Þakkargjörðarhátíðin sækir í sig veðrið

Við höfum haldið þakkar­gjörðar­hátíðina hátíðlega síðan árið 2005, ég veit ekki nákvæmlega hvað það var sem kom okkur á sporið en við erum náinn hópur sem finnst mjög gaman að hittast og búa okkur hreinlega til tilefni,“ segir Erna Kristín Blöndal, einn þeirra fjölmörgu Íslendinga sem tekið hafa ástfóstri við þakkargjörðar­hátíðina, eða thanksgiving, eins og nafnið útleggst á frummálinu. Um ræðir hóp fullorðins fólks sem áður fyrr var bekkjarfélagar í Menntaskólanum í Reykjavík og hefur haldið góðum vinskap síðan.

„Við leyfum okkur bara alveg að taka þessa bandarísku væmnu stemningu, þar sem við sýnum þakklæti, eldum saman og horfum á alla Thanksgiving-þættina úr Friends,“ útskýrir Erna og skellir upp úr. Hún viðurkennir fúslega að til að byrja með hafi kaldhæðnin verið ofar einlægninni í þakkarræðunum, en með tíð og tíma hafi þetta svo orðið væmnara með hverju skiptinu.

„Í ár tókum við allan daginn í þetta, hittumst upp úr hádegi og skelltum þá kalkúninum inn í ofn þar sem hann mátti dúsa, milli þess sem hann var ausinn smjöri, þetta snýst nefnilega allt um smjörið,“ bendir Erna á. Hún segir jafnframt að hátíðin sé einkar fjölskylduvæn, þar sem ekki sé síður skemmtilegt fyrir börnin að vera með, þau geti alveg gert salat og svo séu þau ljómandi fín í baksturinn. Erna útskýrir þó skilmerkilega að ekki sé um að ræða þakkargjörðarhátíð nákvæmlega eins og þá sem Bandaríkjamenn blási til, þótt umgjörðin virðist sú sama.

„Við erum ekki að halda á lofti sögunni sem einkennir daginn úti, við erum bara að finna okkur tilefni til að vera saman og vera svolítið væmin á okkar eigin forsendum.“ Hún segir jafnframt að dagsetningin sé alls ekki heilög, en þau reyni þó að dansa svolítið í kringum hina einu sönnu dagsetningu hverju sinni. „Þetta er bara svo ofboðslega gaman. Hvernig er til dæmis hægt annað en að verða svolítið væminn og glaður þegar maður er troðfullur af kalkún og pekanpæ? Það má meira að segja leggja sig í svona boðum.“

Erna var svo góð að deila með lesendum uppskriftum að velheppnaðri þakkargjörðarhátíð.

Kalkúnn - Smjör, smjör, smjör og aftur smjör

Hér er miðað við 400 til 500 grömm á mann.

Lífsfyllingin

100 g smjör

2 meðalstórir laukar, smátt saxaðir

1 sellerístöngull, smátt saxaður

16 skorpulausar brauðsneiðar, skornar í teninga

12 beikonsneiðar, steiktar og brytjaðar smátt

113 grömm pekanhnetur grófsaxaðar

3 tsk. kalkúnakrydd frá Pottagöldrum

1 tsk. salt

½ tsk. hvítur pipar

2 stór egg, þeytt með gaffli

2 ½ dl ljóst kjötsoð

Aðferð

1. Bræðið smjörið og mýkið laukinn og selleríið í því.

2. Takið pottinn af hitanum og bætið öllu nema eggjunum og soðinu saman við. Blandið vel saman.

3. Bætið eggjunum og soðinu að lokum út í.

Sætkartölfustappa

Lykillinn er að smakka vel til og finna hvað er nógu sætt eða of sætt fyrir þig.

2-3 kíló sætar kartöflur eru soðnar, afhýddar og stappaðar.

Bætið við slatta af smjöri, kannski 8 matskeiðum, bolla af púðursykri, 1-2 dl af rjóma og salti eftir smekk.

Sett í hrærivélina og þeytt þar til áferðin verður silkimjúk og engir klumpar. Hellt í stórt fat og sykur­púðum raðað þétt ofan á.

Best er að nota litla sykurpúða eða skera venjulega sykurpúða í tvennt.

Sett inn í ofn á 180 til 200 gráður í 30 mínútur þannig að sykurpúðarnir bráðni og fái stökka húð en brenni ekki.

Sósan sem skiptir öllu máli

Innmaturinn er brúnaður í smjöri ásamt lauk og er síðan fært í pott ásamt kjúklingasoði.

Látið sjóða við vægan hita í um klukkutíma og því næst síað.

Þegar kalkúnninn er fullsteiktur er safinn úr skúffunni sigtaður út í pottinn, sósan soðin upp og jöfnuð, sigtuð ef þurfa þykir og bragðbætt eftir smekk, til dæmis með rifsberjahlaupi

Almættinu þakkað í 394 ár

Þakkargjörðardagurinn er haldinn árlega í Bandaríkjunum og þá fjórða fimmtudag nóvembermánaðar, en Franklin D. Roosevelt, fyrrverandi forseti Bandaríkjanna, lét festa það í lög árið 1914. Hátíðin sjálf teygir sig þó yfir alla helgina.

Fyrsta þakkargjörðardaginn má rekja alla leið aftur til ársins 1621 og var það í höndum enskra pílagríma að slá upp fyrstu hátíðinni. Eftir að hafa hrökklast frá Englandi tóku þeir sér bólfestu við Massachusetts­flóa, og kölluðu staðinn Plymouth, og urðu svo himinlifandi með uppskeruna haustið eftir að úr varð allsherjar þakklætishátíð, þar sem guði var þakkað kærlega fyrir örlætið.

Ensku flóttamennirnir buðu innfæddum í þriggja daga veislu þar sem villibráð og kalkúnn voru á boðstólum, líkt og tíðkast enn þann dag í dag. Hefur hátíðin teygt anga sína út um allan heim og hafa Japanar, Þjóðverjar, Hollendingar og Ástralar svo einhverjir séu nefndir, fest svipuð hátíðarhöld í dagatölunum sínum.