Margslunginn texti og miklar tilfinningar Gunnþóra Gunnarsdóttir skrifar 3. október 2015 10:15 Þorsteinn, Elma Lísa og Kristín búa sig undir frumsýningu með bros á vör. Vísir/Vilhelm Lokaæfing gerist í byrgi undir heimili hjóna sem þau Elma Lísa Gunnarsdóttir og Þorsteinn Bachmann leika. „Það er karlmaðurinn sem hefur frumkvæði að því að fara niður í þetta heimasmíðaða byrgi til að æfa endalok heimsins, því í hans huga er það ekki spurning um hvort heimurinn farist, heldur hvenær,“ lýsir Þorsteinn. Elma Lísa tekur þar upp þráðinn. „Okkar áhersla er á samband þeirra hjónanna og hvernig þeim líður þegar þau eru búin að loka sig af. Í byrjun áttar konan sig ekki á því hvað maðurinn er búinn að koma henni út í, þetta er æfing og hún veit ekki hversu lengi þau munu dvelja þarna niðri.“ Þriðja hlutverk sýningarinnar er í höndum Kristínar Pétursdóttur sem er nýútskrifaður leikari. Hún leikur píanónemanda konunnar. „Þegar stúlkan kemur niður í byrgið verða viss hvörf í verkinu,“ segir Kristín og Elma Lísa bætir við: „Konan lítur svolítið á hana eins og dóttur sína og stúlkunni rennur til rifja að sjá konuna sem hún þekkir svo vel, í svona aðstæðum.“ Leikararnir eru sammála um að Lokaæfing sé margslungið verk og taki á flestum þáttum mannlegrar tilveru. Hver og einn áhorfandi geti jafnvel túlkað það á sinn hátt. Höfundurinn, Svava Jakobsdóttir hafi verið mikill brautryðjandi í jafnréttisbaráttu kvenna en þó vissulega sé fjallað um stöðu kynjanna í þessu verki þá sé fókusinn víður. „Þetta er leikrit um tilvist mannsins á jörðinni, hvernig hann hefur tapað tengslum við lífið, er hættur að treysta því og bara farinn að treysta á sjálfan sig til þess að lifa af. Það vekur hjá honum skorthugsun sem aftur veldur ofsóknarkennd,“ lýsir Þorsteinn. „Óttinn er grunnþemað í verkinu.“ Elma Lísa segir áhugavert að takast á við margslunginn texta verksins, mikil hvörf og stórar tilfinningar. Frumgerð af Lokaæfingu var sett upp fyrst árið 1983, síðan gerði Svava róttækar breytingar á því og sú útgáfa var frumsýnd í Kaupmannahöfn 1987 og hjá Leikfélagi Akureyrar sama ár. Það er sú leikgerð sem nú er unnið með og hún hefur aldrei verið sýnd í Reykjavík áður. En telja leikararnir hana eiga jafn mikið erindi nú og á níunda áratugnum? „Okkur finnst það já. Góð leikverk standast alltaf tímans tönn og hægt er að setja þau upp á öllum tímum,“ svarar Elma Lísa. Lokaæfing er sett upp í tilefni af 100 ára afmæli kosningarréttar kvenna. Höfundurinn, Svava Jakobsdóttir hefði orðið 85 ára þann 4. október og leikhópurinn Háaloftið stendur að frumsýningunni á afmælisdeginum. Leikstjóri er Tinna Hrafnsdóttir. Uppsetningin er hluti af lestrarhátíð Bókmenntaborgar sem í ár er tileinkuð Svövu og hennar verkum. Leikritið tekur um einn og hálfan tíma í flutningi og ekki er um neina pásu að ræða. „Við erum þess fullviss að áhorfendur gangi hugsandi út,“ segir Þorsteinn. „Í þessu verki eru svo margir þræðir.“ Menning Mest lesið Nígeríusvindlarinn reyndist vera bróðir hans Lífið Arkitekt dýrasta húss Íslandssögunnar selur í Fossvogi Lífið Cox segir Phoenix ömurlegan sem Napóleon Bíó og sjónvarp Talin ólíklegust til að komast áfram Lífið Á slóðum Arabíu Lárens með Anthony Hopkins Bíó og sjónvarp Kom öllum að óvörum með fleiri lögum í nótt Tónlist Féllust í faðma á tilfinningaríkri stundu Lífið Mesta hættan í unglingaherberginu Lífið Bauð öllum bæjarbúum í matarboð Lífið Komu saman vegna þrjátíu ára afmælis Pulp Fiction Bíó og sjónvarp Fleiri fréttir Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein „Kannski var ég ekki að pæla í algebru því mamma mín var að deyja“ Listamaðurinn á bak við Áfanga í Viðey látinn Eliza hlaut heiðursverðlaun Fyrsta alþjóðlega barokkhátíðin í Reykjavík Gerður Kristný hlýtur virt norsk bókmenntaverðlaun Hættir sem leikhússtjóri og hefur störf í ráðuneytinu Myndaveisla: Sex listrænum áratugum fagnað með glæsilegri sýningu Amanda og Brák meðal handhafa Íslensku myndlistarverðlaunanna Kaflaskil í íslenskri menningarsögu Hjartnæm stund Guðna með Herði og Kára Grindavíkurbær heiðursgestur Menningarnætur 2024 Kristín Ómarsdóttir meðal þeirra sem hlaut Fjöruverðlaunin Síðasta verk Nóbelsverðlaunahafans gefið út gegn hans eigin óskum Listræn og lífleg starfsemi í gömlu Áburðarverksmiðjunni Myndaveisla: Yfir þúsund manns í listrænu fjöri í Hveragerði Myndaveisla: Þotulið hönnunarbransans fagnaði með stæl Myndaveisla: Fullt út úr dyrum og næstum uppselt fyrir opnun „Óþekka barnið“ í íslenskri myndlist fer nýjar leiðir Íslensk strandmenning í brennidepli á Akranesi Þrífst vel í brjálaðri vinnumenningu í New York Samtal við mömmu sem olli straumhvörfum Sjá meira
Lokaæfing gerist í byrgi undir heimili hjóna sem þau Elma Lísa Gunnarsdóttir og Þorsteinn Bachmann leika. „Það er karlmaðurinn sem hefur frumkvæði að því að fara niður í þetta heimasmíðaða byrgi til að æfa endalok heimsins, því í hans huga er það ekki spurning um hvort heimurinn farist, heldur hvenær,“ lýsir Þorsteinn. Elma Lísa tekur þar upp þráðinn. „Okkar áhersla er á samband þeirra hjónanna og hvernig þeim líður þegar þau eru búin að loka sig af. Í byrjun áttar konan sig ekki á því hvað maðurinn er búinn að koma henni út í, þetta er æfing og hún veit ekki hversu lengi þau munu dvelja þarna niðri.“ Þriðja hlutverk sýningarinnar er í höndum Kristínar Pétursdóttur sem er nýútskrifaður leikari. Hún leikur píanónemanda konunnar. „Þegar stúlkan kemur niður í byrgið verða viss hvörf í verkinu,“ segir Kristín og Elma Lísa bætir við: „Konan lítur svolítið á hana eins og dóttur sína og stúlkunni rennur til rifja að sjá konuna sem hún þekkir svo vel, í svona aðstæðum.“ Leikararnir eru sammála um að Lokaæfing sé margslungið verk og taki á flestum þáttum mannlegrar tilveru. Hver og einn áhorfandi geti jafnvel túlkað það á sinn hátt. Höfundurinn, Svava Jakobsdóttir hafi verið mikill brautryðjandi í jafnréttisbaráttu kvenna en þó vissulega sé fjallað um stöðu kynjanna í þessu verki þá sé fókusinn víður. „Þetta er leikrit um tilvist mannsins á jörðinni, hvernig hann hefur tapað tengslum við lífið, er hættur að treysta því og bara farinn að treysta á sjálfan sig til þess að lifa af. Það vekur hjá honum skorthugsun sem aftur veldur ofsóknarkennd,“ lýsir Þorsteinn. „Óttinn er grunnþemað í verkinu.