Sniðganga heimsmeistaramótið í skák vegna kröfu um að klæðast hijab nína hjördís þorkelsdóttir skrifar 1. október 2016 16:30 Heimsmeistaramót í íþróttum kvenna hafa aldrei verið haldin áður í Íran. mynd/getty Nazi Paikidze-Barnes, Bandaríkjameistari kvenna í skák, hefur ákveðið að sniðganga heimsmeistaramótið í skák sem haldið verður í höfuðborg Írans, Tehran, í febrúar á næsta ári. Ástæðan er sú að mótshaldarar krefjast þess að kvenkyns þátttakendur klæðist höfuðslæðu að múslimskum sið, hijab, meðan á keppni stendur en konur í Íran þurfa að hylja hár sitt lögum samkvæmt. Paikidze-Barnes er ekki eina skákkonan sem hefur boðað forföll á mótið vegna þessa en nokkrar af bestu skákkonum heims hafa ákveðið að fylgja fordæmi hennar.„Trúarleg og kynferðisleg mismunun“Nazi Paikidze-Barnes sagði í samtali við fréttastofu CNN að hún myndi standa föst á sínu, og myndi ekki taka þátt nema mótið yrði haldið annars staðar. „Íran hefur haldið skákmót áður og konum hefur alltaf verið gert að klæðast hijab. Þetta er bæði trúarleg og kynferðisleg mismunun,“ fullyrti Paikidze-Barnes. Önnur skákkona, Carla Heredia, hefur jafnframt hvatt hina 64 kvenkeppendur sem taka þátt í mótinu til þess að sniðganga það. Hún bindur þó vonir við það að Íranir láti undan þrýstingnum og veiti konum leyfi til þess að tefla slæðulausum.Íranskar skákkonur fordæma sniðgöngunaMitra Hejazipour, íranskur stórmeistari í skák kvenna, lýsti því yfir í samtali við The Guardian að sniðgangan fæli í sér vanmat á því mikla átaki sem verið hefur að undanförnu í að vekja athygli á íþróttaiðkun kvenna í Íran. „Þessi viðburður verður stærsta íþróttamót sem íranskar konur hafa upplifað, við höfum aldrei verið í aðstöðu til þess að halda heimsmeistaramót kvenna í íþróttum áður. Það er ekki réttmætt að hvetja til sniðgöngu, þetta mót er mikilvægt fyrir konur í Íran. Þetta er tækifæri til þess að sýna styrk okkar,“ sagði Hejazipour. Aðrar íþróttakonur hafa tekið í sama streng, til að mynda hin íransk-breska Ghoncheh Ghavami, sem sat í fangelsi í fimm ár í Íran fyrir að hafa mótmælt því að íranskar konur fengju ekki að vera viðstaddar á íþróttaleikvöngum til þess að fylgjast með íþróttaleikjum karla.Skjáskot af Nazi Paikidze-Barnes tefla við Katerinu Nemcovu.Lög um hijab hafa breyst í gegnum tíðinaKonum í Íran er skylt að hylja hár sitt með slæðu á almannafæri. Þessi lög hafa þó ekki alltaf staðið óhögguð. Um miðjan fjórða áratug síðustu aldar var lögunum breytt á þann veg að hijab og aðrar höfuðslæður voru gerðar ólöglegar og ótal dæmi eru um það að lögreglan hafi þvingað konur til þess að fjarlægja af sér slæðurnar. Ástæðan fyrir því að lögunum var breytt á sínum tíma var sú að þáverandi þjóðarleiðtogi Írans, Reza Shah, var hlynntur vestrænum gildum og taldi að slæðunotkun íranskra kvenna væri hlægileg í augum vesturlandabúa. Íranskar konur tóku ekki vel í breytinguna og þótti mörgum þeirra óþægilegt að þurfa skyndilega að sýna hár sitt á almannafæri. Lagabreytingin varð til þess að hópur íranskra kvenna kaus að fara ekki út fyrir hússins dyr til þess að komast hjá niðurlægingunni. Árið 