Heimaþjónusta fyrir eldri borgara er framtíðin Fríða Hermannsdóttir skrifar 2. júlí 2015 07:00 Eins og flestum er kunnugt fjölgar ört í hópi eldri borgara og mikil þörf er á úrbótum í þjónustu fyrir þá. Í námi mínu í hjúkrunarfræði kviknaði áhugi hjá mér á því málefni og einlægur vilji til að bæta aðstæður og innleiða nýja hugmyndafræði í þjónustu fyrir þennan margmenna og fjölbreytta hóp.Neikvæð viðhorf Lengi hafa verið neikvæð viðhorf á einkavæðingu heilbrigðisþjónustu hérlendis, þá sérstaklega upp á síðkastið. Talað er um hneyksli vegna útboða og menn óttast að íslenska heilbrigðiskerfið verði með tímanum líkt og tíðkast í Bandaríkjunum. Einkavæðing á sér þó einnig stað í miklum mæli á Norðurlöndunum og hefur hún gengið nokkuð vel. Svíþjóð er í fyrsta sæti á „Global age watch index“ listanum sem mælir gæði heilbrigðisþjónustu í heiminum. Því er æskilegra að horfa til Norðurlandanna þegar kemur að einkavæðingu í stað þess að tengja orðið einkavæðingu á óréttmætan hátt við Bandaríkin og það tryggingakerfi sem er þar við lýði. Núverandi kerfi hérlendis mun ekki ganga upp til lengdar og því þurfum við að horfa á nýjar leiðir. Sú fullyrðing er ekki úr lausu lofti gripin, heldur byggð á reynslu annarra þjóða og áliti virtra opinberra stofnana eins og Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar sem hefur kallað eftir breytingum á þjónustu við þennan ört vaxandi hóp. Án einkavæðingar sér hið opinbera eingöngu um þjónustuna og þar með er ríkið að einoka markaðinn. Sé horft til Svíþjóðar þá hafa sveitarfélögin yfirumsjón með allri heimaþjónustu. Einkarekin fyrirtæki geta sótt um aðild og þurfa þá að standast ákveðin viðmið. Opinber matsaðili sér um að meta þarfir hvers og eins eldri borgara sem sækir um þjónustu og hversu mikla aðstoð viðkomandi á rétt á. Sveitarfélagið ákveður verðið og ber því skylda til að niðurgreiða heimaþjónustu til þeirra fyrirtækja sem standast viðmiðin. Slík leið er mun betri heldur en útboðsleiðin, þar sem velferð fólks er í húfi og slíka þjónustu ætti ekki að vera hægt að undirbjóða. Eldri borgarar ættu að geta valið sér þjónustuaðila sér að kostnaðarlausu. Þetta er sú leið sem ég vil að tekin verði upp hérlendis en með þessu móti er hægt að stuðla að jafnrétti og aukinni skilvirkni í heilbrigðisþjónustu. Eldri borgarinn fær nýtt hlutverk og sjálfstæði þar sem hann stjórnar ferðinni ásamt því að samkeppni myndast á milli þjónustuaðila sem allir vilja bjóða sitt besta og hafa ánægða viðskiptavini.Lausnin Mín sýn er sú að jafnrétti eigi að ríkja á milli allra þjóðfélagsþegna, jafnrétti á að eiga við um konur jafnt sem karla og þá á aldur og efnahagur ekki að vera áhrifaþáttur á gæði og aðgengi að heilbrigðisþjónustu. Eldri borgarar eiga ekki að vera þurfalingar sem kerfið neyðist til að sinna heldur sjálfstæðir einstaklingar sem hafa réttindi og tækifæri til að velja hvað hentar þeim best. Flest getum við verið sammála um að núverandi kerfi býður því miður ekki upp á það. Þrátt fyrir að mæta áhugaleysi og oft á tíðum skilningsleysi (og hreinlega vanþekkingu) hins opinbera mun ég samt halda áfram að vinna að framþróun. Heimaþjónusta er framtíðin og flestir vilja eldast á eigin heimili. Með heimaþjónustu má efla sjálfstæði fólks og heilsu þess ásamt því að gera því kleift að búa lengur á eigin heimili. Það er kominn tími til að forgangsraða í fjárlögum ríkisins með heilbrigðiskerfið í forgangi, þar sem eldri borgarar hafa meira vægi í þjóðfélaginu. Mér er virkilega umhugað um málefni þeirra, flest okkar munu vonandi ná háum aldri en það er ekki nóg að lifa lengi heldur viljum við einnig lifa góðu lífi.fréttablaðið/gva Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan Skoðun Er menning stórmál? Ingibjörg Ösp Stefánsdóttir Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir Skoðun Uppskera að vori Lilja Dögg Alfreðsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Árangur gegn verðbólgu Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar Skoðun Hvar er híbýlaauður? Anna María Bogadóttir skrifar Skoðun Áhugaverðir tímar kalla á áhugaverðan forseta Cody Alexander Skahan skrifar Skoðun Biskup í tengslum Guðrún Karls Helgudóttir skrifar Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar Skoðun Dýravelferðarmartröð af áður óþekktri stærð Benedikta Guðrún Svavarsdóttir skrifar Skoðun Uppskera að vori Lilja Dögg Alfreðsdóttir skrifar Skoðun Er menning stórmál? Ingibjörg Ösp Stefánsdóttir skrifar Skoðun Það vantar vanan og áreiðanlegan mann í verkið Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Leikskólamál eru forgangsmál Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir,Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Himinhátt innanlandsflug Ingibjörg Isaksen skrifar Skoðun Hefur allt sem þarf Vilborg Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Af hverju að gera rekstraráætlun? Karl Sólnes Jónsson skrifar Skoðun Norskur skammtímagróði Gunnlaugur Stefánsson skrifar Skoðun Æpandi vanþekking Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Mannréttindi sama hvað Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Helga Þórisdóttir og fjöregg íslenskrar þjóðar Páll Torfi Önundarson skrifar Skoðun Er þetta í alvöru verðlaunaefni? Snorri Másson skrifar Skoðun Ótímabundin ráðgjöf til ríkisstjórnar Snæbjörn Brynjarsson skrifar Skoðun Lykillinn að orkuskiptunum er úr áli Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar Skoðun „Vitum ekkert hvað við erum að gera“ Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nýtt örorkukerfi – verra þeirra réttlæti Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar Skoðun Þurfum við að koma Íslandi aftur á rétta braut? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Þurfum við koma Íslandi aftur á rétta braut? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Bergmál frá geymslustað líkamans Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Gummi Kalli Kristinn Sigurðsson skrifar Skoðun Það verður ekki bæði sleppt og haldið Melkorka Mjöll Kristinsdóttir skrifar Sjá meira
Eins og flestum er kunnugt fjölgar ört í hópi eldri borgara og mikil þörf er á úrbótum í þjónustu fyrir þá. Í námi mínu í hjúkrunarfræði kviknaði áhugi hjá mér á því málefni og einlægur vilji til að bæta aðstæður og innleiða nýja hugmyndafræði í þjónustu fyrir þennan margmenna og fjölbreytta hóp.Neikvæð viðhorf Lengi hafa verið neikvæð viðhorf á einkavæðingu heilbrigðisþjónustu hérlendis, þá sérstaklega upp á síðkastið. Talað er um hneyksli vegna útboða og menn óttast að íslenska heilbrigðiskerfið verði með tímanum líkt og tíðkast í Bandaríkjunum. Einkavæðing á sér þó einnig stað í miklum mæli á Norðurlöndunum og hefur hún gengið nokkuð vel. Svíþjóð er í fyrsta sæti á „Global age watch index“ listanum sem mælir gæði heilbrigðisþjónustu í heiminum. Því er æskilegra að horfa til Norðurlandanna þegar kemur að einkavæðingu í stað þess að tengja orðið einkavæðingu á óréttmætan hátt við Bandaríkin og það tryggingakerfi sem er þar við lýði. Núverandi kerfi hérlendis mun ekki ganga upp til lengdar og því þurfum við að horfa á nýjar leiðir. Sú fullyrðing er ekki úr lausu lofti gripin, heldur byggð á reynslu annarra þjóða og áliti virtra opinberra stofnana eins og Alþjóðaheilbrigðisstofnunarinnar sem hefur kallað eftir breytingum á þjónustu við þennan ört vaxandi hóp. Án einkavæðingar sér hið opinbera eingöngu um þjónustuna og þar með er ríkið að einoka markaðinn. Sé horft til Svíþjóðar þá hafa sveitarfélögin yfirumsjón með allri heimaþjónustu. Einkarekin fyrirtæki geta sótt um aðild og þurfa þá að standast ákveðin viðmið. Opinber matsaðili sér um að meta þarfir hvers og eins eldri borgara sem sækir um þjónustu og hversu mikla aðstoð viðkomandi á rétt á. Sveitarfélagið ákveður verðið og ber því skylda til að niðurgreiða heimaþjónustu til þeirra fyrirtækja sem standast viðmiðin. Slík leið er mun betri heldur en útboðsleiðin, þar sem velferð fólks er í húfi og slíka þjónustu ætti ekki að vera hægt að undirbjóða. Eldri borgarar ættu að geta valið sér þjónustuaðila sér að kostnaðarlausu. Þetta er sú leið sem ég vil að tekin verði upp hérlendis en með þessu móti er hægt að stuðla að jafnrétti og aukinni skilvirkni í heilbrigðisþjónustu. Eldri borgarinn fær nýtt hlutverk og sjálfstæði þar sem hann stjórnar ferðinni ásamt því að samkeppni myndast á milli þjónustuaðila sem allir vilja bjóða sitt besta og hafa ánægða viðskiptavini.Lausnin Mín sýn er sú að jafnrétti eigi að ríkja á milli allra þjóðfélagsþegna, jafnrétti á að eiga við um konur jafnt sem karla og þá á aldur og efnahagur ekki að vera áhrifaþáttur á gæði og aðgengi að heilbrigðisþjónustu. Eldri borgarar eiga ekki að vera þurfalingar sem kerfið neyðist til að sinna heldur sjálfstæðir einstaklingar sem hafa réttindi og tækifæri til að velja hvað hentar þeim best. Flest getum við verið sammála um að núverandi kerfi býður því miður ekki upp á það. Þrátt fyrir að mæta áhugaleysi og oft á tíðum skilningsleysi (og hreinlega vanþekkingu) hins opinbera mun ég samt halda áfram að vinna að framþróun. Heimaþjónusta er framtíðin og flestir vilja eldast á eigin heimili. Með heimaþjónustu má efla sjálfstæði fólks og heilsu þess ásamt því að gera því kleift að búa lengur á eigin heimili. Það er kominn tími til að forgangsraða í fjárlögum ríkisins með heilbrigðiskerfið í forgangi, þar sem eldri borgarar hafa meira vægi í þjóðfélaginu. Mér er virkilega umhugað um málefni þeirra, flest okkar munu vonandi ná háum aldri en það er ekki nóg að lifa lengi heldur viljum við einnig lifa góðu lífi.fréttablaðið/gva
Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun
Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun
Skoðun Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir skrifar
Skoðun Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir skrifar
Skoðun Valdarán í Kirkju sjöunda dags aðventista og tengslin við fyrirhugaðar framkvæmdir í Ölfusi Jón Hjörleifur Stefánsson,Ómar Torfason skrifar
Skoðun Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman,Bjarni Jónsson,Sylviane Lecoulte,Steinar Harðarson,Veturliði Þór Stefánsson,Íris Davíðsdóttir skrifar
Guðrún biskup – til heilla fyrir okkur öll! Arndís Steinþórsdóttir,Glóey Helgudótir Finnsdóttir Skoðun
Saman gegn ríkisofbeldi Vilhjálmur Yngvi Hjálmarsson,Örlygur Steinar Arnaldsson,Sigurhjörtur Pálmason,Simon Valentin Hirt,Kristbjörg Arna E. Þorvaldsdóttir,Ari Logn,Margrét Rut Eddudóttir Skoðun