Hvað er það sem við ekki skiljum? Þórunn Pétursdóttir skrifar 5. desember 2015 17:30 Án súrefnis lifum við í örfáar mínútur, án vatns lifum við í nokkra daga, án matar getum við skrimt í mánuð eða tvo. Virk vistkerfi framleiða fæðuna, sjá til þess að súrefni sé til staðar í andrúmsloftinu og miðla til okkar heilnæmu drykkjarvatni. Moldin gegnir lykilhlutverki í að sjá okkur fyrir þessum nauðsynjum. Allir ferlar náttúrunnar byggja á að viðhalda jafnvægi. Hringrásir kolefnis, niturs og vatns innan kerfanna þurfa að haldast heilar og nýting vistkerfa má aldrei verða svo ágeng að þanþol þeirra raskist. Annað er ávísun á vistfræðilegt hrun með tilheyrandi dómínóáhrifum. Jarðvegsvernd ætti því að vera grunnstef í allri auðlindanýtingu á landi. Það virðist mannskepnan þó skilja illa. Meira að segja í allri umræðunni sem á sér stað þessa dagana um loftslagsmál þá virðist bágt ástand vistkerfa jarðar ekki fyllilega tekið með í reikninginn. Það er samt svo augljóst. Mannfólki hefur fjölgað úr 2,5 milljörðum árið 1950 í um 7,3 milljarða í dag. Yfir sama tímabil hafa athafnir okkar haft verulega neikvæð áhrif á ferla vistkerfa heimsins og raskað jafnvægi þeirra harkalega. Um fjórðungi af landvistkerfum jarðarinnar hefur verið raskað fyrir margvíslegan landbúnað með tilheyrandi notkun á tilbúnum áburði og plöntu- og skordýraeitri. Skógeyðing er enn stunduð af fullum þunga víða um heim. Ferskvatnsnotkun hefur tvöfaldast, við stíflum ár og vötn freklega og notum gríðarleg áveitukerfi til að rækta plöntur sem eru vatnsfrekari en umhverfisaðstæður bjóða upp á. Borgvæðing malbikar stöðugt yfir stærra flæmi og stór hluti borgarvistkerfa því steingeld. Semsagt – samhliða aukinni fólksfjölgun og aukinni losun gróðurhúsalofttegunda, mestmegnis af völdum bruna á jarðefnaeldsneyti, skóg- og landeyðingu og landbúnaðar, höfum við valsað óhamin um og umbreytt náttúrulegum ferlum vistkerfanna, úr öllu samhengi við forsendur um jafnvægi og virkar hringrásir! Við þurfum að sjálfsögðu að taka verklega á hvað varðar samdrátt í losun á gróðurhúsalofttegundum en það er aðeins hluti af mun stærri heildarmynd sem má ekki líta framhjá. Jarðvegsvernd og önnur umhverfis- og náttúruvernd er lífstíll sem við sem einstaklingar og þjóð þurfum að tileinka okkur til framtíðar og þannig leggja okkar af mörkunum hér heima fyrir sem og í samfélagi þjóðanna. Þetta eru ekki umfjöllunarefni sem hægt er að afgreiða með átaki og leggja svo til hliðar þar til einhverjum dettur í hug að dusta af þeim rykið og veifa á nýjan leik. Þetta eru einu leiðirnar sem eru raunverulega færar til að bregðast við stöðunni sem við erum sjálf búin að koma okkur í. Við getum ekki lengur flokkað umhverfisvernd til vinstri eða hægri, sem hugsjónamál græningja eða tengt þau við ákveðna trú. Þau snerta okkur öll og eru undirstaða grunnvelferðar. Að lokum, 5. desember er alþjóðlegur dagur jarðvegs – til hamingju með daginn kæra mold! Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir Skoðun Eftirliti með snyrtistofum ábótavant Halla Signý Kristjánsdóttir Skoðun Páskarnir - íhugunarhvatning Árni Stefán Árnason Skoðun Aukinn kraftur með hækkandi sól Bragi Bjarnason Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun Tilbrigðin um enda lífsins Matthildur Björnsdóttir Skoðun Foreldrar með börn í vímuefnaneyslu og úrræði Dagbjört Ósk Steindórsdóttir Skoðun Formaður geðlækna illa áttaður? Vilhjálmur Hjálmarsson Skoðun Skoðun Skoðun Foreldrar með börn í vímuefnaneyslu og úrræði Dagbjört Ósk Steindórsdóttir skrifar Skoðun Páskarnir - íhugunarhvatning Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Aukinn kraftur með hækkandi sól Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Tilbrigðin um enda lífsins Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Tónlist í gleði og sorg Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Eftirliti með snyrtistofum ábótavant Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Markvissar aðgerðir munu skila árangri á húsnæðismarkaði Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Bréf til þjóðarinnar Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir skrifar Skoðun Einokunarmjólk? Hilmar Vilberg Gylfason skrifar Skoðun Má þjóðin ráða? Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Formaður geðlækna illa áttaður? Vilhjálmur Hjálmarsson skrifar Skoðun Hver skipaði bankaráði Landsbankans að kaupa TM? Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Að vera eða vera ekki í samkeppni við sjálfa sig Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Engin námslán fyrir fátækt fólk Gísli Laufeyjarson Höskuldsson skrifar Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar Skoðun Stjórnmálin koma okkur öllum við Arnar Freyr Sigurðsson skrifar Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisráðuneytið er með forystu Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Skaðaminnkun, lækning, hroki og hleypidómar Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Fyrirgefðu mér mín kæra Harpa Sævar Helgi Lárusson skrifar Skoðun Vikan með Gísla Árný Björg Blandon skrifar Skoðun Furðulegar verðlækkanir á mörkuðum Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Varanlegt vopnahlé og sjálfstæð Palestína Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Með of mikil völd Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar Skoðun Er sniðugt að vera með tilgreinda séreign? Guðný Helga Lárusdóttir skrifar Skoðun Ekki þykjast ekki vita neitt Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Athugasemdir við eignaumsýslu Landsbanka Íslands Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Framsókn stendur með bændum og neytendum Hópur þingmanna Framsóknar skrifar Sjá meira
Án súrefnis lifum við í örfáar mínútur, án vatns lifum við í nokkra daga, án matar getum við skrimt í mánuð eða tvo. Virk vistkerfi framleiða fæðuna, sjá til þess að súrefni sé til staðar í andrúmsloftinu og miðla til okkar heilnæmu drykkjarvatni. Moldin gegnir lykilhlutverki í að sjá okkur fyrir þessum nauðsynjum. Allir ferlar náttúrunnar byggja á að viðhalda jafnvægi. Hringrásir kolefnis, niturs og vatns innan kerfanna þurfa að haldast heilar og nýting vistkerfa má aldrei verða svo ágeng að þanþol þeirra raskist. Annað er ávísun á vistfræðilegt hrun með tilheyrandi dómínóáhrifum. Jarðvegsvernd ætti því að vera grunnstef í allri auðlindanýtingu á landi. Það virðist mannskepnan þó skilja illa. Meira að segja í allri umræðunni sem á sér stað þessa dagana um loftslagsmál þá virðist bágt ástand vistkerfa jarðar ekki fyllilega tekið með í reikninginn. Það er samt svo augljóst. Mannfólki hefur fjölgað úr 2,5 milljörðum árið 1950 í um 7,3 milljarða í dag. Yfir sama tímabil hafa athafnir okkar haft verulega neikvæð áhrif á ferla vistkerfa heimsins og raskað jafnvægi þeirra harkalega. Um fjórðungi af landvistkerfum jarðarinnar hefur verið raskað fyrir margvíslegan landbúnað með tilheyrandi notkun á tilbúnum áburði og plöntu- og skordýraeitri. Skógeyðing er enn stunduð af fullum þunga víða um heim. Ferskvatnsnotkun hefur tvöfaldast, við stíflum ár og vötn freklega og notum gríðarleg áveitukerfi til að rækta plöntur sem eru vatnsfrekari en umhverfisaðstæður bjóða upp á. Borgvæðing malbikar stöðugt yfir stærra flæmi og stór hluti borgarvistkerfa því steingeld. Semsagt – samhliða aukinni fólksfjölgun og aukinni losun gróðurhúsalofttegunda, mestmegnis af völdum bruna á jarðefnaeldsneyti, skóg- og landeyðingu og landbúnaðar, höfum við valsað óhamin um og umbreytt náttúrulegum ferlum vistkerfanna, úr öllu samhengi við forsendur um jafnvægi og virkar hringrásir! Við þurfum að sjálfsögðu að taka verklega á hvað varðar samdrátt í losun á gróðurhúsalofttegundum en það er aðeins hluti af mun stærri heildarmynd sem má ekki líta framhjá. Jarðvegsvernd og önnur umhverfis- og náttúruvernd er lífstíll sem við sem einstaklingar og þjóð þurfum að tileinka okkur til framtíðar og þannig leggja okkar af mörkunum hér heima fyrir sem og í samfélagi þjóðanna. Þetta eru ekki umfjöllunarefni sem hægt er að afgreiða með átaki og leggja svo til hliðar þar til einhverjum dettur í hug að dusta af þeim rykið og veifa á nýjan leik. Þetta eru einu leiðirnar sem eru raunverulega færar til að bregðast við stöðunni sem við erum sjálf búin að koma okkur í. Við getum ekki lengur flokkað umhverfisvernd til vinstri eða hægri, sem hugsjónamál græningja eða tengt þau við ákveðna trú. Þau snerta okkur öll og eru undirstaða grunnvelferðar. Að lokum, 5. desember er alþjóðlegur dagur jarðvegs – til hamingju með daginn kæra mold!
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun
Skoðun Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir skrifar
Skoðun Um tímabær áform ráðherra og ótímabært frumhlaup Viðskiptaráðs Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Fríar máltíðir grunnskólabarna - merkur samfélagslegur áfangi Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar
Skoðun Hvað ef það gýs nær höfuðborgarsvæðinu? Ingvi Gunnarsson,Sigrún Tómsdóttir,Hrefna Hallgrímsdóttir,Daði Hafþórsson skrifar
Er þetta eðlilegt? Guðrún Árnadóttir,Guðrún Tara Sveinsdóttir,Hekla Kollmar,Þorgerður Jörundsdóttir Skoðun