Krísustjórnun sambandsslita og atvinnumissis Andrés Jónsson skrifar 29. júlí 2015 10:15 Vinsæll forstjóri í stóru íslensku fyrirtæki var hrókur alls fagnaðar. Hann mátti á tímabili sjá alls staðar, á ráðstefnum, fundum, frumsýningum og á vinsælustu veitingastöðum borgarinnar. Þegar hann var skyndilega rekinn sem forstjóri þá hvarf hann hins vegar gersamlega sjónum. Af hverju fannst honum hann þurfa að fara í felur? Gerði það persónulega krísu hans, að hafa misst fína forstjórastólinn, kannski enn verri að bregðast þannig við? Sendi það þau skilaboð að hann væri bugaður og brotinn? Fólk sem hættir í ástarsambandi í dag gerir það yfirleitt að sínu fyrsta verki að þurrka út allar myndir á Facebook þar sem fyrrverandi makinn sést. Telst það kannski krísustjórnun? Sambandsslit uppfylla vissulega mörg sömu skilyrðin og krísur fyrirtækja og stofnana. Það verður mikið rask á daglegum heimilisrekstri, fjárhagurinn skaðast, samskipti við vini og fjölskyldu fara í uppnám, andleg líðan fólks versnar en um leið verður það að peppa sig upp í að sinna fjölmörgum verkefnum sem krísunni fylgja og loks þarf að gera drög að því að laða til sín nýjan maka/viðskiptavini. Nýlega einhleypir fara í ræktina, fyrirtæki taka upp nýtt nafn, atvinnulausir fara í nám. Yfirmanni ríkisstofnunar var bolað úr starfi. Væri hann þegar kominn með nýtt embætti í dag ef hann hefði tekist á við breytta hagi sína með prinsippum krísustjórnunar? Ef hann hefði gengist við sínum hlut og ef hann hefði forðast að mála sig upp sem fórnarlamb í málinu. Það er stórhættulegt fyrir fólk í slíkri stöðu að næra biturð í garð náungans. Í starfi mínu hjá Góðum samskiptum hittum við reglulega fólk skömmu eftir að krísan dynur yfir. Fyrstu viðbrögð fólks eru gjarnan reiði, því næst afneitun og lömun. Fólk langar helst að skríða inn í skel. Afneitunin birtist í frösum eins og: „Les einhver þennan fjölmiðil hvort sem er?“, „Þetta verður gleymt á morgun“ og „Af hverju gera þau ekki fréttir um samkeppnisaðila minn, hann er miklu verri!“ Til að komast í gegnum áfallið þá gera þau lítið úr krísunni og efast um að hún hafi nokkur langtímaáhrif. Það gæti ekki verið fjær sannleikanum. Þvert á móti þá berum við krísurnar eins og ör á sálinni. Þegar maður hittir fólk sem hefur lent í kastljósi fjölmiðla vegna krísu þá er það yfirleitt enn að vinna úr storminum, jafnvel mörgum árum og áratugum síðar. Kunningi minn rakst á einn reynslumesta flugstjóra Malaysian Airlines á flugvelli skömmu eftir að flugvél félagsins var skotin niður yfir Úkraínu en það var önnur vélin sem flugfélagið tapaði með manni og mús á nokkurra mánaða tímabili. Hann spurði um líðan hans. Svarið var: „Við vorum lítið flugfélag, eiginlega eins og fjölskylda, ég þekkti alla áhafnarmeðlimi sem voru um borð í vélinni sem var skotin niður, ALLA!