1941 var lögunum breytt og höfuðslæður gerðar valkvæðar Árið 1984, í kjölfar írönsku byltingarinnar, varð önnur lagabreyting sem gerði það ólöglegt fyrir konur að vera án höfuðslæðu á almannafæri.Réttindabarátta íranskra kvenna má ekki við sniðgönguHópar Írana, sem vilja lagabreytingu sem geri höfuðslæðurnar valfrjálsar, eru háværir. Ghoncheh Ghavami sagði í samtali við The Guardian að milljónir Írana teldu að konur ættu að fá að velja sjálfar hvort þær kjósa að ganga með hijab og stór hópur fólks berst fyrir því að konur fái að stunda íþróttir í ríkari mæli. Ghavami sagði að áform vestrænna skákkvenna um að sniðganga heimsmeistaramótið væri skaðlegt konum í Íran og taldi ekki réttmætt að nota reglur um hijab sem tæki til þess að beita þrýstingi á landið og einangra það. „Íranskar konur eflast með hverjum deginum og þær eru að ýta til hliðar lagalegri og pólítískri mismunun. Þeir sem hafa áhyggjur af mannréttindum í Íran þurfa að gera sér grein fyrir þessu átaki og sjá hvers þær eru megnugar,“ sagði Ghavami. Mest lesið „Breiðholt mesta fátæktargildra landsins“ Innlent Steinunn Ólína skýtur föstum skotum á Katrínu Innlent Tíu sektaðir vegna notkunar nagladekkja Innlent Segir borgarstjóra óttalegan vettling Innlent Skipulögðu árásir í Þýskalandi og víðar í nafni ISKP Erlent Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Innlent Spaðar Rauðu myllunnar hrundu til jarðar í nótt Erlent „Dapurlegt“ að andstæðingar bólusetninga hafi svo mikil áhrif Innlent Ætlaði að koma upp um barnaníðing en lenti í klóm hans Innlent Vilja taka upp auðlindagjald að hætti Norðmanna Innlent Fleiri fréttir Spaðar Rauðu myllunnar hrundu til jarðar í nótt Skipulögðu árásir í Þýskalandi og víðar í nafni ISKP Fyrstu hergögnin eiga að berast til Úkraínu á næstu klukkustundum Segir ekki af sér þrátt fyrir njósnir aðstoðarmannsins Aðstoðarvarnarmálaráðherra ákærður fyrir mútuþægni Upptök eldsins í gömlu kauphöllinni enn ókunn Settur út af sakramentinu fyrir að stýra minningarstund um Navalní Handtóku barnunga öfgamenn eftir stunguárás í Sydney Ekki ólöglegt fyrir konur að brjóta gegn körlum Grunuð um að hafa banað tveimur börnum Vitni greinir frá ráðabruggi og lögmaður Trump fær viðvörun Öldungadeildin samþykkti 95 milljarða dala aðstoð við Úkraínu, Ísrael og Taívan Reyna að sigla um geiminn á geislum sólarinnar Lýsa yfir áhyggjum af fregnum af fjöldagröfum á Gasa Fá aftur gögn frá tæplega hálfrar aldar gömlu geimfari Umdeildur flutningur á hælisleitendum til Rúanda samþykktur Starfsmaður hægrijaðarflokks handtekinn fyrir njósnir fyrir Kína Gera alvarlegar athugasemdir við verðlaunakerfi Tik Tok Tugir handteknir á mótmælum háskólanema gegn aðgerðum Ísraels Undirbúa stærðarinnar sendingar til Úkraínu Engin sönnunargögn bendla UNRWA við árásina Hættu við umfangsmiklar árásir á Íran Sakaði Trump um að reyna að spilla kosningunum 2016 Dæmdu samskiptastjóra Meta fyrir að „verja hryðjuverk“ Modi sakaður um múslimaandúð í miðjum kosningum Dregur úr vinnu og verkefnum Evrópa hlýnar hraðast heimsálfanna Duda segir Pólverja reiðubúna til að geyma kjarnorkuvopn Segir af sér vegna mistaka í kringum árás Hamas Rallýbíll ók á áhorfendur á Sri Lanka Sjá meira
