Höftin stærsta ógnin við stöðugleika hér á landi Samúel Karl Ólason skrifar 8. júlí 2014 10:01 Þorsteienn Víglundsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins. Vísir/GVA „Fjármagnshöftin eru stærsta ógnin við efnahagslegan stöðugleika hér á landi. Afnám þeirra er því nauðsynleg forsenda heilbrigðs og stöðugs efnahagslífs og batnandi lífskjara hér á landi.“ Þetta skrifar Þorsteinn Víglundsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins, í grein sem birtist í Fréttablaðinu í morgun undir heitinu: Fjármagnshöftin - vernd eða vá?. Hann segir að mikið hafi verið rætt um áhættu sem felist í afnámi hafta, en minna um óhjákvæmileg skaðleg áhrif haftanna á fjármagnskerfið til lengri tíma. „Allar líkur eru á að höftin auki mjög innlenda þenslu og valdi umtalsverðum verðbólguþrýstingi á næstu árum. Þá er ótalinn kostnaður hagkerfisins vegna glataðra fjárfestingartækifæra, minni nýliðunar fyrirtækja og brotthvarfs einhverra þeirra úr landi vegna óviðunandi rekstrarskilyrða innan hafta.“Ekki einfalt verkefni, en mikilvægt Segir hann afnám fjármagnshafta vera mikilvægasta verkefnið sem íslensk stjórnvöld standa frammi fyrir. Það sé ekki einfalt og afnámi haft muni fylgja óvissa og þá sérstaklega hvað varði þróun gengis krónunnar og verðlags. „Það auðveldar hins vegar verkið að aðstæður til afnáms þeirra eru eins hagstæðar og kostur er á. Efnahagslífið er í ágætu jafnvægi, verðbólga lág, hagvöxtur tekinn að aukast á nýjan leik og traust á íslenska hagkerfinu fer vaxandi,“ segir Þorsteinn. „Verkefnið er ekki einfalt og afnámi hafta mun óhjákvæmilega fylgja óviss, sér í lagi hvað varðar þróun gengis og verðlags.“ Þorsteinn segir peningamagn í umferð og eignir lífeyrissjóða nær aldrei hafa verið meiri sem hlutfal af landsframleiðslu. „Þetta fjármagn er læst inni í fjármagnshöftum og getur einvörðungu leitað í innlenda fjárfestingarkosti. Nægum fjárfestingarkostum innanlands er ekki til að dreifa fyrir allt þetta fjármagn og það mun þrýsta eignaverði upp á komandi misserum.“ Líklegt er að því muni fylgja bólumyndun á eignamörkuðum á komandi árum og ofþennsla. Í kjölfarið fylgir aukin verðbólga, gengisfall og efnahagskreppa.Hraðari þróun en áður Þá segir Þorsteinn að framtíðarlífeyrir þjóðarinnar hvíli á þeirri forsendu að lífeyrissjóðir geti ávaxtað fé með að lágmarki 3,5 prósenta raunávöxtun til lengri tíma. „Innan fjármagnshafta er slík ávöxtunarforsenda ekki raunhæf og aðeins tímaspursmál hvenær lífeyrissjóðir þurfa að bregðast við með skerðingu lífeyrisréttinda, sjái ekki fyrir endann á fjármagnshöftum.“ Þorsteinn segir ofþennslu allt of vel þekkt fyrirbæri í íslensku efnahagslífi og því miður hafi efnahagsstjórn jafnan verið slök í góðæri. Nú muni þróunin líklega vera hraðari en áður vegna þess mikla fjármagns sem er læst hér inni. „Lykilforsenda þess að hægt verði að koma í veg fyrir ofhitnun hagkerfisins er hratt afnám fjármagnshafta. Efnahagsleg áhætta afnáms hafta er mun minni en hættan sem fylgir enn einni rússíbanareið íslensks efnahagslífs með kunnuglegri kollsteypu í lok ferðar.“ Mest lesið Jón nýr formaður bankaráðs Landsbankans Viðskipti innlent Bankaráðið sakar bankasýsluna um aðdróttanir Viðskipti innlent Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Viðskipti innlent Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Viðskipti innlent Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent Farsímatekjur undir væntingum Viðskipti innlent Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Viðskipti innlent „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Atvinnulíf Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent Fleiri fréttir Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Farsímatekjur undir væntingum Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Minnsta verðbólga í rúm tvö ár Tekjuhæsti fyrsti ársfjórðungur í sögu Icelandair Hefja viðræður um kaup á 47 þúsund fermetrum af atvinnuhúsnæði Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Stefna að opnun Fiskbúðarinnar við Sundlaugaveg í maí Anna Kristín nýr framkvæmdastjóri hjá atNorth Oculis komið á markað Viðskipti með bréf í Oculis hefjast á morgun Hættir sem fjármálastýra Ljósleiðarans Tekur við stöðu framkvæmdastjóra Grænna skáta Fækkuðu tímum í skriffinnsku um tugi klukkustunda á mánuði Breytinga þörf eigi Landsbankinn ekki að keppa á markaði Jón nýr formaður bankaráðs Landsbankans Sýn hættir við að selja vefmiðla og útvarp Sólin sest fyrir fullt og allt á Sælunni Opna verslun á Keflavíkurflugvelli þar sem Arion var áður Bein útsending: Hraunflæðihermar og hönnun hraunvarna Hafa náð nýjum sölusamningi í Bandaríkjunum Framkvæmdastjóri Jafnréttisstofu til Visku Bein útsending: Hrein tækifæri í orkumálum Fljúga til Wales í haust í tengslum við landsleikina Þau vilja stýra Framkvæmdasýslunni – Ríkiseignum Edda og Helgi bætast í hóp eigenda Expectus Segir frumvarp um húsaleigulög geta leitt til hærra leiguverðs Sjá meira
„Fjármagnshöftin eru stærsta ógnin við efnahagslegan stöðugleika hér á landi. Afnám þeirra er því nauðsynleg forsenda heilbrigðs og stöðugs efnahagslífs og batnandi lífskjara hér á landi.“ Þetta skrifar Þorsteinn Víglundsson, framkvæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins, í grein sem birtist í Fréttablaðinu í morgun undir heitinu: Fjármagnshöftin - vernd eða vá?. Hann segir að mikið hafi verið rætt um áhættu sem felist í afnámi hafta, en minna um óhjákvæmileg skaðleg áhrif haftanna á fjármagnskerfið til lengri tíma. „Allar líkur eru á að höftin auki mjög innlenda þenslu og valdi umtalsverðum verðbólguþrýstingi á næstu árum. Þá er ótalinn kostnaður hagkerfisins vegna glataðra fjárfestingartækifæra, minni nýliðunar fyrirtækja og brotthvarfs einhverra þeirra úr landi vegna óviðunandi rekstrarskilyrða innan hafta.“Ekki einfalt verkefni, en mikilvægt Segir hann afnám fjármagnshafta vera mikilvægasta verkefnið sem íslensk stjórnvöld standa frammi fyrir. Það sé ekki einfalt og afnámi haft muni fylgja óvissa og þá sérstaklega hvað varði þróun gengis krónunnar og verðlags. „Það auðveldar hins vegar verkið að aðstæður til afnáms þeirra eru eins hagstæðar og kostur er á. Efnahagslífið er í ágætu jafnvægi, verðbólga lág, hagvöxtur tekinn að aukast á nýjan leik og traust á íslenska hagkerfinu fer vaxandi,“ segir Þorsteinn. „Verkefnið er ekki einfalt og afnámi hafta mun óhjákvæmilega fylgja óviss, sér í lagi hvað varðar þróun gengis og verðlags.“ Þorsteinn segir peningamagn í umferð og eignir lífeyrissjóða nær aldrei hafa verið meiri sem hlutfal af landsframleiðslu. „Þetta fjármagn er læst inni í fjármagnshöftum og getur einvörðungu leitað í innlenda fjárfestingarkosti. Nægum fjárfestingarkostum innanlands er ekki til að dreifa fyrir allt þetta fjármagn og það mun þrýsta eignaverði upp á komandi misserum.“ Líklegt er að því muni fylgja bólumyndun á eignamörkuðum á komandi árum og ofþennsla. Í kjölfarið fylgir aukin verðbólga, gengisfall og efnahagskreppa.Hraðari þróun en áður Þá segir Þorsteinn að framtíðarlífeyrir þjóðarinnar hvíli á þeirri forsendu að lífeyrissjóðir geti ávaxtað fé með að lágmarki 3,5 prósenta raunávöxtun til lengri tíma. „Innan fjármagnshafta er slík ávöxtunarforsenda ekki raunhæf og aðeins tímaspursmál hvenær lífeyrissjóðir þurfa að bregðast við með skerðingu lífeyrisréttinda, sjái ekki fyrir endann á fjármagnshöftum.“ Þorsteinn segir ofþennslu allt of vel þekkt fyrirbæri í íslensku efnahagslífi og því miður hafi efnahagsstjórn jafnan verið slök í góðæri. Nú muni þróunin líklega vera hraðari en áður vegna þess mikla fjármagns sem er læst hér inni. „Lykilforsenda þess að hægt verði að koma í veg fyrir ofhitnun hagkerfisins er hratt afnám fjármagnshafta. Efnahagsleg áhætta afnáms hafta er mun minni en hættan sem fylgir enn einni rússíbanareið íslensks efnahagslífs með kunnuglegri kollsteypu í lok ferðar.“
Mest lesið Jón nýr formaður bankaráðs Landsbankans Viðskipti innlent Bankaráðið sakar bankasýsluna um aðdróttanir Viðskipti innlent Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Viðskipti innlent Eitruð vinnustaðamenning algeng og margfaldar líkur á kulnun Atvinnulíf Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Viðskipti innlent Sækjast eftir fangelsisdómi yfir rafmyntakóngi Viðskipti erlent Farsímatekjur undir væntingum Viðskipti innlent Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Viðskipti innlent „Enda hefði hún hreinlega ekki nennt að þræta við mig endalaust“ Atvinnulíf Mikill samdráttur á hagnaði Tesla Viðskipti erlent Fleiri fréttir Töpuðu þremur milljörðum á fyrsta ársfjórðungi Farsímatekjur undir væntingum Hæstiréttur sker úr um hvort taka hafi mátt bjór úr hillum Samþykkja helming umsókna um sölu eigna fyrir lok vikunnar Selma nýr formaður Kvenna í orkumálum Verðbólgan minnkar en vextirnir hækka Minnsta verðbólga í rúm tvö ár Tekjuhæsti fyrsti ársfjórðungur í sögu Icelandair Hefja viðræður um kaup á 47 þúsund fermetrum af atvinnuhúsnæði Reynslunni ríkari og opnar Wilson‘s Pizza á ný Stefna að opnun Fiskbúðarinnar við Sundlaugaveg í maí Anna Kristín nýr framkvæmdastjóri hjá atNorth Oculis komið á markað Viðskipti með bréf í Oculis hefjast á morgun Hættir sem fjármálastýra Ljósleiðarans Tekur við stöðu framkvæmdastjóra Grænna skáta Fækkuðu tímum í skriffinnsku um tugi klukkustunda á mánuði Breytinga þörf eigi Landsbankinn ekki að keppa á markaði Jón nýr formaður bankaráðs Landsbankans Sýn hættir við að selja vefmiðla og útvarp Sólin sest fyrir fullt og allt á Sælunni Opna verslun á Keflavíkurflugvelli þar sem Arion var áður Bein útsending: Hraunflæðihermar og hönnun hraunvarna Hafa náð nýjum sölusamningi í Bandaríkjunum Framkvæmdastjóri Jafnréttisstofu til Visku Bein útsending: Hrein tækifæri í orkumálum Fljúga til Wales í haust í tengslum við landsleikina Þau vilja stýra Framkvæmdasýslunni – Ríkiseignum Edda og Helgi bætast í hóp eigenda Expectus Segir frumvarp um húsaleigulög geta leitt til hærra leiguverðs Sjá meira