“ Svo fór hann að gráta. Þessi flugstjóri er kominn í leyfi, eins og flestir aðrir sem unnið höfðu hjá Malaysian lengi. Ólíklegt er að flest þau fljúgi nokkurn tíma á ný sem áhafnarmeðlimir. Þegar er búið að endurnýja flestar áhafnirnar og verið er að breyta um nafn á flugfélaginu. Krísur hafa víðtækar afleiðingar og það eru einmitt oft eftirköstin sem eru vanmetin af stjórnendum fyrirtækja. Flest stór fyrirtæki eru þó með áætlun tilbúna ef upp koma krísur og æfa hana jafnvel reglulega. Þau vita sem er að orðspor sem byggt er upp á löngum tíma getur tapast á svipstundu. Samfélagsmiðlar breiða hratt út slæmar fregnir. Fjölmiðlar endurbirta fréttir annarra og það gerir ekki aðeins örðugt að leiðrétta rangar upplýsingar, heldur geta þær orðið grundvöllur þess hvernig fréttaumfjöllun þróast. Tíminn sem þú hefur til að ná stjórn á frétt er núorðið nær enginn. Sá sem þetta skrifar hefur nokkrum sinnum verið rekinn. Við höfum líka flest upplifað sorgina sem fylgir sambandsslitum, þegar sú framtíð sem virtist bíða okkar hverfur eins og dögg fyrir sólu. Hvort sem það er skilnaður, brottrekstur eða eitthvert af öðrum algengum áföllum sem við verðum fyrir á lífsleiðinni þá geta rétt viðbrögð skipt miklu um áhrifin sem þau hafa á okkur, bæði til langs og skamms tíma. Rétt viðbrögð í öllum þessum aðstæðum eru að horfast í augu við staðreyndir, líta í eigin barm, veita umhverfinu nauðsynlegar upplýsingar, leita sér aðstoðar og gera betur næst. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Áttu efnaða foreldra eða ekki? Thelma Lind Jóhannsdóttir Skoðun Kennarar – á hraðbraut í kulnun Rakel Linda Kristjánsdóttir Skoðun Meiri pening, takk Gunnar Úlfarsson Skoðun Er of mikill hiti í hleðslunni hjá þér? Ágúst Mogensen Skoðun Af hverju eru kaupin á TM ekki á dagskrá aðalfundar Landsbankans? Ásthildur Lóa Þórsdóttir Skoðun Skortur á möguleikanum á dánaraðstoð leiðir til þess að fólk tekur eigið líf Ingrid Kuhlman Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands – horfum til framtíðar Egill Steinar Ágústsson Skoðun Hvað felst í frumvarpi til laga um breytingu á húsaleigulögum? Hildur Ýr Viðarsdóttir Skoðun Varnargarðar utan um fólkið í Grindavík Guðbrandur Einarsson Skoðun Farsæl hagræðing í kjötiðnaði innan ramma samkeppnislaga Ólafur Stephensen Skoðun Skoðun Skoðun Dánaraðstoð: Læknafélag Íslands skilar ekki auðu Steinunn Þórðardóttir,Oddur Steinarsson,Thelma Kristinsdóttir,Katrín Ragna Kemp,Magdalena Ásgeirsdóttir,Margrét Ólafía Tómasdóttir,Ragnar Freyr Ingvarsson,Teitur Ari Theodórsson,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Áttu efnaða foreldra eða ekki? Thelma Lind Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Farsæl hagræðing í kjötiðnaði innan ramma samkeppnislaga Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Kennarar – á hraðbraut í kulnun Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands – horfum til framtíðar Egill Steinar Ágústsson skrifar Skoðun Er of mikill hiti í hleðslunni hjá þér? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Hvað felst í frumvarpi til laga um breytingu á húsaleigulögum? Hildur Ýr Viðarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju eru kaupin á TM ekki á dagskrá aðalfundar Landsbankans? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Skortur á möguleikanum á dánaraðstoð leiðir til þess að fólk tekur eigið líf Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Varnargarðar utan um fólkið í Grindavík Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Meiri pening, takk Gunnar Úlfarsson skrifar Skoðun Gervigreind og máttur tungumálsins Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Sameinum 2. og 3. deild karla í knattspyrnu Bergvin Oddsson skrifar Skoðun Skynsamlegt að selja Íslandsbanka Teitur Björn Einarsson skrifar Skoðun Gleymdu börnin Kolbrún Pálsdóttir skrifar Skoðun Vinstri gráir Yngvi Óttarsson skrifar Skoðun Bændur eru líka neytendur Eyjólfur Ingvi Bjarnason skrifar Skoðun Hlutabréfafjárfesting er langtímafjárfesting Davíð Björnsson skrifar Skoðun Stuðningur úr óvæntri átt Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Loftslagsmál eru orkumál Nótt Thorberg skrifar Skoðun Framsókn klárar verkin Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Þjóðarópera - stórt skref til framtíðar Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Veiðum hval - virðum lög Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Bestu árin Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Sigríður Gísladóttir skrifar Skoðun Brunavarnir á byggingarsvæðum Böðvar Tómasson skrifar Skoðun Rödd þjóðarinnar Arnar Þór Jónsson skrifar Skoðun Opið bréf til matvælaráðherra - dýraníð í Borgarbyggð Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun 1.500 undirskriftir fyrir forseta Björn Leví Gunnarsson,Indriði Ingi Stefánsson skrifar Skoðun Líknardeild Landspítala 25 ára Ólöf Ásdís Ólafsdóttir,Arna Dögg Einarsdóttir skrifar Skoðun Hverjum er treystandi? Tjáningarfrelsið og upplýst umræða Helgi Áss Grétarsson skrifar Sjá meira
Vinsæll forstjóri í stóru íslensku fyrirtæki var hrókur alls fagnaðar. Hann mátti á tímabili sjá alls staðar, á ráðstefnum, fundum, frumsýningum og á vinsælustu veitingastöðum borgarinnar. Þegar hann var skyndilega rekinn sem forstjóri þá hvarf hann hins vegar gersamlega sjónum. Af hverju fannst honum hann þurfa að fara í felur? Gerði það persónulega krísu hans, að hafa misst fína forstjórastólinn, kannski enn verri að bregðast þannig við? Sendi það þau skilaboð að hann væri bugaður og brotinn? Fólk sem hættir í ástarsambandi í dag gerir það yfirleitt að sínu fyrsta verki að þurrka út allar myndir á Facebook þar sem fyrrverandi makinn sést. Telst það kannski krísustjórnun? Sambandsslit uppfylla vissulega mörg sömu skilyrðin og krísur fyrirtækja og stofnana. Það verður mikið rask á daglegum heimilisrekstri, fjárhagurinn skaðast, samskipti við vini og fjölskyldu fara í uppnám, andleg líðan fólks versnar en um leið verður það að peppa sig upp í að sinna fjölmörgum verkefnum sem krísunni fylgja og loks þarf að gera drög að því að laða til sín nýjan maka/viðskiptavini. Nýlega einhleypir fara í ræktina, fyrirtæki taka upp nýtt nafn, atvinnulausir fara í nám. Yfirmanni ríkisstofnunar var bolað úr starfi. Væri hann þegar kominn með nýtt embætti í dag ef hann hefði tekist á við breytta hagi sína með prinsippum krísustjórnunar? Ef hann hefði gengist við sínum hlut og ef hann hefði forðast að mála sig upp sem fórnarlamb í málinu. Það er stórhættulegt fyrir fólk í slíkri stöðu að næra biturð í garð náungans. Í starfi mínu hjá Góðum samskiptum hittum við reglulega fólk skömmu eftir að krísan dynur yfir. Fyrstu viðbrögð fólks eru gjarnan reiði, því næst afneitun og lömun. Fólk langar helst að skríða inn í skel. Afneitunin birtist í frösum eins og: „Les einhver þennan fjölmiðil hvort sem er?