Nazi Paikidze-Barnes, Bandaríkjameistari kvenna í skák, hefur ákveðið að sniðganga heimsmeistaramótið í skák sem haldið verður í höfuðborg Írans, Tehran, í febrúar á næsta ári. Ástæðan er sú að mótshaldarar krefjast þess að kvenkyns þátttakendur klæðist höfuðslæðu að múslimskum sið, hijab, meðan á keppni stendur en konur í Íran þurfa að hylja hár sitt lögum samkvæmt. Paikidze-Barnes er ekki eina skákkonan sem hefur boðað forföll á mótið vegna þessa en nokkrar af bestu skákkonum heims hafa ákveðið að fylgja fordæmi hennar.„Trúarleg og kynferðisleg mismunun“Nazi Paikidze-Barnes sagði í samtali við fréttastofu CNN að hún myndi standa föst á sínu, og myndi ekki taka þátt nema mótið yrði haldið annars staðar. „Íran hefur haldið skákmót áður og konum hefur alltaf verið gert að klæðast hijab. Þetta er bæði trúarleg og kynferðisleg mismunun,“ fullyrti Paikidze-Barnes. Önnur skákkona, Carla Heredia, hefur jafnframt hvatt hina 64 kvenkeppendur sem taka þátt í mótinu til þess að sniðganga það. Hún bindur þó vonir við það að Íranir láti undan þrýstingnum og veiti konum leyfi til þess að tefla slæðulausum.Íranskar skákkonur fordæma sniðgöngunaMitra Hejazipour, íranskur stórmeistari í skák kvenna, lýsti því yfir í samtali við The Guardian að sniðgangan fæli í sér vanmat á því mikla átaki sem verið hefur að undanförnu í að vekja athygli á íþróttaiðkun kvenna í Íran. „Þessi viðburður verður stærsta íþróttamót sem íranskar konur hafa upplifað, við höfum aldrei verið í aðstöðu til þess að halda heimsmeistaramót kvenna í íþróttum áður. Það er ekki réttmætt að hvetja til sniðgöngu, þetta mót er mikilvægt fyrir konur í Íran. Þetta er tækifæri til þess að sýna styrk okkar,“ sagði Hejazipour. Aðrar íþróttakonur hafa tekið í sama streng, til að mynda hin íransk-breska Ghoncheh Ghavami, sem sat í fangelsi í fimm ár í Íran fyrir að hafa mótmælt því að íranskar konur fengju ekki að vera viðstaddar á íþróttaleikvöngum til þess að fylgjast með íþróttaleikjum karla.Skjáskot af Nazi Paikidze-Barnes tefla við Katerinu Nemcovu.Lög um hijab hafa breyst í gegnum tíðinaKonum í Íran er skylt að hylja hár sitt með slæðu á almannafæri. Þessi lög hafa þó ekki alltaf staðið óhögguð. Um miðjan fjórða áratug síðustu aldar var lögunum breytt á þann veg að hijab og aðrar höfuðslæður voru gerðar ólöglegar og ótal dæmi eru um það að lögreglan hafi þvingað konur til þess að fjarlægja af sér slæðurnar. Ástæðan fyrir því að lögunum var breytt á sínum tíma var sú að þáverandi þjóðarleiðtogi Írans, Reza Shah, var hlynntur vestrænum gildum og taldi að slæðunotkun íranskra kvenna væri hlægileg í augum vesturlandabúa. Íranskar konur tóku ekki vel í breytinguna og þótti mörgum þeirra óþægilegt að þurfa skyndilega að sýna hár sitt á almannafæri. Lagabreytingin varð til þess að hópur íranskra kvenna kaus að fara ekki út fyrir hússins dyr til þess að komast hjá niðurlægingunni. Árið 1941 var lögunum breytt og höfuðslæður gerðar valkvæðar Árið 1984, í kjölfar írönsku