eins og Google, Nestlé og Coca Cola hafa eytt samtals 84 milljörðum dollara á síðustu árum við bætta stýringu ferskvatns. Hins vegar sé lausn á vatnsskortinum að miklu leyti í höndum ríkisstjórna, ekki fyrirtækja því hún krefjist betri stefnumótunar eins og betra regluverks um stýringu veituvatns og snjallari notkunar á frárennslisvatni.Arðbært að flytja út vatn þegar eftirspurn eykst og verð hækkarHeiðar Guðjónsson hagfræðingur er mikill áhugamaður um auðlindastýringu í stóra samhengi hlutanna. Hann skrifaði bókina Norðurslóðasókn á um tækifæri Íslands á norðurslóðum sem kom út á síðasta ári. Heiðar segir að vatnsskortur verði ekki vandamál á Íslandi. Bæði séu gnægð vatnsbirgða hér og nálægðin við Grænland hjálpi líka til en þar eru einar stærstu fersksvatnsbirgðir í heiminum. Heiðar segir að það komi ef til vill sá dagur að íslenskum börnum verði gert að skrúfa fyrir vatnið þegar þau bursta tennurnar til þess að fara sparlega með þessa auðlind sem vatnið er, þótt það verði í fjarlægri framtíð. Vatnsskorturinn mun hins vegar snerta hagsmuni Íslendinga með öðrum hætti. „Um leið og verð á vatni hækkar alþjóðlega þegar skorturinn eykst þá verður fýsilegt að flytja út allt það vatn sem er í kringum okkur,“ segir Heiðar. Hann segir að það hafi ekki verið arðbært til þessa. „Flutningskostnaður hefur hreinlega verið of hár og alþjóðleg verð of lág en það er allt útlit fyrir að það sé að breytast.“ Skoðaðar hafa verið margar aðferðir við að flytja mikið magn vatns milli landa. Ein aðferð er að blása upp gríðarstóra blöðrur. Önnur lausn eru sérsmiðuð vatnsflutningaskip en ekki er hægt að flytja ferskvatn með öðrum afurðum, t.d. eins og olíu, því það þarf að viðhalda hreinleika þess. Svissneskt fyrirtæki er um þessar mundir að skoða möguleikann á því að flytja miklar vatnsbirgðir frá Grænlandi á sérsmíðuðum skipum. „Það er erfitt að sjá hvernig þeir ná saman fjárhagslega um það en það er líklegt að eftir 10-20 ár verði þetta arðbært verkefni,“ segir Heiðar Guðjónsson.
Mest lesið Sagðir vilja frekar loka TikTok en selja Viðskipti erlent Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Viðskipti innlent Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Viðskipti innlent Nú er hægt að elta góða veðrið um landið með kortavef Já.is Samstarf Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Viðskipti innlent Farsímatekjur undir væntingum Viðskipti innlent „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Atvinnulíf Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent Fleiri fréttir Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Farsímatekjur undir væntingum Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Minnsta verðbólga í rúm tvö ár Tekjuhæsti fyrsti ársfjórðungur í sögu Icelandair Hefja viðræður um kaup á 47 þúsund fermetrum af atvinnuhúsnæði Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Stefna að opnun Fiskbúðarinnar við Sundlaugaveg í maí Anna Kristín nýr framkvæmdastjóri hjá atNorth Oculis komið á markað Viðskipti með bréf í Oculis hefjast á morgun Hættir sem fjármálastýra Ljósleiðarans Tekur við stöðu framkvæmdastjóra Grænna skáta Fækkuðu tímum í skriffinnsku um tugi klukkustunda á mánuði Breytinga þörf eigi Landsbankinn ekki að keppa á markaði Jón nýr formaður bankaráðs Landsbankans Sýn hættir við að selja vefmiðla og útvarp Sólin sest fyrir fullt og allt á Sælunni Opna verslun á Keflavíkurflugvelli þar sem Arion var áður Bein útsending: Hraunflæðihermar og hönnun hraunvarna Hafa náð nýjum sölusamningi í Bandaríkjunum Framkvæmdastjóri Jafnréttisstofu til Visku Bein útsending: Hrein tækifæri í orkumálum Fljúga til Wales í haust í tengslum við landsleikina Þau vilja stýra Framkvæmdasýslunni – Ríkiseignum Edda og Helgi bætast í hóp eigenda Expectus Segir frumvarp um húsaleigulög geta leitt til hærra leiguverðs Sjá meira