“, „Þetta verður gleymt á morgun“ og „Af hverju gera þau ekki fréttir um samkeppnisaðila minn, hann er miklu verri!“ Til að komast í gegnum áfallið þá gera þau lítið úr krísunni og efast um að hún hafi nokkur langtímaáhrif. Það gæti ekki verið fjær sannleikanum. Þvert á móti þá berum við krísurnar eins og ör á sálinni. Þegar maður hittir fólk sem hefur lent í kastljósi fjölmiðla vegna krísu þá er það yfirleitt enn að vinna úr storminum, jafnvel mörgum árum og áratugum síðar. Kunningi minn rakst á einn reynslumesta flugstjóra Malaysian Airlines á flugvelli skömmu eftir að flugvél félagsins var skotin niður yfir Úkraínu en það var önnur vélin sem flugfélagið tapaði með manni og mús á nokkurra mánaða tímabili. Hann spurði um líðan hans. Svarið var: „Við vorum lítið flugfélag, eiginlega eins og fjölskylda, ég þekkti alla áhafnarmeðlimi sem voru um borð í vélinni sem var skotin niður, ALLA!“ Svo fór hann að gráta. Þessi flugstjóri er kominn í leyfi, eins og flestir aðrir sem unnið höfðu hjá Malaysian lengi. Ólíklegt er að flest þau fljúgi nokkurn tíma á ný sem áhafnarmeðlimir. Þegar er búið að endurnýja flestar áhafnirnar og verið er að breyta um nafn á flugfélaginu. Krísur hafa víðtækar afleiðingar og það eru einmitt oft eftirköstin sem eru vanmetin af stjórnendum fyrirtækja. Flest stór fyrirtæki eru þó með áætlun tilbúna ef upp koma krísur og æfa hana jafnvel reglulega. Þau vita sem er að orðspor sem byggt er upp á löngum tíma getur tapast á svipstundu. Samfélagsmiðlar breiða hratt út slæmar fregnir. Fjölmiðlar endurbirta fréttir annarra og það gerir ekki aðeins örðugt að leiðrétta rangar upplýsingar, heldur geta þær orðið grundvöllur þess hvernig fréttaumfjöllun þróast. Tíminn sem þú hefur til að ná stjórn á frétt er núorðið nær enginn. Sá sem þetta skrifar hefur nokkrum sinnum verið rekinn. Við höfum líka flest upplifað sorgina sem fylgir sambandsslitum, þegar sú framtíð sem virtist bíða okkar hverfur eins og dögg fyrir sólu. Hvort sem það er skilnaður, brottrekstur eða eitthvert af öðrum algengum áföllum sem við verðum fyrir á lífsleiðinni þá geta rétt viðbrögð skipt miklu um áhrifin sem þau hafa á okkur, bæði til langs og skamms tíma. Rétt viðbrögð í öllum þessum aðstæðum eru að horfast í augu við staðreyndir, líta í eigin barm, veita umhverfinu nauðsynlegar upplýsingar, leita sér aðstoðar og gera betur næst.
Skortur á möguleikanum á dánaraðstoð leiðir til þess að fólk tekur eigið líf Ingrid Kuhlman Skoðun
Skoðun Dánaraðstoð: Læknafélag Íslands skilar ekki auðu Steinunn Þórðardóttir,Oddur Steinarsson,Thelma Kristinsdóttir,Katrín Ragna Kemp,Magdalena Ásgeirsdóttir,Margrét Ólafía Tómasdóttir,Ragnar Freyr Ingvarsson,Teitur Ari Theodórsson,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Hvað felst í frumvarpi til laga um breytingu á húsaleigulögum? Hildur Ýr Viðarsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju eru kaupin á TM ekki á dagskrá aðalfundar Landsbankans? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar
Skoðun Skortur á möguleikanum á dánaraðstoð leiðir til þess að fólk tekur eigið líf Ingrid Kuhlman skrifar
Skortur á möguleikanum á dánaraðstoð leiðir til þess að fólk tekur eigið líf Ingrid Kuhlman Skoðun