Hætti lífinu til að komast til Evrópu: „Ég hafði engu að tapa“ Aðalsteinn Kjartansson skrifar 31. ágúst 2015 21:38 Navid Nouri flúði frá Íran þar sem hann fæddist landlaus með stöðu flóttamanns. Hann flúði yfir til Tyrklands þaðan sem hann tók bát yfir til Grikklands til að reyna að skapa sér framtíð. Ísland í dag hitti Nouri fyrr í dag til að fá hans frásögn á ferðalaginu sem þúsundir flóttamanna hafa farið undanfarin ár. Horfði á vin sinn deyja „Ég fór til Tyrklands yfir fjöllin, ólöglega, því ég hafði ekkert vegabréf eða nein önnur skjöl,“ segir Navid um upphaf flóttans frá Íran. „Ég missti einn af vinum mínum þar. „Við vorum svo þyrstir. Við fundum litla á og byrjuðum að drekka vatnið. Og allt í einu byrjuðu íranskir landamæraverðir að skjóta á okkur. Ég sá þegar kúlurnar fóru í gegnum vatnið. Við hlupum burt og fórum á bak við klett. Við földum okkur á bak við klettinn. Þeir skutu vin minn, sem var aðeins tvítugur, þeir skutu hann í hálsinn. Hann dó þarna. Honum blæddi út,“ segir hann um ferðalagið yfir fjöllin. „Og margt annað fólk dó á hverjum degi. En ég hafði engu að tapa. Ef ég hefði verið um kyrrt í Íran hefði ég dáið hægt. Ef ég yrði skotinn og dæi uppi í fjöllunum, eða drukknaði í sjónum á milli Tyrklands og Grikklands yrði það allt eins. Ég myndi deyja hvort sem er.“ Navid komst sjálfur óhlutur yfir landamærin til Tyrklands þar sem smyglarar komu honum til Instanbúl og síðar niður að Miðjarðarhafinu. Hann segir að smyglararnir séu ekki þeir sem flóttamenn eins og hann eigi að óttast. Óttast lögregluna en ekki smyglara „Smyglararnir eru ekki vandamálið í þessum ferðum. Þeir gera sitt besta til að koma manni lifandi til Grikklands. Annars fá þeir ekki borgað. Svo maður er peningarnir þeirra,“ segir hann. „En lögreglan er vandamál. Maður verður að vera hræddur við lögregluna. Því hún skýtur fólk. Hún drekkir fólki í sjónum.“ Alla ferðina vofði ógnin um lögregluna og yfirvöld yfir Navid og þeim sem fóru sömu leið. Meðal þeirra sem hann kynntist á ferðinni var fjölskylda sem var á leið frá Tyrklandi til Grikklands; eins og hann sjálfur. „Viku áður en við fórum til Grikklands var fjölskylduhópur sem vildi fara á undan okkur. Og við leyfðum þeim að fara því veðrið var svo gott sjórinn var svo sléttur. Þegar við komum til Mitilini á Grikklandi komst ég að því að ekkert þeirra hafði náð til Grikklands. Þau drukknuðu öll í sjónum,“ segir hann sorgmæddur. Í tuttugu manna báti með 34 öðrum Navid vissi þó ekki um örlög fjölskyldunnar þegar hann lagði sjálfur af stað í sjóferðina ásamt 34 öðrum flóttamönnum. „Báturinn var aðeins fyrir tuttugu manns en við vorum 35. Það var svo mikill troðningur og þetta var líka hættulegt,“ segir hann. „Við fórum í bátinn og þegar við vorum komin um 200 metra frá landi stöðvaðist vélin í bátnum. Og við reyndum að gera við hana. Hún komst í gang og við vorum komin út á mitt haf þegar vélin bilaði aftur,“ segir hann. „Þetta var svo skelfilegt að fólk fór yfir um, það var svo örvæntingarfullt. Sumir fóru að gráta. Það var niðamyrkur, því við þurftum að bíða myrkurs svo lögreglan næði okkur ekki,“ segir hann. Enginn um borð mátti vera með ljóstýru vegna óttans um að yfirvöld myndu koma auga á bátinn. Það var því svarta myrkur þar sem báturinn lá vélarvana á miðju Miðjarðarhafinu. „Einhvern veginn tókst okkur að gera við mótorinn og við komum að ströndinni. Bátnum hvolfdi og við lentum öll í sjónum. Það voru svona 200 metrar í land en það tók okkur klukkutíma að komast á þurrt.