Viðskipti innlent

Ísland stefnir í hættu ímyndinni sem framleiðandi hreinnar orku

Þorgeir Helgason skrifar
Reykjanesvirkjun er raforkuver sem virkjar jarðvarma.
Reykjanesvirkjun er raforkuver sem virkjar jarðvarma. vísir/vilhelm
Sala upprunaábyrgða úr landi getur skaðað þá ímynd Íslands að orkuframleiðsla landsins sé hrein og endurnýjanleg. Þetta kemur fram í úttekt sem atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytið lét gera um kerfi upprunaábyrgða raforku á Íslandi.

Upprunaábyrgð er hreinleikavottun á raforku en á síðustu árum hafa íslensk orkufyrirtæki selt slík vottorð í miklu magni úr landi.

Þegar slíkar vottanir eru seldar frá Íslandi til Evrópu þarf að taka með í útreikninga hér á landi samsvarandi magn af raforku sem seld er í Evrópu. Raforka sem framleidd er í Evrópu með jarðefnaeldsneyti og kjarnorku er því bókfærð sem íslensk raforkusala í stað þeirrar grænu orku sem seld er úr landi.

Endurnýjanleg orka var því aðeins 39 prósent af raforkusölu hérlendis árið 2013, 37 prósent orkusölu voru vegna notkunar á jarðefnaeldsneyti og 24 prósent vegna notkunar á kjarnorku. 

Hlutfall endurnýjanlegrar orku var lægst árið 2013
Í úttekt ráðuneytisins er sú spurning vakin upp hvers virði ímynd Íslands sé samanborið við þann hagnað sem orkufyrirtækin gætu haft af sölu upprunaábyrgða úr landi. Til dæmis er íslenskum fyrirtækjum óheimilt að auglýsa vörur sínar og þjónustu með tilvísun til 100 prósent endurnýjanlegrar orku ef þau hafa ekki keypt upprunavottorð af íslenskum orkufyrirtækjum.

Ragnheiður Elín Árnadóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, segir í tilkynningu atvinnuvega- og nýsköpunarráðuneytisins að brýnt sé að staðinn sé vörður um þá ímynd og staðreynd að á Íslandi sé eingöngu framleidd og seld endurnýjanleg orka. Sala orkufyrirtækja á upprunaábyrgðum úr landi samræmist ekki því markmiði að tryggja ímynd Íslands um hreina orkuframleiðslu.

Ragnheiður Elín Árnadóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra.vísir/Anton Brink
Mikil sala var fyrstu árin á vottorðum en hún hefur dregist saman síðustu tvö ár. Vegna sölunnar er kjarnorkuúrgangur núna hluti af raforkuframleiðslu og -notkun hérlendis. Árið 2010 var enginn kjarnorkuúrgangur tengdur raforkunotkun hérlendis. Vegna sölu upprunaábyrgða mátti hins vegar rekja 2,6 tonn af geislavirkum úrgangi til raforkunotkunar hérlendis árið 2011. Árið 2012 var þetta magn 8,4 tonn og um 13 tonn árið 2013.

Samkvæmt upplýsingum frá Landsvirkjun, Orku náttúrunnar og HS Orku var hagnaður orkufyrirtækjanna um það bil 700 milljónir króna á árunum 2011 til ársloka 2015. Á síðustu tveimur árum hefur dregið úr sölu á upprunavottunum úr landi, en í fyrra var endurnýjanleg orka hér á landi 71% af raforkusölu. 

Fréttin birtist fyrst í Fréttablaðinu






Fleiri fréttir

Sjá meira


×