Þróa nýtt lyf úr þorskalýsi Svavar Hávarðsson skrifar 10. nóvember 2014 07:00 Þrír starfsmenn, auk eigenda og ráðgjafa koma að verkefnum LP. Mynd/LP Þróun og rannsóknir á fyrsta lyfi sprotafyrirtækisins Lipid Pharmaceuticals (LP) úr omega-3 þorskalýsi eru langt komnar. Lyfið er til meðhöndlunar á börnum og fullorðnum sem þjást af hægðatregðu. Þróun lyfsins hófst fyrir tíu árum, en fyrirtækið var stofnað árið 2009 sem rannsóknar- og þróunarfyrirtæki í samvinnu Lýsis hf., Háskóla Íslands og Landspítalans, segir Guðrún M. Ásgrímsdóttir, framkvæmdastjóri LP. „Hugmyndin í upphafi var að nota bólgueyðandi og sýkladrepandi áhrif fitusýra úr lýsi til þess að framleiða augndropa við rauðum augum og vægum augnsýkingum. Lyktin var því miður ekki nógu aðlaðandi til að hugmyndin gengi upp,“ segir Guðrún. Þá var stefnan sett á að nýta eiginleika fitusýranna til að meðhöndla gyllinæð og bólgusjúkdóma í endaþarmi. Stíllinn reyndist, nokkuð óvænt, hafa hægðalosandi áhrif í fyrstu öryggisprófunum hjá heilbrigðu fólki. Því var ákveðið að nýta þessa eiginleika og gera frekari rannsóknir á hægðalosandi eiginleikum virka efnisins í lýsinu. „Gangi áætlanir okkar eftir munum við markaðssetja fyrsta íslenska frumlyfið eftir þrjú ár. Við vitum ekki um önnur íslensk frumlyf komin þetta langt í þróunarfasanum,“ segir Guðrún. Stefnt er á sölu lyfsins í Evrópu og Bandaríkjunum, enda er smæð íslenska markaðarins slík að hún stendur ekki undir þróunarkostnaði. Þróunarvinnan hefur farið fram á rannsóknarstofu í lyfjafræði við HÍ, LSH og hjá Lýsi hf. Hluta vinnunnar er úthýst til annarra fyrirtækja bæði hérlendis og erlendis. Virka innihaldsefnið er framleitt hjá Lýsi hf. og lyfjaformið er framleitt hjá fyrirtækinu Pharmarctica á Grenivík samkvæmt gildandi gæðakröfum. Lyfjaþróun er kröfuhart og langdregið ferli, en meðal þess sem gert hefur verið er rannsókn á áhrifum lyfsins á börn sem leitað hafa á bráðamóttöku Barnaspítala Hringsins undir stjórn Orra Þórs Ormarssonar læknis, og var árangurinn mjög lofandi. Meltingarsjúkdómar, og ekki síst hægðatregða, er mikið vandamál um heim allan; algengi hægðatregðu hjá börnum er allt að 30% og hjá fullorðnum allt upp í 15%. Barnaspítali Hringsins tekur árlega á móti um 400 börnum vegna þessa, svo dæmi sé tekið. Markaður á heimsvísu með hægðalosandi lyf er því gríðarstór og fer stækkandi. Bandaríkjamarkaður einn er talinn velta 120 milljörðum króna með þennan lyfjaflokk.Lipid Pharmaceuticals í hnotskurn - Sprotafyrirtækið Lipid Pharmaceuticals ehf. (LP) var stofnað 2009. - Hluthafar eru Lýsi hf., HÍ, Landspítalinn ásamt stofnendum LP; Einari Stefánssyni lækni og Þorsteini Loftssyni lyfjafræðingi - Fyrirtækið hefur fengið styrki frá Tækniþróunarsjóði (Rannís) og AVS auk þess sem Lýsi hf. hefur lagt til hlutafé. - Samstarfsfyrirtæki LP eru m.a. Lýsi hf., PharmArctica á Grenivík og Matís. Að auki kemur að fyrirtækinu fjöldi innlendra og erlendra ráðgjafa. - Starfsemi LP byggir á rannsóknum Þorsteins Loftssonar, prófessors við lyfjafræðideild HÍ. Hann rannsakaði fitusýrur og mögulega notkun þeirra þar sem vitað var að þær gætu haft bólgueyðandi verkun og sýkladrepandi áhrif. - Markmið fyrirtækisins er að þróa, rannsaka og koma á markað stílum sem innihalda fríar omega-3 fitusýrur sem meðferð við hægðatregðu auk þess sem LP er að þróa og rannsaka smyrsli sem innihalda sömu fitusýrur til meðferðar við húðsýkingum. - Fyrirtækið hefur fengið einkaleyfi sem snýr að nýtingu frírra omega-3 fitusýra úr sjávarafurðum til lyfjagerðar í Bandaríkjunum, Nýja-Sjálandi og S-Afríku. Mest lesið Lokuðu þorpi í leit að svörum um hvarf tveggja