Umræða um tolla og landbúnað Hörður Harðarson skrifar 2. september 2015 10:00 Nokkur umræða hefur farið fram að undanförnu á síðum Fréttablaðsins um íslenskan landbúnað. Í henni hefur spjótunum verið beint að tollum á innflutt svínakjöt og látið sem svo að fyrir þeim séu engin rök. Tollar á landbúnaðarafurðir eru einkum hugsaðir til þess að rétta samkeppnisstöðu innlends landbúnaðar gagnvart ósanngjarnri samkeppni erlendis frá. Dæmi um þetta er að á Íslandi gerir ríkið ríkari kröfur til svínabænda varðandi velferð og aðbúnað dýra, takmörkun á lyfjanotkun og réttindi launafólks en í þeim löndum sem svínakjöt er flutt frá til Íslands. Þessar kröfur tryggja að aðstæður við íslenskan landbúnað eru með því besta sem gerist en leiða á móti til aukins kostnaðar, sem veikir samkeppnisstöðu íslenskra svínabænda. Til þess að rétta þessa samkeppnisstöðu eru lagðir tollar á innflutt kjöt. Þegar farið er fram á að íslenska ríkið felli einhliða niður tolla á landbúnaðarvörur vakna áleitnar spurningar. Til dæmis hvort réttlætanlegt sé að íslenska ríkið heimili óheftan innflutning á landbúnaðarafurðum til landsins sem eru fjarri því að uppfylla þær kröfur sem það gerir á sama tíma til íslenskra landbúnaðarafurða? Ætti ríkið á móti að slaka á þeim kröfum sem það gerir til íslenskra bænda í þágu lægra verðs á kjöti? Eða eiga íslenskir bændur að treysta á að íslenskir neytendur verði reiðubúnir til þess að greiða hærra verð fyrir vöru sem uppfyllir allar kröfur þegar þeim stendur til boða ódýrari vara sem uppfyllir ekki sömu kröfur? Íslenskur svínabúskapur hefur gengið í gegnum mikla hagræðingu á undanförnum áratugum sem leitt hefur til fækkunar og stækkunar búa, sem þó eru afar lítil á alþjóðlegan mælikvarða. Engu að síður eru enn til staðar fjölskyldubú sem eru staðsett víðs vegar um landið, en ljóst er að þau munu vart lifa af samkeppni við óheftan innflutning. Það er því tvíbent að kalla á sama tíma eftir því að tollar séu felldir niður og að svínabúin séu lítil og sæt fjölskyldubú. Mikilvægt er að rennt sé styrkari stoðum undir þróun innlendrar búvöruframleiðslu og skal tekið undir framkomnar óskir um endurskoðun á styrkjakerfi landbúnaðarins. Þar þarf að leggja áherslu á verkefnatengdan stuðning samhliða því að dregið verði úr beingreiðslum til bænda. Markmið stuðnings við íslenskan landbúnað gætu þannig þróast á þeim forsendum að gera landbúnaðinn samkeppnishæfari, auk þess sem lögð yrði áhersla á stuðning sem gæti verið tímabundinn til ákveðinna verkefna. Mikilvægt er að stuðningur hafi þannig sveigjanleika að hann taki breytingum eftir því sem talið er æskilegt á hverjum tíma. Að lokum er rétt að hafa það í huga að frá ársbyrjun 2013 hefur verð til okkar svínabænda lækkað verulega á sama tíma og það hefur hækkað út úr búð. Íslenskir neytendur hafa því miður ekki grætt á þessu, ekki frekar en þær fjölskyldur sem stunda svínabúskap á Íslandi. Það hafa hins vegar stór fyrirtæki í verslunarrekstri gert, en í nýlegri skýrslu Samkeppniseftirlitsins um dagvörumarkaðinn kemur fram að arðsemi þeirra er margföld á við það sem þekkist hjá sambærilegum fyrirtækjum beggja vegna Atlantshafsins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Ríkisreknar ofsóknir Sigurður Einarsson Skoðun Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun Saklausir menn í fangelsi Tinna Brynjólfsdóttir Skoðun Vikan með Gísla Árný Björg Blandon Skoðun Markvissar aðgerðir munu skila árangri á húsnæðismarkaði Ágúst Bjarni Garðarsson Skoðun Páskarnir - íhugunarhvatning Árni Stefán Árnason Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson Skoðun Foreldrar með börn í vímuefnaneyslu og úrræði Dagbjört Ósk Steindórsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Foreldrar með börn í vímuefnaneyslu og úrræði Dagbjört Ósk Steindórsdóttir skrifar Skoðun Páskarnir - íhugunarhvatning Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Aukinn kraftur með hækkandi sól Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tilbrigðin um enda lífsins Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Eftirliti með snyrtistofum ábótavant Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Markvissar aðgerðir munu skila árangri á húsnæðismarkaði Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Einokunarmjólk? Hilmar Vilberg Gylfason skrifar Skoðun Má þjóðin ráða? Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Formaður geðlækna illa áttaður? Vilhjálmur Hjálmarsson skrifar Skoðun Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Að vera eða vera ekki í samkeppni við sjálfa sig Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Engin námslán fyrir fátækt fólk Gísli Laufeyjarson Höskuldsson skrifar Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar Skoðun Stjórnmálin koma okkur öllum við Arnar Freyr Sigurðsson skrifar Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisráðuneytið er með forystu Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Skaðaminnkun, lækning, hroki og hleypidómar Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Fyrirgefðu mér mín kæra Harpa Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Vikan með Gísla Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Furðulegar verðlækkanir á mörkuðum Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Varanlegt vopnahlé og sjálfstæð Palestína Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Með of mikil völd Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar Skoðun Er sniðugt að vera með tilgreinda séreign? Guðný Helga Lárusdóttir skrifar Skoðun Ekki þykjast ekki vita neitt Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Athugasemdir við eignaumsýslu Landsbanka Íslands Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Framsókn stendur með bændum og neytendum Hópur þingmanna Framsóknar skrifar Sjá meira
Nokkur umræða hefur farið fram að undanförnu á síðum Fréttablaðsins um íslenskan landbúnað. Í henni hefur spjótunum verið beint að tollum á innflutt svínakjöt og látið sem svo að fyrir þeim séu engin rök. Tollar á landbúnaðarafurðir eru einkum hugsaðir til þess að rétta samkeppnisstöðu innlends landbúnaðar gagnvart ósanngjarnri samkeppni erlendis frá. Dæmi um þetta er að á Íslandi gerir ríkið ríkari kröfur til svínabænda varðandi velferð og aðbúnað dýra, takmörkun á lyfjanotkun og réttindi launafólks en í þeim löndum sem svínakjöt er flutt frá til Íslands. Þessar kröfur tryggja að aðstæður við íslenskan landbúnað eru með því besta sem gerist en leiða á móti til aukins kostnaðar, sem veikir samkeppnisstöðu íslenskra svínabænda. Til þess að rétta þessa samkeppnisstöðu eru lagðir tollar á innflutt kjöt. Þegar farið er fram á að íslenska ríkið felli einhliða niður tolla á landbúnaðarvörur vakna áleitnar spurningar. Til dæmis hvort réttlætanlegt sé að íslenska ríkið heimili óheftan innflutning á landbúnaðarafurðum til landsins sem eru fjarri því að uppfylla þær kröfur sem það gerir á sama tíma til íslenskra landbúnaðarafurða? Ætti ríkið á móti að slaka á þeim kröfum sem það gerir til íslenskra bænda í þágu lægra verðs á kjöti? Eða eiga íslenskir bændur að treysta á að íslenskir neytendur verði reiðubúnir til þess að greiða hærra verð fyrir vöru sem uppfyllir allar kröfur þegar þeim stendur til boða ódýrari vara sem uppfyllir ekki sömu kröfur? Íslenskur svínabúskapur hefur gengið í gegnum mikla hagræðingu á undanförnum áratugum sem leitt hefur til fækkunar og stækkunar búa, sem þó eru afar lítil á alþjóðlegan mælikvarða. Engu að síður eru enn til staðar fjölskyldubú sem eru staðsett víðs vegar um landið, en ljóst er að þau munu vart lifa af samkeppni við óheftan innflutning. Það er því tvíbent að kalla á sama tíma eftir því að tollar séu felldir niður og að svínabúin séu lítil og sæt fjölskyldubú. Mikilvægt er að rennt sé styrkari stoðum undir þróun innlendrar búvöruframleiðslu og skal tekið undir framkomnar óskir um endurskoðun á styrkjakerfi landbúnaðarins. Þar þarf að leggja áherslu á verkefnatengdan stuðning samhliða því að dregið verði úr beingreiðslum til bænda. Markmið stuðnings við íslenskan landbúnað gætu þannig þróast á þeim forsendum að gera landbúnaðinn samkeppnishæfari, auk þess sem lögð yrði áhersla á stuðning sem gæti verið tímabundinn til ákveðinna verkefna. Mikilvægt er að stuðningur hafi þannig sveigjanleika að hann taki breytingum eftir því sem talið er æskilegt á hverjum tíma. Að lokum er rétt að hafa það í huga að frá ársbyrjun 2013 hefur verð til okkar svínabænda lækkað verulega á sama tíma og það hefur hækkað út úr búð. Íslenskir neytendur hafa því miður ekki grætt á þessu, ekki frekar en þær fjölskyldur sem stunda svínabúskap á Íslandi. Það hafa hins vegar stór fyrirtæki í verslunarrekstri gert, en í nýlegri skýrslu Samkeppniseftirlitsins um dagvörumarkaðinn kemur fram að arðsemi þeirra er margföld á við það sem þekkist hjá sambærilegum fyrirtækjum beggja vegna Atlantshafsins.
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun
Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar
Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar
Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun