Lyfjaverð á Íslandi Jakob Falur Garðarsson skrifar 27. desember 2011 06:00 Í síðasta mánuði kom út athyglisverð skýrsla Ríkisendurskoðunar, Þróun lyfjakostnaðar 2008-2010. Rétt er að rifja upp að árið 2005 gaf Ríkisendurskoðun út sambærilega skýrslu sem sýndi fram á að lyfjaverð á Íslandi var hærra en í helstu samanburðarlöndum okkar. Sú spurning sem Ríkisendurskoðun leggur til grundvallar í hinni nýju skýrslu er því áhugaverð og hlýtur að vekja forvitni almennings: er lyfjaverð á Íslandi svipað og á Norðurlöndunum? Niðurstaða Ríkisendurskoðunar er afdráttarlaus og er svarið við spurningunni einfalt: já. Á árunum 2009-2010 er meðaltal smásölu- og heildsöluverðs á völdum númerum sem Ríkisendurskoðun athugaði meira að segja orðið lægra en í nágrannalöndunum. „Þessi athugun gefur vísbendingar um að verð á þeim lyfjum sem seld eru hér sé nú sambærilegt verði sömu lyfja á hinum Norðurlöndunum," segir í skýrslu Ríkisendurskoðunar. Þótt niðurstaðan komi ekki á óvart þeim sem gerst þekkja til málaflokksins hlýtur hún óneitanlega að vera almenningi og stjórnvöldum ánægjuefni. Frumtök hafa ítrekað bent á þessa staðreynd, þó oft megi álykta af fjölmiðlaumræðu að hið gagnstæða sé staðreyndin. Frábær árangur á litlu markaðssvæðiNiðurstaða Ríkisendurskoðunar staðfestir þann frábæra árangur sem m.a. er fenginn með sameiginlegu átaki stjórnvalda og frumlyfjaframleiðenda. Einu helsta markmiði lyfjalaganna, sem lýtur að samanburðarhæfu lyfjaverði við hin Norðurlandaríkin, hefur verið náð. Þetta er ennfremur ánægjuleg niðurstaða í ljósi smæðar íslenska markaðsins sem hefur ekki staðið í vegi fyrir því að tekist hafi að halda lyfjakostnaði ríkisins í skefjum undanfarin ár. Þrátt fyrir fámennið standa Íslendingar ekki höllum fæti. Þvert á móti bjóðast okkur lyfin á sambærilegu verði og íbúum fjölmennari landa. Ríkisendurskoðun tekur sérstaklega til þess hve lítill íslenski markaðurinn er og bendir réttilega á að „miðað við fámennið á Íslandi er ekki við því að búast að Íslendingum standi til boða að kaupa lyf á sama verði og íbúum fjölmennari landa." Sem er samt raunin. Það eru stóru tíðindin í skýrslu Ríkisendurskoðunar. Slíkt er sjaldnast tilfellið þegar samanburður á vörum og þjónustu er gerður á milli Íslands og annarra landa. Loks má auðvitað bæta við að kostnaður framleiðanda miðað við okkar þekktu höfðatölu er mun hærri á Íslandi, enda þarf að standa undir kostnaðarsömu opinberu eftirliti, ýmiss konar skráningargjöldum og árgjöldum, merkja lyfin á vissan hátt og tryggja lágmarksbirgðahald í landinu. Geð- og taugalyf allt að 17,6% ódýrariSé rýnt í skýrsluna kemur í ljós að mestur munurinn er í flokki geð- og taugalyfja. Munurinn er mestur á milli Íslands og Danmerkur en lyfin eru 17,6% ódýrari en þar og 0,6% ódýrari en í Noregi. Fjöldi sjúklinga tekur þessi lyf og er þetta því stór útgjaldaliður hjá Sjúkratryggingum Íslands (SÍ). Þetta kemur SÍ ánægjulega á óvart því hefðu magn-, gengis- og verðlagsbreytingar átt að leiða til 3,2% hækkunar á lyfjakostnaði, en raunin varð 10,8% lækkun. Sé skýrslan dregin fram í eina málsgrein er hún á þessa leið: Lyfjaverð á Íslandi er sambærilegt, jafnvel lægra, en verð í nágrannalöndunum og af því mega allir hlutaðeigandi vera mjög stoltir. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson Skoðun Breiðholt brennur Eðvarð Hilmarsson Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hvar er híbýlaauður? Anna María Bogadóttir skrifar Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan skrifar Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun Uppskera að vori Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Skoðun Er menning stórmál? Ingibjörg Ösp Stefánsdóttir skrifar Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Leikskólamál eru forgangsmál Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Himinhátt innanlandsflug Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hefur allt sem þarf Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju að gera rekstraráætlun? Karl Sólnes Jónsson skrifar Skoðun Norskur skammtímagróði Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Æpandi vanþekking Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Mannréttindi sama hvað Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Helga Þórisdóttir og fjöregg íslenskrar þjóðar Páll Torfi Önundarson skrifar Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson skrifar Skoðun Ótímabundin ráðgjöf til ríkisstjórnar Snæbjörn Brynjarsson skrifar Skoðun Lykillinn að orkuskiptunum er úr áli Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar Skoðun „Vitum ekkert hvað við erum að gera“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nýtt örorkukerfi – verra þeirra réttlæti Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar Skoðun Þurfum við að koma Íslandi aftur á rétta braut? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Sjá meira
Í síðasta mánuði kom út athyglisverð skýrsla Ríkisendurskoðunar, Þróun lyfjakostnaðar 2008-2010. Rétt er að rifja upp að árið 2005 gaf Ríkisendurskoðun út sambærilega skýrslu sem sýndi fram á að lyfjaverð á Íslandi var hærra en í helstu samanburðarlöndum okkar. Sú spurning sem Ríkisendurskoðun leggur til grundvallar í hinni nýju skýrslu er því áhugaverð og hlýtur að vekja forvitni almennings: er lyfjaverð á Íslandi svipað og á Norðurlöndunum? Niðurstaða Ríkisendurskoðunar er afdráttarlaus og er svarið við spurningunni einfalt: já. Á árunum 2009-2010 er meðaltal smásölu- og heildsöluverðs á völdum númerum sem Ríkisendurskoðun athugaði meira að segja orðið lægra en í nágrannalöndunum. „Þessi athugun gefur vísbendingar um að verð á þeim lyfjum sem seld eru hér sé nú sambærilegt verði sömu lyfja á hinum Norðurlöndunum," segir í skýrslu Ríkisendurskoðunar. Þótt niðurstaðan komi ekki á óvart þeim sem gerst þekkja til málaflokksins hlýtur hún óneitanlega að vera almenningi og stjórnvöldum ánægjuefni. Frumtök hafa ítrekað bent á þessa staðreynd, þó oft megi álykta af fjölmiðlaumræðu að hið gagnstæða sé staðreyndin. Frábær árangur á litlu markaðssvæðiNiðurstaða Ríkisendurskoðunar staðfestir þann frábæra árangur sem m.a. er fenginn með sameiginlegu átaki stjórnvalda og frumlyfjaframleiðenda. Einu helsta markmiði lyfjalaganna, sem lýtur að samanburðarhæfu lyfjaverði við hin Norðurlandaríkin, hefur verið náð. Þetta er ennfremur ánægjuleg niðurstaða í ljósi smæðar íslenska markaðsins sem hefur ekki staðið í vegi fyrir því að tekist hafi að halda lyfjakostnaði ríkisins í skefjum undanfarin ár. Þrátt fyrir fámennið standa Íslendingar ekki höllum fæti. Þvert á móti bjóðast okkur lyfin á sambærilegu verði og íbúum fjölmennari landa. Ríkisendurskoðun tekur sérstaklega til þess hve lítill íslenski markaðurinn er og bendir réttilega á að „miðað við fámennið á Íslandi er ekki við því að búast að Íslendingum standi til boða að kaupa lyf á sama verði og íbúum fjölmennari landa." Sem er samt raunin. Það eru stóru tíðindin í skýrslu Ríkisendurskoðunar. Slíkt er sjaldnast tilfellið þegar samanburður á vörum og þjónustu er gerður á milli Íslands og annarra landa. Loks má auðvitað bæta við að kostnaður framleiðanda miðað við okkar þekktu höfðatölu er mun hærri á Íslandi, enda þarf að standa undir kostnaðarsömu opinberu eftirliti, ýmiss konar skráningargjöldum og árgjöldum, merkja lyfin á vissan hátt og tryggja lágmarksbirgðahald í landinu. Geð- og taugalyf allt að 17,6% ódýrariSé rýnt í skýrsluna kemur í ljós að mestur munurinn er í flokki geð- og taugalyfja. Munurinn er mestur á milli Íslands og Danmerkur en lyfin eru 17,6% ódýrari en þar og 0,6% ódýrari en í Noregi. Fjöldi sjúklinga tekur þessi lyf og er þetta því stór útgjaldaliður hjá Sjúkratryggingum Íslands (SÍ). Þetta kemur SÍ ánægjulega á óvart því hefðu magn-, gengis- og verðlagsbreytingar átt að leiða til 3,2% hækkunar á lyfjakostnaði, en raunin varð 10,8% lækkun. Sé skýrslan dregin fram í eina málsgrein er hún á þessa leið: Lyfjaverð á Íslandi er sambærilegt, jafnvel lægra, en verð í nágrannalöndunum og af því mega allir hlutaðeigandi vera mjög stoltir.
Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar
Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar
Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar
Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun