Út skaltu ekki Dagur Skírnir Óðinsson og Þórður Jóhannsson skrifar 2. maí 2016 07:00 Fyrir tæpu hálfu ári skrifuðum við grein þar sem að við veltum því upp hvort það væri stefna íslenskra stjórnvalda að fækka námsmönnum erlendis. Viðbrögðin stóðu á sér, engin svör bárust og þögnin var ærandi þangað til tilkynnt var um nýjar úthlutunarreglur Lánasjóðs íslenskra námsmanna (LÍN) fyrir námsárið 2016-2017. Þar með var svarið komið, skerðing framfærslulána um allt að 20 prósent. Með öðrum orðum þá á markvisst að fækka námsmönnum erlendis. Það á ekki einu sinni að gefa núverandi námsmönnum erlendis tækifæri til að klára nám sitt áður en til hnífsins kemur. Nemandi í London sem var í sambandi við SÍNE sér fram á að þurfa að hætta í námi til þess að koma heim og vinna fyrir þeim peningum sem hún hefur fengið lánaða nú þegar. (Ferðalánin voru skorin niður fyrir tveimur árum) Annar nemi í London sér fram á að þurfa að taka lán á mikið hærri vöxtum hjá nýja einkarekna lánasjóðnum, Framtíðinni, eigi hann að geta klárað gráðuna sína. Læknanemi í Slóvakíu sér fram á að þurfa að nota skert framfærslulán upp í skólagjöldin, þar sem þak er á því hversu mikið LÍN lánar fyrir skólagjöldum.Gegn jafnrétti til náms Um er að ræða einungis þrjú dæmi úr fjölmörgum raunasögum námsmanna erlendis sem hafa borist okkur síðustu vikur og mánuði. Þessi skerðing er ekkert annað en verulegur forsendubrestur fyrir námsmenn erlendis. Nýjar úthlutunarreglur eru í andstöðu við hugmyndir um jafnrétti til náms því í grunninn draga þær úr möguleikum þeirra efnaminni til að sækja sér menntun erlendis. Það má að vissu leyti nota hugtakið Catch-22, fengið úr samnefndri bók eftir Joseph Heller, til þess að lýsa veruleikanum sem blasir við ungu fólki, og þá sér í lagi námsmönnum, í íslensku samfélagi í dag. Á lélegri íslensku lýsir hugtakið aðstæðum sem einstaklingur getur ekki flúið vegna þversagnarkenndra reglna. Í dæmaskyni mætti nefna eftirfarandi: Þú færð ekki vinnu því þú hefur ekki reynslu og þú færð ekki reynslu nema að þú hafir vinnu. Annað flóknari dæmi væri: Á meðan önnur hver frétt lýsir góðri afkomu bankanna og/eða ofsagróða sjávarútvegsfélaganna og Panama-skjölin fletta ofan af hverjum siðferðislega vafasama einstaklingi á fætur öðrum, sem geymir fúlgur fjár í stafrænum hvelfingum á Tortóla, þurfa íslenskir námsmenn erlendis (og reyndar bara námsmenn almennt, ekki má gleyma heilbrigðiskerfinu og öryrkjum og fátækum og?…?nei, nú erum við komin lagt út fyrir efnið. En samt ekki, því við búum í samfélagi og þetta helst allt saman í hendur) að sætta sig við alvarlegar skerðingar á námslánum sínum. Það virðist vera stefna stjórnvalda að halda námsmönnum á þeim þekkingarspena sem þau sjálf útvega. Þekking erlendis frá er greinilega fallin í verði, búin að missa gildi sitt að mati stjórnvalda. Það má þó þakka þeim fyrir að vera loksins búin að koma hreint fram varðandi stefnu sína í málefnum námsmanna erlendis og menntamálum almennt. Út skaltu ekki! (nema þú eigir ríka foreldra (sem skilja eðli og mikilvægi þekkingar)).Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu þann 2. maí. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Ríkisreknar ofsóknir Sigurður Einarsson Skoðun Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Saklausir menn í fangelsi Tinna Brynjólfsdóttir Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun Vikan með Gísla Árný Björg Blandon Skoðun Markvissar aðgerðir munu skila árangri á húsnæðismarkaði Ágúst Bjarni Garðarsson Skoðun Páskarnir - íhugunarhvatning Árni Stefán Árnason Skoðun Skaðaminnkun, lækning, hroki og hleypidómar Guðbjörg Sveinsdóttir Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Foreldrar með börn í vímuefnaneyslu og úrræði Dagbjört Ósk Steindórsdóttir skrifar Skoðun Páskarnir - íhugunarhvatning Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Aukinn kraftur með hækkandi sól Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tilbrigðin um enda lífsins Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Eftirliti með snyrtistofum ábótavant Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Markvissar aðgerðir munu skila árangri á húsnæðismarkaði Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Einokunarmjólk? Hilmar Vilberg Gylfason skrifar Skoðun Má þjóðin ráða? Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Formaður geðlækna illa áttaður? Vilhjálmur Hjálmarsson skrifar Skoðun Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Að vera eða vera ekki í samkeppni við sjálfa sig Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Engin námslán fyrir fátækt fólk Gísli Laufeyjarson Höskuldsson skrifar Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar Skoðun Stjórnmálin koma okkur öllum við Arnar Freyr Sigurðsson skrifar Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisráðuneytið er með forystu Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Skaðaminnkun, lækning, hroki og hleypidómar Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Fyrirgefðu mér mín kæra Harpa Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Vikan með Gísla Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Furðulegar verðlækkanir á mörkuðum Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Varanlegt vopnahlé og sjálfstæð Palestína Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Með of mikil völd Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar Skoðun Er sniðugt að vera með tilgreinda séreign? Guðný Helga Lárusdóttir skrifar Skoðun Ekki þykjast ekki vita neitt Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Athugasemdir við eignaumsýslu Landsbanka Íslands Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Framsókn stendur með bændum og neytendum Hópur þingmanna Framsóknar skrifar Sjá meira
Fyrir tæpu hálfu ári skrifuðum við grein þar sem að við veltum því upp hvort það væri stefna íslenskra stjórnvalda að fækka námsmönnum erlendis. Viðbrögðin stóðu á sér, engin svör bárust og þögnin var ærandi þangað til tilkynnt var um nýjar úthlutunarreglur Lánasjóðs íslenskra námsmanna (LÍN) fyrir námsárið 2016-2017. Þar með var svarið komið, skerðing framfærslulána um allt að 20 prósent. Með öðrum orðum þá á markvisst að fækka námsmönnum erlendis. Það á ekki einu sinni að gefa núverandi námsmönnum erlendis tækifæri til að klára nám sitt áður en til hnífsins kemur. Nemandi í London sem var í sambandi við SÍNE sér fram á að þurfa að hætta í námi til þess að koma heim og vinna fyrir þeim peningum sem hún hefur fengið lánaða nú þegar. (Ferðalánin voru skorin niður fyrir tveimur árum) Annar nemi í London sér fram á að þurfa að taka lán á mikið hærri vöxtum hjá nýja einkarekna lánasjóðnum, Framtíðinni, eigi hann að geta klárað gráðuna sína. Læknanemi í Slóvakíu sér fram á að þurfa að nota skert framfærslulán upp í skólagjöldin, þar sem þak er á því hversu mikið LÍN lánar fyrir skólagjöldum.Gegn jafnrétti til náms Um er að ræða einungis þrjú dæmi úr fjölmörgum raunasögum námsmanna erlendis sem hafa borist okkur síðustu vikur og mánuði. Þessi skerðing er ekkert annað en verulegur forsendubrestur fyrir námsmenn erlendis. Nýjar úthlutunarreglur eru í andstöðu við hugmyndir um jafnrétti til náms því í grunninn draga þær úr möguleikum þeirra efnaminni til að sækja sér menntun erlendis. Það má að vissu leyti nota hugtakið Catch-22, fengið úr samnefndri bók eftir Joseph Heller, til þess að lýsa veruleikanum sem blasir við ungu fólki, og þá sér í lagi námsmönnum, í íslensku samfélagi í dag. Á lélegri íslensku lýsir hugtakið aðstæðum sem einstaklingur getur ekki flúið vegna þversagnarkenndra reglna. Í dæmaskyni mætti nefna eftirfarandi: Þú færð ekki vinnu því þú hefur ekki reynslu og þú færð ekki reynslu nema að þú hafir vinnu. Annað flóknari dæmi væri: Á meðan önnur hver frétt lýsir góðri afkomu bankanna og/eða ofsagróða sjávarútvegsfélaganna og Panama-skjölin fletta ofan af hverjum siðferðislega vafasama einstaklingi á fætur öðrum, sem geymir fúlgur fjár í stafrænum hvelfingum á Tortóla, þurfa íslenskir námsmenn erlendis (og reyndar bara námsmenn almennt, ekki má gleyma heilbrigðiskerfinu og öryrkjum og fátækum og?…?nei, nú erum við komin lagt út fyrir efnið. En samt ekki, því við búum í samfélagi og þetta helst allt saman í hendur) að sætta sig við alvarlegar skerðingar á námslánum sínum. Það virðist vera stefna stjórnvalda að halda námsmönnum á þeim þekkingarspena sem þau sjálf útvega. Þekking erlendis frá er greinilega fallin í verði, búin að missa gildi sitt að mati stjórnvalda. Það má þó þakka þeim fyrir að vera loksins búin að koma hreint fram varðandi stefnu sína í málefnum námsmanna erlendis og menntamálum almennt. Út skaltu ekki! (nema þú eigir ríka foreldra (sem skilja eðli og mikilvægi þekkingar)).Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu þann 2. maí.
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun
Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar
Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar
Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun