Viðskipti erlent

Óvissa um framtíð bílabandalagsins

Þorsteinn Friðrik Halldórsson skrifar
Carlos Ghosn er stjórnarformaður Nissan, stjórnarformaður og forstjóri Renault og stjórnarformaður Mitsubishi.
Carlos Ghosn er stjórnarformaður Nissan, stjórnarformaður og forstjóri Renault og stjórnarformaður Mitsubishi. vísir/epa
Óvissa ríkir um framtíð bandalags Renault, Nissan og Mitsubishi eftir að Carlos Ghosn, forsprakki þess og leiðtogi, var handtekinn á mánudaginn.

Carlos Ghosn er stjórnarformaður Nissan, stjórnarformaður og forstjóri Renault og stjórnarformaður Mitsubishi. Hann er auk þess forstjóri og stjórnarformaður bandalagsins sem fyrirtækin þrjú mynda.

Tilkynnt var um handtöku Ghosn á mánudaginn en hann er grunaður um fjármálamisferli. Nissan gaf út að innri endurskoðun hefði komist að því að Ghosn hefði gefið ranga mynd af tekjum sínum í því skyni að friða hluthafa, að því er Wall Street Journal greinir frá.

Samkvæmt japönskum fjölmiðlum þénaði hann 88,7 milljónir Bandaríkjadala yfir fimm ára tímabil en gaf aðeins helminginn upp í fjárhagsskýrslum fyrirtækisins. Það mun vera brot á japönskum verðbréfalögum. Þá hafi Ghosn notað eignir fyrirtækisins með óeðlilegum hætti utan vinnutíma.

Launakjör Ghosn hafa vakið athygli allt frá því að hann varð launahæsti stjórnandi Japans árið 2010 en laun stjórnenda þar í landi eru hlutfallslega lág í alþjóðlegum samanburði. Nissan og Mitsubishi hétu því á mánudag að reka Ghosn úr stjórninni. Renault sagðist myndu boða til stjórnarfundar og er búist við að hann verði haldinn í þessari viku.

Hlutabréf í Nissan og Mitsubishi lækkuðu um nær sex prósent í fyrstu viðskiptum í gær en japanski hlutabréfamarkaðurinn var lokaður þegar greint var frá handtöku Ghosn á mánudaginn.

Nissan fordæmir Ghosn

Bandalag Renault, Nissan og Mits­ubishi byggir á krosseignatengslum og samstarfsverkefnum sem miða að kostnaðarhagræði og samlegðaráhrifum. Til að mynda stefna fyrirtækin að því að sameina bílaframleiðsluna árið 2022. Saman eru fyrirtækin annar stærsti bílaframleiðandi heims á eftir Volkswagen.

Ghosn átti stærstan þátt í því að koma á samstarfinu fyrir um 20 árum en nýlega hefur það einkennst af metingi á milli fyrirtækjanna og deilum um notkun á tækninýjungum. Hafa hluthafar Nissan lýst yfir áhyggjum af því að fyrirtækið verði tekið yfir af Renault en Hiroto Saik­awa, forstjóri Nissan, er þó alfarið mótfallinn samruna bílaframleiðendanna.

Saikawa kom í stað Ghosn sem forstjóri Nissan fyrir um ári. Á blaðamannafundi varði hann miklum tíma í að fordæma Ghosn sem hefur notið mikillar hylli fyrir að hafa bjargað Nissan frá gjaldþroti rétt fyrir aldamótin. Saikawa sagði að völd Ghosn sem stjórnarformanns bæði Nissan og Renault hefðu átt þátt í því að gera honum kleift að brjóta af sér.

„Þetta er neikvæða hliðin á langri stjórnartíð Ghosn,“ sagði Saik­awa á blaðamannafundi, að því er Financial Times greinir frá. „Það er staðreynd sem við þurfum að horfast í augu við. Í framtíðinni munum við sjá til þess að við reiðum okkur ekki á einn einstakling. Við þurfum að finna sjálfbærara skipulag.“

Treysta ekki hver öðrum

Óvænt starfslok Ghosn eru sögð skapa tómarúm í bandalaginu og eru efasemdir um hvort einhver innan fyrirtækjanna þriggja hafi burðina sem þarf til taka við keflinu og halda bandalaginu saman.

„Þau treysta ekki hver öðrum,“ sagði einn fyrrverandi stjórnandi hjá Renault í samtali við Financial Times. „Fyrirtækjamenning þeirra er ólík og þau eru mjög stolt af sínum eigin rótgrónu vörumerkjum.“

„Brottvikning Ghosn úr stjórn Renault eða Nissan yrði áfall fyrir undirstöður hlutabréfaverðs í Renault, það er, aðgerðir sem taka á núverandi skipulagi bandalagsins,“ sagði bílamarkaðsgreinandinn Arndt Ellinghorts við Financial Times.

Bílamarkaðsgreinandinn Julie Boote sagði í samtali við The Wall Street Journal að vafi léki á um framtíð aðgerða bandalagsins sem snúa að kostnaðarhagræði. Stjórnendur Nissan hafi verið ósáttir við stjórn Ghosn og byrjaðir að breyta stefnunni. „Í Bandaríkjunum einblíndi Ghosn á að ná markaðshlutdeild á kostnað arðsemi. Nissan hefur tekið U-beygju í þessum efnum,“ sagði hún.

Markmiðið með stofnun bandalagsins var stærðarhagkvæmni en síðan þá hefur markaðurinn tekið miklum breytingum. Greinandinn Max Warburton sagði við WSJ að kostnaðarhagræðið sem fælist í samstarfi fyrirtækjanna væri „furðu lítið“. Stærðarhagkvæmni væri ekki endilega besta leiðin til að takast á við áskoranirnar sem fyrirtækin standa frammi fyrir í dag, eins og sjálfvirknivæðingu.






Fleiri fréttir

Sjá meira


×