byltingarinnar, varð önnur lagabreyting sem gerði það ólöglegt fyrir konur að vera án höfuðslæðu á almannafæri.Réttindabarátta íranskra kvenna má ekki við sniðgönguHópar Írana, sem vilja lagabreytingu sem geri höfuðslæðurnar valfrjálsar, eru háværir. Ghoncheh Ghavami sagði í samtali við The Guardian að milljónir Írana teldu að konur ættu að fá að velja sjálfar hvort þær kjósa að ganga með hijab og stór hópur fólks berst fyrir því að konur fái að stunda íþróttir í ríkari mæli. Ghavami sagði að áform vestrænna skákkvenna um að sniðganga heimsmeistaramótið væri skaðlegt konum í Íran og taldi ekki réttmætt að nota reglur um hijab sem tæki til þess að beita þrýstingi á landið og einangra það. „Íranskar konur eflast með hverjum deginum og þær eru að ýta til hliðar lagalegri og pólítískri mismunun. Þeir sem hafa áhyggjur af mannréttindum í Íran þurfa að gera sér grein fyrir þessu átaki og sjá hvers þær eru megnugar,“ sagði Ghavami.
Mest lesið „Breiðholt mesta fátæktargildra landsins“ Innlent Steinunn Ólína skýtur föstum skotum á Katrínu Innlent Tíu sektaðir vegna notkunar nagladekkja Innlent Segir borgarstjóra óttalegan vettling Innlent Skipulögðu árásir í Þýskalandi og víðar í nafni ISKP Erlent Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Innlent Spaðar Rauðu myllunnar hrundu til jarðar í nótt Erlent „Dapurlegt“ að andstæðingar bólusetninga hafi svo mikil áhrif Innlent Ætlaði að koma upp um barnaníðing en lenti í klóm hans Innlent Vilja taka upp auðlindagjald að hætti Norðmanna Innlent Fleiri fréttir Spaðar Rauðu myllunnar hrundu til jarðar í nótt Skipulögðu árásir í Þýskalandi og víðar í nafni ISKP Fyrstu hergögnin eiga að berast til Úkraínu á næstu klukkustundum Segir ekki af sér þrátt fyrir njósnir aðstoðarmannsins Aðstoðarvarnarmálaráðherra ákærður fyrir mútuþægni Upptök eldsins í gömlu kauphöllinni enn ókunn Settur út af sakramentinu fyrir að stýra minningarstund um Navalní Handtóku barnunga öfgamenn eftir stunguárás í Sydney Ekki ólöglegt fyrir konur að brjóta gegn körlum Grunuð um að hafa banað tveimur börnum Vitni greinir frá ráðabruggi og lögmaður Trump fær viðvörun Öldungadeildin samþykkti 95 milljarða dala aðstoð við Úkraínu, Ísrael og Taívan Reyna að sigla um geiminn á geislum sólarinnar Lýsa yfir áhyggjum af fregnum af fjöldagröfum á Gasa Fá aftur gögn frá tæplega hálfrar aldar gömlu geimfari Umdeildur flutningur á hælisleitendum til Rúanda samþykktur Starfsmaður hægrijaðarflokks handtekinn fyrir njósnir fyrir Kína Gera alvarlegar athugasemdir við verðlaunakerfi Tik Tok Tugir handteknir á mótmælum háskólanema gegn aðgerðum Ísraels Undirbúa stærðarinnar sendingar til Úkraínu Engin sönnunargögn bendla UNRWA við árásina Hættu við umfangsmiklar árásir á Íran Sakaði Trump um að reyna að spilla kosningunum 2016 Dæmdu samskiptastjóra Meta fyrir að „verja hryðjuverk“ Modi sakaður um múslimaandúð í miðjum kosningum Dregur úr vinnu og verkefnum Evrópa hlýnar hraðast heimsálfanna Duda segir Pólverja reiðubúna til að geyma kjarnorkuvopn Segir af sér vegna mistaka í kringum árás Hamas Rallýbíll ók á áhorfendur á Sri Lanka Sjá meira