“ Ferðinni ekki lokið í Grikklandi Þegar hann fór frá Grikklandi á fölsuðum vegabréfum fór hann á flakk um Evrópu í leit að stað til að vera á. Hann hraktist af einum stað á annan en þar sem hann var fyrst skráður í opinbera gagnagrunna í Hollandi gátu öll önd vísað honum þangað á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar. Það gerðist í Frakklandi, Finnlandi og víðar. Hann endaði svo á að komast til Íslands þar sem hann sótti um hæli. Á Íslandi beið hann eftir svari við umsókn um hæli í þrjú ár, þar af bjó hann í ellefu mánuði á FIT-hostel í Reykjanesbæ. Þar lýsir hann ástandinu sem svo að hafa lifað í stöðugum ótta um að vera sendur úr landi með engum fyrirvara. Í dag er hann þó búinn að fá hæli á Íslandi og býr og starfar eins og hver annar innfæddur Íslendingur. Horfði á eftir vinum Navid segist hafa tekið rétta ákvörðun þegar hann ákvað að flýja vonlaust líf í Íran, þrátt fyrir áhætturnar sem fylgdu. Hann horfði þó ekki bara á eftir vinum sínum á leiðinni til Evrópu heldur hefur hann líka misst vini sem reynt hafa að flýja síðan. Meðal annars fjölskylda sem drukknaði í Svartahafinu. „Einn vinur minn fór með fjölskyldu sinni, eiginkonu og fimm ára dóttur. Þau drukknuðu í sjónum, í Svartahafi. Það voru 24 sem dóu í þessu…“ segir Navid. „Ef maður ákveður að fara eru alltaf helmnings líkur. Kannski kemst maður alla leið, kannski ekki, kannski deyr maður.“ „Svona er þetta. Eins og þetta fólk sem kemur frá Sýrlandi, það er ekkert eftir fyrir það. Það hefur engu að tapa. Þess vegna ákveður það að koma til Grikklands með bát,“ segir hann. „Margir deyja í sjónum á hverjum degi. En þetta er eini kosturinn sem það hefur.“ Ísland í dag Mest lesið „Breiðholt mesta fátæktargildra landsins“ Innlent Sigríði þykir ólíklegt að hún nái undirskriftum Innlent Tíu sektaðir vegna notkunar nagladekkja Innlent „Ákveðnar efasemdir um ákveðna þætti“ Innlent Dómi Harvey Weinstein snúið við Erlent Spaðar Rauðu myllunnar hrundu til jarðar í nótt Erlent Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Innlent Segir borgarstjóra óttalegan vettling Innlent Sánchez íhugar að segja af sér vegna meintrar spillingar Erlent Pétur Einarsson leikari látinn Innlent Fleiri fréttir Útlagar spreyjaðir gylltir Helga Þórisdóttir komin með lágmarksfjölda meðmæla Sinueldur í Reykjanesbæ Pétur Einarsson leikari látinn Kólnar á öllu landinu eftir óvenjugóðan fyrsta sumardag „Ákveðnar efasemdir um ákveðna þætti“ Fimm teravött af orku og 20 milljarðar í samgöngur Seltjarnarnesbær gengur frá sölu á Safnatröð Sigríði þykir ólíklegt að hún nái undirskriftum Umdeilt frumvarp, íslenskan og sumarveðrið Eiríkur og Bjarni takast á um nefnd um íslenska tungu Ræða mest málefni íslenskunnar á fundum enskumælandi ráðs Tíu sektaðir vegna notkunar nagladekkja „Breiðholt mesta fátæktargildra landsins“ Segir borgarstjóra óttalegan vettling Vilja taka upp auðlindagjald að hætti Norðmanna „Dapurlegt“ að andstæðingar bólusetninga hafi svo mikil áhrif Stefnir í sólríkan og hlýjan sumardag fyrsta víða um land Eigendur sjókvíaeldis þurfa ekki að greiða auðlindagjald Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Veturinn sá kaldasti síðan 1999 Vill rjúfa framkvæmdastopp í orkumálum Kári Stefánsson, ákall um vaxtalækkun og hinsegin list Skemmtiferðaskip um tíu metrum frá strandi við Viðey Kínversk ferðaskrifstofa mátti sín lítils gegn TM Komu litlum fiskibáti til bjargar Þyrlan í loftið vegna slasaðs vélsleðamanns Ætlaði að koma upp um barnaníðing en lenti í klóm hans Alvarlegt umferðarslys í Eyjafirði Segir lág laun leikskólakennara mýtu Sjá meira
Navid Nouri flúði frá Íran þar sem hann fæddist landlaus með stöðu flóttamanns. Hann flúði yfir til Tyrklands þaðan sem hann tók bát yfir til Grikklands til að reyna að skapa sér framtíð. Ísland í dag hitti Nouri fyrr í dag til að fá hans frásögn á ferðalaginu sem þúsundir flóttamanna hafa farið undanfarin ár. Horfði á vin sinn deyja „Ég fór til Tyrklands yfir fjöllin, ólöglega, því ég hafði ekkert vegabréf eða nein önnur skjöl,“ segir Navid um upphaf flóttans frá Íran. „Ég missti einn af vinum mínum þar. „Við vorum svo þyrstir. Við fundum litla á og byrjuðum að drekka vatnið. Og allt í einu byrjuðu íranskir landamæraverðir að skjóta á okkur. Ég sá þegar kúlurnar fóru í gegnum vatnið. Við hlupum burt og fórum á bak við klett. Við földum okkur á bak við klettinn. Þeir skutu vin minn, sem var aðeins tvítugur, þeir skutu hann í hálsinn. Hann dó þarna. Honum blæddi út,“ segir hann um ferðalagið yfir fjöllin. „Og margt annað fólk dó á hverjum degi. En ég hafði engu að tapa. Ef ég hefði verið um kyrrt í Íran hefði ég dáið hægt. Ef ég yrði skotinn og dæi uppi í fjöllunum, eða drukknaði í sjónum á milli Tyrklands og Grikklands yrði það allt eins. Ég myndi deyja hvort sem er.“ Navid komst sjálfur óhlutur yfir landamærin til Tyrklands þar sem smyglarar komu honum til Instanbúl og síðar niður að Miðjarðarhafinu. Hann segir að smyglararnir séu ekki þeir sem flóttamenn eins og hann eigi að óttast. Óttast lögregluna en ekki smyglara „Smyglararnir eru ekki vandamálið í þessum ferðum. Þeir gera sitt besta til að koma manni lifandi til Grikklands. Annars fá þeir ekki borgað. Svo maður er peningarnir þeirra,“ segir hann. „En lögreglan er vandamál. Maður verður að vera hræddur við lögregluna. Því hún skýtur fólk. Hún drekkir fólki í sjónum.“ Alla ferðina vofði ógnin um lögregluna og yfirvöld yfir Navid og þeim sem fóru sömu leið. Meðal þeirra sem hann kynntist á ferðinni var fjölskylda sem var á leið frá Tyrklandi til Grikklands; eins og hann sjálfur. „Viku áður en við fórum til Grikklands var fjölskylduhópur sem vildi fara á undan okkur. Og við leyfðum þeim að fara því veðrið var svo gott sjórinn var svo sléttur. Þegar við komum til Mitilini á Grikklandi komst ég að því að ekkert þeirra hafði náð til Grikklands. Þau drukknuðu öll í sjónum,“ segir hann sorgmæddur. Í tuttugu manna báti með 34 öðrum Navid vissi þó ekki um örlög fjölskyldunnar þegar hann lagði sjálfur af stað í sjóferðina ásamt 34 öðrum flóttamönnum. „Báturinn var aðeins fyrir tuttugu manns en við vorum 35. Það var svo mikill troðningur og þetta var líka hættulegt,“ segir hann. „Við fórum í bátinn og þegar við vorum komin um 200 metra frá landi stöðvaðist vélin í bátnum. Og við reyndum að gera við hana. Hún komst í gang og við vorum komin út á mitt haf þegar vélin bilaði aftur,“ segir hann. „Þetta var svo skelfilegt að fólk fór yfir um, það var svo örvæntingarfullt. Sumir fóru að gráta. Það var niðamyrkur, því við þurftum að bíða myrkurs svo lögreglan næði okkur ekki,“ segir hann. Enginn um borð mátti vera með ljóstýru vegna óttans um að yfirvöld myndu koma auga á bátinn. Það var því svarta myrkur þar sem báturinn lá vélarvana á miðju Miðjarðarhafinu. „Einhvern veginn tókst okkur að gera við mótorinn og við komum að ströndinni. Bátnum hvolfdi og við lentum öll í sjónum. Það voru svona 200 metrar í land en það tók okkur klukkutíma að komast á þurrt.“ Ferðinni ekki lokið í Grikklandi Þegar hann fór frá Grikklandi á fölsuðum vegabréfum fór hann á flakk um Evrópu í leit að stað til að vera á. Hann hraktist af einum stað á annan en þar sem hann var fyrst skráður í opinbera gagnagrunna í Hollandi gátu öll önd vísað honum þangað á grundvelli Dyflinnarreglugerðarinnar. Það gerðist í Frakklandi, Finnlandi og víðar. Hann endaði svo á að komast til Íslands þar sem hann sótti um hæli. Á Íslandi beið hann eftir svari við umsókn um hæli í þrjú ár, þar af bjó hann í ellefu mánuði á FIT-hostel í Reykjanesbæ. Þar lýsir hann ástandinu sem svo að hafa lifað í stöðugum ótta um að vera sendur úr landi með engum fyrirvara. Í dag er hann þó búinn að fá hæli á Íslandi og býr og starfar eins og hver annar innfæddur Íslendingur. Horfði á eftir vinum Navid segist hafa tekið rétta ákvörðun þegar hann ákvað að flýja vonlaust líf í Íran, þrátt fyrir áhætturnar sem fylgdu. Hann horfði þó ekki bara á eftir vinum sínum á leiðinni til Evrópu heldur hefur hann líka misst vini sem reynt hafa að flýja síðan. Meðal annars fjölskylda sem drukknaði í Svartahafinu. „Einn vinur minn fór með fjölskyldu sinni, eiginkonu og fimm ára dóttur. Þau drukknuðu í sjónum, í Svartahafi. Það voru 24 sem dóu í þessu…“ segir Navid. „Ef maður ákveður að fara eru alltaf helmnings líkur. Kannski kemst maður alla leið, kannski ekki, kannski deyr maður.“ „Svona er þetta. Eins og þetta fólk sem kemur frá Sýrlandi, það er ekkert eftir fyrir það. Það hefur engu að tapa. Þess vegna ákveður það að koma til Grikklands með bát,“ segir hann. „Margir deyja í sjónum á hverjum degi. En þetta er eini kosturinn sem það hefur.“
Ísland í dag Mest lesið „Breiðholt mesta fátæktargildra landsins“ Innlent Sigríði þykir ólíklegt að hún nái undirskriftum Innlent Tíu sektaðir vegna notkunar nagladekkja Innlent „Ákveðnar efasemdir um ákveðna þætti“ Innlent Dómi Harvey Weinstein snúið við Erlent Spaðar Rauðu myllunnar hrundu til jarðar í nótt Erlent Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Innlent Segir borgarstjóra óttalegan vettling Innlent Sánchez íhugar að segja af sér vegna meintrar spillingar Erlent Pétur Einarsson leikari látinn Innlent Fleiri fréttir Útlagar spreyjaðir gylltir Helga Þórisdóttir komin með lágmarksfjölda meðmæla Sinueldur í Reykjanesbæ Pétur Einarsson leikari látinn Kólnar á öllu landinu eftir óvenjugóðan fyrsta sumardag „Ákveðnar efasemdir um ákveðna þætti“ Fimm teravött af orku og 20 milljarðar í samgöngur Seltjarnarnesbær gengur frá sölu á Safnatröð Sigríði þykir ólíklegt að hún nái undirskriftum Umdeilt frumvarp, íslenskan og sumarveðrið Eiríkur og Bjarni takast á um nefnd um íslenska tungu Ræða mest málefni íslenskunnar á fundum enskumælandi ráðs Tíu sektaðir vegna notkunar nagladekkja „Breiðholt mesta fátæktargildra landsins“ Segir borgarstjóra óttalegan vettling Vilja taka upp auðlindagjald að hætti Norðmanna „Dapurlegt“ að andstæðingar bólusetninga hafi svo mikil áhrif Stefnir í sólríkan og hlýjan sumardag fyrsta víða um land Eigendur sjókvíaeldis þurfa ekki að greiða auðlindagjald Tveir létust í banaslysi í Eyjafirði Veturinn sá kaldasti síðan 1999 Vill rjúfa framkvæmdastopp í orkumálum Kári Stefánsson, ákall um vaxtalækkun og hinsegin list Skemmtiferðaskip um tíu metrum frá strandi við Viðey Kínversk ferðaskrifstofa mátti sín lítils gegn TM Komu litlum fiskibáti til bjargar Þyrlan í loftið vegna slasaðs vélsleðamanns Ætlaði að koma upp um barnaníðing en lenti í klóm hans Alvarlegt umferðarslys í Eyjafirði Segir lág laun leikskólakennara mýtu Sjá meira