ára drengs Erlent Stærsti gígurinn orðinn „formfagur“ Innlent Lýsisskip strandaði í Fáskrúðsfirði Innlent Ísland að tapa í slagnum um ferðamenn Innlent Voru sérstaklega varaðir við árás frá ISKP Erlent Vilja einfalda fólki að komast til sjúkraþjálfara Innlent Átta ára stúlka sú eina sem lifði rútuslys af Erlent „Það þarf að stoppa svona menn áður en þeir drepa einhvern“ Innlent „Hvergi í verklagsreglum að við séum að reka fólk í burtu“ Innlent Fjölskylda í norðurljósaleit hrakin á brott af leiðsögumönnum Innlent Fleiri fréttir Lýsisskip strandaði í Fáskrúðsfirði Stærsti gígurinn orðinn „formfagur“ Vilja einfalda fólki að komast til sjúkraþjálfara Vélsleðamaður lenti í snjóflóði Kvöldfréttir Stöðvar 2 Hætt við framboð og vonast eftir þjóðhollum og guðræknum forseta Ísland að tapa í slagnum um ferðamenn „Hvergi í verklagsreglum að við séum að reka fólk í burtu“ Aðstoða göngumann á Móskarðshnjúkum Íbúar Hlíða velta fyrir sér dularfullum hvelli Ísland sé í torfkofanum í meðferð alvarlegra atvika Ný og glæsileg skólaþyrping byggð á Hellu Hamfaragámur Bónus tryggir kældan mat í neyðarástandi Fullkomlega sáttur við ákvörðun sína en útilokar ekkert „Það þarf að stoppa svona menn áður en þeir drepa einhvern“ Hádegisfréttir Bylgjunnar Svipar til gamalla óupplýstra rána Sýknaður af ákæru um að hafa tekið í háls barns Bjartur skírdagur fram undan í höfuðborginni Líkamsárás til rannsóknar eftir nóttina Fjölskylda í norðurljósaleit hrakin á brott af leiðsögumönnum Vilja koma böndum á bókhald trúfélaga Ferðaóðir Íslendingar þyrpast í ferðalög innanlands sem utan Verulega brugðið yfir Hamraborgarmálinu Hátt í hundrað dauðsföll á þremur árum Týndi vinningshafinn gaf sig fram og græddi níu milljónir Felldu úr gildi friðlýsingu en mátu Mumma ekki vanhæfan Kvöldfréttir Stöðvar 2 Býr á Íslandi en dæmd í sex ára fangelsi í Rússlandi Eldur í Hafnarfirði Sjá meira
Þróun og rannsóknir á fyrsta lyfi sprotafyrirtækisins Lipid Pharmaceuticals (LP) úr omega-3 þorskalýsi eru langt komnar. Lyfið er til meðhöndlunar á börnum og fullorðnum sem þjást af hægðatregðu. Þróun lyfsins hófst fyrir tíu árum, en fyrirtækið var stofnað árið 2009 sem rannsóknar- og þróunarfyrirtæki í samvinnu Lýsis hf., Háskóla Íslands og Landspítalans, segir Guðrún M. Ásgrímsdóttir, framkvæmdastjóri LP. „Hugmyndin í upphafi var að nota bólgueyðandi og sýkladrepandi áhrif fitusýra úr lýsi til þess að framleiða augndropa við rauðum augum og vægum augnsýkingum. Lyktin var því miður ekki nógu aðlaðandi til að hugmyndin gengi upp,“ segir Guðrún. Þá var stefnan sett á að nýta eiginleika fitusýranna til að meðhöndla gyllinæð og bólgusjúkdóma í endaþarmi. Stíllinn reyndist, nokkuð óvænt, hafa hægðalosandi áhrif í fyrstu öryggisprófunum hjá heilbrigðu fólki. Því var ákveðið að nýta þessa eiginleika og gera frekari rannsóknir á hægðalosandi eiginleikum virka efnisins í lýsinu. „Gangi áætlanir okkar eftir munum við markaðssetja fyrsta íslenska frumlyfið eftir þrjú ár. Við vitum ekki um önnur íslensk frumlyf komin þetta langt í þróunarfasanum,“ segir Guðrún. Stefnt er á sölu lyfsins í Evrópu og Bandaríkjunum, enda er smæð íslenska markaðarins slík að hún stendur ekki undir þróunarkostnaði. Þróunarvinnan hefur farið fram á rannsóknarstofu í lyfjafræði við HÍ, LSH og hjá Lýsi hf. Hluta vinnunnar er úthýst til annarra fyrirtækja bæði hérlendis og erlendis. Virka innihaldsefnið er framleitt hjá Lýsi hf. og lyfjaformið er framleitt hjá fyrirtækinu Pharmarctica á Grenivík samkvæmt gildandi gæðakröfum. Lyfjaþróun er kröfuhart og langdregið ferli, en meðal þess sem gert hefur verið er rannsókn á áhrifum lyfsins á börn sem leitað hafa á bráðamóttöku Barnaspítala Hringsins undir stjórn Orra Þórs Ormarssonar læknis, og var árangurinn mjög lofandi. Meltingarsjúkdómar, og ekki síst hægðatregða, er mikið vandamál um heim allan; algengi hægðatregðu hjá börnum er allt að 30% og hjá fullorðnum allt upp í 15%. Barnaspítali Hringsins tekur árlega á móti um 400 börnum vegna þessa, svo dæmi sé tekið. Markaður á heimsvísu með hægðalosandi lyf er því gríðarstór og fer stækkandi. Bandaríkjamarkaður einn er talinn velta 120 milljörðum króna með þennan lyfjaflokk.Lipid Pharmaceuticals í hnotskurn - Sprotafyrirtækið Lipid Pharmaceuticals ehf. (LP) var stofnað 2009. - Hluthafar eru Lýsi hf., HÍ, Landspítalinn ásamt stofnendum LP; Einari Stefánssyni lækni og Þorsteini Loftssyni lyfjafræðingi - Fyrirtækið hefur fengið styrki frá Tækniþróunarsjóði (Rannís) og AVS auk þess sem Lýsi hf. hefur lagt til hlutafé. - Samstarfsfyrirtæki LP eru m.a. Lýsi hf., PharmArctica á Grenivík og Matís. Að auki kemur að fyrirtækinu fjöldi innlendra og erlendra ráðgjafa. - Starfsemi LP byggir á rannsóknum Þorsteins Loftssonar, prófessors við lyfjafræðideild HÍ. Hann rannsakaði fitusýrur og mögulega notkun þeirra þar sem vitað var að þær gætu haft bólgueyðandi verkun og sýkladrepandi áhrif. - Markmið fyrirtækisins er að þróa, rannsaka og koma á markað stílum sem innihalda fríar omega-3 fitusýrur sem meðferð við hægðatregðu auk þess sem LP er að þróa og rannsaka smyrsli sem innihalda sömu fitusýrur til meðferðar við húðsýkingum. - Fyrirtækið hefur fengið einkaleyfi sem snýr að nýtingu frírra omega-3 fitusýra úr sjávarafurðum til lyfjagerðar í Bandaríkjunum, Nýja-Sjálandi og S-Afríku.
Mest lesið Lokuðu þorpi í leit að svörum um hvarf tveggja ára drengs Erlent Stærsti gígurinn orðinn „formfagur“ Innlent Lýsisskip strandaði í Fáskrúðsfirði Innlent Ísland að tapa í slagnum um ferðamenn Innlent Voru sérstaklega varaðir við árás frá ISKP Erlent Vilja einfalda fólki að komast til sjúkraþjálfara Innlent Átta ára stúlka sú eina sem lifði rútuslys af Erlent „Það þarf að stoppa svona menn áður en þeir drepa einhvern“ Innlent „Hvergi í verklagsreglum að við séum að reka fólk í burtu“ Innlent Fjölskylda í norðurljósaleit hrakin á brott af leiðsögumönnum Innlent Fleiri fréttir Lýsisskip strandaði í Fáskrúðsfirði Stærsti gígurinn orðinn „formfagur“ Vilja einfalda fólki að komast til sjúkraþjálfara Vélsleðamaður lenti í snjóflóði Kvöldfréttir Stöðvar 2 Hætt við framboð og vonast eftir þjóðhollum og guðræknum forseta Ísland að tapa í slagnum um ferðamenn „Hvergi í verklagsreglum að við séum að reka fólk í burtu“ Aðstoða göngumann á Móskarðshnjúkum Íbúar Hlíða velta fyrir sér dularfullum hvelli Ísland sé í torfkofanum í meðferð alvarlegra atvika Ný og glæsileg skólaþyrping byggð á Hellu Hamfaragámur Bónus tryggir kældan mat í neyðarástandi Fullkomlega sáttur við ákvörðun sína en útilokar ekkert „Það þarf að stoppa svona menn áður en þeir drepa einhvern“ Hádegisfréttir Bylgjunnar Svipar til gamalla óupplýstra rána Sýknaður af ákæru um að hafa tekið í háls barns Bjartur skírdagur fram undan í höfuðborginni Líkamsárás til rannsóknar eftir nóttina Fjölskylda í norðurljósaleit hrakin á brott af leiðsögumönnum Vilja koma böndum á bókhald trúfélaga Ferðaóðir Íslendingar þyrpast í ferðalög innanlands sem utan Verulega brugðið yfir Hamraborgarmálinu Hátt í hundrað dauðsföll á þremur árum Týndi vinningshafinn gaf sig fram og græddi níu milljónir Felldu úr gildi friðlýsingu en mátu Mumma ekki vanhæfan Kvöldfréttir Stöðvar 2 Býr á Íslandi en dæmd í sex ára fangelsi í Rússlandi Eldur í Hafnarfirði Sjá meira