“ Elma Lísa segir áhugavert að takast á við margslunginn texta verksins, mikil hvörf og stórar tilfinningar. Frumgerð af Lokaæfingu var sett upp fyrst árið 1983, síðan gerði Svava róttækar breytingar á því og sú útgáfa var frumsýnd í Kaupmannahöfn 1987 og hjá Leikfélagi Akureyrar sama ár. Það er sú leikgerð sem nú er unnið með og hún hefur aldrei verið sýnd í Reykjavík áður. En telja leikararnir hana eiga jafn mikið erindi nú og á níunda áratugnum? „Okkur finnst það já. Góð leikverk standast alltaf tímans tönn og hægt er að setja þau upp á öllum tímum,“ svarar Elma Lísa. Lokaæfing er sett upp í tilefni af 100 ára afmæli kosningarréttar kvenna. Höfundurinn, Svava Jakobsdóttir hefði orðið 85 ára þann 4. október og leikhópurinn Háaloftið stendur að frumsýningunni á afmælisdeginum. Leikstjóri er Tinna Hrafnsdóttir. Uppsetningin er hluti af lestrarhátíð Bókmenntaborgar sem í ár er tileinkuð Svövu og hennar verkum. Leikritið tekur um einn og hálfan tíma í flutningi og ekki er um neina pásu að ræða. „Við erum þess fullviss að áhorfendur gangi hugsandi út,“ segir Þorsteinn. „Í þessu verki eru svo margir þræðir.“
Menning Mest lesið Nígeríusvindlarinn reyndist vera bróðir hans Lífið Arkitekt dýrasta húss Íslandssögunnar selur í Fossvogi Lífið Cox segir Phoenix ömurlegan sem Napóleon Bíó og sjónvarp Talin ólíklegust til að komast áfram Lífið Á slóðum Arabíu Lárens með Anthony Hopkins Bíó og sjónvarp Kom öllum að óvörum með fleiri lögum í nótt Tónlist Féllust í faðma á tilfinningaríkri stundu Lífið Mesta hættan í unglingaherberginu Lífið Bauð öllum bæjarbúum í matarboð Lífið Komu saman vegna þrjátíu ára afmælis Pulp Fiction Bíó og sjónvarp Fleiri fréttir Nýr safnstjóri Listasafnsins á Akureyri Þau eru tilnefnd til Maístjörnunnar Eigandinn heltekinn af skrímslaverkunum hans Sindra Kveður Tjarnarbíó: „Of lítið og of seint“ Þessi voru tilnefnd til barna- og unglingabókmenntaverðlauna Norðurlandaráðs Vatnið alltaf heillað þrátt fyrir mikla hræðslu Stórglæsilegar stjörnur á Eddunni Á ferð með mömmu hlaut níu Eddur Ætlar aldrei að setjast í helgan stein „Kannski var ég ekki að pæla í algebru því mamma mín var að deyja“ Listamaðurinn á bak við Áfanga í Viðey látinn Eliza hlaut heiðursverðlaun Fyrsta alþjóðlega barokkhátíðin í Reykjavík Gerður Kristný hlýtur virt norsk bókmenntaverðlaun Hættir sem leikhússtjóri og hefur störf í ráðuneytinu Myndaveisla: Sex listrænum áratugum fagnað með glæsilegri sýningu Amanda og Brák meðal handhafa Íslensku myndlistarverðlaunanna Kaflaskil í íslenskri menningarsögu Hjartnæm stund Guðna með Herði og Kára Grindavíkurbær heiðursgestur Menningarnætur 2024 Kristín Ómarsdóttir meðal þeirra sem hlaut Fjöruverðlaunin Síðasta verk Nóbelsverðlaunahafans gefið út gegn hans eigin óskum Listræn og lífleg starfsemi í gömlu Áburðarverksmiðjunni Myndaveisla: Yfir þúsund manns í listrænu fjöri í Hveragerði Myndaveisla: Þotulið hönnunarbransans fagnaði með stæl Myndaveisla: Fullt út úr dyrum og næstum uppselt fyrir opnun „Óþekka barnið“ í íslenskri myndlist fer nýjar leiðir Íslensk strandmenning í brennidepli á Akranesi Þrífst vel í brjálaðri vinnumenningu í New York Samtal við mömmu sem olli straumhvörfum Sjá meira