Sérkennsla – neikvæð eða jákvæð þjónusta? Rannveig Lund skrifar 26. nóvember 2015 07:00 Í viðtali við dr. Hermund Sigurðsson í Fréttablaðinu 12. okt. sl. segir hann óeðlilegt að 28% íslenskra barna þurfi sérkennslu á móti 8% norskra. Í áhersluramma er 28% slegið fram með stóru letri ásamt hlutfallstölum sem sýndu slakt gengi íslenskra unglinga í stærðfræði og náttúrufræði í PISA-könnuninni árið 2012. Ólík hlutföll um sérkennslu eru athyglisverð í ljósi þess að Ísland og Noregur aðhyllast sömu skólastefnuna um ,,skóla án aðgreiningar“ en skv. henni eiga allir rétt á námi í almenna grunnskólanum. Hlutfallstölur í báðum löndum byggjast á að rúmlega 99% nemenda stunda nám í almennum skólum auk hinna (>1%) sem eru í sérskólum og sérdeildum. Hvað skýrir muninn á hlutfallslegum fjölda sem nýtur sérkennslu í þessum tveimur löndum? Eru einhver tengsl milli fjölda sérkennslunemenda og frammistöðu landa í PISA-könnunum?Sérkennsla – ólík viðmið Opinber hlutföll um nemendur sem njóta sérkennslu á Íslandi og í Noregi eru ósamanburðarhæf þar sem þau fela ekki í sér sömu viðmið. Á Íslandi felur sérkennsla í sér aðstoð við þrjá eftirtalda hópa nemenda:1. Nemendur sem hafa fengið formlega greiningu á námserfiðleikum sínum og eru í almenna skólakerfinu, í sérskólum og sérdeildum.2. Nemendur sem EKKI hafa fengið formlega greiningu á námserfiðleikum sínum. Í þessum hópi geta verið nemendur sem t.d. bíða greiningar eða eru taldir geta náð sér á strik með stuttu inngripi við nám eða hegðun.3. Nemendur sem læra íslensku sem annað móðurmál. Hlutfall nemenda í sérkennslu sem var rúmlega 28% á Íslandi skólaárið 2014-2015, er meðaltal úr átta landshlutum (hæst 32%, lægst 22%). Allir nemendur telja jafnt inn í 28% hlutfallið, hvort sem þeir fá margar eða fáar sérkennslustundir, hvort þær fara fram inni í bekk eða utan, í litlum hópi eða einstaklingslega. Í Noregi felur sérkennsluhlutfallið (8%) eingöngu í sér nemendur með formlegar greiningar (sjá 1. lið), oftast frá sálfræðiskrifstofum sveitarfélaganna. Þetta eru nemendur sem verst nýta námið af þeim 25% sem einnig eiga í erfiðleikum með það (Norges offentlege utgreiingar:2009:18). Undirritaðri er ókunnugt um hvernig skólar í Noregi mæta nemendum með námserfiðleika en ekki formlega greinda (sjá 2. lið). Mér er hins vegar kunnugt um að 7% norskra nemenda með annað móðurmál fengu kennslu í norsku sl. skólaár. Sú kennsla er ekki skilgreind sem sérkennsla (sjá 3. lið). Annað dæmi um ólíka skilgreiningu á sérkennslu og þar með ósamanburðarhæfa við bæði Ísland og Noreg er sú danska. Í Danmörku eru eingöngu þeir nemendur skráðir opinberlega í sérkennslu sem fá að lágmarki 13,5 sérkennslustundir á viku.Um tengsl milli sérkennslu og PISA-kannana Framangreint sýnir að samanburður milli landa á sérkennsluþörf nemenda út frá opinberum tölum getur verið bæði varasamur og villandi fyrir umræðuna s.s um tengsl milli hlutfalls nemenda í sérkennslu og árangurs í PISA. Tölur um hvort tveggja voru í viðtalinu við Hermund birtar með neikvæðum formerkjum. Hvernig ber þá að túlka góðan árangur í PISA-könnunum og hátt sérkennsluhlutfall eins og í Finnlandi og Garðabæ (mbl. 12.12. 2013)? Í fyrsta lagi ber að skoða það sem liggur á bak við sérkennsluhlutföll. Í öðru lagi getur hátt hlutfall sérkennslu verið jákvætt, þ.e. bent til að þjónusta við fjölbreyttan nemendahóp sé góð. Heimildir: 06spesialpedagogikk 2013:5; Nordisk forbund for specialpedagogikk; www.hagstofa.is; Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir Skoðun Eftirliti með snyrtistofum ábótavant Halla Signý Kristjánsdóttir Skoðun Páskarnir - íhugunarhvatning Árni Stefán Árnason Skoðun Aukinn kraftur með hækkandi sól Bragi Bjarnason Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun Tilbrigðin um enda lífsins Matthildur Björnsdóttir Skoðun Formaður geðlækna illa áttaður? Vilhjálmur Hjálmarsson Skoðun Foreldrar með börn í vímuefnaneyslu og úrræði Dagbjört Ósk Steindórsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Foreldrar með börn í vímuefnaneyslu og úrræði Dagbjört Ósk Steindórsdóttir skrifar Skoðun Páskarnir - íhugunarhvatning Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Aukinn kraftur með hækkandi sól Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tilbrigðin um enda lífsins Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Eftirliti með snyrtistofum ábótavant Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Markvissar aðgerðir munu skila árangri á húsnæðismarkaði Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Einokunarmjólk? Hilmar Vilberg Gylfason skrifar Skoðun Má þjóðin ráða? Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Formaður geðlækna illa áttaður? Vilhjálmur Hjálmarsson skrifar Skoðun Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Að vera eða vera ekki í samkeppni við sjálfa sig Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Engin námslán fyrir fátækt fólk Gísli Laufeyjarson Höskuldsson skrifar Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar Skoðun Stjórnmálin koma okkur öllum við Arnar Freyr Sigurðsson skrifar Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisráðuneytið er með forystu Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Skaðaminnkun, lækning, hroki og hleypidómar Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Fyrirgefðu mér mín kæra Harpa Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Vikan með Gísla Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Furðulegar verðlækkanir á mörkuðum Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Varanlegt vopnahlé og sjálfstæð Palestína Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Með of mikil völd Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar Skoðun Er sniðugt að vera með tilgreinda séreign? Guðný Helga Lárusdóttir skrifar Skoðun Ekki þykjast ekki vita neitt Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Athugasemdir við eignaumsýslu Landsbanka Íslands Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Framsókn stendur með bændum og neytendum Hópur þingmanna Framsóknar skrifar Sjá meira
Í viðtali við dr. Hermund Sigurðsson í Fréttablaðinu 12. okt. sl. segir hann óeðlilegt að 28% íslenskra barna þurfi sérkennslu á móti 8% norskra. Í áhersluramma er 28% slegið fram með stóru letri ásamt hlutfallstölum sem sýndu slakt gengi íslenskra unglinga í stærðfræði og náttúrufræði í PISA-könnuninni árið 2012. Ólík hlutföll um sérkennslu eru athyglisverð í ljósi þess að Ísland og Noregur aðhyllast sömu skólastefnuna um ,,skóla án aðgreiningar“ en skv. henni eiga allir rétt á námi í almenna grunnskólanum. Hlutfallstölur í báðum löndum byggjast á að rúmlega 99% nemenda stunda nám í almennum skólum auk hinna (>1%) sem eru í sérskólum og sérdeildum. Hvað skýrir muninn á hlutfallslegum fjölda sem nýtur sérkennslu í þessum tveimur löndum? Eru einhver tengsl milli fjölda sérkennslunemenda og frammistöðu landa í PISA-könnunum?Sérkennsla – ólík viðmið Opinber hlutföll um nemendur sem njóta sérkennslu á Íslandi og í Noregi eru ósamanburðarhæf þar sem þau fela ekki í sér sömu viðmið. Á Íslandi felur sérkennsla í sér aðstoð við þrjá eftirtalda hópa nemenda:1. Nemendur sem hafa fengið formlega greiningu á námserfiðleikum sínum og eru í almenna skólakerfinu, í sérskólum og sérdeildum.2. Nemendur sem EKKI hafa fengið formlega greiningu á námserfiðleikum sínum. Í þessum hópi geta verið nemendur sem t.d. bíða greiningar eða eru taldir geta náð sér á strik með stuttu inngripi við nám eða hegðun.3. Nemendur sem læra íslensku sem annað móðurmál. Hlutfall nemenda í sérkennslu sem var rúmlega 28% á Íslandi skólaárið 2014-2015, er meðaltal úr átta landshlutum (hæst 32%, lægst 22%). Allir nemendur telja jafnt inn í 28% hlutfallið, hvort sem þeir fá margar eða fáar sérkennslustundir, hvort þær fara fram inni í bekk eða utan, í litlum hópi eða einstaklingslega. Í Noregi felur sérkennsluhlutfallið (8%) eingöngu í sér nemendur með formlegar greiningar (sjá 1. lið), oftast frá sálfræðiskrifstofum sveitarfélaganna. Þetta eru nemendur sem verst nýta námið af þeim 25% sem einnig eiga í erfiðleikum með það (Norges offentlege utgreiingar:2009:18). Undirritaðri er ókunnugt um hvernig skólar í Noregi mæta nemendum með námserfiðleika en ekki formlega greinda (sjá 2. lið). Mér er hins vegar kunnugt um að 7% norskra nemenda með annað móðurmál fengu kennslu í norsku sl. skólaár. Sú kennsla er ekki skilgreind sem sérkennsla (sjá 3. lið). Annað dæmi um ólíka skilgreiningu á sérkennslu og þar með ósamanburðarhæfa við bæði Ísland og Noreg er sú danska. Í Danmörku eru eingöngu þeir nemendur skráðir opinberlega í sérkennslu sem fá að lágmarki 13,5 sérkennslustundir á viku.Um tengsl milli sérkennslu og PISA-kannana Framangreint sýnir að samanburður milli landa á sérkennsluþörf nemenda út frá opinberum tölum getur verið bæði varasamur og villandi fyrir umræðuna s.s um tengsl milli hlutfalls nemenda í sérkennslu og árangurs í PISA. Tölur um hvort tveggja voru í viðtalinu við Hermund birtar með neikvæðum formerkjum. Hvernig ber þá að túlka góðan árangur í PISA-könnunum og hátt sérkennsluhlutfall eins og í Finnlandi og Garðabæ (mbl. 12.12. 2013)? Í fyrsta lagi ber að skoða það sem liggur á bak við sérkennsluhlutföll. Í öðru lagi getur hátt hlutfall sérkennslu verið jákvætt, þ.e. bent til að þjónusta við fjölbreyttan nemendahóp sé góð. Heimildir: 06spesialpedagogikk 2013:5; Nordisk forbund for specialpedagogikk; www.hagstofa.is;
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun
Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar
Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar
Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun