Skoðun

Hvað er umhverfisvæn lausn?

Helgi Lárusson skrifar
Góð grein birtist fyrir stuttu eftir Sigurð Oddsson, þar sem hann velti fyrir sér hvort plastpokar væru umhverfisvænar umbúðir. Greinin var málefnaleg og fróðleg. Vonandi sjáum við fleiri slíkar greinar um umhverfismál.

Vandi í umræðunni um plastpoka er sá að erfitt er að meta umhverfisáhrif þess sem við gerum. Þetta er flókin umræða og margir vinklar á henni. Það að skipta út plastpokum kallar á ýmis vandamál og víst er að lausnin muni að einhverju leyti hafa skaðleg áhrif á umhverfið. Margar fróðlegar greinar hafa verið skrifaðar um umhverfisáhrif þess að skipta út plastpokum. Allar koma þær að einhverjum vandamálum og niðurstaðan hvergi afgerandi. Á að skylda plastpoka sem er hægt að endurvinna eins og plastpoka úr HDPE? Þeir brotna seint niður í náttúrunni og því fylgir að nauðsynlegt er þá að setja upp gott kerfi til að tryggja endurvinnslu. Á að nota bréfpoka? Eins og í grein Sigurðar sem vitnað er í eru þar ýmis ljón í veginum. Á þá að fara í náttúruvæna plastpoka (biodegradable)? Hvað er náttúruvænn poki? Hvað er hann lengi að brotna niður í umhverfinu? Hvernig á að endurvinna slíka poka?

Vandamál eins og þau sem eru í burðarpokum eru til staðar í flestum efnisflokkum. Alls staðar í heiminum er umræða um hvernig megi minnka urðun og brennslu sorps með endurvinnslu. Hér á landi er sem betur fer ýmislegt að gerast og má þar nefna bláu tunnuna sem allir þekkja. Hvað á gera næst? Hvaða aðgerð hefur jákvæð áhrif á umhverfið. Er það næsta að banna plastpoka?

Hugsanleg lausn

Skal hér bent á eina lausn sem hugsanlega getur hjálpað til að svara þessum spurningum. Hún felst í vistferilsgreiningu (life cycle assessment). Með slíkri greiningu er leitast við að meta umhverfisáhrif vöru eða þjónustu á líftíma hennar. Er hún skoðuð út frá vinnslu hráefna, framleiðslu, notkun og förgun miðað við ákveðnar forsendur. Nú nýlega gerðu Endurvinnslan og Úrvinnslusjóður slíka greiningu á endurvinnslu glers en einnig hafa verið gerðar fleiri fróðlegar úttektir með slíkri greiningu, meðal annars vistferilsgreining á pappírs- og plastumbúðum í heimilissorpi á Íslandi. Niðurstaða slíkrar greiningar leitast við að mæla áhrif þess á vistkerfi að gera hluti á ákveðinn hátt. Niðurstaðan mælir áhrif ákveðins ferils á eyðingu ósonlags, svifryk, súrt regn o.fl. Út frá því mætti skoða hvort hægt sé að bæta feril eða breyta honum. Þar með mætti spara t.d. kg af CO2-útblæstri, hráefni sem er takmörkuð auðlind, orku o.fl. Slík greining er því tilraun vísindanna til að mæla hugsanlegan ávinning af einum ferli umfram annan. Slík greining gæti því gefið haldgóða vísbendingu um hvaða leið væri vænlegust t.d. í plastpokamálinu. Að sjálfsögðu kallar slík greining á ýmsar spurningar eins og hvað má umhverfisávinningur kosta? Látum því ósvarað hér.




Skoðun

Skoðun

Er þetta eðli­legt?

Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar

Sjá meira


×