Kerfið stjórnar Gunnlaugur Stefánsson skrifar 2. desember 2016 07:00 Kerfin eiga að þjóna fólkinu. En það getur breyst fljótt, ef kerfið er farið að snúast um að viðhalda sjálfu sér. Þá verður til skipulag með innbyggðum hvata um að verja fjárhagslega stöðu sína óháð þjónustunni við fólkið. Þar skapast lítið svigrúm svo hjartað megi einhverju ráða. Hér er ekki við starfsfólkið að sakast sem líður líka fyrir kerfishyggjuna. Margrét var rúmlega áttræð. Á einu ári var hún flutt þrisvar sinnum með sjúkrabifreið meðvitundarlítil af heimili sínu á bráðamóttökuna á Landspítalanum. Þar var alltaf tekið á móti henni af alúð. Eftir nákvæma skoðun var aðstandendum sagt að hún þjáðist af vannæringu og ofþornun. Síðan var henni komið fyrir á deild á sjúkrahúsinu. Það tók Margréti drjúgan tíma að safna þreki á ný og á meðan gat hún ekki verið heima hjá sér. Á einu ári dvaldi Margrét á sex heilbrigðisstofnunum á höfuðborgarsvæðinu, stundum með viðdvöl heima hjá sér á milli flutninga. En allar nýjar innlagnir áttu sameiginlegt, að á móti henni var tekið eins og hún hefði aldrei verið í samskiptum við heilbrigðiskerfið. Sömu spurningar, nýgerðar rannsóknir endurteknar, fleiri skýrslur, aftur og aftur, jafnvel þó hún hafi verið flutt beint af einni sjúkradeild á aðra. Múrar á milli stofnana og deilda voru rammgerðir. Hvergi nokkurs staðar var að finna aðila í kerfinu sem bar ábyrgð með heildarsýn yfir samskipti Margrétar við heilbrigðiskerfið. Mikið er nú íslenska heilbrigðiskerfið vel efnum búið að geta stundað svona rekstur. Seint um síðir komst Margrét í gegnum frumskóg kerfisins til varanlegrar dvalar á heimili aldraðra og bjó þar við ágæta heilsu um árabil. Þar var séð um að hún fengi nóg að borða og drekka, naut tómstunda og samfélags. Fólkið að störfum hafði svigrúm til að leyfa hjartanu að slá með heimilisfólki, skynja þarfir þess og aðstæður, en lét ekki flókna kerfiskróka stjórna öllum háttum og skipulagi. Væri ekki ráð, að horfa sér nær og spyrja stundum hvort kerfið sé æðra en þjónustan við fólkið? Það gæti kannski líka leitt til þess að fjármunir nýttust betur. Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Laskað stýri, léleg vél og lekur bátur Sigurður Páll Jónsson Skoðun Halldór 20.04.2024 Halldór #Katrín er minn forseti Elín Hirst Skoðun Að skilja íslenskt félagslegt viðmið Valerio Gargiulo Skoðun Kjósum Helgu Þórisdóttur Ragnheiður Stefánsdóttir Skoðun Um sjálfstæði þjóðar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Áttu efnaða foreldra eða ekki? Thelma Lind Jóhannsdóttir Skoðun Gætum jafnræðis og látum ÖLL börn njóta gjaldfrjálsrar grunnmenntunar Erna Reynisdótir Skoðun Má brjóta lög? Sigríður Ólafsdóttir Skoðun Af hverju Helgu Þórisdóttur? Haukur Arnþórsson Skoðun Skoðun Skoðun Laskað stýri, léleg vél og lekur bátur Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun #Katrín er minn forseti Elín Hirst skrifar Skoðun Svart er það og yfirgangur mikill Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Um sjálfstæði þjóðar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Skapandi ónákvæmni tveggja hagfræðinga Sirrý Hallgrímsdóttir skrifar Skoðun Af hverju Helgu Þórisdóttur? Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Kjósum Helgu Þórisdóttur Ragnheiður Stefánsdóttir skrifar Skoðun Má brjóta lög? Sigríður Ólafsdóttir skrifar Skoðun Að skilja íslenskt félagslegt viðmið Valerio Gargiulo skrifar Skoðun Traust og gagnsæi Halldór Auðar Svansson skrifar Skoðun Framtíð Dalanna heillar Garðar Freyr Vilhjálmsson skrifar Skoðun Grunnskóli á krossgötum Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Árnadóttir,Þóra Geirlaug Bjartmarsdóttir skrifar Skoðun Öryggisógnir í breyttum heimi Jóhann Friðrik Friðriksson skrifar Skoðun Höfnum óeðlilegri hagnýtingu sjálfboðaliða Ástþór Jón Ragnheiðarson skrifar Skoðun Að skilja faglega Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Dánaraðstoð: Læknafélag Íslands skilar ekki auðu Steinunn Þórðardóttir,Oddur Steinarsson,Thelma Kristinsdóttir,Katrín Ragna Kemp,Magdalena Ásgeirsdóttir,Margrét Ólafía Tómasdóttir,Ragnar Freyr Ingvarsson,Teitur Ari Theodórsson,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Áttu efnaða foreldra eða ekki? Thelma Lind Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Farsæl hagræðing í kjötiðnaði innan ramma samkeppnislaga Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Kennarar – á hraðbraut í kulnun Rakel Linda Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðiskerfi Íslands – horfum til framtíðar Egill Steinar Ágústsson skrifar Skoðun Er of mikill hiti í hleðslunni hjá þér? Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Hvað felst í frumvarpi til laga um breytingu á húsaleigulögum? Hildur Ýr Viðarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju eru kaupin á TM ekki á dagskrá aðalfundar Landsbankans? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Skortur á möguleikanum á dánaraðstoð leiðir til þess að fólk tekur eigið líf Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Varnargarðar utan um fólkið í Grindavík Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Meiri pening, takk Gunnar Úlfarsson skrifar Skoðun Gervigreind og máttur tungumálsins Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Sameinum 2. og 3. deild karla í knattspyrnu Bergvin Oddsson skrifar Skoðun Skynsamlegt að selja Íslandsbanka Teitur Björn Einarsson skrifar Skoðun Gleymdu börnin Kolbrún Pálsdóttir skrifar Sjá meira
Kerfin eiga að þjóna fólkinu. En það getur breyst fljótt, ef kerfið er farið að snúast um að viðhalda sjálfu sér. Þá verður til skipulag með innbyggðum hvata um að verja fjárhagslega stöðu sína óháð þjónustunni við fólkið. Þar skapast lítið svigrúm svo hjartað megi einhverju ráða. Hér er ekki við starfsfólkið að sakast sem líður líka fyrir kerfishyggjuna. Margrét var rúmlega áttræð. Á einu ári var hún flutt þrisvar sinnum með sjúkrabifreið meðvitundarlítil af heimili sínu á bráðamóttökuna á Landspítalanum. Þar var alltaf tekið á móti henni af alúð. Eftir nákvæma skoðun var aðstandendum sagt að hún þjáðist af vannæringu og ofþornun. Síðan var henni komið fyrir á deild á sjúkrahúsinu. Það tók Margréti drjúgan tíma að safna þreki á ný og á meðan gat hún ekki verið heima hjá sér. Á einu ári dvaldi Margrét á sex heilbrigðisstofnunum á höfuðborgarsvæðinu, stundum með viðdvöl heima hjá sér á milli flutninga. En allar nýjar innlagnir áttu sameiginlegt, að á móti henni var tekið eins og hún hefði aldrei verið í samskiptum við heilbrigðiskerfið. Sömu spurningar, nýgerðar rannsóknir endurteknar, fleiri skýrslur, aftur og aftur, jafnvel þó hún hafi verið flutt beint af einni sjúkradeild á aðra. Múrar á milli stofnana og deilda voru rammgerðir. Hvergi nokkurs staðar var að finna aðila í kerfinu sem bar ábyrgð með heildarsýn yfir samskipti Margrétar við heilbrigðiskerfið. Mikið er nú íslenska heilbrigðiskerfið vel efnum búið að geta stundað svona rekstur. Seint um síðir komst Margrét í gegnum frumskóg kerfisins til varanlegrar dvalar á heimili aldraðra og bjó þar við ágæta heilsu um árabil. Þar var séð um að hún fengi nóg að borða og drekka, naut tómstunda og samfélags. Fólkið að störfum hafði svigrúm til að leyfa hjartanu að slá með heimilisfólki, skynja þarfir þess og aðstæður, en lét ekki flókna kerfiskróka stjórna öllum háttum og skipulagi. Væri ekki ráð, að horfa sér nær og spyrja stundum hvort kerfið sé æðra en þjónustan við fólkið? Það gæti kannski líka leitt til þess að fjármunir nýttust betur. Þessi grein birtist fyrst í Fréttablaðinu.
Skoðun Grunnskóli á krossgötum Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Árnadóttir,Þóra Geirlaug Bjartmarsdóttir skrifar
Skoðun Dánaraðstoð: Læknafélag Íslands skilar ekki auðu Steinunn Þórðardóttir,Oddur Steinarsson,Thelma Kristinsdóttir,Katrín Ragna Kemp,Magdalena Ásgeirsdóttir,Margrét Ólafía Tómasdóttir,Ragnar Freyr Ingvarsson,Teitur Ari Theodórsson,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Hvað felst í frumvarpi til laga um breytingu á húsaleigulögum? Hildur Ýr Viðarsdóttir skrifar
Skoðun Af hverju eru kaupin á TM ekki á dagskrá aðalfundar Landsbankans? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar
Skoðun Skortur á möguleikanum á dánaraðstoð leiðir til þess að fólk tekur eigið líf Ingrid Kuhlman skrifar