Hvað ætlarðu að verða þegar þú verður stór? Sigurþóra Bergsdóttir skrifar 20. september 2017 10:40 Þetta er spurning sem öll börn fá á einhverjum tímapunkti. Við munum öll eftir því að velta þessari spurningu fyrir okkur og máta okkur í ýmis hlutverk. Við ætlum okkur öll að verða eitthvað, gera eitthvað, hafa hlutverk og tilgang í framtíðinni þegar við verðum stór. Það er ýmislegt sem bendir til að hluti unga fólksins okkar líði ekki nógu vel og hafi misst sjónar á að þau geti orðið eitthvað þegar þau verða stór. Samkvæmt tölum frá Tryggingastofnun hefur fjöldi ungs fólks undir 30 ára á örokulífeyri og endurhæfingarlífeyri tvöfaldast frá árinu 2000. Algengasta orsök örorku eru geðraskanir. Aðrar birtingamyndir vandans eru mikið brottfall úr framhaldsskólum, aukinn kvíði ungs fólk, vímuefnaneysla og svo eru ungu mennirnir okkar að deyja, sjálfsvíg ungra karla eru sorglegasta birtingarmynd þessarar vanlíðunar. En hver er skýringin á þessu? Það má finna ýmsar skýringar enda kröfurnar á börnin okkar miklar. Ein stór skýring mætti kalla áföll. Börnin okkar upplifa ýmis konar áföll í uppvextinum sem, ef ekki er unnið með, geta haft alvarlegar afleiðingar á þroska og getu til að takast á við flókinn heim. Þau sem lenda í þessari stöðu eru alltaf að gera sitt besta, reyna að vera í skóla, reyna að vera í vinnu, reyna að vera til en lenda stöðugt í að mistakast þar sem litla hjálp er að fá, sem verður til þess að þau hætta að trúa því að þau geti fundið leiðina sína. Við erum að bregðast þeim. Við eigum að halda utan um unga fólkið okkar, hlusta á þau og hjálpa þeim til að finna að þau hafi tilgang og geti lagt sitt af mörkum til samfélagsins. Við eigum innviðina, við eigum fagfólkið og við eigum peningana. Enda mun hver króna sem fer í slíkt verkefni skila sér margfalt til baka. Lausnirnar og úrræðin eru til hjá öðrum þjóðum, við eigum að nýta okkur þekkingu og reynslu annarra til að finna bestu leiðirnar. Setja svo upp áætlun til að fyrirbyggja vanlíðan og búa til þétt net sem grípur þau sem lenda í vanda. Stjórnvöld sem vinna í okkar umboði eiga að taka ábyrgð á þessum málum af festu. Við getum ekki falið okkur á bak við ýmis sjálfstæð félagasamtök. Þau vinna vissulega gott verk og munu gera það áfram en eru háð fjármagni frá ári til árs. Við eigum að hlú að þessum sprotum en þeir eiga ekki að bera ábyrgð á verkefninu. Það er stjórnvalda og samtryggingakerfisins okkar. Við höfum ekki efni á því að missa fólkið okkar út með þessum hætti, unga fólkið er framtíðin og við eigum að gera betur okkur öllum til heilla.Höfundur er vinnusálfræðingur og móðir. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson Skoðun Breiðholt brennur Eðvarð Hilmarsson Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Katrín og Gunnar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Ótímabundin leyfi, ótímabundið náttúruníð Elvar Örn Friðriksson skrifar Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Er stóraukin lýðræðisþátttaka ekki verðlaunaefni? Einar Freyr Elínarson skrifar Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hvar er híbýlaauður? Anna María Bogadóttir skrifar Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan skrifar Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun Uppskera að vori Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Skoðun Er menning stórmál? Ingibjörg Ösp Stefánsdóttir skrifar Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Leikskólamál eru forgangsmál Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Himinhátt innanlandsflug Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hefur allt sem þarf Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju að gera rekstraráætlun? Karl Sólnes Jónsson skrifar Skoðun Norskur skammtímagróði Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Æpandi vanþekking Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Mannréttindi sama hvað Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Helga Þórisdóttir og fjöregg íslenskrar þjóðar Páll Torfi Önundarson skrifar Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson skrifar Skoðun Ótímabundin ráðgjöf til ríkisstjórnar Snæbjörn Brynjarsson skrifar Skoðun Lykillinn að orkuskiptunum er úr áli Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar Skoðun „Vitum ekkert hvað við erum að gera“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nýtt örorkukerfi – verra þeirra réttlæti Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar Skoðun Þurfum við að koma Íslandi aftur á rétta braut? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Sjá meira
Þetta er spurning sem öll börn fá á einhverjum tímapunkti. Við munum öll eftir því að velta þessari spurningu fyrir okkur og máta okkur í ýmis hlutverk. Við ætlum okkur öll að verða eitthvað, gera eitthvað, hafa hlutverk og tilgang í framtíðinni þegar við verðum stór. Það er ýmislegt sem bendir til að hluti unga fólksins okkar líði ekki nógu vel og hafi misst sjónar á að þau geti orðið eitthvað þegar þau verða stór. Samkvæmt tölum frá Tryggingastofnun hefur fjöldi ungs fólks undir 30 ára á örokulífeyri og endurhæfingarlífeyri tvöfaldast frá árinu 2000. Algengasta orsök örorku eru geðraskanir. Aðrar birtingamyndir vandans eru mikið brottfall úr framhaldsskólum, aukinn kvíði ungs fólk, vímuefnaneysla og svo eru ungu mennirnir okkar að deyja, sjálfsvíg ungra karla eru sorglegasta birtingarmynd þessarar vanlíðunar. En hver er skýringin á þessu? Það má finna ýmsar skýringar enda kröfurnar á börnin okkar miklar. Ein stór skýring mætti kalla áföll. Börnin okkar upplifa ýmis konar áföll í uppvextinum sem, ef ekki er unnið með, geta haft alvarlegar afleiðingar á þroska og getu til að takast á við flókinn heim. Þau sem lenda í þessari stöðu eru alltaf að gera sitt besta, reyna að vera í skóla, reyna að vera í vinnu, reyna að vera til en lenda stöðugt í að mistakast þar sem litla hjálp er að fá, sem verður til þess að þau hætta að trúa því að þau geti fundið leiðina sína. Við erum að bregðast þeim. Við eigum að halda utan um unga fólkið okkar, hlusta á þau og hjálpa þeim til að finna að þau hafi tilgang og geti lagt sitt af mörkum til samfélagsins. Við eigum innviðina, við eigum fagfólkið og við eigum peningana. Enda mun hver króna sem fer í slíkt verkefni skila sér margfalt til baka. Lausnirnar og úrræðin eru til hjá öðrum þjóðum, við eigum að nýta okkur þekkingu og reynslu annarra til að finna bestu leiðirnar. Setja svo upp áætlun til að fyrirbyggja vanlíðan og búa til þétt net sem grípur þau sem lenda í vanda. Stjórnvöld sem vinna í okkar umboði eiga að taka ábyrgð á þessum málum af festu. Við getum ekki falið okkur á bak við ýmis sjálfstæð félagasamtök. Þau vinna vissulega gott verk og munu gera það áfram en eru háð fjármagni frá ári til árs. Við eigum að hlú að þessum sprotum en þeir eiga ekki að bera ábyrgð á verkefninu. Það er stjórnvalda og samtryggingakerfisins okkar. Við höfum ekki efni á því að missa fólkið okkar út með þessum hætti, unga fólkið er framtíðin og við eigum að gera betur okkur öllum til heilla.Höfundur er vinnusálfræðingur og móðir.
Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Skoðun Er soja að eyðileggja íslenska karlmennsku? Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar
Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar
Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar
Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar
Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun