Viðskipti innlent

Pósturinn vill aur úr galtómum sjóði

Jóhann Óli Eiðsson skrifar
Lánveiting ríkisins til Íslandspósts var rædd á þingi í gær og voru margir gagnrýnir á hana.
Lánveiting ríkisins til Íslandspósts var rædd á þingi í gær og voru margir gagnrýnir á hana. FRÉTTABLAÐIÐ/ERNIR
Íslandspóstur (ÍSP) hyggst endurgreiða 1,5 milljarða króna neyðarlán frá ríkissjóði með fjármunum úr jöfnunarsjóði alþjónustu. ÍSP hefur sótt um að fá 2,6 milljarða úthlutaða afturvirkt úr sjóðnum vegna ófjármagnaðrar alþjónustubyrði. Sem stendur er staða umrædds sjóðs núll krónur. Fyrir 3. umræðu fjárlaga bætti meirihluti fjárlaganefndar inn lánveitingarheimild upp á 1,5 milljarða til ÍSP.

Lánið kemur til með að bera markaðsvexti. Umrædd tillaga hafði verið felld út í 2. umræðu vegna efasemda um skýringar á bágri fjárhagsstöðu fyrirtækisins. Nú er einnig bætt við heimild til ríkissjóðs til að auka við hlutafé sitt í opinbera hlutafélaginu. Nú þegar hafa 500 milljónir verið greiddar út til að fyrirtækið geti staðið við skuldbindingar sínar út þetta ár. Heimildir Fréttablaðsins herma að það lán sé tryggt með veði í kröfum ÍSP á erlend fyrirtæki. Alls kostar óvíst er hins vegar að ÍSP geti endurgreitt afganginn af upphæðinni.

Í nefndaráliti meirihluta fjárlaganefndar segir að ÍSP „hyggist endurgreiða lán ríkissjóðs með greiðslu framlags úr jöfnunarsjóði alþjónustu, sem sótt hefur verið um vegna ófjármagnaðrar alþjónustubyrðar á árunum 2013-2017“. Nefndarálitið ber með sér að fulltrúar Póst- og fjarskiptastofnunar (PFS), eftirlitsaðila ÍSP, hafi ekki verið kallaðir á fund nefndarinnar.

Ingimundur Sigurpálsson forstjóri Íslandspósts.VÍSIR/ARNAR HALLDÓRSSON
„Það hefur aldrei reynt áður á jöfnunarsjóð alþjónustu vegna póstþjónustu. Það hefur hins vegar gerst í fjarskiptamálum en um tvo mismunandi sjóði er að ræða. Það hefur borist umsókn frá ÍSP um framlag úr jöfnunarsjóði og er hún til meðferðar hjá stofnuninni,“ segir Hrafnkell V. Gíslason, forstjóri PFS. Aðspurður hve miklir fjármunir séu í sjóðnum segir Hrafnkell að þar séu núll krónur. Í reglugerð um alþjónustu og framkvæmd póstþjónustu segir að umsókn í sjóðinn skuli skilað fyrir 1. september og taki hún til næsta árs. Umsókn ÍSP er hins vegar afturvirk.

Í lögum um póstþjónustu er kveðið á um hvaða skilyrði þurfi að uppfylla til að unnt sé að fá úthlutun úr sjóðnum. Í fyrsta lagi getur rekstrarleyfishafi einkaréttar aðeins fengið fjármuni vegna alþjónustu en ekki einkaréttar. Þá þarf að kanna hvort þjónustan falli innan alþjónustu og hve mikil óhagkvæmni sé af henni. Að endingu ber að meta hvort um sé að ræða ósanngjarna byrði. 

Frumvarp til nýrra póstþjónustulaga ber með sér að svo hafi ekki verið í öðrum Evrópuríkjum. Í lögunum er einnig ákveðið hvernig sjóðurinn er fjármagnaður. Það skuli gert með sérstökum skatti á rekstrarleyfishafa. Ljóst er að þar er um að ræða ÍSP. Hingað til hefur ekkert gjald verið lagt á fyrirtækið og því er þar ekki króna með gati. Í raun eru því þrjár mögulegar niðurstöður. 

Í fyrsta lagi, verði umsókn ÍSP hafnað mun fyrirtækið ólíklega geta endurgreitt lánið og til ríkisaðstoðar mun koma. Í öðru lagi verður vart séð að hægt verði að leggja gjald á ÍSP afturvirkt, svo sjóðurinn geti greitt upphæðina út, enda afturvirk skattheimta bönnuð. Því þyrfti ríkið líklega að leggja fé í sjóðinn, til að greiða ríkisfyrirtækinu ÍSP, til að ÍSP geti endurgreitt ríkissjóði lánið. Í þriðja lagi er sá möguleiki fyrir hendi að framvirk umsókn verði samþykkt. 

Þá þarf að samþykkja lög um gjaldtöku á ÍSP til að fjármunir fáist í sjóðinn. Þá mun ÍSP síðan nýta til að endurgreiða lánið. Slík lagabreyting tæki tíma. „Alla tíð hefur verið ljóst að ekki er til fjármagn í sjóðnum til að greiða út bætur en í ljósi þess að taka þarf ákvörðun um fjármögnun póstþjónustu sem ekki stendur undir sér var talið rétt að umsókn lægi fyrir,“ segir í svari ÍSP um hví fyrirtækið sótti um úthlutun úr galtómum sjóði


Tengdar fréttir

Tapi á samkeppnisrekstri mætt með greiðslum úr einkarétti

Ekki liggur fyrir hjá Íslandspósti hve stóran hluta taps félagsins af samkeppni innan alþjónustu má rekja til innanlandsmarkaðar. Samkvæmt opinberum gögnum hefur viðvarandi tap verið á ákveðnum liðum innanlands. Samkeppnisaðila grunar a

Pósturinn hóf samruna í trássi við samkomulag

Samruni Íslandspósts og dótturfélagsins ePósts var langt á veg kominn þegar eftirlitsnefnd um framkvæmd sáttar fyrirtækisins við Samkeppniseftirlitið var tilkynnt um hann. Lán Póstsins til ePósts hefur enn ekki verið látið bera vexti.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×